Başarılı Bir Risk Yönetim Sürecinin 5 Adımı
| Adım | Tanım | İlgili Bilgi |
|---|---|---|
| Riski Belirlemek | Projenizdeki potansiyel riskleri bulma ve tanımlama sürecidir. | Ekibinizle birlikte projenizi etkileyebilecek olası riskleri tanımlayın. |
| Riski Analiz Etmek | Her bir riskin olasılığını ve sonucunu belirleme sürecidir. | Riskin ne türde olduğu ve hedeflenen projeyi nasıl etkileyebileceği üzerine analiz yapın. |
| Riskleri Değerlendirmek ve Sıralamak | Risklerin büyüklüğünü belirleyerek değerlendirme ve sıralama sürecidir. | Risklerin büyüklüğü ve yaratabileceği etkileri göz önünde bulundurarak kabul edilebilir seviyede olup olmadığına karar verin. |
| Riski Kullanmak | Risk tehditinden yola çıkarak stratejik planlar yapma sürecidir. | En büyük risklerinizi değerlendirin ve risk üzerinde çalışarak, olumsuz riskleri azaltabilecek stratejiler geliştirin. |
| Riski İzlemek ve Gözden Geçirmek | Risk yönetimi sürecinin son bir inceleme ve kontrol etme aşamasıdır. | Bütün adımlarınızı gözden geçirin ve risk yönetim sürecini iyileştirmek adına notlar alın. |
| Olumlu Riskler | Potansiyel olarak projenin hedeflerine olumlu katkıda bulunabilecek belirsizliklerdir. | Olumlu risklere de açık olmak projeniz için akılcı, akıcı ve karlı bir yol olacaktır. |
| Olasılık ve Sonuç | Riskin büyüklüğünü belirlerken göz önünde bulundurulan iki temel unsur. | Olasılık bir olayın ya da durumun gerçekleşme ihtimalini, sonuç ise bu durumun sonucunda ne olacağını ifade eder. |
| Risk Tepki Planlaması | Riski kullanma adımında ayrıca risk tepki planları da oluşturulur. | Risk tepki planlaması, geçmiş deneyimler ve risk değerlendirmesinden yola çıkılarak olası risklere karşı etkili yöntemler belirlemek için yapılan planlama sürecidir. |
| Stratejik Planlama | Olumsuz riskleri azaltmak ve olumlu riskleri değerlendirebilmek için yapılan planlamadır. | Etkili bir stratejik plan, riskin etkisini azaltabilir ve olumsuz durumlarda şirketi koruyabilir. |
| Riskin Getirisi | Riskin kabul edilip edilmeyeceği ya da getirisinin değip değmeyeceği değerlendirmesi | Bazı riskler getirisi yüksek olduğu ve proje hedefleri ve vizyonuyla uyumlu olduğu için kabul edilebilir olabilir. |
Bir proje yöneticisinin günlük işlerinden biri risk yönetimidir. Hatta yaptığı en önemli şeylerden biridir bu. Sistematik bir risk yönetim sürecinin nasıl olacağını bilmek ve risk yönetim sürecinin temel 5 unsurundan hareket etmek size kolaylık sağlayacaktır. Bu sayede projeleriniz daha sorunsuz çalışacak ve projenizde çalışan herkes için olumlu bir deneyim olacaktır.
Riskin genel bir tanımını yapmak gerekirse, çalıştığınız ya da planladığınız projenin hedeflerini olumlu ya da olumsuz yönde etkileyebileceği kesin olmayan tehditlerdir. Riski ayıran ise olumlu ya da olumsuz etki potansiyelidir. Peki neden? Çünkü risk dediğimizde aklımıza hep olumsuz şeyler gelir ancak fırsatlarda bir risktir. Kısacası kurduğunuz düzeni değiştirebilecek her türlü etmen bir risktir. Eğer olumlu risklere de açık olursanız projeniz daha akılcı, akıcı ve karlı bir hal alır.
Riski Yönetmenin 5 yolu
Belirsizlik riskin merkezidir. Bir olayın olması ya da olmaması konusunda emin olamazsınız ya da gerçekleşmesi durumunda etkilerinden de emin olamazsınız. Olabilirlik yani bir şeyin olma ihtimali ve olayın etkisi, riskin büyüklüğünü saptayabileceğiniz iki temel unsurdur. Riskin boyutunu hesaplamak kriz yönetimi konusunu da kolaylaştıracaktır. Risk yönetimi operasyonel yönetimden organizasyona, organizasyondan insan kaynaklarına kadar bütün birimleri etkiler ve ilgilendirir. Organizasyonel becerileri geliştirir. Bütün birimler risk yönetimiyle hedeflerine daha net bir şekilde ulaşabilir. Risk yönetim süreçlerinin hepsi temel adımlardan geçer sadece kullanılan kelimeler değişir. Şimdi birlikte risk yönetimin temel 5 adımını inceleyelim.
Riski Belirlemek
Ekibinizle beraber, projenizi ya da projenizin sonuçlarını etkileyebilecek riskleri bulun ve tanımlayın.
Riski Analiz Etmek
Risklerinizi sıraladıktan sonra, her bir riskin olasılığını ve sonucunu belirleyin. Riskin ne tür bir risk olduğunu ve hedeflenen projeyi etkileme potansiyeline bakın.
Riskleri Değerlendirmek ve Sıralamak
Olasılığın ve sonucun birleşimi olan riskin büyüklüğünü belirleyerek riski değerlendirebilirsiniz. Bu değerlendirme sonrası riskleri sıralayabilirsiniz. Bu sayede riski kabul edip edemeyeceğinize karar verebilirsiniz ya da riskin getirisine değip değmeyeceğine bakabilirsiniz. Çünkü bazen iş hayatında bazı riskler göze almaya değer. Ancak riskin boyutu büyükse girmek mantıksızdır.
Riski Kullanmak
Bu adıma risk tepki planlaması da denir. Bu aşamada en büyük risklerinizi değerlendiriyorsunuz ve kabul edebileceğiniz seviyelere çekebilmek için risk üzerinde çalışıyorsunuz. Bu adımda olumsuz riskleri azaltabilmek için stratejiler geliştirip, stratejik planlama yapabilir ve acil durum senaryoları hazırlayabilirsiniz. Bazı durumlarda da olumsuz riskleri nasıl fırsata çevirebileceğinizi çalıştığınız kısımdır aynı zamanda. Bazı durumlarda şartları lehinize çevirerek riski avantaja dönüştürmek de şirketleri birbirinden ayıran bir özelliktir.
Riski İzlemek ve Gözden Geçirmek
Bütün adımlarınızı gözden geçirip kayıt altına aldığınız adımdır. Geriye dönüp inceleyebilir ya da hata yaptığınızı düşündüğünüz kısmı gözden geçirebilirsiniz.
Risk dediğimiz kavram belirsizlik ile ilgilidir. Bu belirsizliği sınırlandırmaya çalışmak projenizi tehlikeye sokar çünkü belirsizliği sınırlamaya çalışırsanız çok daha güvenli hareket etme çabasındasınız demektir. Ancak iyi bir proje riskleri listeleyerek, ön görerek ve yöneterek olur. Çünkü sınırlama yapmak olumlu unsurları da sınırlandırır ve iyi fırsatlar gözden kaçabilir.
Risk yönetimi aynı zamanda sorunlar ortaya çıktığında da yapılır. Çünkü siz zaten sorunları öngörmüş ve planlar geliştirmiştiniz.
İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi mezunudur. İstanbul İşletme Enstitüsü'nde Kariyer, iletişim konularında yazılar yazmaktadır.
