AnasayfaBlogÇalışma Yaşamının Kabusu: Mobbing
Mobbing

Çalışma Yaşamının Kabusu: Mobbing

31 Temmuz 2020
Takım elbiseli bir adam bir hedefin önünde durmaktadır. Doğrudan hedefe bakıyor, yüzü ve ifadesi kararlılık ve konsantrasyon ifade ediyor. Takım elbisesi kömür grisidir ve üzerine tam oturmaktadır. Beyaz bir gömlek giymiş ve desenli bir kravat takmıştır. Kısa, koyu renk saçları ve keskin bir çene çizgisi vardır. Gri yüzeyde beyaz bir çizgi görülüyor ve adamın boynuna yakından bakıldığında siyah arka plana karşı beyaz bir çubuk ortaya çıkıyor. Bu resim, ileriye doğru kararlılıkla bakan bir bireyin detaylı bir portresidir.
KonuAçıklamaİlave Bilgi
Mobbing Kavramıİngilizce “mob” kelime kökeninden türetilen Mobbing, iş yerinde kişi ya da kişilerin hedef alınarak, kasıtlı ve sistemli şekilde yıpratılmasıdır.Mobbing, genel anlamda bir tarafın diğer taraf üzerinde hakimiyet kurmaya çalışması olarak ifade edilir.
Mobbingin TürleriMobbing, dikey (hiyerarşik) ve yatay olmak üzere ikiye ayrılır. Kişi ya da kişilerin karşılıklı olarak birbirlerine uyguladığı mobbing türüne 'yatay mobbing' denir. 'Dikey mobbing' ise üstten alta ya da alttan üste şeklinde gerçekleşir.Üstten asta yapılan dikey mobbing türü en yaygın görülen türdür.
Mobbingin ZararlarıMobbing, bireyler ve kurumlar için yıkıcı sonuçlara sebep olabilir. Ayrıca, mutsuz ve stresli çalışanların yoğunlukta olduğu bir kurumun başarılı olması beklenemez.Davranış, çalışanların kurumdan uzaklaşmalarına ve hatta istifa etmelerine yol açabilir.
Mobbingin Farkında OlmaMobbing davranışıyla baş etmenin ön koşulu, davranışın farkında olmak ve yeterli bilgiye sahip olmaktır.Mobbing eğitimine katılarak hem detaylı bilgi sahibi olabilir, hem de sınavda başarılı olduğunuz takdirde sertifika alabilirsiniz.
Mobbingin TanımıBir kişinin diğerine planlı ve kasıtlı şekilde zarar verme çabası olarak tanımlanır.Her ne kadar fiziksel şiddet içermediği düşünülse de, psikolojik açıdan son derece yıkıcıdır.
Mobbingin KökeniMobbing kavramının literatürdeki geçmişi 1960’lı yıllara dayanmaktadır.Konrad Lorenz, davranışı ortaya atan ilk kişi olarak bilinmektedir.
Mobbing BarajıHer olumsuz davranışın mobbing olarak kabul edilmesi yanıltıcı olabilir. Çeşitli koşulların süreklilik ve sistemli olma gibi bir arada bulunması gerekmektedir.Bir durumun mobbing olarak değerlendirilebilmesi için en az 6 ay süreyle sürekli hale gelmiş olması gerekmektedir.
Mobbingin KapsamıMobbing davranışları çeşitli sebeplerle gerçekleştirilir. Bu sebepler arasında grubun genel davranışını kabul ettirmek, kasıtlı hareketlerden keyif almak, can sıkıntısı ve önyargıları sağlamlaştırmak yer alır.Bu tür davranışlar genellikle süreç içerisinde kendini gösterir ve birdenbire ortaya çıkmaz.
Mobbinge Maruz Kalma DurumuResearch suggests individuals working in the same workplace for more than three years are more likely to encounter mobbing.This is associated with the monotony and routine within the workplace, as well as the comfort of long-time employees within the institution.
Mobbing Eğitiminin AmacıMobbing eğitiminin amacı davranışa ilişkin farkındalık oluşturmak ve kavram ile ilgili genel bir çerçeve çizmektir.Buna ek olarak, eğitim aynı zamanda davranışla bireysel ve kurumsal olarak nasıl baş edileceği konusunda bir yol haritası çizmektedir.

