Karşımızda oturan ve iletişimi başlatmak için bizim konuşmamızı bekleyen biri ile sunuma hazırlanmak üzere olan bir kişinin benzer gerilim yaşaması iletişimi doğru anlamak ve kurmaya ne kadar ihtiyacımız olduğunu gösteren basit örnekleri oluşturur. Hepimizin bir iletişim tanımı ve nasıl kurulması gerektiği ile ilgili bir fikri vardır. Yapılan tüm tanım ve fikirlerin haklılık payı var, yalnızca iletişim tüm tanımlamalarıyla beraber oldukça karmaşık bir sürece de işaret ederek bünyesinde birçok etkeni barındırır. Özellikle iletişim alanında çalışmış etkin kişiler iletişimin bu çok yönlülüğüne gönderme yaparak birçok iletişim teorileri, çalışmaları, modelleri oluşturmuşlardır. Hakkında birçok çalışma bulunulan ve küreselleşen dünyada teknolojik gelişmeler ile değişimler, iletişim alanında daha da çok çalışma olacağına dair bir fikir veriyor.
Durum böyle olunca üzerinde bu kadar konuşulan, çalışılan bir alanın günlük hayatta ihmal edilmesi ve gereken önemin verilmemesi birtakım iletişim eksikliklerine, hatalarına yol açabiliyor. Bu iletişimsel sıkıntılar yeterli iletişim becerileri elde edememekten daha doğrusu mevzubahis becerileri bilmemekten ileri geliyor.
İletişim becerileri, kişinin karşı tarafında yer alan kişi ya da kişilere etkili ve doğru bir iletişimi sağlayarak aralarında sürecek bir iletişim ilişkisi başlatan ve devam ettiren becerileri kapsar. Bu becerileri dinleme, iyi diksiyon kullanma, karşı tarafla iletişim hâlinde olduğunu unutmama, doğru beden dili kullanma gibi birçok etmeni içerir. İletişim becerileri uygulamak hangi alanda çalışırsanız çalışın hem kariyeriniz hem de kişisel hayatınızda kuracağınız iletişim için edinmeniz gereken yetkinlikler dizisidir. Bu yetkinlikleri tanımak ve geliştirmek iyi bir konuşmacı, dinleyici ve iletişim kurucu görevinde olmanızı ve ön plana çıkmanıza yarayacaktır.
İletişim ve Sunum Becerileri Arasındaki İlişki
İş arama süreçlerinde karşımıza çıkan aşina olduğumuz "iletişim ve sunum becerilerine sahip" ibaresi birçok işveren tarafından sıklıkla kullanılmaktadır. Bazı işverenler becerilerle ne kastetmek istediklerini bilselerde çoğu bunu rastgele, öğrenilmiş bir ibare olarak ilanlarına ekliyorlar. Gerçekten de iletişim gibi onun kapsamı alanında olan sunum da iletişimi sağlayacak becerileri içerir.
İş hayatında durum değerlendirmesi için yapılan toplantılarda, öğrencilik hayatında ve daha birçok alanda sizden istenen sunum performansı eğer önceden bir hazırlık yapmadıysanız bu sizi strese sokabilir ve sunum aşamasında çeşitli iletişim aksaklıkları yaşayabilirsiniz.
Neyse ki bu aşamayı rahat geçirmenizi sağlayacak sunum becerileri var ve becerileri doğru bir şekilde öğrendiğiniz takdirde bir sonraki toplantı, sempozyum ve ders sunumunu kolaylıkla halledebilecek rahatlığı sağlayabilirsiniz.
Öncelikle şunu bilmekte fayda var; iyi bir sunum gerçekleştirmek için iletişiminizi sağlayacağınız karşı taraf ya da tarafları iyi tanımaya çalışmalısınız. Buradaki iletişim ile sunum ilişkisi göze çarpmaktadır. Sunum aşamasında iletişimi doğru yönettiğiniz takdirde sunumunuz başarılı olur, iyi bir sunum etkili iletişimsel becerileri elde etmek ve kullanmaktan geçer. Sunum becerileri, sunumu başarılı bir şekilde yürütmek için sözlü ve sözsüz iletişim becerileri ile yazılı ve görsel iletişimi kullanarak karşı tarafa verilmek istenen iletişim mesajını aktarır.
Başarılı ve etkili bir sunum gerçekleştirmek için belli başlı bilinen ve uygulanan yöntemler varsa da sunum esnasında iletişim kuracağınız hedef kitleniz, mesajınız, sunum yer ve ortamı sizin de bir fikir edinerek kendi geliştireceğiniz yöntemlerinizi kullanmanıza izin verebilir. Sunum becerileri kullanırken etkin olarak kullanacağız iletişim türleri de size yardımcı olacaktır.
sunumda iletişimin mevcut türlerine yer vererek etkili bir izlenim yaratmalısınız. yüz yüze ve konuşmaya dayanan sunum, beden dili ve görsel-işitsel araçlarının kullanılması gibi kapsayıcı bir iletişimsel süreci beraberinde getirir. bütün bu süreç ve aşamalarda başarılı ve rahat olmak için öncelikle doğru bir sunum planlanması gerekiyor.
Yaptığınız plan doğrultusunda hangi becerileri sunumun ve iletişimin hangi noktasında etkin olarak kullanacağınıza dair bir fikir edinmelisiniz.Bu da tabii ki pratik ve tekrarı gerektiriyor. Belli günlerde sunumu tekrar etmek sizi de rahatlatacak ve hazırlayacağınız görsel- işitsel araçlar vasıtasıyla hazırlanan bilgileri hatırlamanıza da yardımcı olacaktır. Etkili bir sunum hazırlamak ve gerçekleştirmek için aşağıdakilere özellikle dikkat etmeniz yararınıza olacaktır;
Topluluk önünde konuşmanın sadece sizi değil bu işi her zaman yapan kişilerde dahi bir heyecan ve gerilim yarattığını unutmamanız gerekiyor. Odaklanmanızı bu düşünceye değil sunumun başarılı geçeceğine dair düşüncelerle doldurmaya çalışın.
