Sağlık Yönetimi Öğretim Görevlisi Nevzat Yüksel, eczanede çalışacaklar için mesleki bilgiler paylaştı. Son yılların popüler mesleklerinden eczane yardımcılığı hakkında iş imkanlarını ve ilerleme sürecini anlattı
Nevzat Yüksel kimdir?
Sağlık yönetimi bölümünde öğretim görevlisi olarak çalışmaktayım. Yüksek lisansımı İstanbul Üniversitesi’nde tamamladım. Doktora eğitimimi yine sağlık yönetimi alanında halen devam etmekteyim. Yaklaşık 2 yıla yakındır İstanbul İşletme Enstitüsü ailesindeyim. Evli ve bir çocuk babasıyım.
Eczacı yardımcı personeli kimdir? Ne iş yapar?
Geçmişi çok eskiye dayanır. Bilimsel araştırmalarda 1800’lü yıllardan başlıyor. Eczane yardımcılığı 1850’li yıllardan itibaren başlıyor. Eczacıların yanında çalışan onlara yardımcı olan kişiler şeklinde tanımlanıyor. Raflarda bize verilen ilaçları veren kişiler. Sadece ilaç verme değil, olayın bilgi birikimi gerekli. Ön muhasebe işlemlerine de bakması gerekiyor, az da olsa excel kullanımı ihtiyacı doğacak. Müşteri ilişkilerinde hastaların mahremiyetine ve gizliliğine uyarak yürütmesi gerekecek kişilerdir.
Bu işi yapabilmek için nereden başlamak gerekiyor?
Bu işi yapabilmek için kişinin istekli olması gerekiyor. İstedikten sonra ilgili katılımcı arkadaşlarımızın yaş durumlarına bakmaları gerekiyor. Küçükken tercihte bulunacaklarsa sağlık meslek lisesi okumalarını tavsiye ederim, sınavsız geçiş hakkı için. Ön lisans, lise ya da lisans eğitimini tamamlamış olan kimyacılar, fizikçiler ve biyologlar olabilir.
Bir yaş aralığı veya cinsiyetçi bir meslek ayrımı var mı?
Özellikle kadınlarımızın elinin değmediği noktalar eksik kalır. Eczacılık hizmetlerine bakan tarafına gelince ağırlıklı olarak kadınların yürüttüğünü görüyoruz. Eczanede kadın ve erkeğin bulunması faydalı olabilir, spesifik ilaçlar konusunda. Eczacılık hizmetlerinde cinsiyetçi ayrımcılık yok diyebilirim.
Sorumlulukları neler? Örneğin eczane nöbetçi olduğu zamanlarda kalıyor mu?
Nöbet sisteminde eczane yardımcı personeli de eczanede olmaları gerekiyor.
Eczane açmak için hangi şartlar gerekli?
Eczacılık fakültesini bitiren her eczacı açabilir.
Eczanede çalışan hiyerarşisi nasıl oluyor?
Eczane faaliyetlerini yürüten eczacımız eczanede olmak durumda. Eczane teknikeri ön lisans eğitimini tamamlamalı; eczacıdan sonra sorumlu kişi, sonrasında eczane yardımcı personeli şeklinde ifade edebiliriz. Meslek yılının getirmiş olunun bilgi birikimlerinden utun, üniversite eğitimi ve sertifikalarla bir değişiklik olduğunu söyleyebilirim.
Her eczacı bir yardımcı personele ihtiyaç duyuyor mu? İş imkanları nasıl?
Hastaneler de kendi bünyelerinde eczacı almaya başladılar ve yanlarında eczane teknikerlerine ihtiyaç duyuluyor. Nitelikli personelin olması önemli. Sayıları yüzbinleri bulmuş eczanelerden bahsediyorum. Eczanelerde ve depo hizmetlerinde çalışabilecek yardımcı personellere kesinlikle ihtiyaç vardır.
Eczane teknikeri ile eczacı yardımcı personeli arasında ne gibi farklılıklar var?
Eczane hizmetleri şeklinde bölüm ifade ediliyor. Ön lisans eğitimi alabilirler. Puanları çok yüksek değil. Çalışılabilecek alan ve maddi kazanımları yüksek puanları daha düşük. Eczane teknikeri olabilmek için ön lisans eğitimini tamamlamak gerekiyor. Eczane asistanı olarak ifade edilebilir. Her iki tanımında birbirine yakın olduğunu söyleyebilirim. Kullanılan en doğru ifade eczane yardımcısıdır.
Son dönemlerde bu mesleğin talep görmesi sizce neden kaynaklı olabilir?
İnsan olarak kahraman olmayı seviyoruz. Fedakarlık duygusunu sadece ülkemizde görüyoruz. İnsanların saygınlık elde edebilme ihtiyaçları.
