İletişim

Pozitif Psikolojinin Düzeyleri

Nevzat Yüksel
Güncellendi:
11 dk okuma
Takım elbiseli bir adam beyaz bir duvarın önünde durmaktadır. Sol elindeki kalemle düz siyah bir çizgi çiziyor. Elindeki işe konsantre olmuş ve çizginin mümkün olduğunca düz ve kesin olmasına dikkat ediyor gibi görünüyor. Bir merdivenin üzerinde duruyor ve bir eli duvarda, diğer eli merdivenin üzerinde vücudunu dengeliyor. Görüntünün sağ tarafında bir kişi bir dizi merdivenden yukarı doğru yürüyor. Sol tarafta ise bir adam elinde siyah bir ok tutmaktadır. Sahne, sağ taraftaki pencereden gelen doğal ışıkla aydınlatılmıştır.
Pozitif Psikoloji DüzeyiÇalışma AlanlarıPozitif Psikolojinin Katkısı
Öznel SeviyeGeçmişteki memnuniyet ve doyum, iyi oluş, gelecek için umut ve iyimserlik, akış ve mutlulukKişinin günlük yaşam kalitesini artırmak, olumlu duygusal deneyimleri artırmak
Bireysel SeviyeCesaret, çevreye uyum becerisi, sevgi ve mesleki yeterlilik, estetik duyarlılık, affedicilik, azim, ileri görüşlülük, özgünlük, üstün yetenek ve bilgelik, maneviyatBireylerin kişisel gelişimlerini ve öz farkındalıklarını artırmak
Grup SeviyeFedakarlık, eğitim, nezaket, sorumluluk, hoşgörü ve meslek etiği, öz denetimToplumun genel iyi oluş seviyesini artırmak, daha iyi vatandaşların oluşmasına yardımcı olmak
Akış KuramıBilişsel veya fiziksel bir aktivitenin içinde, yoğun bir şekilde yer almakBireylerin kendi kapasitelerini tam anlamıyla kullanmasını sağlamak, yoğun bir deneyim yaşamalarını sağlamak
Psikolojik İyi OluşUzun dönemde bireyin yaşamına değer ve anlam katmakKişinin yaşam kalitesini ve yaşamdan alınan doyumu artırmak
Mutlu Olma GayretiKişinin zihinsel yatırım yapması, azim etmesiBireyin kendi mutluluğunu kontrol etmesini ve artırmasını sağlamak
Sağlıklı İnsan FaktörüSağlıklı insanların mutlu olma potansiyeli, üretkenlik ve potansiyellerini gerçekleştirmeKişinin genel yaşam kalitesini ve kişisel tatminini artırmak
Bilim Merkezci YaklaşımPsikolojik sermaye, iş yeri olumluluk uygulamalarıOrganizasyonel başarıyı ve iş yerindeki iyi oluşu artırmak, hümanistik psikoloji ve insan potansiyeli hareketini bilimsel bir temelde inşa etmek
Farklı Disiplin MekanizmalarıKişinin en yüksek potansiyelini çıkarabilme kabiliyetiBireylerin sınırlarını zorlamalarını, yeteneklerini ve üzerinde durulmamış potansiyellerini keşfetmelerini sağlamak
Azim YeteneğiEngellere veya sorunlara karşın azimetmeBireylerin başarıları ve yaşam doyumlarını artırmak
10 satır ve 3 sütunlu tablo
Tüm sütunları görmek için yatay kaydırın →

Pozitif psikolojinin, grup düzeyinde yer alan çalışma alanları; fedakarlık, eğitim, nezaket, sorumluluk, hoşgörü ve meslek etiği, öz denetim gibi vatandaşlık erdemleri ile ve kişileri daha iyi vatandaş olma noktasına harekete geçiren kurumlarla ilgili olmaktadır. Öznel seviyedeki çalışma alanları ise; geçmişteki memnuniyet ve doyum, iyi oluş, gelecek için umut ve iyimserlik, şuan için ise akış ve aynı zamanda mutluluk benzeri öznel diyebileceğimiz deneyimlerdir.