Başarılı bir sunum gerçekleştirme için konuşmacı olarak kendinizi iyi ve doğru ifade etmelisiniz. Sunum öncesi mesajınızı iletişimsel hedefinize göre oluşturmalısınız. Bağlamdan ve konudan kopuk ve uzak kalmış bir mesaj, karşı tarafın ilgisini ve dinlemesini de azaltabilir. Bundan dolayı hazırlayacağınız sunum metni, görseller konuya hâkim olduğunuzu belli eden bilgiler içermelidir. Bu aynı zamanda sunum sonrası gelecek sorulara da hazırlığınız olmasını sağlar.
Sunumunuzun başarılı olması için belli başlı sunum becerileri edinmeniz gerekiyor. Bu yetkinlikleri doğru yer ve zamanda kullanmanız sunumunuzu karşı tarafa etkili bir şekilde ilettiğinizi gösterebilir. Sesinizi doğru kullanmanız, konunuza uygun mesajları vereceğiniz zaman sesinizi daha net ve gür çıkarmanız, ellerinizi fazla kullanmadan beden dilinizi yönetmek, izleyici ve dinleyicileri konudan sıkılmayacakları ölçüde kısa net cümleler kurmanız ve etkileşim sağlayacak sorular yöneltmeniz gibi kapsayıcı ve sizin kullanım alışkanlıklarınıza göre değişiklik gösteren becerileri kullanabilirsiniz.
İnsanların gördüklerini duyduklarından daha net ve fazla hatırladıkları düşünüldüğünde hazırlayacağınız görsel ve işitsel araçlar, karşı tarafın ilgisini sürdürecek, konudan uzak olmayan, konuşmanızı ve mesajınızı destekleyen bilgiler içermelidir. Hazırlayacağınız görselleri müzik, animasyon, internet linkleri gibi kullanımlarla daha ilgi çekici hâle getirebilirsiniz.
İletişim Becerileri Ölçeği Nedir?
Bizim iyi bir hatip olacağımızı, etkili bir diksiyona sahip olduğumuzu, iyi bir dinleyici olduğumuzu, belirten, gösterebilen birçok araştırma ve çalışma örnekleri vardır. İletişim becerilerini açıklayan ve ölçerek bu becerileri kişiye göre değerlendiren çalışmalar dünyada ve ülkemizde de yapılmaktadır. İletişim becerileri olarak gösterilen kendini doğru ifade edebilmek, dinlemek ve dinlediğini anlamak, karşı tarafı küçümseyici alaya almadan açıklama yapmak, karşı tarafa seviyeli ve tutarlı mesaj iletmek, duygusal zekâyı yönetmek, sesi ve bedeni doğru kullanabilme gibi becerileri farklı kuram ve değerlendirmelerle ölçen birtakım ölçekler hazırlanmıştır.
İlgili eğitim: Diksiyon Kursu
Bu ölçekler zihinsel davranışsal ve duygusal hazırlandığı gibi sözel ve sözel olmayan iletişim kurma becerileri olarak da geliştirilmiştir. Bu ölçekler sizin bazı becerileri hangi durumlarda kullandığınız, ne sıklıkla kullanabildiğinizi ve hangi kullanımın size kolaylık sağlayabildiğine dair bir fikir edinmenize yönelik araştırma sonuçlarıdır.
İletişim Becerileri Nasıl Etkili Kullanılır?
İletişimi sağlıklı sağlamak için kullandığımız beceriler mesajın, karşı tarafın karakteri ve ilgisi, ortamın koşulları ve en önemlisi sizin birtakım geliştirmeniz gereken sözlü ve sözsüz iletişimi etkin kullanmanız ile bağlantılıdır. Karşı tarafın iletişim başlatmama nedeni çekingenlik ya da isteksizlik olabilir. Bu durumda eğer karşı taraf, sizi ilgilendiren biriyse iletişimi başlatmak ve sürdürmek için günlük hayatın genel konulardan birini açabilir ve sonuna ve karşı tarafın yanıtlamasını sağlayacak bir soru ekleyebilirsiniz.
Ayrıca karşı tarafın ilgisini çekebilecek ve sizin de bilgi sahibi olduğunuz konulardan bahsedebilirsiniz. Bütün bir iletişimi başlatma ve sürdürmeyi sağlama zihinsel ve duygusal bir süreçtir. İletişim becerileri elde etmek için tutarlı, net, rahat ama temkinli konuşmak beden dilini konuşmada doğru kullanmak, duyguları doğru yönetmek ve uygun yerde kullanmak sizin daha sonraki becerileri geliştirmenize yardımcı olacak temel becerilerdir.
Sağlıklı ve etkili iletişim sağlamanıza yarayan becerileri, her zaman bireysel olarak yönetemeyebilirsiniz. Bu noktada destek ve fikir alabileceğiniz birçok eğitim, etkinlik ve konuşmalar içeren seçenekler karşınıza çıkabilmektedir. Kişisel gelişimin de önemli bir aşamasını içeren iletişim becerileri kullanmaya yönelik online eğitim seçenekleri de günümüzde oldukça yarar sağlayabilmekte ve verilen sertifika kariyer açısından etkili olmaktadır. Online eğitimler ve iletişim becerileri hakkında destek almak için Enstitü programlarında yer alan iletişim eğitimleri tam size göre.
