Sosyal Sorumluluk Nedir?

Kendi hayat kalitenizi yükseltmeyi düşündüğünüz kadar başkalarının da hayatlarına dokunmayı ve güzelleştirmeyi denediniz mi? Dünya sorunları üzerine düşünmek, ülke ve toplum sorunları üzerine düşünerek harekete geçiyorsanız tebrikler, sosyal sorumluluk ile ilgili çalışmalara başlamışsınız demektir.

Sosyal sorumluluk, sivil toplum kuruluşlarının, kamu ve özel sektörün bir amaç etrafında toplanarak, ortak yaşama yönlenmeleridir. Kişisel çıkarların ve kar amacının dışında insanlık adına güzel şeylerin yapılması ve yapılmasına destek olmak, toplumsal faydayı gözeterek hareket etmektir. Toplum olarak çözüm üretilmesinde, adaletin sağlanması, iyileştirilmesinde öncelik verilen sosyal sorumluluk projeleri eğitim, sağlık, çevre sorunları olarak düşünebilirsiniz.

Sosyal sorumluluğun faydaları;

• Toplumsal yaşamın sürdürülebilir olmasının sağlanması,

• Kişilere sorumluluk duygusu aşılaması,

• İhtiyaç sahiplerinin maddi ve manevi gereksinimlerinin giderilmesinin sağlanması,

• Hassas ve duyarlı bireylerin yetişmesinin sağlanması,

• Toplumsal yaşamda meydana gelen aksaklıkların giderilmesi ve gündem haline getirilerek yardımlaşmanın sağlanması olarak düşünebilirsiniz.

Sosyal sorumluluk anlayışı 1980’lerden sonra gelişim göstermeye başlamıştır. Ülkemizde ise gelişimi ve sosyal sorumluluk farkındalığı 2000’li yıllarla beraber artış göstermiştir. Özellikle kurum ve kuruluşların marka imajı açısından sık sık başvuru projelerin başında geliyor.

Sosyal Sorumluluk Projesi Nedir?

Birini eleştirmeye kalktığında, herkesin seninle aynı imkanlarla dünyaya gelmemiş olduğunu aklına getir.

Muhteşem Gatsby kitabında geçen bu cümleyi aklımızdan hiç çıkarmamamız gerekiyor.

Herkes sizinle aynı fırsatlara sahip değil. O fırsatı hiç yakalayamamış ya da o fırsat hiç uğramamış olabilir kendisine. Bu durumda o kişilere kendinizden küçük fedakarlıklarda bulunarak yardımcı olabilirsiniz.

Mevcut yaşadığınız dönemde ya da gelecekte yaşayacak insanları, toplumları ilgilendiren problemlerin üstesinden gelmek adına sivil toplum kuruluşları, devlet ya da özel sektör tarafından hazırlanan projelere sosyal sorumluluk projesi diyebiliriz. Sosyal sorumluluk projelerinde kar ve kişisel çıkar amacı güdülmez. Kişiler zorunlu olarak değil, gönüllü olarak katılırlar.

Sosyal sorumluluğun en önemli amacı toplumsal fayda ve geleceğe umutla bakacak bireylerin yetişmesini sağlamaktır. Sosyal sorumluluk projelerinin genel konularını,

• Yoksulluk,

• Sağlık,

• Eğitim,

• Cinsiyet eşitliği,

• İnsan hakları ve çevre bilincinin oluşturulması,

• Kadın, çocuk ve hayvan haklarının korunması,

• Engelli bireylerin topluma kazandırılması gibi konular oluşturur.

Sosyal sorumluluk projesinin başarıya ulaşması, toplumun ihtiyaçları ile örtüşüyorsa genellikle başarılı olur. Önemli olan toplumun güvenini sağlayarak destek almak için doğru projelerin seçilmesidir. Kendi toplumunuzun değer yargılarına saygı göstererek oluşturursanız, mutlaka ihtiyaç sahibi insanlara yardımcı olursunuz. Projeyi oluşturmak için yapacağınız planlamada aşağıdaki adımları takip edebilirsiniz.

• Projenizin hedeflerini, iyileştirme yapacağınız yönleri belirlemelisiniz. Seçeceğiniz proje eksik kalınan problemlerle ilgili olmalıdır.

• Demografik ve psikolojik özellikleri dikkate alarak hedef kitle seçmelisiniz.

