Günümüzde konum değiştiren ve kültürlerin yayılmasını sağlayan insanların sayısı giderek artmaktadır. Göç olaylarının nitelikli yönetimi, göç edenlere, göç alan topluma, ekonomi ve eğitime fayda sağlayabilmektedir. Göçmenler için yapılan entegre çalışmaları ve sosyal uyum, nitelikli bir entegrasyon yönetimi politikasını gerektirir. Kavram olarak entegrasyon toplumlara ve kullanım alanına göre değişen bir terim olabildiği gibi çoğunlukla ev sahibi toplum, azınlık ya da göç edenler arasındaki uyum süreci şeklinde değerlendirilir.
Entegrasyon, duyarlılık, sorumluluk ve göç edenle göç alan toplumun ortak değerler üzerinde birleşmesini amaçlayan bir takım insani değerlere saygıyı ön görmektedir. Sadece ekonomik ve kültürel çıkar ilişkisinin bir koşulu olarak değil, aynı zamanda toplumların genel olarak güvenliğinin sağlanmasının da bir aracı olmasından ötürü tüm muhatap taraflar için elzemdir. Bu anlamda entegre olmak tarafların toplum içinde huzuru ve istikrarını sağlayacaktır. Entegre, sanayi, teknoloji ve planlama alanında kullanılır. Bu kavramın anlamı bütünleşmektir.
Entegre Olmak
Entegre olmak, toplum olarak adlandırılan bütüne ait bir parça olmak, bütünleşmek, uyum sağlamak, ortak kimlik, değer ve fikirleri paylaşmak demektir. Nitelikli bir entegrasyon politikası yaratmanın karşısındaki temel zorluklar, insan haklarının korunması, fırsat eşitliğinin sağlanması, bölgesel ve ulusal kalkınma, sürdürülebilirlik, halk sağlığı, istihdam ve iş gücü gibi sorunlarıdır.
Fransız sosyolog Emile Durkheim, toplumun bireyler üzerinde güçlü bir baskı uyguladığına inanır. İnsanların normları, inançları ve değerleri, kolektif bir bilinç veya dünyada paylaşılan bir anlayış ve davranış biçimini oluşturur. Kolektif bilinç, bireyleri birbirine bağlar ve sosyal bütünleşme yaratır.
Durkheim'a göre, toplumu oluşturan ve bir arada tutan toplu bilinç, toplumun varlığını açıklamak için çok önemlidir. Aynı zamanda, kolektif bilinç, eylemleri ve etkileşimleri yoluyla bireyler tarafından üretilir. Toplum, bireylerin eylemleri tarafından yaratılan ve daha sonra bu bireyler üzerinde zorlayıcı bir toplumsal güç uygulayan sosyal bir üründür. Durkheim, kolektif bilinçleri sayesinde, insanların sadece hayvanlar değil, sosyal varlıklar olarak birbirlerinin farkına vardıklarını iddia etti.
Entegrasyon Nedir?
Asimilasyon kavramı ile çok sık karıştırılan entegrasyon, farklı toplumsal ve kültürel dokulara sahip bireylerin toplum ile bütünleşmesi anlamını taşır. Entegrasyon güçlü sosyal ve duygusal yönlere sahiptir, çünkü sadece çalışma ortamına iyi entegre olmanın ve bir işe yerleşmenin ötesine geçer. Yerel kültüre uyum sağlamak, yeni insanlarla tanışmak, sosyal ve kişisel destek ağları kurmak, sosyal entegrasyonun bir parçasını oluşturmaktadır. Örnek vermek gerekirse Almanya’da gurbetçi olarak yaşayan Türkler, asimle olmadan Alman toplumuna uyum sağlamayı başarabilmiştirler.
Psikolog Abraham Maslow’un teorisine göre ihtiyaçlar hiyerarşisinde belirtildiği gibi, insanların ait olduklarını hissetmeleri gerekir ve bu ihtiyaç karşılanmazsa, optimum şekilde işlev göremezler. Expat Insider 2019 Business Edition'dan elde edilen bulgular, sosyalleşme fırsatlarının yoksunluğu ve kişisel destek eksikliği, uluslararası işe alımlar, yapılan yabancı atamalar ve yer değiştirme, tarafların mutsuzluğunun temel nedenleri olduğunu gösteriyor. Bu nedenle, bu faktörler küresel hareketlilik ve bu gurbetçileri destekleyen İK ekipleri için önemli hususlar olmalıdır.
Entegrasyonun amacı, toplumun çeşitli yapısal bileşenleri arasında uyumlu ve aktif bir ilişki sürdürmektir. Bireylerin toplum bütününe entegre sürecini kolaylaştırmaktır. Sadece toplumu devam ettirmekle kalmaz, aynı zamanda bireylerin yaşamlarına bir anlam ve amaç kazandırır, böylece kendilerini anlaşılabilir ve uyumlu bir sosyal yaşamın bir parçası olarak hissederler.
