Urdu dili; İngilizce ile birlikte Pakistan’ın, ayrıca Hindistan'ın kuzeyindeki bazı bölgelerin resmi dilidir. Pakistan’da 60'tan fazla dil aktif olarak kullanılıyor. Hindistan’da ise toplam 22 resmi dil bulunmaktadır. Urdu dili, Hint Avrupa dil ailesi içindedir ve Arap alfabesini kullanır. Urdu dili alfabesi, özel harfleri de içeren 38 harflik bir alfabedir. Müslümanların Hindistan’a gelmeleriyle birlikte halkın aralarındaki iletişimi sağlamak için Hint yarımadasının en eski dili olan Prakrit dilini Arapça, Farsça, Moğolca, Türkçe, Sanskritçe ve diğer bazı yerli dilleri harmanlayarak ortaya çıkardıkları bir dildir. Bu dilin ne zaman yaratıldığına dair araştırmacılar arasında farklı görüşler çıkmıştır.
“Urdu” kelimesinin kökeni Türkçedir. “Ordo” ya da “ordu” kelimesinden gelir. Ordugâh, askeri kamp, ordunun konuştuğu dil anlamında kullanılır. 800 yılı aşkın zaman boyunca Pakistan, Hindistan ve çevre bölgelerinde varlığını sürdüren Müslüman Türk devletleri bu dilde edebi izler bırakmıştır. Bu izleri Urdu dilindeki Türkçe kelimeler ve iki dil arasındaki gramer kuralları benzerliklerinde bulmak mümkündür.
Urdu dili, dünyada 200 milyondan fazla kişi tarafından kullanılmaktadır. Dil yapısı çok karmaşık olmasa da harf birleşimlerinin yana olduğu gibi aşağı doğru da uzaması nedeniyle Urdu dilini öğrenmek biraz zordur.
Urdu Dili ve Edebiyatı bölümü, Urdu dilini okuma, konuşma, yazma faaliyetlerini ve iki yönlü çeviri yapabilecek seviyede öğretmeyi hedefleyen bir programdır. Bölümde aynı zamanda modern ve klasik Urdu edebiyatı dönemleri ve eserleriyle ilgili araştırmalar yapılır. Bu dilin başlangıcından günümüze değin geçirdiği evreler önemli edebiyatçılarının eserleri ışığında incelenir. Pakistan ve Hindistan ülkelerinin kültür yapısı ile tarihlerini öğretme amacıyla çeşitli dersler okutulur.
Bölümde Türkçeden Urdu diline ve Urdu dilinden Türkçeye çeviri pratikleri yapılarak bu iki dil arasında nasıl düşünce ve duygu aktarımları yapılabileceği gösterilir. Urdu dilinde Türk tarihi ve kültürüne dair yazılmış eserler incelenir. Bu sayede Türkiye-Hindistan ve Türkiye-Pakistan ikili ilişkilerinin kültür ve sanat alanlarında güçlendirilmesi amaçlanır. Urdu dilinin Pakistan ve Hindistan’da günlük yaşam dilinde, din, kültür, şiir, nesir, tiyatro gibi alanlarda nasıl kullanıldığına dair metinler incelenir.
Ülkemizde 2000’li yıllardan itibaren Urdu dili öğrenmek isteyenler için ihtiyaç duyulan yazı, gramer ve konuşmaya yönelik kaynak kitap yazım ve basımları yapılmaya başlanmıştır. 2010 yılında Ankara Üniversitesi Urdu Dili ve Edebiyatı bölümü hocalarından Dr. Furkan Hamit tarafından Türkçe-Urduca ve Urduca-Türkçe sözlüğü hazırlanarak basılmıştır. Ayrıca Hindistan ve Pakistan öykü, şiir, nesir, mizah eserlerinin çevirileri yine 2000’li yıllardan itibaren ilgili üniversitelerin bölüm hocaları tarafından yapılmaya başlanmıştır. Bu kaynak kitaplar sayesinde bölüm öğrencilerinin Urdu Dilini öğrenmeye çalışırken karşılaştıkları zorluklar nispeten azalmıştır.
Urdu Dili ve Edebiyatı bölümü mezunları devlet sektöründe Dışişleri Bakanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığında, özel sektörde ise tercüme büroları, dil eğitim merkezleri, ticari firmalar ve turizm alanlarında iş bulma fırsatı yakalayabilir. Uluslararası alanda faaliyet gösteren çeşitli ticari kuruluşlarda danışmanlık yapabilir, turizm firmalarında çalışabilirler.
Urdu Dili ve Edebiyatı bölümü mezunları TRT’de ya da diğer görsel, yazılı basın kuruluşlarında, arşiv merkezlerinde, kütüphanelerde, turizm acentalarında iş imkânı yakalayabilirler. Özel eğitim kurumlarında, kurslarda Urdu dili eğitmeni olarak görev yapabilirler.