• Destekçilerinizi belirlemelisiniz. Öğrenciler, sivil toplum kuruluşları, şirketlerden destek almalısınız.

• Projenin duyurulması için iletişim kanallarını seçmelisiniz.

• Sponsor bulmalısınız. Gerek projeniz için direkt olarak maddi destek sağlayacak gerekse araç gereç desteğinde bulunacak sponsorlarınız olmalı.

• Takvim oluşturmalısınız ve mutlaka takvime uyum sağlamalısınız.

Sosyal Sorumluluk Projeleri Örnekleri

Türkiye’de birçok sosyal sorumluluk projesi yürütülüyor. En başarılı olanları ses getirenleri genellikle ülkemizin önde gelen holding ve firmalarından çıkıyor. Televizyonun en çok izlenen yayın saatlerinde reklam kuşaklarında, otobüslerde, billboardlarda, sosyal medya hesaplarında çok başarılı projeler yürütüyorlar. Başarı ile yürütülen unutulmayan sosyal sorumluluk projelerinin bir kısmı, eminim bir çoğunu hatırlayacaksınız ve müzikleri kulağınızda çınlayamaya başlayacak.

• Baba Beni Okula Gönder: Kız çocuklarının okumasını sağlamak amacıyla yürütülmüş olan projedir. Maddi durumlar ya da aile baskısı nedeniyle okul ile bağlantısı koparılmış kız çocuklarını okula kavuşturmuştur. Ülke çapında çok fazla destek görmüştür.

• Meslek Lisesi, Memleket Meselesi: Ara eleman yetiştiren meslek liselerine talebin artırılması için oluşturulmuş olan projedir. Bir dönem meslek liselerinin popülerliği düşmüş ve sınavlarda alan kısıtlaması yaşamalarından dolayı tercih edilmemiştir. Ancak sanayi, hizmet ve bilişim sektörlerinde ara eleman sıkıntısı meydana gelmiştir. Bu nedenle iş ve staj imkanları ile meslek liselerine olan talep artırılmaya çalışılmıştır.

• Aile İçi Şiddete Son: Aile içi şiddet maalesef ülkemizde bitmeyen bir problem olarak devam etmekte ve her dönem farklı bir isim ile sosyal proje olarak mağdur insanlara yardım edilmektedir. Bu projenin en büyük amacı bilinç ve farkındalık oluşturmaktı.

• Eti Çocuk Tiyatrosu: Daha önce hiç tiyatroya gitmemiş olan çocukların bu duyguyu yaşamaları için yola çıkan bir proje olarak 1.5 milyon çocuğu tiyatro sahnesi ile buluşturmuştur.

• Kardelenler: Kız çocuklarının okula gitme projelerinden biri daha karşımızda. Ekonomik yetersizlikler ya da çocuk gelin olmaları sebebiyle okuldan alıkonulan kız çocuklara fırsat eşitliği sağlanmıştır. Verilen burslar ile kız çocuklarının eğitim hakları kendilerine verilmiş ve oldukça başarılı şekilde yürütülmüştür.

• Düşler Akademisi: Engelli bireyler için oluşturulmuş proje ile topluma ve kişisel gelişimlerine katkı sağlanmıştır. Bireyler sanat ile dışlanmışlık hissinden kurtularak üretken ve aktif hale gelmişlerdir.

Tüm bu ses getiren projelerin yanında, yürütülen çok başarılı projeler de bulunmakta. Ice Bucket Challenge ile ALS hastaları için farkındalık oluşturuldu, Satın Alma Sahiplen kampanyası ile hayvan barınaklarından sahiplenme teşvik edildi. Tema Vakfı’nın fidan kampanyası projeleri, cezaevlerinde yaşayan çocuklar için projeler, kardeş okul, kapak toplama gibi projeler ile başarılı adımlar atılarak destekler sağlanmıştır.

Kurumsal Sosyal Sorumluluk 

Bahsettiğimiz birçok proje şirketlerin eksik, iyileştirmeye açık ya da gelişime ihtiyaç duyulan alanlarda toplum refahı için yürüttüğü projelerdir. Kurumsal sosyal sorumluluk şirketlerin uzun vadeli stratejik çıkarlarıdır. Marka imajı oluşturmak ve kurumun bilinirliliğini artırma açısından kullanılır.

