Sosyal Medya

Sosyal Ağların Toplum Üzerindeki Etkisi

Konuk Yazar
Güncellendi:
7 dk okuma
Bu görüntü bir dizüstü bilgisayarda yazı yazan bir kişinin yakın çekimini gösteriyor. Kadrajın köşesinde bir adamın kolu görülüyor ve eli dizüstü bilgisayarın klavyesinin üzerinde duruyor. Ön planda sarı ve beyaz bir yüzey görülüyor ve yan tarafta hafifçe bir fare görülüyor. Arka planda, yeşil bir yaprak odak dışında ve bir futbol topunun bulanık görüntüsü tarafından gizlenmiş. Hem dizüstü bilgisayar hem de kişinin eli görüntüye bir ölçek duygusu katıyor. Hep birlikte bu görüntü, iş ya da eğlence için dizüstü bilgisayar kullanan bir kişi fikrini yakalıyor.
KonuAçıklamaÖnem
Sosyal MedyaBireylerin karşılıklı etkileşim içerisinde olmasını sağlayan sosyal ağlar bütününe verilen ad.Dijital dönüşümün getirdiği en büyük değişimlerden birisidir.
Geleneksel MedyaTelevizyon, radyo, gazete gibi klasik iletişim araçları.Son yıllarda etkisi azalmaya başlamıştır.
Dijital DönüşümTeknolojik gelişmeler sonucunda yaşanan toplumsal ve bireysel değişim süreci.İletişim teknolojilerindeki değişimlere paralel olarak sosyal medyanın etkisi artmıştır.
Sosyal Medyanın YükselişiSosyal medya kullanımının hızlı bir şekilde artması.Geleneksel medyanın yerini sosyal medya almaktadır.
Sosyal Medyanın EtkisiSosyal medyanın bireyler ve toplum üzerinde etkisi.Bireylerin davranışlarına ve toplumun çeşitli alanlarına direkt etki etmektedir.
Hızlı ve Çabuk TüketimSosyal medya aracılığıyla sunulan bilginin hızlı ve çabuk bir şekilde tüketilmesi.Bu durum geleneksel medyanın kullanımını azaltmıştır.
Bireyler Arası EtkileşimSosyal medya aracılığıyla bireylerin karşılıklı etkileşimde bulunabilmesi.Bu durum iletişim şekillerini ve sosyal ilişkileri değiştirmiş ve etkilemiştir.
Sosyal Medya AraçlarıFacebook, Twitter, Instagram, LinkedIn gibi sosyal medya platformları.Bu platformlar kullanıcılarına hızlı ve etkin iletişim imkanı sunmaktadır.
Medya TüketimiMedya araçlarından bilgi ve içerik tüketme süreci.Sosyal medya sayesinde hızlanmış ve çeşitlilik kazanmıştır.
Sosyal Medya'da PaylaşımBireylerin sosyal medya üzerinde bilgi ve içerik paylaşımları.Bu paylaşımlar, sosyal medyanın etkin kullanımını ve geniş kitlelere ulaşmasını sağlar.
10 satır ve 3 sütunlu tablo
Tüm sütunları görmek için yatay kaydırın →

Sosyal medya nedir? Dijital dönüşüm ile birlikte değişen ve gelişen dünyada bireylerin karşılıklı bir etkileşim içerisinde olmasını sağlayan sosyal ağların bütününe sosyal medya adı verilir. Son yıllarda geleneksel medyanın yani televizyon, radyo ve gazete gibi iletişim araçlarının yerini daha hızlı ve daha çabuk tüketilebilir olan kaynaklar almıştır.

Örneğin; artık internet üzerinden dünyada olup biten olaylar hakkındaki bilgilere bir tık ile ulaşabiliyor ve yine İtalya’daki bir akrabanız ile sosyal ağlar üzerinden görüntülü sohbetler yapabiliyorsunuz. İşte bu yeni medyanın dijitalleşmenin gelişimi bilgiye erişimi kolaylaştırırken aynı zamanda insanlar arasındaki etkileşimi de arttırıyor. Böylelikle sosyal ağların varlığı bireyler tarafından bir ihtiyaç haline gelmiş oluyor. Bu süreç ile birlikte elbette birçok olumlu ve olumsuz faktörler de ortaya çıkmış oluyor.

