Hastane Hizmetleri ve Özellikleri
| Hastane Özellikleri | Hastane Yönetimi | Fonksiyonlar |
|---|---|---|
| Toplum sağlığını koruyan ve iyileştiren, tıbbi hizmetler sunan karmaşık işletmeler | Etkin ve verimli hizmet sunumu sağlamak üzere organize edilmiş | Hasta bakımı, idari ve mali işlemler, eğitim ve araştırma fonksiyonları başta olmak üzere çeşitli |
| Sağlık personeli ve tıbbi cihazların yanı sıra idari ve mali destek gerektirir | Yanlış yönetim kararları telafisi mümkün olmayan sonuçlara yol açabilir | Koruyucu hekimlik ve sosyal fonksiyonlar dahil olmak üzere geniş bir yelpazede |
| Bireysel ve toplumsal sağlık sorunları ile ekonomik boyutları olan kuruluşlar | 21. yüzyılda profesyonel bir yönetim ekibi tarafından yönetilir | Otelcilik ve teknik fonksiyonlar gibi işlevler sunarlar |
| Tıp bilimindeki ve toplum yaşantısındaki gelişmelerle paralel gelişen kurumlar | Uzmanlaşma ve çağdaş işletme yönetimi uygulamaları ile yürütülen idare hizmetlerleri | Toplum sağlığı ve tıbbi araştırma gibi büyük hedefleri olan işlevler |
| İlk hastaneler yardıma muhtaç ve fakir kişilere hizmet veren yapılar olarak gelişti | Yanlış yönetim kararları telafisi mümkün olmayan sonuçları doğurabilir | Hasta bakımı, idari ve mali işlemler, eğitim ve araştırma gibi fonksiyonlar |
| Modern hastaneler, hizmet içi eğitim ve araştırma birimleri de barındırır | Sağlık hizmetlerinin çeşitli alanlarında uzmanlaşmış yöneticiler tarafından yönetilir | Koruyucu hekimlik fonksiyonları ve sosyal fonksiyonlar da kapsanmaktadır |
| Hastaneler, çoğunlukla kamu kurumlarına ait olan büyük ekonomik işletmelerdir | Yönetim, hastane başmüdürü, hemşirelik direktörü ve tıbbi direktör arasında paylaşılmaktadır | Hastane, hasta ve tıbbi bakım, koruyucu hekimlik ve eğitim gibi fonksiyonları yerine getirir |
| Sanayileşme, kentleşme ve nüfus yoğunluğu hastanelerin önemini artırmıştır | Hastane yönetimi, bireylerin bilinç seviyeleri yükseldiği ölçüde daha fazla önem kazanmaktadır | Tedavi işlemleri, düzenli sağlık hizmetleri ve laboratuvar imkanları ile hastalara yardımcıdır |
| Hastaneler, birer hizmet sektörü olarak, ulusal ve uluslararası düzeyde hizmet vermektedir | Sağlık hizmetlerinin çeşitliliği ve kaliteli yaşam ile doğrudan bağlantılı olan yönetim kapsamında hizmet verir | Sağlık hizmetlerini sağlayan hastaneler bireysel ve toplumsal sağlık sorunlarıyla ilgilenir |
| Hastaneler, teknik ve tıbbi çok karmaşık işlemleri gerçekleştiren kuruluşlardır | Sağlık hizmetlerinin verimli ve etkin bir şekilde sunulabilmesi için iyi şekilde yönetilmeleri gerekmektedir | Teknik ve tıbbi bakım hizmetleri, idari ve mali hizmetler, eğitim ve araştırma fonksiyonları |
Hastane Yönetiminin Özellikleri Nelerdir? Günümüzde sağlıklı yaşamak herkes tarafından kabul edilen önemli bir ihtiyaç olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu açıdan insanların sağlıklı yaşamalarında hastanelerin sunmuş olduğu katkılar her geçen gün daha da artmaktadır. Hastaneler, sağlık hizmetlerinin büyük bir kısmını topluma vermek adına kurulmuş ve bu amaçlara ulaşabilmek için birbirine entegreli farklı teknik ve tıbbi, çok fazla karmaşık işlemlerin meydana geldiği kurumların başında gelmektedir.