Bu yazımızda "Pozitif psikolojinin düzeyleri nasıldır? Pozitif psikoloji yaklaşımı nasıl olmalıdır? Pozitif psikolojinin hangi özelliğine yoğunlaşılmalı?" sorularını cevapladık.

Pozitif Psikolojinin Düzeyleri Nasıldır?

Pozitif psikolojinin öznel seviyedeki çalışma alanları; geçmişteki memnuniyet ve doyum, iyi oluş, gelecek için umut ve iyimserlik, şuan için ise akış ve aynı zamanda mutluluk benzeri öznel diyebileceğimiz deneyimlerdir. Bireysel seviyedeki çalışma alanları; cesaret, çevreye uyum becerisi, sevgi ve mesleki yeterlilik, estetik duyarlılık, affedicilik, azim, ileri görüşlülük, özgünlük, üstün yetenek ve bilgelik, maneviyat gibi bireysel özelliklerden oluşur. Grup düzeyinde yer alan çalışma alanları ise fedakarlık, eğitim, nezaket, sorumluluk, hoşgörü ve meslek etiği, öz denetim gibi vatandaşlık erdemleri ile ve kişileri daha iyi vatandaş olma noktasına harekete geçiren kurumlarla ilgili olmaktadır.

Seligman tarafından mutluluğun üç temeli olduğu ifade edilmiştir. Bunları sırasıyla şöyledir:

  1. Sürekli katılımı, özümlemeyi ve akışı içeren iyi hayat,

  2. Yüksek seviyede olumlu duyguları ve doyumu gerçekleştiren güzel hayat,

  3. Kişinin kendisinden daha büyük, aynı zamanda güçlü bir varlığa hizmet etmesini ve güçlü taraflarını, bu doğrultuda kullanmasını ifade eden olabildiğince anlamlı bir hayat,

Birinci ve üçüncü boyutlarda yapılan araştırmaların bulguları, hedonik boyutta etkinliklerde bulunan kişilerin, kısa süre içinde cevap bulabildikleri ve daha yüksek seviyede olumlu duygu düzeylerine ulaştıklarını göstermiştir. Diğer bir taraftan psikolojik iyi oluş seviyelerinde aktivitelerde bulunmak, uzun dönemde kişilerin yaşamına değer ve anlam katmaktadır. Birinci boyutta bahsedilen akış kuramı, Mihalyi Csikszentmihalyi tarafından ilk defa ortaya atılmıştır. Bu akış bilişsel veya fiziksel bir aktivitenin içinde, dakika dakika hatta saniye saniye yoğun bir şekilde yer almak olarak ifade edilmektedir. Burada dikkat tamamen yapılan göreve verilmiş olup kişinin kapasitesini tam olarak ortaya koymaktadır.



Akış kuramı kapsamında “dışardaki” gerçeklikte her olursa olsun, bir insan sadece bilincinin içinde yer alanları değiştirerek kendini mutsuz veya mutlu edebilir.

Pozitif Psikoloji Yaklaşımı Nasıl Olmalıdır?



Engellere veya sorunlara karşın azim etme yeteneği, insanların başkalarında en fazla hayran oldukları özellikler arasındadır. Bu yetenek, sadece yaşamda başarılı olmak için değil aynı zamanda yaşamdan zevk almak içinde önemli bir özellik olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu kurum kapsamında, eğer kişinin beceri düzeyi yeterli ise bu etkinliklerin var olması ile kişiye haz verebileceği üzerinde durmaktadır. Kişinin gerçekleştirmiş olduğu iş, ilgili kişinin kapasitesinin çok altında özellikler gerektiriyorsa, kişinin beklentilerine cevap bulamadı ve sonucunun ise can sıklığına gidebileceği ortadadır. Fakat, iş kişiyi zorluyorsa da ilgili kişinin bu etkinliğe devam etmesi oldukça güçtür. Nihai olarak kişinin yapabilecekleri ile işin gerektirdiklerinin aynı düzeyde olması gerekmektedir. Böyle olması durumunda akışın olması düşünülebilir.