Tüketiciye Daha Kolay ve Daha Az Maliyetle Ulaşma Aracı 

Son dönemde sosyal ağların sıklığı ile bu platformlara üye olan kişi sayısındaki hızlı artış bireylerin fikir dünyalarına, isteklerine, beklentilerine ve deneyimlerine yer vermeleri ile bilinirliği arttırmıştır. Ülkemizdeki aktif sosyal medya kullanıcıları da 2019 yılına dair araştırmalarda %63 olarak açıklanmıştır. 



Bu durum hedef kitlenin belirlenmesi açısından kolaylık yaratarak pazarlama sektörüne birtakım avantajlar sağlamıştır. Artık sosyal platformları aktif bir şekilde kullanan markalar ve işletmeler şikayetlere daha hızlı geribildirim veriyor. Ve sorunları daha hızlı bir şekilde çözme gücünü elde ediyor. Örneğin markalar Instagram üzerinde belirli bir takipçi oranına sahip olan kullanıcılarla işbirliği yapıyor. 

Ürünlerini sayfalarında paylaşmalarını sağlıyor ve böylelikle istedikleri ürünlerin satışını etkileyebiliyorlar. Artık televizyonda bir ürünün reklamını yaparak büyük paralar harcamayı tercih etmiyorlar. Hal böyle olunca daha az maliyet ile hedef kitleye ulaşılabilirlik açısından bu yol son zamanların en çok tercih edilen pazarlama stratejisi haline geldi. Sosyal medyadaki bu takipçi kitlesine sahip olan kullanıcıların yaptığı iş “influencer” adı ile anılıyor ve bir nevi günümüzün meslekleri arasına şimdiden adını yazdırıyor. 



İyi bir influencer olmak için eğitim var mı?

Enstitü tarafından verilen ücretsiz online eğitimler alabilirsiniz. İçerik editörlüğü, sosyal medya uzmanlığı veya dijital pazarlama gibi eğitimler alarak kendinizi geliştirebilir bu alanda bilgi sahibi olabilirsiniz. Bu eğitimlerin sonunda alacağınız sertifika da bilgilerinizin yazılı bir temsilcisi olacaktır.

Sosyal Yaşantımızda Sosyal Medya Kimliklerinin Yeri

Sosyal medya kişiler arasında zaman ve mekan kısıtlaması olmaksızın bir iletişim çemberi yaratır. Bir konuya dikkat çekme, farkındalık yaratma konusunda da sosyal medyanın önemi azımsanamayacak derecede etkilidir. Fakat kitleleri bir araya getirebildiği gibi yine birbirinden ayrıştırabilir ve linç kültürüne olanak verebilir. Örneğin: ABD’de yapılan araştırmalar siber zorbalıklar ile intihar sayıları arasındaki korelasyonun doğru orantılı olduğunu gösteriyor. 

Sosyal medya kullanıcıları artık herkes hakkında her şeyi en sert haliyle söyleyebilme lüksüne sahip olduğunu zannediyor. Yine öte yandan günümüzde birçok kişi sosyal medya üzerinden kendini değerli hissetme ve beğenilme arzusu ile paylaşımlarını özenle yapıyor. Alınan her beğeni (like) sayısını bir değer olgusu olarak görüyor. Tatminsizlik duygusunu hissettiğinde ise psikolojik açıdan ruhsal bozukluklar yaşayabiliyor. Ardından ise olumsuz tutumlar geliştirebiliyor. 

Başkalarının Hayatı

Bir başka grup ise gördükleri kişilerin hayatlarını arzulamaya başlayanlar. Karşı tarafın mükemmel bir hayata sahip olduğunu ve kendilerinin öyle bir hayata asla sahip olamayacağını düşünüyorlar. Oysa ki sosyal medyadaki kişilerin yalnızca en iyi taraflarını göstermeye çalıştığı artık bilinen ve gözlemlenen bir gerçek. Sosyal medya uğruna çekilen “selfie” modası ise sıklıkla ölümler ile sonuçlanabiliyor.