Geçmişi 1960’lı yıllara uzanan, son yıllarda rekabetin yoğun olduğu iş yaşamındaki ciddi sorun ve problemlerden bir tanesi mobbing kavramıdır. Kurumlarda karşımıza çıkan olumsuz bir davranıştır. Her sektörden her bireyin çalışma hayatında karşılaşabileceği negatif bir davranıştır. Bireyler ve kurumlar için yıkıcı sonuçlara sebep olmaktadır. Sadece bireyleri etkiliyor gibi dursa da kuruma ciddi zarar vermektedir. Kavrama ilişkin farkındalık önemlidir.

Mobbing Kavramı

İngilizce “mob” kelime kökeninden türeyen bir sözcüktür. Mobbing, alfabesi farklı olan diller haricinde pek çok dilde aynı şekilde yazılıyor ve okunuyor. Öncelikle herkesin başına gelebilecek bir davranış olduğunu belirtmek gerekir. Davranışı iş yaşamında tanımlayan kişi Heinz Leymann’dır. Leymann, kurumları tıpkı bir savaş alanına benzetir ve mobbing’in bir psikolojik terör olduğunu savunur. Kişi ya da kişiler hedef alınarak sözlü, sözlü olmayan, fiziksel şiddet içermeyen, negatif, agresif, saldırgan, düşmanca uygulanan davranışlardır. Negatif bir davranış ve etik, ahlak dışı iletişimdir.

En genel ifadeyle, bir tarafın diğeri üzerinde hakimiyet kurma çabasıdır. Karşı taraf üzerinde baskı kurma, etrafını sarmış gibi hissettirmektir. Can sıkıcı, kişilere yönelik yıpratıcı olarak yapılan, kişiyi sindirmeye yönelik ısrarlı, kasten ve tekrarı olan, planlı davranışlardır. Karşı tarafı bunaltma, tehdit ile korkutma davranışları da mobbing kapsamındadır.

Leymann’a göre kişiler, mobbing davranışını bir kişiye grubun davranışını kabul ettirmek, kasıtlı hareketlerden keyif almak, can sıkıntısı kaynaklı, önyargıları sağlamlaştırmak amaçlı dört sebepten dolayı gerçekleştirmektedir. Birden ortaya çıkmaz, sürece yayılmaktadır. Kişilerin sinmesini sağlayarak kurumdan uzaklaşmalarına, hatta kişilerin istifasına kadar uzanabilen bir süreçtir.

Mobbing’e maruz kalan kişiler yoğun şekilde stres yüklenirler. Yüklenen stres ile birlikte mutsuz çalışanlar karşımıza çıkmaktadır. Huzursuz ve mutsuz çalışanların yoğunlukta olduğu bir kurumun başarıya ulaşması beklenemez.Notfolk 1989 yılında yaptığı çalışmasında, kişilerin aynı iş yerinde üç yıldan fazla çalıştıklarında daha çok karşılaştıkları bir durum olarak belirtmiştir. Mobbing’in monotonluk, rutinlik içerisinde de meydana geldiğini düşündüğümüzde, bu durum kuruma alışkın, uzun süredir kurumda olan kişilerin daha rahat davranışlar sergilemesi ile bağdaştırılabilir.

Mobbing Yeni Bir Kavram Mıdır?

Her ne kadar iş yaşamında davranışa dair farkındalık yeni yeni oluşsa da, davranışın literatürdeki geçmişi 1960’lı yıllardadır. İlgili literatür doğrultusunda, o yıllarda davranışı ortaya atan ilk kişinin Konrad Lorenz olduğu bilinmektedir.

Mobbing fiziksel şiddet içermekte midir?

Hayır. Mobbing, psikolojik şiddettir. Fiziksel şiddet içermemektedir. Ancak en az fiziksel şiddet kadar kişiye zarar vermekte ve kişiler için tehlikeli olmaktadır.  

Kurumdaki her olumsuz davranış mobbing midir?