Pozitif psikoloji, mutlu olunmak isteniyorsa zihinsel yatırıma gerek duyulabileceğini savunur. Mutsuzluk zaten kendiliğinden gelebilirken mutlu olmak için ayrı bir gayret gösterilmelidir. Psikolojik araştırmalar ile seligman ve arkadaşları; psikolojinin sağlıklı insanların da mutlu olmaları, daha üretken olmaları ve aynı zamanda potansiyellerini gerçekleştirmelerine yardımcı olma gibi hatırlanmayan üç önemli misyonun üzerine durmuştur. Dolayısıyla kavram, zamanla teorik yapılı ve ampirik araştırmalar ile desteklenmiş ve herkes tarafından bilinen pozitif psikoloji olarak değerlendirilen yeni bir alanın ortaya çıkmasına sebep olmuştur.

Bu araştırmaların öncülüğünde pozitif psikoloji sonuçlarını; geleneksel liderlik, felsefe, gruplar veya kişisel görüşler yerine bilimi esas almaktadır. Psikolojinin, bu bilim merkezci yaklaşımından dolayı, günümüzde oldukça popüler olan olumlu düşünce gücü, ağırlıklı olarak olumlu yönelimli olan hümanistik psikoloji ve aynı zamanda insan potansiyeli hareketi benzeri yaklaşımlardan farklılık taşımaktadır. Bu yaklaşım bilimsel olup örnek teşkil etmekte ve öne sürülen psikolojik sermayenin iş yerindeki olumluluk uygulamasına ön şart olarak değerlendirilmektedir.



İlgili eğitim: Liderlik Eğitimi Sertifikası

Pozitif Psikolojinin Hangi Özelliğine Yoğunlaşılmalı?

Pozitif psikoloji, kişilerin en yüksek düzeydeki potansiyeline ulaşmalarına katkıda bulunmak için tasarlanmış farklı disiplin mekanizmalarını harekete geçirerek bunu gerçekleştirmeye çalışmaktadır. Pozitifi psikoloji, kişilerin gelişen ya da optimal olmayan işleyişine yardım eden süreçler ve çalışma koşullarıyla doğrudan ilgilenmektedir. Bununla beraber psikoloji içindeki benzer bilimsel yöntemleri uygular, fakat çalışmayan yöntemler yerine çalışanlara; kişilerdeki sorunlar yerine, onları daha da güçlendiren özelliklere yoğunlaşmaktadır.

Pozitif psikoloji üç seviyede incelenmektedir.

  1. Bireysel seviye; iyi insan olmakla ilgili bir durumdur. Bunlar bilgelik, yetenek, sevgi, cesaret ve yaratıcılık gibi konulara bu kapsamda daha çok işlenmektedir.

  2. Öznel düzey; iyimserlik, mutluluk ve iyi oluş gibi konuları daha çok dikkate almaktadır. Geçmiş, şimdi ve gelecek odaklı pozitif deneyimleri, durumları kapsamaktadır.

  3. Grup düzeyi; hoşgörü, özgecilik ve iş ahlakı gibi konuları işlemektedir. Pozitif örgüt vatandaşlığı ve aynı zamanda toplulukları inceler.

Bireysel düzeyde pozitif psikoloji, sevgi cesaret, iletişim becerileri, duyarlılık, estetik, azim, kapasite, özgünlük, affedicilik, yetenek, maneviyat, bilgelik gibi konulara yoğunlaşırken, grup seviyesinde ise gruplardaki toplumsal erdemlere odaklanmaktadır. Netice olarak toplumsal erdemler, insanları iyi vatandaşlık, sorumluluk, nezaket, fedakarlık, hoşgörü, ılımlılık ve iş etiği benzeri olumlu pozitif psikolojiye yönlendirir.

Seligman Mutluluk Temeli Kaça Ayrılır?