Bir diğer açıdan bakacak olursak gördüğümüz her yazı, fotoğraf ve birbirinden farklı içerikler aslında zihnimizi bulandırıyor. Yaratıcılığımızı engelliyor. Uzmanların önerdiği şeylerin başında sosyal medya kullanımında zaman yönetimini iyi ayarlayabilmek geliyor. Çünkü artık kişiler bu sanal alemde bir şeyleri kaçırma duygusundan korkuyor ve bu durum tüm dünyada “Fear Of Missing Out” adlı bir kavramı ortaya çıkarıyor. 

İlgili eğitim: Zaman Yönetimi Eğitimi

Yazar: Buse Özayazmalı

Sıkça Sorulan Sorular

Sosyal ağların toplum üzerindeki etkisi ne kadar uzun süreli olur?

Sosyal ağların toplum üzerindeki etkisi, kullanılan sosyal ağın özelliğine, kullanıcılarının amaçlarına ve kullanım düzeylerine bağlı olarak farklılık gösterecektir. Bazı durumlarda, toplum üzerindeki etkisi çok kısa süreli olabilirken, bazı durumlarda ise uzun dönemli etkiler gözlenmiştir. Örneğin, sosyal medya kullanımının artmasıyla birlikte, insanların arkadaşlıklarının, etkileşimlerinin ve iletişimlerinin artması gibi uzun süreli etkiler gözlemlenmektedir. Ayrıca, sosyal medyayı sosyal ilişkilerin yeniden şekillenmesine ve gelişmesine katkıda bulunan bir araç olarak kullanan insanlar, toplum üzerinde uzun süreli etkiler bırakabilir.

Sosyal ağların toplum üzerindeki etkileri çeşitli yaş grupları üzerinde farklılık gösterir mi?

Evet, sosyal ağların toplum üzerindeki etkileri çeşitli yaş grupları üzerinde farklılık gösterir. Gençler, çoğu zaman sosyal ağlar aracılığıyla yeni arkadaşlar edinmek, bağlantı kurmak ve karşılıklı etkileşimde bulunmak için bu araçları kullanırlar. Yaşlılar ise, sosyal ağların toplum üzerindeki etkilerini çoğunlukla içerik paylaşımı, arkadaşlıklarının güçlenmesi ve teknolojiyi kullanma becerilerinin geliştirilmesi olarak görmektedir.

Sosyal ağların toplum üzerindeki etkileri kültürel ve sosyal değişimleri nasıl etkiler?

Sosyal ağlar kültürler arası etkileşimleri teşvik ederek toplum üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Sosyal ağlar aracılığıyla insanlar arasındaki mesafeler kısalmaktadır ve insanlar birbirleriyle kolayca iletişim kurabilmektedir. İletişim kurmanın kolaylaşması toplum üzerinde kültürel ve sosyal değişimleri de kolaylaştırmaktadır. Sosyal ağlar sayesinde farklı kültürler arasındaki etkileşimler artmış ve farklı kültürlerin farklı görüş ve düşünceleri paylaşılmıştır. Ayrıca, insanlar arasındaki ekonomik etkileşimler de artmıştır. Sosyal ağlar sayesinde insanlar arasındaki iletişim, ticaret ve diğer işler kolaylaştığı için değişimler ve etkileşimler arttığı ve toplumun gelişmesine katkıda bulunduğu söylenebilir.

Sosyal medyanın toplum üzerindeki olumsuz etkileri nelerdir?

Sosyal Medyanın Olumsuz Etkileri

Siber Zorbalık ve İntihar İlişkisi

Sosyal medya, kitleleri bir araya getirebildiği gibi yine birbirinden ayrıştırabilir ve linç kültürüne olanak verebilir. Örneğin: ABD'de yapılan araştırmalar, sosyal medya platformlarında siber zorbalıklar ile intihar sayıları arasındaki korelasyonun doğru orantılı olduğunu gösteriyor. Bu durum önemli bir sosyal sorun teşkil etmekte ve sosyal medyanın toplum üzerindeki olumsuz etkilerinden biri olarak ön plana çıkmaktadır.