Bölgesel Entegrasyon
Bölgesel entegrasyon, iki ya da daha fazla şehir, ülke ya da toplum arasında coğrafi olarak sınırlı bir ölçekte gerçekleşir. Uluslararası hukuk, Birleşmiş Milletler, dünya ticareti ve nüfus hareketleri gibi dünya çapındaki olguları özetleyen küresel entegre kavramından daha düşük bir seviyede söz konusu süreci ifade eder. Bu şekilde tanımlanmış olan bölgesel entegrasyon, antik Yunanistan'da, 18. ve 19. yüzyıl Kuzey Amerika ve 19. yüzyıl Almanya'sında bazı açık örnekleri belirtmek için tanımlanabilir bir süreçtir. 1945'ten bu yana bölgesel entegrasyon hem doğu hem de batı Avrupa'da, “Atlantik bölgesi”, Orta Doğu, Afrika, Latin Amerika ve bir bütün olarak Batı Yarımküre'de gözlemlenebilir bir fenomen olmuştur. Aynı zamanda, eski sömürge imparatorluklarının mirasçıları, İngiliz Milletler Topluluğu ve Fransız Topluluğu arasındaki bağların zayıflamasında bölgesel dağılma (bölgesel de-entegrasyon) aşikardı.
Ekonomik Entegrasyon Nedir?
Ekonomik entegrasyon, ülkeler arasında tipik olarak ticaret engellerinin azaltılmasını veya ortadan kaldırılmasını, para ve maliye politikalarının koordinasyonunu içeren bir düzenlemedir. Ekonomik entegrasyon hem tüketiciler hem de üreticiler için maliyetleri azaltmayı ve anlaşmaya dahil olan ülkeler arasındaki ticareti artırmayı amaçlamaktadır. Ekonomik bütünleşmeye komşu uluslar arasında sıklıkla gerçekleştiği için bölgesel bütünleşme de denir. Coğrafi olarak yakın olan ülkelerin ekonomik entegre süreci ile ilgilidir.
Bölgesel ekonomiler entegrasyon konusunda hemfikir olduğunda, ticaret engelleri düşer ve ekonomik ve politik koordinasyon artar. Bu alandaki uzmanlar ekonomik entegrasyonun için yedi aşama ortaya koymuşturlar. Tercihli ticaret alanı, serbest ticaret alanı, gümrük birliği, ortak pazar, ekonomik birlik, ekonomik ve parasal birlik ve tam ekonomik entegrasyon. Son aşama, maliye politikasının tam bir uyumunu ve tam bir para birliğini temsil etmektedir. Ekonomik entegrasyonun avantajları üç kategoriye ayrılır: ticari faydalar, istihdam ve siyasi iş birliği. Daha spesifik olarak, ekonomik entegrasyon tipik olarak ticaret maliyetinin azalmasına, mal ve hizmetlerin daha iyi kullanılabilirliğine ve daha fazla satın alma gücünü sağlar.
Avrupa Birliği (AB) 1993 yılında kuruldu ve 2019 yılı itibarıyla birliğe entegre olmuş 28 üye devleti kapsamaktadır. 2002'den bu yana bu ülkelerin 19'u avroyu ortak para birimi olarak benimsedi. Uluslararası Para Fonu'na (IMF) göre AB, dünya gayri safi yurtiçi hasılasının %16,04'ünü oluşturuyor. İngiltere 2016 yılında AB'den ayrılmak için oy kullandı. Ağustos 2019 sonu itibariyle, ayrılma koşulları hakkında kesin bir anlaşma yapılmadı.
Entegrasyondaki Sorunlar
Entegrasyon zor bir süreçtir. Çeşitli zorluklarla karşı karşıyadır. Birincisi, toplumun karmaşıklığıdır. Yapısal parçaları koordine etmeyi ve tüm insanları sosyalleştirmeyi zorlaştırır. Bildiğimiz gibi toplum farklı yapısal biçimlerin bir kompleksidir ve iş bölümünü ayrıntılı olarak açıklar. Karmaşık kurumsal kalıplar arasında bir uyum ve birlik yaratmak zorlu bir görevdir. Basit ve küçük bir toplumda entegrasyon sorunu, büyük bir toplumda olduğu kadar karmaşık değildir. Bu nedenle ilk zorluk, modern toplumun karmaşık ve büyük boyutundan kaynaklanmaktadır.
İkinci zorluk kültürel heterojenlik ile ortaya çıkar. Bir toplumdaki insanlar birçok etnik ve ırksal kökene aittir. Sınıf, dini ve mesleki farklılaşma söz konusudur. Bir toplumda çok sayıda alt kültürün varlığı, entegrasyon sorununa katkıda bulunur. Üçüncü zorluk sosyal değişimin hızlılığı ile ortaya çıkar. Benzeri görülmemiş bir oranda yeni unsurlar gelişiyor. Çok sayıda kültürel gecikme, toplumun birbiriyle ilişkili kısımlarında stres ve gerginlikler yaratır. Birey kendini bir kültürün aşinalığından yabancı bir kültürün soğukluğunda bulabilir. Günümüzün hızı ve büyüklüğü insanın hayal gücünü değiştirmektedir. Gerekli ayarlamaları yeterince hızlı yapıp yapamayacağımızı bilmiyoruz.
Son zorluk, yapısal bir formda bulunan kalıcılık eğilimi ile ortaya çıkar. Bazen, bir sosyal sistemin yapıları o kadar katı hale gelir ki değişime adapte olmazlar. Değişimi engelleyen bu yapılar etrafında kazanılmış çıkarlar gelişir. Böylece kapitalistler ekonomik yapıdaki değişime, din insanları kast sistemindeki değişime ve muhafazakar yazarlar eğitim sistemindeki değişime karşı çıkıyorlar.
