İnsanlar temel ihtiyaçlara sahip olurlar. Bu temel ihtiyaçlar geçmişten günümüze var olmuştur ve gelecekte de var olmaya devam edecektir. Belki bu ihtiyaçlar geçmiş zaman dönemlerinde farklı isim ve içerikler içerse de temelinde bireyin gereksinimlerini karşılamak yatar. Hatta günümüz şartlarının geçmişe oranla daha fazla gelişmiş olması bu ihtiyaçların içeriklerinin günümüze göre uyarlanmasını ve geliştirilmesini de sağlamıştır. Bireylerin temel ihtiyaçları arasında sosyal güvenlik ihtiyacı bulunur. Bu, bireylerin kendi istek ve iradeleri dışında kaçınılmaz olarak etkilendikleri veya etkilenecekleri tehlikelerin ortaya çıkaracağı zararların karşılanmasını içerir.
Cümlede bahsi geçen tehlikeler, bir insanın yaşamı boyunca maruz kalacağı hastalık, ölüm, yaşlılık, iş kazası, işsizlik, meslek hastalığı ve daha genişini içeren durumlardır. Belirtilen bu durumlar yaşam boyu her insanın başına gelmesi muhtemel durumlardır. İnsanların belirtilen bu durumlarla karşılaşması halinde çalışma gücünü kaybetmesi, gelirin azalması, kendini idame ettirememesi söz konusu olabilmektedir. Kişilerin başına belirtilen durumlardan birinin veya birkaçının gelmesi kişinin kendisinin ve eğer bakmakla yükümlü varsa ailesinin güçlük çekmesi anlamına gelir. İşte tam da bu noktada devreye sosyal güvenlik girerek kişilerin ve ailelerin geçim güçlüğü yaşamasını önlemeye yönelik tedbirler uygulanmasını sağlar.
Hayati bir öneme sahip olan ve bireylerin iyi ve kötü günlerinde yanında olarak onların zor durumlarında güçlük çekmesini engellemesi oldukça önemlidir. Bugün bu kavramı masaya yatırmaya ne dersiniz? Ben başlıyorum, hadi beni takip edin!
Sosyal Güvenlik Nedir?
Sosyal devlet kavramından türeyen sosyal güvenlik toplumu oluşturan bireylerin uğrayacakları tehlikelerin zararlarından en az şekilde etkilenmesini içeren bir kavramdır. Bireylerin huzur ve refahını temin etmeyi amaçlayarak bireylerde tatmin duygusunun oluşmasını sağlayan bir kavramdır. Bireylerin yaşayacağı tehlikeler karşısında onları ihtiyaçlarının esiri olmaktan kurtaran bir kavramdır. Bu açıdan bakıldığında sosyal devlet de güçlü olan ve gelişmiş bir kavramdır diyebiliriz. Sosyal güvenlik yaşanabilecek olumsuz bir durumda gelir kaybı ve gider artışlarına karşı bireylerin güvenliklerinin sağlanmasından sorumlu olan bir kavramdır. Toplumu oluşturan bireylerin refah seviyelerinin asgari seviyede muhafaza edilmesini sağlayan sosyal devlet yapılanmalarında başarıyla yürütülen bir kavramdır.
Sosyal güvenlik gelir güvenliği sağlama amacıyla ortaya sürülen tedbirler sistemidir. Bir kişinin geliri ne olursa olsun o kişinin yaşayabileceği belirli riskler karşısında güvence altına alınmasını sağlaması son derece önemlidir. bir kişinin yaşadığı risk yüzünden gelirinin azalmasıyla başkalarının yardımına gerek kalmaksızın yaşamasını sağlamaktadır. başkalarına muhtaç olma potansiyelini azaltan bir kavramdır. sosyal devlet anlayışının bir ürünü olan bu kavram sosyal devletin bireyin korunması için sağlanan tedbirlerin bütününü içerir. sosyal güvenlik temel insan hakkı olarak yer alır. bu temel insan hakkının devlet tarafından yerine getirilmesi gereklidir. kişileri ve gelirini sağladıkları ailelerini gelir kesilmesi yaratan tüm risklerden kurtarmaya yönelik işleyen bir kavramdır.
Evrensel bir ilkeye dönüşen bu kavram çağdaşlığın simgesi olmaya devam etmektedir. Dünyanın geneline bakıldığında kişilerin sadece %45’i sosyal koruma ödeneği altında yaşamına devam etmektedir. Dünyada yaklaşık 4 milyar insan başına gelebilecek risklere karşı korumasız olarak yaşamına devam etmektedir. bir toplum sürdürülebilir kalkınma ve sosyal adalet kavramlarının yerleşmesini istiyorsa sosyal güvenlik kavramını temel insan hakları bünyesinde yerleştirmeleri gerekmektedir. sosyal güvenlik evrensel bir insan hakkı olarak fakirlikle mücadele, sürdürülebilir büyüme, sosyal adalet, huzur ve refahı destekleme, yapısal ekonomik büyüme gerçekleştirme anlamlarını taşımaktadır.
Sosyal Sigortalar Nedir?
Günümüz sosyal güvenliğin kurumsal yapısını sosyal sigortalar oluşturur. Tarihsel olarak incelendiğinde 1883 yılında Almanya’da oluşturulmuş ve dönemin sanayileşmiş ülkeleri tarafından benimsenmiştir. Ayrıca bir sosyal güvenlik müessesi haline gelmiştir. Sosyal sigortalar dönemin sosyal güvenliğindeki ihtiyaçları karşılamada üstün özellikler sergilemiştir. Sosyal sigortalar aslına bakıldığında sigorta tekniği ile geliştirilmişlerdir. Bir ülkeden diğerine farklılıklar taşısa da sosyal sigortalar kavramını günümüz sosyal güvenlik müessesesi haline getiren bazı özellikleri yer alır. Sosyal sigortalar her ne kadar her devlette farklı içeriklere sahipse de devlet tarafından kurulurlar. Sağladıkları garanti ise devlet tarafından kanunlarla düzenlenir. İlişkiler hukuk çerçevesinde yürütülmektedir.
