AnasayfaBlogNedir Bu Helikopter Ebeveynlik?
Nedir?

Nedir Bu Helikopter Ebeveynlik?

02 Ocak 2021
Bir adam ve çocuk, bir ağaç ve gün batımı gökyüzü fonunda siluet halinde dururken el ele tutuşuyor. Adamın başında bir topuz var ve yüzü kameradan uzağa bakıyor. Yanında çocuğun silueti görülüyor, elleri şefkatli bir kucaklaşmayla birbirini kavrıyor. Ağaç ön planda, dalları ve yaprakları gökyüzüne doğru uzanıyor. Güneşin altın rengi ışınları dalların arasından geçip çiftin üzerine vurarak sıcak ve rahatlatıcı bir atmosfer yaratıyor. İkili uyum içinde duruyor ve birbirleriyle derin bir bağ hissediyor gibi görünüyor.
Helikopter Ebeveynlik TerimleriAçıklamalarSonuçlar
Helikopter EbeveynlikÇocukların üzerinde aşırı kontrol sağlama çabasıdır.Çocuklar kendi kararlarını almayı öğrenemez, olağan duygusal ve sosyal deneyimlere erişemezler.
Olumlu EtkilerÇocuklarıyla yakın ilişki içerisinde olabilirler, çocukların aileleriyle daha çok iletişime geçmesini sağlayabilirler.Aile bağları güçlenebilir.
Olumsuz EtkilerÇocukların uyum becerilerini zedeler, adaptasyon problemleri, öfke kontrol sorunları ve depresyona eğilim oluşturur.Çocukların psikolojik sağlıkları ve sosyal becerileri olumsuz etkilenebilir.
Kontrolcü EbeveynlikEbeveynler çocuklarının deneyimlerinin kontrolünde aşırıya kaçarlar, onların yaşayabileceği olası zararları önlemeye çalışırlar.Çocuklar riskleri yönetmek ve sorunları çözmek için gerekli deneyim ve beceriler geliştiremezler.
Sorumluluk GörevlendirmesiHelikopter ebeveynler, çocuklarının yaşlarına uygun olmayan sorumlulukları alır.Çocuklar, bağımsızlık ve sorumluluk becerileri geliştiremezler, hep destek ararlar.
Aşırı KoruyuculukEbeveynler çocuklarını aşırı derecede korurlar ve başarısız olmalarına, yanılmalarına izin vermezler.Çocuklar başarısızlıkla başa çıkma ve yeniden deneme yeteneklerini geliştiremezler.
Başarı OdaklılıkBu tür ebeveynler, çocuklarının başarılarına aşırı derecede odaklanırlar.Çocuklar, başarıya ulaşamadıklarında düşük özgüven ve yetersizlik hissi yaşayabilirler.
Gerçekleri GizlemeGerçeği saptırma veya çocuğa yalan söyleme eğilimindedirler.Çocuklar dünyayı doğru bir şekilde algılamakta zorlanabilir ve güven sorunları yaşayabilirler.
Sağlık ProblemleriHelikopter ebeveynlerin çocukları üzerindeki stres, sağlık sorunlarına neden olabilir.Çocuklar düşük özgüven, öfke sorunları ve çeşitli fiziksel belirtiler yaşayabilir.
GelişimHelikopter ebeveynlik, çocukların bağımsızlık ve problem çözme becerilerinin gelişimini engeller.Çocuklar ilerideki yaşamlarında daha fazla zorlukla karşılaşabilirler.

Son yıllarda fazlasıyla karşılaşılan "helikopter ebeveyn" kavramı ilk olarak 1969 yılında Psikolog Haim Ginott tarafından kullanılmış bir kavramdır. Bu kavramın literatüre girmesinde rol oynayan ise bir çocuk danışanın annesinden bahsederken “başımda helikopter gibi dönüyor” ifadesini kullanması olmuştur.

Özellikle "z kuşağı" olarak tanımlanan neslin yetiştirilmesi konusunda yaygın olarak karşılaşılan bir ebeveyn tutumu olarak değerlendirilir. Aileler arasında giderek yayılmaya başlayan bu tutum toplumun en küçük birimi olan ailenin dışında topyekûn insanlığı etkileyen bir problem olmaya başlamıştır.