Tabii ki hayır. Bazen kişiler kurum içerisinde küçük bir tartışmayı da mobbing olarak yorumlayabilmektedirler. Ancak unutulmamalıdır ki, her olumsuz davranış mobbing değildir. Davranışı Mobbing olarak tanımlayabilmenin ön koşulu, davranışın iş yerinde yaşanmış olmasıdır. Sistematik, sürekli olmasına yani davranışın sıklığına bakılır. Bu sıklıktan kastettiğimiz en az 6 ay gibi bir süredir. Bir tarafın diğer tarafa bilerek, isteyerek kasıtlı davranışlarda bulunması gerekmektedir. Bir de kişinin sağlığında zarar meydana gelmesine bakılmaktadır.

Mobbing’in Türleri

Mobbing türleri dikey (hiyerarşik) ve yatay mobbing türü olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Dikey mobbing türü, üstten asta ve asttan üste olmak üzere iki şekilde gerçekleşmektedir.

  • Yatay mobbing türü ise, eşitler arası yani organizasyonda yatayda olan kişilerin birbirlerine uyguladıkları mobbing davranışıdır.

  • Literatüre göre, üstten asta uygulanan dikey mobbing türü en çok görülen mobbing türüdür. 

Mobbing eğitimi aldığımda baş etmeyi öğrenebilir miyim?

Her şeyde olduğu gibi, mobbing davranışıyla baş etmenin ön koşulu da farkında olup, yeterli bilgiye sahip olmak yani ilgili eğitimi almaktadır. Mobbing davranışını detaylı biçimde öğrenmek için İstanbul İşletme Enstitüsü’nde, benim de eğitmeni olduğum Mobbing eğitimimize katılabilirsiniz.

Mobbing Eğitiminin Amacı 

Mobbing eğitiminin amacı davranışa ilişkin farkındalık oluşturmak ve kavram ile ilgili genel bir çerçeve çizmektedir. Buna ek olarak, davranışla bireysel ve kurumsal olarak nasıl baş edileceği konusunda yol haritası çizilmektedir. Hem mobbing hakkında detaylı bilgi sahibi olacaksınız, hem de sınavda başarılı olduğunuz takdirde sertifika almaya hak kazanacaksınız.

Mobbing Nedir?

Kişi ya da kişilerin hedef alınarak, planlı, kasıtlı ve sistemli şekilde yıpratılmasıdır. Literatürde yıldırma, yıpratma, günah keçiciliği ve psikolojik şiddet olarak da  bilinmektedir. Mobbing olgusu, fiziksel şiddet içermemektedir. Heinz Leymann, davranışı ilk tanımlayan kişidir. Bugün hala Leymann'ın yaptığı tanım geçerli kabul edilmektedir.

Mobbing Türleri Nelerdir?

Mobbing türleri dikey mobbing ve yatay olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Kurumdaki yöneticilerin astlarına ve astların yöneticilerine uyguladıkları mobbing olarak dikey mobbing davranışı iki şekilde gerçekleşmektedir. Yatay mobbing ise, kurum içerisinde eşitler arasında meydana gelen mobbing davranışlarıdır. Üstten asta uygulanan dikey mobbing en çok rastlanan mobbing türüdür. 

Bir Davranışı Mobbing Olarak Tanımlayabilmek İçin En Önemli İki Koşul Nelerdir?

Öncelikle bir davranışı mobbing olarak tanımlamak için davranışın iş yerinde yaşanması gerekmektedir. İş yerinde yaşanmasına ek olarak, davranışın tekrar etmesi ve sistematik olması önemlidir.