Seligman tarafından mutluluğun üç temeli olduğu ifade edilmiştir. Bunları sırasıyla şöyledir: Sürekli katılımı, özümlemeyi ve akışı içeren iyi hayat. Yüksek seviyede olumlu duyguları ve doyumu gerçekleştiren güzel hayat. Kişinin kendisinden daha büyük, aynı zamanda güçlü bir varlığa hizmet etmesini ve güçlü taraflarını, bu doğrultuda kullanmasını ifade eden olabildiğince anlamlı bir hayat. Birinci ve üçüncü boyutlarda yapılan araştırmaların bulguları, hedonik boyutta etkinliklerde bulunan kişilerin, kısa süre içinde cevap bulabildikleri ve daha yüksek seviyede olumlu duygu düzeylerine ulaştıklarını göstermiştir.

Pozitif Psikoloji Kaç Seviyede İncelenir?

Pozitif psikoloji üç seviyede incelenmektedir. Bireysel seviye; iyi insan olmakla ilgili bir durumdur. Bunlar bilgelik, yetenek, sevgi, cesaret ve yaratıcılık gibi konulara bu kapsamda daha çok işlenmektedir. Öznel düzey; iyimserlik, mutluluk ve iyi oluş gibi konuları daha çok dikkate almaktadır. Geçmiş, şimdi ve gelecek odaklı pozitif deneyimleri, durumları kapsamaktadır. Grup düzeyi; hoşgörü, özgecilik ve iş ahlakı gibi konuları işlemektedir. Pozitif örgüt vatandaşlığı ve aynı zamanda toplulukları inceler.

Pozitif Psikolojide Hangi Ölçü Esas Alınmalıdır?

Engellere veya sorunlara karşın azim etme yeteneği, insanların başkalarında en fazla hayran oldukları özellikler arasındadır. Bu yetenek, sadece yaşamda başarılı olmak için değil aynı zamanda yaşamdan zevk almak içinde önemli bir özellik olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu kurum kapsamında, eğer kişinin beceri düzeyi yeterli ise bu etkinliklerin var olması ile kişiye haz verebileceği üzerinde durmaktadır. Kişinin gerçekleştirmiş olduğu iş, ilgili kişinin kapasitesinin çok altında özellikler gerektiriyorsa, kişinin beklentilerine cevap bulamadı ve sonucunun ise can sıklığına gidebileceği ortadadır. Fakat, iş kişiyi zorluyorsa da ilgili kişinin bu etkinliğe devam etmesi oldukça güçtür. Nihai olarak kişinin yapabilecekleri ile işin gerektirdiklerinin aynı düzeyde olması gerekmektedir.

The text explores the multi-dimensional nature of positive psychology in individual, subjective, and group contexts. Topics such as civility, tolerance, work ethics, personal responsibility and education are defined as the study areas at the group level, while individual level study areas encompass personal traits such as courage, adaptability, love and professional competency. Positive psychology encourages one's ability to persevere in the face of obstacles or problems, further emphasizing the significance of mental investment for happiness. It pursues a scientific approach, contrasting it markedly with the popular positive thinking movement. The overall objective of positive psychology is to enable individuals to reach their highest possible potentials. Among these potentials, diksiyon eğitimi or diction training could be considered an important aspect for one's personal and professional development within the scope of positive psychology.

Sıkça Sorulan Sorular

Pozitif psikoloji çalışmalarında bireylerin öznel iyi oluşunu artırmayı hedefleyen hangi teknikler ve süreçler kullanılmaktadır?

Öznel İyi Oluşu Artırmayı Hedefleyen pozitif psikoloji Teknikleri ve Süreçler

Yaklaşımı

, bireylerin öznel iyi oluşunu artırmak için hem öznel düzeydeki çalışma alanlarına (geçmişteki memnuniyet ve doyum, iyi oluş, gelecek için umut ve iyimserlik, şuan için akış ve mutluluk benzeri deneyimler) hem de bireysel düzeydeki çalışma alanlarına (cesaret, çevreye uyum becerisi, sevgi ve mesleki yeterlilik, estetik duyarlılık, affedicilik, azim, ileri görüşlülük, özgünlük, üstün yetenek ve bilgelik, maneviyat gibi) odaklanır. Bu yaklaşım, bireylere daha iyi bir yaşam kalitesine sahip olmaları ve daha iyi vatandaş olmalarını hedefleyen grup düzeyindeki çalışma alanlarıyla da ilişkilidir (fedakarlık, eğitim, nezaket, sorumluluk, hoşgörü ve meslek etiği, öz denetim gibi vatandaşlık erdemleri).