Gelişen ve değişen dünya düzeninden etkilenen aile yapısı beraberinde ebeveynlerin çocuklarının hayatlarına daha çok müdahale etmelerini de getirmiştir. Kalabalıklaşan dünya nüfusu, işsizlik yoksulluk gibi sosyo-ekonomik sorunlar ailelerin çocukları üzerinde kontrolcü ve mükemmeliyetçi bir tutum sergilemelerine yol açmıştır.

Helikopter Ebeveyn Özellikleri

Bir çocuk yetiştirme tutumu olan helikopter ebeveynlik, annenin veya babanın ya da her ikisinin de çocuklarının üzerinde aşırı bir kontrol sağlama çabası olarak özetlenebilir. Bu tarz ebeveyn tutumları bir durum henüz yaşanmadan bunun olası sonuçlarını düşünerek çocukları yerine kararlar alan ve yaşanılabilecek zararı önlemek için gösterilen aşırı telaş davranışıdır.

Helikopter ebeveynleri ayıran bazı özellikler saptanmıştır. Sorumlulukları dışında olan pek çok şeyi kendilerine görev edinirler. Büyük çoğunluğu 1 veya 2 çocuklu ailelerdir. Çocuğunun başarısıyla övünmekte ve aksinin mümkün olmadığını düşünmektedirler. Devamlı olarak çocuklarının yapabilecekleri yanlışlar üzerine odaklanan ve gereksiz yere kaygı ve sıkıntı yaşamaktadırlar.

Sadece başarı odaklı olan bu ebeveynler çocuklarının asıl ne istediğine ve ihtiyaçlarına odaklanamayacak kadar kontrolcüdürler. Çocuklarının tek başlarına bir şeyler yapmasına, parkta oynamasına, arkadaşlarıyla dışarı çıkarak yaşının gerektiği gibi yaşamalarına izin vermezler.

Spontane yaşamak konusunda çekinceleri olan bu aileler plan ve program üzerine hayatlarını düzenlerler. Çocuğun normal olarak yaşaması gereken başarısızlık, üzüntü, öfke ve acı duygularını yaşamasına izin vermezler. Ayrıca bu gibi durumlar yaşanmasın diye çocuklarına yalan söyleyebilmekte ve gerçeklerde uzak tutabilmektedirler.

Helikopter Ebeveyn Tutumunun Olumlu Etkileri

Helikopter ebeveyn tutumunun olumlu etkileri konusunda bulgular yok denilecek kadar azdır. Bu ebeveynlere sahip çocukların sosyal aktivitelere en az katılan çocuklar olduğu görülmüştür. Ancak farklı bir bakış açısı da helikopter ebeveyne sahip çocukların aileleriyle daha yakın ilişkiler içerisinde olduğunu göstermektedir. Gösterilen bu fazla ilgi, gençlerde aileleriyle daha çok iletişime geçme gibi olumlu bazı durumlara da yol açmıştır.

Helikopter Ebeveyn Tutumunun Olumsuz Etkileri

Ebeveyn ve çocuk ilişkisi çocuk dünyaya gelmeden başlar. Bu ilişki kontrollü düzeyde olmadığı takdirde çocuğun gelişimsel dünyasında bazı hasarlara yol açabilmektedir. Çocuğun etrafında pervane olan ebeveyn tutumlarında sıkça görülen problemlerden biri uyumsuzluk ve adaptasyon olmuştur.

Çocuk riskli bir durumla karşılaştığında üstesinden nasıl geleceği konusunda yeterli tecrübeye sahip olmadığı için zorlanır. Bu zorluklarla mücadele edemediği için benlik saygısı düşük ve mutsuz bireyler haline gelir. Sosyal iletişim konusunda yaşadığı sıkıntıdan dolayı kendini ifade edemeyen çocuklarda bu sıkıntı bir süre sonra öfke problemi şeklinde dışa vurur.