çalışan motivasyonunu artırdığı gibi çalışan bağlılığını korumaya da yardımcı olur. kurumlar yaptıkları projeleri ile iç müşteri kitlesi olan çalışanlarına karşı sorumluluklarını yerine getirme ve bu yol ile itibar kazanma bilinci yatmaktadır. eğitim, sağlık, insan hakları gibi konuların yanında iş kazalarını önleme, meslek hastalıklarını azaltma konularında da faaliyet yürütürler.

Kurumsal sosyal sorumluluğun yararları;

• Müşteri ve çalışan bağlılığı oluşmasına yardımcı olur.

• Bağış algısı ile perakende satışları artırır.

• Marka itibarı oluşturur ve marka gelişimini sağlar.

• Pazar fırsatı yakalamasına ve rekabet avantajını korumasına destek olur.

• Bağlantılı kurumlar için fayda sağlayarak, iyi niyeti geliştirir.

Soyut İmaj Kavramı

Günümüzde tüketiciler, sayısız seçenek arasından karar vermek ve kendi satın alımlarını kolaylaştırmak için duygu ve deneyimlerine göre davranmaya başladılar. Bir kurum imajı oluşturma sürecinde hedef kitlenin duygusal ihtiyaçlarına da önem verilmesi gerektiği soyut imaj kavramının gerekliliğini ortaya koyar. Güçlü bir kurum imajı; oluşturulmak istenen tüm imaj kavramlarının birlikteliğidir.

Bobbie Gee “Creating A Million Dollar Image For Your Business”adlı kitabın da duygusal bir bağ kurmak amacıyla bir işletme de güçlü imaj yaratmak için 4 unsurun olması gerektiğinden bahseder.

1. İletişim için gerekli dengeli bir iç iletişim

2. Görselliğe dayalı bir dış imaj

3. Çalışanlara yönelik iç imaj

4. Müşterilerle duygusal bağlantı için soyut imaj oluşturma çalışmaları gereklidir.

Etkili bir kurum imajı yaratmak için 4 unsurun birbiriyle bir düzen içinde ilerlemesi gerekir. Müşterilerin işletme hakkında duygu ve düşüncelerini içeren soyut imaj işletme üzerinde uzun vade de daha önemli bir etki bırakır.

Soyut İmaj için Kurumsal Sosyal Sorumluluk Çalışmaları Neden Olmalı?

Küreselleşmeyle birlikte işletmelerde de birçok değişiklikler yaşanmıştır. Bu değişimler işletmeyi sadece üretim yapan ve kar eden yerlerden çıkarmış müşteri odaklı ve onlar için çabalayan kuruluşlar olarak yer almalarını sağlamıştır. Soyut imaj çalışmaları üzerine çalışan işletmeler için müşteri üzerinde yaratılacak algı çalışmalarında sosyal sorumluluk sahibi bir işletme olmanın önemi büyüktür.

İşletmeler rekabet avantajı elde etmek, farklılık yaratmak için sosyal bir misyon da bulmalıdır. Sosyal sorumluluk bilincine sahip olmak önemli bir farklılaşma göstergesi olarak diğer işletmelerden ayrılır. Sadece iyi bir kar oranına sahip olmak işletmelerin piyasadaki asıl varoluş amacına etki etmez. Bir işletme toplumsal bir misyon çevresinde çevresine de hizmet etmelidir.

Sosyal Sorumluluğun Tüketici İçin Anlamı

Bilinçli tüketici bir ürün satın almak istediğinde dar alanda; fiyat, kalite ve hizmet unsurlarıyla ilgilenir. Fakat geniş çerçeve de o kuruluşun çevreye karşı hangi alanlarda sorumlu olup olmadığıyla da ilgilenebilmektedir.

Günümüzde bilinçli potansiyel tüketici satın alma kararlarını, kurumların sosyal bilincine göre de vermektedirler. Sorumluluğa ve çevreye olan ilgi giderek artmaktadır. Tüketiciler, kötü ürün veya hizmet ile karşılaştığında kolayca vazgeçebiliyorken sosyal sorumluluk kalitesi düşük olan ve işletme ile tutarsız bir durumun edinildiği noktalarda da bu satın alımı gerçekleştirmemektedirler. Sosyal sorumluluk çalışmaları kurum imajını geliştirmede ve satın alımlarda bağlılığı arttırmada etkili bir araç olmaya devam edecektir.