Mutluluğun Üç Temeli

Seligman'a göre, mutluluğun üç temeli pozitif duygular, yaşam doyumu ve pozitif işleyiş şeklinde sıralanabilir. Bireylerin hedonik boyutta etkinliklere katılması, kısa süre içinde cevap bulabilmeleri ve daha yüksek seviyede olumlu duygu düzeylerine ulaşmalarını sağlar. Psikolojik iyi oluş seviyelerinde aktivitelerde bulunmak ise, uzun dönemde kişilerin yaşamlarına değer ve anlam katar.

Akış Kuramı ve Öznel İyi Oluş

Mihalyi Csikszentmihalyi tarafından ortaya atılan akış kuramı, bilişsel veya fiziksel bir aktivitenin içinde yoğun bir şekilde yer almayı ifade eder. Bu süreçte, dikkat tamamen yapılan göreve verilir ve kişinin kapasitesi tam olarak ortaya konulur. Akış kavramı, bireylerin bilincindeki deneyimleri değiştirerek mutluluğu etkileyebileceğini öne sürer.

Azim Etmek ve Başarı

Azim etme yeteneği, insanların başkalarında en fazla hayran oldukları özellikler arasında yer alır ve yaşamda başarılı olmanın yanı sıra yaşamdan zevk almak için de önemlidir. Bu bağlamda, kişinin beceri düzeyi yeterli olduğunda, etkinliklerin varlığı ile kişiye haz verebilir. Eğer iş, ilgili kişinin becerilerinin altında gereksinimler sunuyorsa, beklentilere cevap bulunamaz ve sonuç can sıkıntısına yol açar. Ancak, iş zorluyorsa ve kişi devam etmek istiyorsa, bu etkinliğe devam etmek daha güçlü hale gelir.

Sonuç

Özetle, çalışmalarında bireylerin öznel iyi oluşunu artırmayı hedefleyen teknikler ve süreçler arasında pozitif duygular, yaşam doyumu, pozitif işleyiş, akış kuramı, beceri düzeyinin etkinliklerle uyumu ve azim etme yeteneği gibi unsurlar yer alır. Bu unsurlar, bireylerin daha iyi bir yaşam kalitesine sahip olmalarını ve toplumda daha iyi vatandaşlar olarak katkıda bulunmalarını sağlamaya yöneliktir.

Pozitif psikoloji yaklaşımları doğrultusunda ele alınan vatandaşlık erdemleri ve bireysel özellikler, kişilerin yaşamlarında nasıl bir etki yaratmaktadır?

Pozitif psikoloji üzerine yapılan çalışmalar, yaşamın tüm alanlarına olumlu katkılar sağlamanın yönünü çizer. Pozitif psikoloji yaklaşımlarının ele alındığı vatandaşlık erdemleri ve bireysel özellikler, fedakarlık, eğitim, nezaket, sorumluluk, hoşgörü, meslek etiği ve öz denetim gibi erdemler üzerine odaklanır. Bu erdemler, insanların daha yüksek standartlarda vatandaşlık rollerini yerine getirmelerini teşvik eder.

Pozitif psikoloji, geçmişteki memnuniyet ve doyum, gelecek için umut ve iyimserlik, ve yaşadığımız an için akış ve mutluluk benzeri öznel deneyimlere de önem verir. Bu durum, kişinin toplum içindeki yerini belirleyen yaşam kalitesini artırma potansiyeli ile sonuçlanır.