Ailesi ve çevresiyle yaşadığı sürekli bir çatışma hali onu kızgın ve kaygılı bir kişi haline getirir. İçerisindeki sıkıntıyı öfke olarak dışarı atamayan çocuk içe kapanma ve depresyon gibi psikolojik problemler yaşayabilir. Sağlık sorunu olmaksızın yaşanın kronik karın ağrısı, mide bulantısı ve baş ağrısı gibi durumlar yaşanabilir. Daha önce kendi başına bir sorumluluk almamış çocuğun sosyal hayatında yaşadığı sorunlar ebeveyn çocuk ilişkisinin de zedelenmesine yol açar.

Sağlıklı bir aile ilişkisi geliştirmek için anne baba ve çocuk arasındaki yakınlığın çocuğun bağımsızlığını zedelemeyecek şekilde oluşturulması gerekir. Aileleri tarafından ilgisiz bırakılan çocuklar yalnızlık duygusu geçerken aşırı ilgi ve baskıya maruz kalan çocuklarda da içine kapanma durumu söz konusudur.

Çocuklar gelişimsel dönemlerinde ilgi ve sevgiye ihtiyaç duyar. Hayata hazırlanmaya başladıkları bu dönemde ebeveyn desteği ve teşviki çok önemlidir. Bu nedenle ebeveynler çocuklarının geleceğini kendi elleriyle şekillendirmek yerine, onlara bu yolda ışık tutmalıdırlar. Çocuklar yapa yapa öğrenmeli, kendi kararlarını kendileri vermeye alışmalıdırlar.

Helikopter Ebeveyn Tutumu Nedir?

Son yıllarda fazlasıyla karşılaşılan "helikopter ebeveyn" kavramı ilk olarak 1969 yılında Psikolog Haim Ginott tarafından kullanılmış bir kavramdır. Bu kavramın literatüre girmesinde rol oynayan ise bir çocuk danışanın annesinden bahsederken “başımda helikopter gibi dönüyor” ifadesini kullanması olmuştur.

Helikopter Ebeveyn Özellikleri Nelerdir?

Bir çocuk yetiştirme tutumu olan helikopter ebeveynlik, annenin veya babanın ya da her ikisinin de çocuklarının üzerinde aşırı bir kontrol sağlama çabası olarak özetlenebilir. Bu tarz ebeveyn tutumları bir durum henüz yaşanmadan bunun olası sonuçlarını düşünerek çocukları yerine kararlar alan ve yaşanılabilecek zararı önlemek için gösterilen aşırı telaş davranışıdır.

Sağlıklı Aile İlişkisi Nasıl Olmalıdır?

Sağlıklı bir aile ilişkisi geliştirmek için anne baba ve çocuk arasındaki yakınlığın çocuğun bağımsızlığını zedelemeyecek şekilde oluşturulması gerekir. Aileleri tarafından ilgisiz bırakılan çocuklar yalnızlık duygusu geçerken aşırı ilgi ve baskıya maruz kalan çocuklarda da içine kapanma durumu söz konusudur.