Kişisel Bilgi Güvenliği ve Mahremiyet

sosyal medya platformlarısosyal medya platformlarıSosyal medya platformlarısosyal medya platformlarısosyal medya platformlarısosyal medya platformlarısosyal medya platformları üzerinde paylaşılan kişisel bilgiler, kullanıcıların istekleri, beklentileri ve deneyimleri doğrultusunda oldukça hassas verilere ulaşılabilmektedir. Bu durum, kişisel bilgi güvenliği ve mahremiyet konularında önemli sıkıntılar doğurmaktadır. Ayrıca, sosyal medya platformlarısosyal medya platformlarısosyal medya platformlarısosyal medya platformlarısosyal medya platformlarısosyal medya platformlarısosyal medya platformlarısosyal medya platformlarısosyal medya platformlarında yaşanan güvenlik açıkları ve siber saldırılar da kişisel bilgilerin kötü niyetli kişiler tarafından ele geçirilerek, kullanıcıların mağdur olmasına neden olabilmektedir.

Yanlış ve Manipülatif Bilgilerin Yayılması

İnternet üzerinde her türlü bilgiye hızlı bir şekilde ulaşılabildiği bu dönemde, sosyal medya kanallarında yayılan yanlış ve manipülatif bilgiler de toplum üzerinde olumsuz bir etkileşim yaratmaktadır. Kullanıcılar, doğruluğunu kontrol etmedikleri bilgileri diğer kişilere hızlı bir şekilde aktarabilmekte ve bu durum, toplumun gerçek olmayan bilgilere maruz kalması ve doğru bilgilerden uzaklaşmasına neden olmaktadır.

Sanal Dünya Bağımlılığı ve İletişim Problemleri

Sosyal medyanın bireyler tarafından bir ihtiyaç haline gelmesi, sürekli olarak sosyal ağlarda vakit geçirilmesine ve bağımlılık düzeyinde kullanımına yol açmaktadır. Bu durum, insanlar arasındaki gerçek dünya iletişiminin azalması ve iletişim becerilerinin erozyonu sonucunu doğurmaktadır. Ayrıca, sürekli olarak diğer insanların hayatlarına dair bilgilere maruz kalan kullanıcılar, kendi yaşamlarının eksikliklerini sürekli olarak karşılaştırdıkları için, sosyal medya kullanımı ile depresyon ve mutsuzluk arasındaki ilişki de artmaktadır.

Sonuç

Ülkemizde ve dünya genelinde artan sosyal medya kullanımı, beraberinde birçok olumlu ve olumsuz etkileri, öncelikle bilinirliği arttırmış ve pazarlama sektörüne avantajlar sağlamıştır. Bu yazıda belirtilen olumsuz etkiler, siber zorbalık, kişisel bilgi güvenliği, manipülatif bilgilerin yayılması ve bağımlılık problemleridir. Bu durumların ortaya çıkması ve toplum üzerindeki olumsuz etkilerin önlenmesi için, sosyal medya kullanıcılarının bilinçli, sorumluluk sahibi ve öz düzenleme becerilerine sahip olması büyük önem taşımaktadır.

Sosyal medya ve dijital dönüşümün bireylerin iletişim şekilleri üzerinde nasıl bir etki yaratmaktadır?

Sosyal medya ve dijital dönüşümün bireylerin iletişim şekilleri üzerinde yaratmış olduğu etkiler, kaçınılmaz olarak kişisel ve küresel düzeyde hissedilmiştir. İnsanlar artık televizyon, radyo ve gazete gibi geleneksel medya araçlarından, internet üzerinden daha hızlı ve kolay tüketilebilir olan bilgi kaynaklarına yönelmiştir. İnternet ve özellikle sosyal medya, bireylerin dünya olayları hakkında anında bilgi edinmelerini sağlarken, aynı zamanda uzak mesafede olan kişilerle bile görüntülü konuşma gibi etkileşim olanakları sunmaktadır.