Sanayileşme, kentleşme, sürekli artan nüfus yoğunluğu, sosyal güvenlik kapsamının büyümesi gibi çeşitli faktörlerle beraber, bireylerde bilinç seviyeleri yükseldikçe hastanelerin göstermiş olduğu çalışmalar sonucunda kişilerin sağlıklı yaşamlarındaki etkinlikleri daha fazla yükseleceği bir gerçektir. Bu nedenle en çok gelişmiş tıbbi teknolojilerden ve laboratuvar imkanlarından faydalanarak tedavi olma, düzenli sağlık hizmetlerini almak yalnız hastanelerde mümkün olabilmektedir. Hastanelere olan talebin sürekli yükselmesi beraberinde iktisadi açıdan iş kayıplarını meydana getirmektedir. Çünkü hastaneye başvuruda bulunan her kişi vaktinin bir kısmını buralarda harcamaktadır.
Yukarıda kısaca ifade edilen gerekçelerden dolayı, bu gün itibariyle hastanelerin etkin ve verimli bir sağlık hizmetinin sağlanabilmesi için iyi yönetilmeleri gerekmektedir. Sağlık hizmetlerinin çeşitlilik sunması ve kaliteli yaşam ile doğrudan bağlantılı olması nedeniyle yönetim kapsamından özellikleri olan bir olan olarak karşımıza çıkmaktadır. Herhangi bir üretim işletmesinde alınan yanlış yönetsel kararların neticesinde en fazla hatalı ürün, üretim düşüklüğü ve en son olarak parasal zarar olarak ortaya çıkarken, hastane yönetiminde alınabilecek yanlış kararlar ise kimi zaman telafisi mümkün olmayan sonuçları beraberinde getirebilmektedir. Netice itibariyle diğer sektörlerden farklı olarak sağlık hizmetlerinde gerçekleşebilecek bir kötü yönetimin bedeli insan hayatına mal olabilir.
21. yüzyılda hastaneler; tıbbi bakım ve tedavi fonksiyonlarının yanında sağlık meslek mensuplarının ve diğer sağlık personellerinin eğitiminin verildiği bir yer, toplum sağlığı ve tıbbi araştırma gibi bir kuruluş, bir ekonomik işletme, hizmet içi eğitim, bir araştırma birimi, farklı meslek mensuplarının çalıştığı bir kurum ve büyük bir çoğunluğu kamu kurumlarına ait olan işletmeler şeklindedir.
Hastanelerin etkili ve verimli bir şekilde çalışabilmeleri için nitelikli sağlık personeli ve tıp, idari ve mali destek kadrosuna, tıbbi cihazların yanı sıra yeterli araç ve gereçlere, fiziksel gücü yerinde olan sağlıklı insan gücüne gerek duyulur. 21. yüzyılın en çok gelişmiş sağlık sistemlerine sahip olan ülkelerde, modern hastane yönetim anlayışının bir gereği olarak hastaneler, profesyonel bir yönetim ekibi tarafından yönetilmektedir? Bu açıdan;
Yardımcı tıp hizmetlerinin durumu
Tıp hizmetlerinin durumu
Hemşirelik hizmetlerinin durumu
İdari ve mali hizmetler açısından yuğun denebilecek bir iş bölümü neticesinde
Uzmanlaşmaya gidilerek yönetim esas ve ilkeleri kapsamında çağdaş işletme yönetimine göre yönetilir. Hastanelerin matrisks bir organizasyon yapısına sahip olduklarına göre yukarıda yer alan hizmetler, birer fonksiyonel yönetici olan Hastane Başmüdürü, Hemşirelik Direktörü ve tıbbi direktör tarafından sağlanmaktadır. Bir diğer önemli husus ise hastanelerin özellikleri ve fonksiyonlarıdır.
Hastanelerin Özellikleri ve Fonksiyonları Nelerdir?
Sağlık hizmetlerini sağlayan hastaneler bireysel ve toplumsal sağlık sorunlarıyla ilgilenen, ekonomik boyutları olan sağlık kuruluşlarıdır. Hastaneler işletmelerin hemen hemen bütün işlevlerini yerine getirirken aynı zamanda birer hizmet sektörü olarak nitelendirilebilir. Tıp bilimindeki ve uygarlığındaki gelişmeler hastanelerin gelişiminde önemli kilometre taşı olarak kabul edilmekte ve yeryüzünde ilk kurulan hastanelerin dinlerin gelişimleri sonucu ortaya çıkmıştır. İlk hastaneler ağırlıklı olarak yardıma muhtaç ve fakir denilebilecek kişilerin, hasta olduklarında gidebilecekleri ve tedavi oluncaya kadar hatta ölüme kadar kaldıkları yerler olarak görülmüş ve fonksiyonlarını devam ettirmişlerdir.