Yazar: Zeyneb Kürkcü

Helikopter Ebeveynlik, Çocukların üzerinde aşırı kontrol sağlama çabasıdır, Çocuklar kendi kararlarını almayı öğrenemez, olağan duygusal ve sosyal deneyimlere erişemezler, Olumlu Etkiler, Çocuklarıyla yakın ilişki içerisinde olabilirler, çocukların aileleriyle daha çok iletişime geçmesini sağlayabilirler, Aile bağları güçlenebilir, Olumsuz Etkiler, Çocukların uyum becerilerini zedeler, adaptasyon problemleri, öfke kontrol sorunları ve depresyona eğilim oluşturur, Çocukların psikolojik sağlıkları ve sosyal becerileri olumsuz etkilenebilir, Kontrolcü Ebeveynlik, Ebeveynler çocuklarının deneyimlerinin kontrolünde aşırıya kaçarlar, onların yaşayabileceği olası zararları önlemeye çalışırlar, Çocuklar riskleri yönetmek ve sorunları çözmek için gerekli deneyim ve beceriler geliştiremezler, Sorumluluk Görevlendirmesi, Helikopter ebeveynler, çocuklarının yaşlarına uygun olmayan sorumlulukları alır, Çocuklar, bağımsızlık ve sorumluluk becerileri geliştiremezler, hep destek ararlar, Aşırı Koruyuculuk, Ebeveynler çocuklarını aşırı derecede korurlar ve başarısız olmalarına, yanılmalarına izin vermezler, Çocuklar başarısızlıkla başa çıkma ve yeniden deneme yeteneklerini geliştiremezler, Başarı Odaklılık, Bu tür ebeveynler, çocuklarının başarılarına aşırı derecede odaklanırlar, Çocuklar, başarıya ulaşamadıklarında düşük özgüven ve yetersizlik hissi yaşayabilirler, Gerçekleri Gizleme, Gerçeği saptırma veya çocuğa yalan söyleme eğilimindedirler, Çocuklar dünyayı doğru bir şekilde algılamakta zorlanabilir ve güven sorunları yaşayabilirler, Sağlık Problemleri, Helikopter ebeveynlerin çocukları üzerindeki stres, sağlık sorunlarına neden olabilir, Çocuklar düşük özgüven, öfke sorunları ve çeşitli fiziksel belirtiler yaşayabilir, Gelişim, Helikopter ebeveynlik, çocukların bağımsızlık ve problem çözme becerilerinin gelişimini engeller, Çocuklar ilerideki yaşamlarında daha fazla zorlukla karşılaşabilirler
Helikopter Ebeveynlik Helikopter Ebeveyn Özellikleri Aile Çocuk Aile Danışmanlığı
Bu resimde ikisi de gözlük takan bir erkek ve kadın görülüyor. Adam mavi bir gömlek ve siyah bir pantolon giyerken, kadın beyaz bir gömlek ve mavi bir kot pantolon giymektedir. Her ikisinin de gözlükleri takılı ve dümdüz ileriye bakıyorlar. Adamın kolu kadının beline dolanmış ve yüzleri birbirine yakın göründüğü için birlikte bir anı paylaşıyor gibi görünüyorlar. Arka plan yumuşak, kirli beyaz bir renktedir. Işık hafif loş, görüntüye yumuşak ve sıcak bir his veriyor. Gözlüklerine rağmen, gözleri hala bir duygu belirtisi gösteriyor. Birbirlerinin varlığından memnun ve mutlu görünüyorlar.
Konuk Yazar
Blog Yazarı

İstanbul İşletme Enstitüsünde yazılarının yayınlanmasını isteyen konuk yazarlarımız için oluşturulan bilgi kartıdır. Birçok alanda ve disiplindeki yazıları bu hesap üzerinde bulabilirsiniz.

Benzer Yazılar
Doğru ve faydalı bilgiler sağlama konusunda kararlı olan uzman ekibimizle blogumuzu her zaman yeni makaleler ve videolarla güncelliyoruz. Güvenilir tavsiyeler ve bilgilendirici içerikler arıyorsanız, blog sayfamıza mutlaka göz atın.
Uzun siyah saçlı bir kadın, kanepede yatan hamile bir kadının karnına şefkatle dokunuyor. Hamile kadın elini karnına koymuş, rahatlamış ve mutlu görünüyor. Ona dokunan kadın gülümsüyor ve yüzü sevgi ve hayranlıkla dolu. İçinde bulundukları oda aydınlık ve havadar, beyaz bir kanepe ve bej duvarlar var. Hamile kadın üzerinde baskılı bir desen olan beyaz bir gömlek, ona dokunan kadın ise gri bir bluz ve kot pantolon giyiyor.
Bölümler

Ebelik Bölümü Nedir?

30 Nisan 2020
Bir kadın gülümsüyor ve kucağında bir bebek tutarken gözlük takıyor. Bebek öne doğru bakıyor ve mutlu görünüyor. Kadının yumuşak bir ifadesi var ve bebek pembe bir kıyafet giyiyor. Arka plan hafif bulanık ve görüntünün sağ üst köşesinde bir kişinin kafası görülebiliyor. Kadının elleri bebeği sıkıca tutuyor ve bebek doğrudan kameraya bakıyor. Kadın beyaz bir gömlek giyiyor ve saçları koyu renk ve geriye doğru toplanmış. Bebek huzurlu ve güvende görünüyor ve kadın bebeği tuttuğu için gururlu ve mutlu görünüyor.
İş Hayatı

İş Hayatı Ve Ebeveynlik

07 Eylül 2018