Dijitalleşme ve sosyal medya, kişisel iletişim dışında iş ve ticaret dünyasını da etkilemiştir. Artık, sosyal medyayı aktif bir şekilde kullanabilen markalar, müşteri şikayetlerine hızlı bir şekilde geri dönüş yapabilmekte ve bu sayede pazarlama stratejileri de bu duruma göre şekillenmektedir. Ayrıca, özellikle 'influencer' denilen kullanıcılar aracılığıyla ürünlerin tanıtılması ve satılması gibi pazarlama stratejileri de gelişmiştir.

Ancak bu dijital dönüşüm ve sosyal medyanın yoğun kullanımı, olumsuz sonuçları da beraberinde getirmiştir. Kişiler arasında oluşan iletişim çemberi, aynı zamanda linç kültürüne de olanak sağlamaktadır. Birçok araştırma, siber zorbalığın, özellikle gençler arasında intihar sayılarını artırdığını göstermiştir. Kısacası, sosyal medya ve dijital dönüşüm bireylerin iletişim şekilleri üzerinde hem olumlu hem de olumsuz yönde etkiler yaratmaktadır. Bu bağlamda, bu etkilerin farkında olan ve bu teknolojileri doğru bir şekilde kullanan bireyler, hem kendilerine hem de topluma çok daha olumlu değerler katabilir.

Sosyal medya kullanımının bireysel ve toplumsal değerler üzerindeki değişimler nelerdir?

Sosyal medya kullanımının bireysel ve toplumsal değerler üzerindeki değişimler, son dönemlerde önemli bir araştırma konusu olmuştur. Sosyal medya araçları, dijital dönüşüm sayesinde bireylerin etkileşimlerini hızlandırmış ve daha geniş çevrelere ulaşmalarını sağlamıştır. Bu durum, bireylerin sosyal değerlerini ve davranışlarını aynı oranda etkilemiştir.

Sosyal medyanın etkilediği bireysel değerlerden biri, bilgiye erişimin kolaylaşması ve bu özgürlüğe sahip olmanın sağladığı fırsatlardır. Örneğin, artık insanlar, dünyada olan biten hakkında bilgi alma sürecini hızlandırabilmiş ve bu durum, daha bilinçli bireyler olmalarını sağlamıştır. Aynı şekilde, sosyal medya araçları vasıtasıyla aile, akraba ve arkadaşlarla internet üzerinden görüntülü görüşme yapabilme olanağı sağlanmaktadır. Bu durum, aile ve sosyal çevre ile bağların güçlenmesine olanak sağlamaktadır.

Toplumsal değerler bağlamında ise, sosyal medya kullanımıyla birlikte farkındalığın artması ve bilinç düzeyinin yükselmesi gibi olumlu etkiler ortaya çıkmıştır. Aynı zamanda pazarlama sektörüne büyük etkisi olmuştur. Şikayetlerin hızlı bir şekilde geri dönüş alınabilmesi ve sorunlarının çözülebilmesi, işletmelerin pazarlama stratejilerini ve müşteri ilişkileri yönetimini etkilemiştir. Bunun yanı sıra, toplulukları bir araya getirme ve belirli bir konu üzerinde dikkat çekme ve farkındalık yaratma gücü, sosyal medyanın toplumsal etkileşim üzerindeki etkilerinden sadece birkaçıdır.

Ancak sosyal medya kullanımının olumsuz yönleri de mevcuttur. Linç kültürünün yayılması, ciddi siber zorbalık vakaları ve toplumdaki bireyler arasındaki ayrışmanın artması, sosyal medyanın sağladığı anonimliğin kötüye kullanılmasına bağlanmaktadır. Sonuç olarak, sosyal medya araçlarının kullanımının bireysel ve toplumsal değerleri önemli ölçüde etkilediği söylenebilir. Bu etkilerin olumlu ya da olumsuz olmasının, kullanıcıların bu platformları nasıl kullandığına bağlı olduğu unutulmamalıdır.

Kaynakça:
Dijital Dönüşüm ve Sosyal Medya (2020). İnternet ve Toplum. Bilgi Üniversitesi, İstanbul.

Sosyal Medya ve Etkileşim (2019). Kitle İletişimi ve Toplum. Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.

Online Zorbalık ve Sosyal Medya (2018). Psikoloji Dergisi, 34(1), 56-78.