Eczane yardımcı personeli eğitiminize kimler katılmalı, neden katılmalı, neler öğrenecekler?
Her şeyden önce benimle tanışmak için eğitime katılmalılar esprisini yapmak isterim önce. Eczacılık hizmetlerinde çalışmayacaklarsa bile eğitimi almalarını tavsiye ederim. Hastalık ve ilaç kullanımı ömür boyu devam edecek. Girişimcilik faaliyeti ve istihdam için tavsiye edebileceğim eğitim.
Eczane yardımcı personeli dersinize ile diğer eğitiminize katılanlar bu sertifikayı aldıktan sonra hangi alanlarda kullanabilirler?
Gayretli olmadığınız sürece iş bulmada zayıf kalırsınız. Sertifikayı aldığınızda da arayışınız devam edecek. Eczane yardımcılığı sertifikası ile eczanede, depoda çalışabilirler. İlaç fabrikalarında çalışabilirler. Hizmet içi eğitim şeklinde faydalı olacağını belirtebilirim. İlaç firmalarında çalışabilirler.
Münevver Birol: Enstitüde 4 tane eğitiminiz var: Sağlık Kurumları İşletmeciliği, Eczane Yardımcı Personeli Eğitimi, Sterilizasyon ve Dezenfeksiyon Eğitimi ve Evde Hasta Bakım Asistanlığı Eğitimi. Bu eğitimlerinizden de biraz bahsedebilir misiniz? O derslerde öğrenciler neler öğreniyorlar?
Sterilizasyon ve dezenfeksiyon eğitimine başardığımızda insanımıza fayda sağlamayı düşündük. Hiç olmayacak durumların üstesinden eğitimle gelebiliriz. Doğrusunu bilmek insanımızın ve bizlerin hakkı. Sterilizasyon ve dezenfeksiyon sağlık hizmetlerinde olmazsa olmaz. Son 1,5 yıldık covid denilen canlı ile de mücadelemiz devam ediyor.
Evde hasta bakımıyla ilgili bir eğitim. Bir mücevherin kıymetini anlamak için sarrafa götürmek gerekir. Kıymetli bir eğitim, istihdam açısından değerlendirdiğimizde toplumun ilerleyen zamanlarda ihtiyaç duyacağı bir hizmet olacaktır. Burada tamamen insaniyet ve sabır bekleniyor. Karşılaşılan ve yapılan iş çok daha yorucu. Herhangi acil durum olduğunda ne yapıyoruz, hasta bakımında nelere dikkat ediyoruz, hasta devletin hangi imkanlarından faydalanıyor gibi konularda bilgiler alıyoruz. Bu konuda canlı yaşamış biri olarak tecrübeleri arkadaşlarımızla paylaşıyoruz.
Sağlık Kurumları işletmeciliği eğitiminizle alakalı da bilgi alabilir miyiz?
Sağlıkçılar katılıyor ağırlıklı olarak, hemşireler, ebeler, fizyoterapistler katılıyor. Bakanlıktan katılan arkadaşımız vardı.
Eczanede yardımcı personel olarak çalışmak isteyen adaylara neler önerirsiniz?
İnsani duygularını her zaman korumalarını tavsiye ederim. Eczane yardımcı olmak isteyen arkadaşlar eğitimi almakla başlayabilir ve ilgili kaynakları okumakla devam edebilirler. Sertifikalarını da unutmamaları gerekir. Gerekli adımlardan sonra arkadaşlar iş konusunda sıkıntı yaşarsa bana ulaşsınlar iş konusunda destek olacağım.
Eczacı yardımcı personeli kimdir? Ne iş yapar?
Eczacıların yanında çalışan onlara yardımcı olan kişiler şeklinde tanımlanıyor. Raflarda bize ilaçları veren kişiler. Sadece ilaç verme değil, olayın bilgi birikimi gerekli. Ön muhasebe işlemlerine de bakması gerekiyor, az da olsa excel kullanımı ihtiyacı doğacak.
Eczane teknikeri ile eczacı yardımcı personeli arasında ne gibi farklılıklar var?
Eczane hizmetleri şeklinde bölüm ifade ediliyor. Ön lisans eğitimi alabilirler. Puanları çok yüksek değil. Çalışılabilecek alan ve maddi kazanımları yüksek puanları daha düşük. Eczane teknikeri olabilmek için ön lisans eğitimini tamamlamak gerekiyor.
Eczanede çalışan hiyerarşisi nasıl oluyor?
Eczane faaliyetlerini yürüten eczacımız eczanede olmak durumda. Eczane teknikeri ön lisans eğitimini tamamlamalı; eczacıdan sonra sorumlu kişi, sonrasında eczane yardımcı personeli şeklinde ifade edebiliriz.