Sosyal sigortalar kavramının kapsamına girmek zorunludur. Bu ilgili kanunda açık bir şekilde belirtilmektedir. Kanunda belirtilen şartları yerine getiren hiç kimse sigortalı olma hakkında vazgeçemez. Eğer bir kişi sosyal sigortalı ise finansmanını, ilgili tarafların prim ödeyerek katılımları ile gerçekleşir. Bu özelliği ile sosyal sigortalar primli rejimler olarak da isimlendirilir. Ödenen bu primler, işveren ve devlet tarafından değişik oranlarda ödenir. Sosyal sigortalar ödenen primler ile sosyal güvenlik sağlama garantisi arasında bir ilişki ağı bulunur. Bu ilişki yaşlılık gibi uzun vadeli sigorta kollarında oldukça kuvvetli iken hastalık, iş kazası gibi kısa vadeli sigorta kollarında ise daha zayıf bir bağa sahiptir.
Sigortalıların hangi şartlarda, yardımlardan ne miktar alacakları ve ne kadar süreyle alabilecekleri kanunlarda belirtilmiştir. Sosyal sigortalar kanunlar ile belirtildiği için tanınan haklar tam bir belirlilik altında yayınlanmıştır. Sosyal güvenliğin bireylere sağladığı haklar kanunlar ile güvence altına alındığı ve kanunlar ile belirlenen şartlar gerçekleştiği zaman kişinin bu garantiyi talep etme hakkı bulunmaktadır.
Sosyal Güvenlikte Yeni Yaklaşımlar
Sosyal güvenlikte yeni yaklaşımlar yaşanan gelişmelere göre ilerlemekte ve değişim göstermektedir. Peki, sosyal güvenlikte yeni yaklaşımlar nelerdir? İşte cevabı;
Sosyal güvenlikte yeni yaklaşımlar arasında ilk sırada sosyal güvenliğin kurumlarının yönetiminde etkin yönetim anlayışı hakim olacaktır bunun sonucunda özelleştirme tartışmaları konuşulmaya başlayacaktır.
Gelişmiş ülkelerin çoğunda sosyal güvenlik alanı için tahsis edilen kaynaklar üst sınıra gelmiştir. Buradan yola çıkarak sosyal güvenlikte yeni yaklaşımlar arasında ülkelerin artık bu alana daha fazla kaynak ayıramayacağından dolayı kaynaklarını etkin olarak kullanabilen yeni bir sistem oluşturma çabalarının artması yer alır.
Sosyal güvenlikte yeni yaklaşımlar arasında her ne kadar yeni olmasa da sosyal güvenliğin temel bir insan hakkı olarak görülmeye devam edilmesi beklenmektir. Ancak devletlerin sosyal politikalarında değişikliğe gideceği tartışılmaktadır.
Sosyal güvenlikte yeni yaklaşımlar arasında bireylerin asgari garanti alma şartları kolaylaştırılması düşünülürken, prim ödemeye dayalı verilen hakları alma şartları zorlaştırılacaktır.
Sosyal güvenlikte yeni yaklaşımlar arasında sosyal güvenlikte kişileri bağımlı bir hale sokan, çalışmaktan ve tasarruf elde etmekten alıkoyan politikalardan vazgeçilerek aktif politikalara yönelim başlayacaktır.
Tüm bu maddeler incelendiğinde sanayi toplumunda günümüze dek ulaşan sosyal güvenliğin yeniden yapılandırılması gerektiği anlayışı ortaya çıkmaktadır. Yani sosyal güvenlikte yeni yaklaşımlar yapılarak sanayi toplumundan bugüne gelen yaklaşımların değişime uğraması gerektiğini anlamalıyız.
Sosyal Güvenlik Eğitimi Nedir?
Sosyal güvenlik eğitimi bu yazıda öğrendiğiniz bilgilerin daha kapsamlı halini içeren bir eğitimdir. Sosyal güvenlik eğitimi herkesin alması gereken ve bu konu hakkında bilinçlenmesi gereken bir eğitimdir. Çünkü ülkemizdeki her vatandaşımız sosyal güvenlik hakkında sahiptir. Herkesin hakkı olan ve devletin görevi yerine getirmek için gerekli önlem aldığı ve gerekli kuruluşları görevlendirdiği düşünülürse sosyal güvenlik eğitimi bilinçlenmek için oldukça elzemdir. Sosyal güvenlik eğitimi ile sosyal güvenliğin tanımı ve kapsamını öğrenebilirsiniz. Sosyal güvenlik eğitimi ile sahip olduğunuz ve kanunlar ile koruma altında olan haklarınızın neler olduğunu öğrenebilirsiniz.
Sosyal güvenlik eğitimi bu alanda bilgi sahibi olmak isteyen, alandaki güncel gelişmelerden haberdar olmak isteyen ve ülkemizde bu sistemin nasıl işlediğini öğrenmek isteyen kişiler için uygun bir eğitimdir. Sosyal güvenlik eğitimi ile sigortalı olmakla ilgili derin bilgi isteyen, sigortalılara sağlanan hakları merak eden ve sigortalılık türlerini merak eden kişiler için gayet uygun bir eğitimdir. Sosyal güvenlik eğitimi ile insanların temel hakkı olan sosyal güvenlikteki haklarınız konusunda farkındalık kazanabilir ve gelişebilirsiniz.