Mobbing Kavramı, İngilizce “mob” kelime kökeninden türetilen Mobbing, iş yerinde kişi ya da kişilerin hedef alınarak, kasıtlı ve sistemli şekilde yıpratılmasıdır, Mobbing, genel anlamda bir tarafın diğer taraf üzerinde hakimiyet kurmaya çalışması olarak ifade edilir, Mobbingin Türleri, Mobbing, dikey (hiyerarşik) ve yatay olmak üzere ikiye ayrılır Kişi ya da kişilerin karşılıklı olarak birbirlerine uyguladığı mobbing türüne 'yatay mobbing' denir 'Dikey mobbing' ise üstten alta ya da alttan üste şeklinde gerçekleşir, Üstten asta yapılan dikey mobbing türü en yaygın görülen türdür, Mobbingin Zararları, Mobbing, bireyler ve kurumlar için yıkıcı sonuçlara sebep olabilir Ayrıca, mutsuz ve stresli çalışanların yoğunlukta olduğu bir kurumun başarılı olması beklenemez, Davranış, çalışanların kurumdan uzaklaşmalarına ve hatta istifa etmelerine yol açabilir, Mobbingin Farkında Olma, Mobbing davranışıyla baş etmenin ön koşulu, davranışın farkında olmak ve yeterli bilgiye sahip olmaktır, Mobbing eğitimine katılarak hem detaylı bilgi sahibi olabilir, hem de sınavda başarılı olduğunuz takdirde sertifika alabilirsiniz, Mobbingin Tanımı, Bir kişinin diğerine planlı ve kasıtlı şekilde zarar verme çabası olarak tanımlanır, Her ne kadar fiziksel şiddet içermediği düşünülse de, psikolojik açıdan son derece yıkıcıdır, Mobbingin Kökeni, Mobbing kavramının literatürdeki geçmişi 1960’lı yıllara dayanmaktadır, Konrad Lorenz, davranışı ortaya atan ilk kişi olarak bilinmektedir, Mobbing Barajı, Her olumsuz davranışın mobbing olarak kabul edilmesi yanıltıcı olabilir Çeşitli koşulların süreklilik ve sistemli olma gibi bir arada bulunması gerekmektedir, Bir durumun mobbing olarak değerlendirilebilmesi için en az 6 ay süreyle sürekli hale gelmiş olması gerekmektedir, Mobbingin Kapsamı, Mobbing davranışları çeşitli sebeplerle gerçekleştirilir Bu sebepler arasında grubun genel davranışını kabul ettirmek, kasıtlı hareketlerden keyif almak, can sıkıntısı ve önyargıları sağlamlaştırmak yer alır, Bu tür davranışlar genellikle süreç içerisinde kendini gösterir ve birdenbire ortaya çıkmaz, Mobbinge Maruz Kalma Durumu, Research suggests individuals working in the same workplace for more than three years are more likely to encounter mobbing, This is associated with the monotony and routine within the workplace, as well as the comfort of long-time employees within the institution, Mobbing Eğitiminin Amacı, Mobbing eğitiminin amacı davranışa ilişkin farkındalık oluşturmak ve kavram ile ilgili genel bir çerçeve çizmektir, Buna ek olarak, eğitim aynı zamanda davranışla bireysel ve kurumsal olarak nasıl baş edileceği konusunda bir yol haritası çizmektedir
dikey mobbing mobbing heinz leymann mobbing davranışı mobbing eğitimi psikolojik taciz psikolojik şiddet yatay mobbing
Uzun dalgalı siyah saçlı genç bir kadın beyaz bir arka plan üzerinde duruyor. Üzerinde ince siyah beyaz çizgili bir gömlek ve mavi bir kot pantolon var. Ellerini kalçalarına koymuş, kendinden emin ve kararlı bir ifadeyle doğrudan kameraya bakıyor. Gözlerinin kenarları kırışan sıcak bir gülümsemesi var. Saçları geriye doğru toplanmış ve birkaç tutam yüzünü çerçeveliyor. Duruşu rahat ama kendinden emin, güçlü ve bağımsız bir varlık sergiliyor.
Dr. Burcu Yiğit
Eğitmen - Yazar

Yıldız Teknik Üniversitesi'nde İşletme Yönetimi doktora eğitimini tamamladı. İşletme, insan kaynakları ve kişisel gelişim üzerine yazıyor.