Fakat zaman içinde ortaya çıkan işlevlerindeki değişimler, hastanelerin finans yapılarında olduğu kadar örgüt yapılarında da değişimlere gidilmiştir. Çağımızda toplumların harcamalarının büyük bir kısmını oluşturan sağlık hizmetleri olmuş ve aynı zamanda sağlık meslek mensuplarını, sağlık personelini çalıştıran devasa bir yapı haline gelmiştir. Diğer üretim ve hizmet işletmelerinde olduğu gibi hastanelerde de farklı fonksiyonlar değerlendirilmiştir. Bu fonksiyonları şöyle özetlemek mümkündür.
Hasta ve tıbbi bakım fonksiyonları
İdari ve mali fonksiyonlar
Otelcilik ve teknik fonksiyonlar
Koruyucu hekimlik fonksiyonları
Sosyal fonksiyonlar şeklinde gösterilebilir.
Hastanelerin en önemli özellikleri arasında, hastalara sağlanacak tedavi hizmetinin türünü, kalitesini ve niteliğini değerlendirme ve de belirleme durumunda olamamalarıdır. Bu özellik oldukça önemli olup, başlı başına diğer pek çok organizasyondan ayıran en temel özelliktir.
Hastanelerin Diğer İşletmelerden Farkı Nedir?
Bunun dışında hastanelerin çalışma şartlarından kaynaklanan nedenlerden dolayı diğer işletme organizasyonlarından ayıran çok fazla özelliğinden bahsedebilmek mümkündür. İlgili özellikler şöyledir;
Hastaneler çok fazla karmaşık psiko-sosyal sistemler olarak görülmektedir.
Haftanın 7 günü 24 saat boyunca kesintisiz hizmet zorunluluğu nedeniyle personel görevlendirmeleri oldukça yüksektir.
Farklı hasta gruplarına farklı hizmetler sunulması nedeniyle yönetilmeleri ve örgütlenmeleri gerekir.
Tıbbi gelişmelerin beraberinde getirmiş olduğu talepler sonucunda, hastanelerin amaçları en iyi ve etkin bir şekilde gerçekleştirmeleri zorunluluk teşkil etmektedir.
Hastaneler, insan- makine, sosyo-ekonomik birçok mesleğin ortak katkıları sonucu amaca ulaşan sistemler olarak karşımıza çıkmaktadır. Ayrıca hastanelerin dinamik yapıları gereği planlama, yönetim ve denetim durumlarında disiplinler arası bir durumu gerekli kılmıştır.
Birer hizmet örgütleri arasında yer alan sağlık hizmetlerinin diğer hizmet örgütlerinden ayıran özellikleri de vardır. Bu özellikler şu şekildedir;
Çıktının tanımlaması ve ölçümü oldukça zordur
Yapılan işler acil ve ertelenemez niteliktedir
İşler oldukça karmaşık bir yapıdadır
İşin niteliği itibariyle kuşkuya veya yanılgıya daha az toleredir
Örgüt üyelerinin uzmanlaşmaları yüksek seviyededir
Hastanelerin tamamında ikili yetki hattı söz konusudur
Hizmet üretimi gerçekleştiği anda tüketilmelidir. Bu durumda stoklanamayacağı ortadadır. Fakat hizmetin üretilmesi mutlak anlamda tüketileceği anlamına gelmemektedir.
Hastaneye giden hastalara farklı tanı ve tedavi özellikleri gösterebilir. Tedavi hizmeti veren hastanelerin tamamı bu nedenlerle hizmetin tümü kapsamında nicelik ve nitelik anlamında önceden belirleme ve değerlendirme durumunda değillerdir. Bu nedenlerden dolayı herhangi bir anda hastaneye olabilecek ihtiyaç tam olarak ortaya koyulamayabilir.
Hizmet işletmesi olan hastanelerin diğer işletmelerde ayıran en temel özelliğin, mal üreten bir işleme olmaması ki bu durumda kar amacı gütmemesidir. Hizmet işletmeleri olmasından dolayı, kar ikinci planda yer verilebilmektedir. Hastanelerin hayatlarını devam ettirebilmeleri adına az miktarda dahi olsa kar etmeleri gerekecektir. Fakat kar birinci amaç olarak değerlendirilmemelidir.