Dışişleri Bakanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, konsolosluklar, büyükelçilikler, TRT gibi devlet kurumlarında Urdu dili çevirmeni olarak çalışabilirler. Bu devlet kurumlarına atanabilmek için mezuniyet sonrası KPSS sınavına girmek gerekmektedir.
Bu program mezunları edebiyat, sanat, kültür alanlarında da çalışma imkânı bulabilirler. Urdu dilinde yazılmış eserleri Türkçeye çevirmek veya Türkçe edebi eserleri Urdu diline çevirmek alanlarında yayınevleri ile çalışabilirler. Bu dili öğrenmek isteyenlerin kaynak kitap olarak kullanabileceği gramer, dil bilgisi kitapları hazırlayarak öğrenciler için hizmet verebilirler. Üniversitede kalarak akademik kariyer yapmak ise başka bir seçenek olarak bölüm mezunlarını beklemektedir.
Urdu Dili ve Edebiyatı bölümü mezunları eğitmenlik yapma, akademik kariyer yapma, devlet kurumlarına atanma ya da özel sektörde turizm, kültür, ticaret alanlarında çalışma gibi farklı alanlara yönelebilirler.
Ülkemizde lisans seviyesinde Ankara Üniversitesi ve İstanbul Üniversitesi olmak üzere iki üniversitede Urdu Dili ve Edebiyatı bölümü bulunmaktadır. Urdu dilini okuma, yazma, konuşma ve çeviri yapma alanlarında iyi seviyede öğretebilmek hedefiyle hazırlanan ders programlarında yer verilen mesleki dersler aşağıda listelenmiştir.
Ankara Üniversitesi Urdu Dili ve Edebiyatı Bölümü Mesleki Ders Programı
İstanbul Üniversitesi Urdu Dili ve Edebiyatı Bölümü Mesleki Ders Programı
Urdu Dili ve Edebiyatı bölümü hazırlık sınıfı olmayan 4 yıllık bir lisans programıdır. Programa dil puanı ile girilmektedir. İngilizce, Almanca veya Fransızca dillerinin birinden sınava katılım sağlama zorunluluğu vardır.
İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi, Urdu Dili ve Edebiyatı Bölümü Yıllara Göre Taban Puanları
Yıllar | Kont. | Yerleşen | Taban Puan | Sıralama |
2020 | 41 | 38 | 202,72805 | 78.512 |
2019 | 41 | 41 | 253,88313 | 61.710 |
2018 | 41 | 41 | 229,11027 | 62.608 |
Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi, Urdu Dili ve Edebiyatı Bölümü Yıllara Göre Taban Puanları
Yıllar | Kont. | Yerleşen | Taban Puan | Sıralama |
2020 | 21 | 3 | 211,94534 | 77.542 |
2019 | 26 | 5 | 222,83267 | 74.129 |
2018 | 31 | 8 | 206,72578 | 66.301 |
Urdu Dili ve Edebiyatı Bölümü Nedir?
Urdu Dili ve Edebiyatı bölümü, Urdu dilini okuma, konuşma, yazma ve iki yönlü çeviri yapabilme faaliyetlerini iyi seviyede öğretmeyi hedefleyen bir programdır. Bölümde aynı zamanda modern ve klasik Urdu edebiyatı dönemleri ve eserleriyle ilgili araştırmalar yapılır. Bu dilin başlangıcından günümüze değin geçirdiği evreler önemli edebiyatçılarının eserleri ışığında incelenir.
Urdu Dili ve Edebiyatı Bölümü İş İmkânları Nelerdir?
Urdu Dili ve Edebiyatı bölümü mezunları, devlet sektöründe Dışişleri Bakanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığında, özel sektörde ise tercüme büroları, dil eğitim merkezleri, ticari firmalar ve turizm alanlarında iş bulma fırsatı yakalayabilir. TRT’de ya da diğer görsel, yazılı basın kuruluşlarında, arşiv merkezlerinde, kütüphanelerde, turizm acentalarında iş imkânı yakalayabilirler. Özel eğitim kurumlarında, kurslarda Urdu dili eğitmeni olarak görev yapabilir.
Urdu Dili ve Edebiyatı Bölümü Mezunları Ne İş Yapar?
Bölüm mezunları, Türkiye ile Pakistan ya da Hindistan arasında faaliyet gösteren özel firmalarda danışmanlık ya da ticaret yapabilir, dil kurslarında eğitmenlik yaparak Urdu dilini öğretebilir. Üniversitede kendi bölümlerinde kalarak akademik kariyer yapabilir, devlet sektöründe kültür, turizm, ticaret ya da dış işleriyle ilgili bakanlıklarda, elçiliklerde görev alarak devlet memuru olabilirler. Ayrıca turizm acentelerinde rehber ya da çevirmen olarak çalışabilirler.