Benzer Yazılar
Doğru ve faydalı bilgiler sağlama konusunda kararlı olan uzman ekibimizle blogumuzu her zaman yeni makaleler ve videolarla güncelliyoruz. Güvenilir tavsiyeler ve bilgilendirici içerikler arıyorsanız, blog sayfamıza mutlaka göz atın.
Bir kadın kara tahtanın önünde duruyor. Kollarını kavuşturmuş ve yüzünde şaşırtıcı derecede sıcak bir gülümseme var. Uzun, siyah saçları arkaya toplanmış ve üzerinde rahat, açık renkli bir gömlek var. Kara tahtanın üzerinde beyaz bir metin ve farklı renklerde birkaç şekil ve diyagram yazılı. Kadın kendinden emin ve memnun görünüyor, önündeki tahtada yazılı olan bilgileri bir an için kavrıyor. Görüntü kara tahtanın yakın çekimidir ve metnin ve diyagramların karmaşık ayrıntılarını göstermektedir. Kadının varlığıyla çerçevelenen genel kompozisyon, çevreye benzersiz bir bakış açısı sağlıyor.
4.9
(33)

Mobbing Eğitimi

15 Konu5 Saat
Uzun dalgalı siyah saçlı genç bir kadın beyaz bir arka plan üzerinde duruyor. Üzerinde ince siyah beyaz çizgili bir gömlek ve mavi bir kot pantolon var. Ellerini kalçalarına koymuş, kendinden emin ve kararlı bir ifadeyle doğrudan kameraya bakıyor. Gözlerinin kenarları kırışan sıcak bir gülümsemesi var. Saçları geriye doğru toplanmış ve birkaç tutam yüzünü çerçeveliyor. Duruşu rahat ama kendinden emin, güçlü ve bağımsız bir varlık sergiliyor.Dr. Burcu Yiğit
1028464
Bu görüntü stres yönetimi üzerine çevrimiçi bir kursa ait. Bir yığın siyah beyaz tabelanın önünde gülümseyen bir kadın. Kadın bir kolye takıyor ve görüntüde ağzının yakın çekimi yer alıyor. Ayrıca bazı beyaz metinlerin yakın çekimi de var. Arka plandaki işaretler bunun stresle başa çıkma konusunda bir online kurs olduğunu düşündürüyor. Kadının ifadesi ve tabelalardaki metin, bunun insanların stresi azaltmayı ve daha mutlu olmayı öğrenmelerine yardımcı olacak bir kurs olduğunu ima ediyor. Bu kurs muhtemelen stresle sağlıklı bir şekilde nasıl başa çıkılacağı ve yaşamda daha fazla denge yaratılacağı konusunda ipuçları ve stratejiler sağlayacaktır. İşaretler ayrıca kursun insanların strese karşı daha dirençli olmalarına ve daha olumlu bir bakış açısı oluşturmalarına yardımcı olacağını göstermektedir. Bu online kurs, insanların stresi nasıl azaltacaklarını ve genel sağlık durumlarını nasıl iyileştireceklerini öğrenmeleri için mükemmel bir yol gibi görünüyor.
4.5
(21)

Stres Yönetimi Eğitimi

6 Konu5 Saat
Bir kadın çerçevenin ortasındaki büyük beyaz bir beynin önünde duruyor. Açık renkli bir bluz ve koyu renk bir pantolon giymiş olan kadın ellerini göğsünün önünde kavuşturmuş. Geniş gülümsemesi ve parlak gözleri rahat ve mutlu olduğunu gösteriyor. Uzun siyah saçları yüzünden geriye doğru toplanmış ve siyah bir fonun önünde duruyor. Beyin beyaz ve ebruli bir dokuya sahip. Çerçevenin büyük bir kısmını kaplıyor ve ince siyah bir kenarlıkla çevreleniyor. Beynin detayları çok net ve kadın ön planda hayranlık dolu bir bakışla duruyor.
4.9
(73)

Duygusal Zeka Eğitimi

36 Konu5 Saat
Bu, koyu siyah saçlarını topuz yapmış bir kadının görüntüsüdür. Kollarını göğsünün üzerinde kavuşturmuş ve kameradan uzağa bakıyor. Uzun kollu siyah bir üst ve beyaz bir alt giymiştir. Yüz ifadesi ciddidir ve gözleri görünmemektedir. Görüntüde başka hiçbir şey olmayan beyaz bir duvarın önünde duruyor. Derin düşüncelere dalmış gibi görünüyor ve beden dili düşünceli olduğunu gösteriyor.Burcu Topçu Ekelik
1102779