Hastanenizin markasına duygu katın
Markalaşmanın sürdürülebilirliği noktasında hastane ile hastalar arasında kurulacak kişisel ilişkilerin ve sadakatin arttırılması önemli bir etkiye sahiptir. Hastane ile hastalar arasında şüphesiz ki, pek çok diyalog söz konusu olabilmektedir. Oysa ki, hastalar öncelikle ihtiyaç duydukları hizmeti almak için hastaneleri kullanmak isterler. İşte bu noktada marka hakkında olumlu duygular yaratmak ve bu duyguları geliştirmek gibi bir fırsatı kaçırmamalıyız. Marka sadakati oluşturmak için işte size güzel bir fırsat daha! İnsani yönü ön planda olan, çekici, anlamlı ve yararlı bir marka yaratmak için hastalarla güven duyabilecekleri duygusal bir ilişki zemini kurmalıyız. HubSpot’ta, Corey Eridon tarafından yayınlanan bir blogda hastane markanıza duygu katmak için yardımcı olacak fikirleri ödünç alıyor ve sizlerle paylaşıyorum:
Markaya nasıl duygu katılır?
Gerçekten iyi bir “hakkımızda” sayfası yazın.
İşte size kendinizi insanlara anlatmak için bir şans. Markanıza adeta bir insanmış gibi kişilik verin. Yüzeysel, sıkıcı, soğuk bir dil kullanmamalıyız. Okuyucu, yaratmış olduğumuz kişilikte kendinden de bir şeyler bulabilmelidir.
Hastane jargonu kullanmayın.
Hastane veya klinik jargonu kullanmak etki yaratmıyor. Açık ve kolay anlaşılır olun. Eğer, okuyucu sektör hakkında bir bilgiye sahip değilse içerik anlamlı bir etki yaratmayacaktır. Bu nedenle, markanızı bir insan olarak düşünürsek karşınızdaki bir insana bir şeyle anlatıyor gibi yaklaşmalısınız.
Çalışanlarınızın fotoğraflarını paylaşın.
Çalışanlarınızın anlamlı, memnun ve samimi profillerini sayfanızda yayınlayın (onaylarını alarak J ). Çalışanlarınızın hobilerini, etkinliklerini, gönüllü faaliyetlerini, neler yaptıklarını paylaşabilirsiniz.
Sosyal medya güncellemelerinizi yapın.
Hastanenizin sosyal medya sayfasında sorulan sorulara anlık cevaplar vermeniz markanızın arkasında canlı, nefes alan birinin olduğunu hissettirecektir.
Takipçileriniz olsun.
Hastaneniz hakkında yapılan tüm konuşmaların pozitif olamayacağı gerçeğini de bilmek gerekiyor. Kötü bir etiket ve izlenim yaratmamak adına sayfanızın fan, takipçi kitlesini arttırmalısınız. Aksi halde, sosyal medya süreci hastaneniz için işin içinden çıkılmaz bir hale gelebilir.
Markanızın sosyalleşme süreci için çalışanlarınızı teşvik edin
Çalışanların yüzleri, kişilikleri, isimleri gibi bilgileri kişisel bilgilerin gizliliği realitesini de göz ardı etmeden onay ve rıza alarak paylaşmak markanızın arkasındaki insani gücü de vurgulayacaktır. Bunun yaratacağı samimi ve sıcak etki inanın hastaları da olumlu etkileyecektir.
Hatalarınızı kabul edin.
Herkes hata yapabilir. Bu durum çok insani. Ancak, işin içinde marka varsa iki kez düşünmek, hatalardan ders almak ve hataları tekrarlamamak için maksimum gayreti göstermek gerekir.
Bazen pazarlamacı şapkanızı çıkarın.
Bazen farklı bir gözle bir şeyleri görmek iyidir. Müşterinin gözüyle görmek gibi. Yani, bazen kendinizi tüketici rolüne de koymanız ve o gözle konuyu değerlendirmeniz uygun olacaktır. Pazarlama dediğimiz şey gerçekte de budur zaten. Markanızı oluştururken ve marka sadakati için çalışmalar yaparken markanıza duygu katın. Hastalarınıza karşı iyi bir dinleyici olmak, iyi ilişkiler kurmak ve geliştirmek, onlar gibi görüp düşünebilmek markanıza daha duygusal bir değer katacaktır. Markalaşma sürecini sağlıklı yürütmek için uğraş verirken hizmet sunucu ile hizmet sunanın birer insan olduğunu unutmayalım!
Sağlık Yönetimi bölümünde öğretim görevlisi. Sağlık hukuku, Türk sağlık sistemi ve sağlık kuruluşlarında teknoloji yönetimi alanında dersler vermektedir. Birçok uluslararası dergi, kitap ve bildirilerde yazı ve bölümleri vardır.