Bireysel özelliği olan, cesaret, çevreye uyum becerisi, sevgi, mesleki yeterlilik, estetik duyarlılık, affedicilik, azim, ileri görüşlülük, özgünlük, üstün yetenek ve bilgelik, maneviyat gibi özellikler, kişinin yaşamındaki her alanı etkiler. Böylece, kişisel gelişim ve başarı sağlanır.

Mihalyi Csikszentmihalyi'nin akış kuramı, yaşamın farklı özelliklerinin pozitif etkileşimini de teşvik eder. Akış, bir kişinin tamamen bir etkinliğe konsantre olduğunda ortaya çıkar. Bu durum hem bireysel hem de genel toplumsaal düzeyde olumlu sonuçlar doğurabilir.

Azim, kişinin kendi yaşamının yönlendirmesinde önemlidir. Engellere ve sorunlara karşın dayanma ve başa çıkma yeteneği, başkalarının hayranlık duyduğu ve başarıyla ilişkilendirdiği bir özelliktir. Bu özellik, yaşamdan zevk almak ve başarıya ulaşmak için gereklidir. Bu beceri düzeyinde, pozitif etkinlikler kişiye haz verir.

Sonuç olarak, pozitif psikoloji yaklaşımları, vatandaşlık erdemlerini ve bireysel özellikleri ele alır. Bu yaklaşımlar, bireylerin yaşamlarında pozitif değişimler yaratır. Bu yaklaşım kişilerin sosyal ve kişisel yaşamlarında pozitif etkiler yaratır.

Pozitif psikolojide 'akış' kavramı ve insanın bilincinin içinde yer alanları değiştirerek mutluluk düzeyini artırma süreci nasıl işlemektedir?

Pozitif psikolojide 'akış' kavramı, kişinin kendisini bir aktiviteye o kadar yoğun bir şekilde vermesi ve orada kaybolması olarak tanımlanabilir. Bu durum, kişinin bilincinin içinde yer alanların değiştirilmesi ve mutluluk düzeyinin artırılması için hayati bir rol oynar. Çünkü bu durum, kişiyi anın içinde yer almadığı, endişe ve stresin olduğu düşüncelerden uzaklaştırır ve dolayısıyla mutluluğunu artırır.

Akış halinde olan bir kişi, ne zaman geçtiğinin farkında olmayacak ve sadece yapmakta olduğu aktiviteye odaklanacak, bu da bilincindeki endişeleri ve stresi azaltacaktır. Bu durum, kişinin mutluluğunu artıran bir deneyimdir., Kendisini tamamen bir eyleme veren bir kişi, kapasitesini ve yeteneklerini en üst düzeye çıkartır ve böylece yaşadığı deneyimden daha fazla memnuniyet duyar.

Ancak, kişinin kapasitesinin üzerinde güçlü bir etkinlikte bulunması, stres ve kaygıyı artırabilir ve bu da kişinin mutluluğunu azaltabilir. Öte yandan, kişi etkinliğin gerektirdiği beceri ve kapasiteye sahip olduğunda, bu durum kişiye haz ve memnuniyet verebilir. Yani, pozitif psikoloji, kişinin beceri ve kapasitesi ile etkinliğin zorluğu arasında bir denge kurmayı önerir.

Seligman'ın mutluluğun üç temeli teorisine göre, akış hali de mutluluk kavramının bir parçasıdır. Buna göre, mutluluk; pozitif duygular, etkinlik içinde olma (akış) ve yaşamda anlam bulmayı içerir. Bu durumun kişinin mutluluk düzeyini artırmada büyük önem taşıdığı vurgulanır.

Sonuç olarak, 'akış' kavramı pozitif psikoloji tarafından insanın bilincinin içinde yer alanları değiştirerek ve kişinin tamamen bir etkinlik içinde yer alarak mutluluk düzeyini artırma sürecinde önemli bir role sahiptir. Akış hali, kişinin stres ve endişeyi azaltarak, mutluluğunu artıran bir deneyimdir.

Pozitif Psikolojinin Düzeyleri | IIENSTITU