Yapay Zeka

Yapay zeka, insan zekâsının bir makine tarafından kolayca taklit edilebilen, topladıkları bilgilere göre kendilerini geliştirebilen ve en basit ya da en karmaşık olan görevleri yerine getirme ilkesine dayanır. Bunlar öğrenme, problem çözme gibi insan zihniyle ilişkili her şey olabilir. Makine zekası olarak bilinen Yapay zeka, ilk kez 1950’li yıllarda kullanılmıştır. Bu zeka belli bir algoritma üzerinden çalışır. Bilgiyi işlemek için insan beyninin işleyişinden ilham alan, çok karmaşık bir matematiksel temele sahiptir.

‘’Algoritma Nedir? Temelde bir bilgisayarın bir sorunu çözmeye yardımcı olmak veya daha sonra ne yapacağına karar vermek için kullanabileceği bir dizi kural veya talimatlardır. ‘’

İnsan zekası, kavram ve algılarla soyut ya da somut cisimler arasında ki ilişkiyi anlayabilme, öğrenme, akıl yürütme ve benzer zihinsel aktivite biçimleri için kapasitesi olan, gerçekleri, ilişkileri, anlamları kavrama yeteneğidir. Yapay zeka ise bir bilgisayar bilimi dalıdır. Yapay zeka, insan bilinci ve düşüncesinin bilgi sürecini taklit edebilir. Yapay zeka insan zekası değildir, ancak insanlar gibi düşünebilir ve insan zekasını aşabilir. 

Makinelerin hesaplama gücündeki patlama 2010 yılında bir bilim kurgu klasiğinden yakın bir gerçekliğe geçti ve bu da büyük bir bilimsel sorun haline geldi. Tıp alanında hastalıkların erken teşhis edilmesi, röntgen, hasta veri girişi, ilaç geliştirme, kişiye özel tedavi yöntemi seçilmesiyle verimliliği arttırdı ve hızlandırdı. Askeri alanda ise genellikle eğitim ve test aşamalarında yapay zeka kullanılmaktadır. Bu kadar çeşitli uygulama alanları ile birçok sektörde veri uzmanlarına da ihtiyaç duyulmaktadır.

Yapay Zekanın Tarihi

2015 yılında yapay zeka pazarı 200 milyon dolarken, 2025’te 90 milyar dolar olacağı tahmin ediliyor. 1950 yılında Alan Turing’in Yapay Zekayı keşfetmesiyle başlayan devrim 1966 yılında robot Eliza ile psikoterapiler yapılmıştır. Hastalar belirli kelimeler dışında Eliza’yla iletişim kuramasa da onunla sohbet etmeyi seviyordu.1990 yılında en iyi buluş olarak ses tanıma keşfedildi. Bu keşif Derin Öğrenme ve Büyük Veri’nin kapısını araladı. 2006 yılında internet endüstrisinin gelişmesiyle büyük miktarda veri oluştu. Aynı zamanda veri depolama maliyetleri de düştü.

Bunun yanı sıra yapay zeka gelecekte gizlilik ihlali yaratabilir. Bugün bile akıllı cihazlar tarafından takip edilmek oldukça mümkün. Yüz tanıma teknolojisi kalabalık ortamda sizi tespit edebilir. Süper yapay zeka, insan zekasından daha iyi olabileceği için nasıl davranacağını tahmin etmenin bir yolu yok. Bu fikirler bilim kurgu olarak düşünülüyordu. Artık en zeki değilsek, kontrolün bizde kalacağından emin miyiz?

Ortaya çıkan bir rapora göre 2030 yılına kadar 800 milyon iş yapay zekayla yapılabilecek. Peki bu yüzden işsiz kalan insanlar ne olacak? Ya da yanlış programlanmış bir arabanın sizi istediğiniz yere, hangi yolla ne hızla ya da nasıl götüreceği konusunda emin olamazsınız. Öldürmeye programlanmış bir silah, yanlış kişilerin eline geçtiğinde masum insanlar için tehlike yaratabilir. Yapay zekanın hakkımızda birçok bilgiyi toplayabildiğini, kaydedip analiz ettiğini düşünürsek, makinelerin bunları insanlara karşı kullanması mümkündür.

Yapay Zeka Kavramları

• Dar Yapay Zeka; internet arama motorları, kendi kendine giden arabalar, kişisel sanal asistanlar, alışveriş sitesinde incelediniz ürünün reklamının karşımıza çıkması, ses ve yüz tanıma sistemi, akıllı cihazlar şu anda en yaygın kullanılan sistemlerdir. Sadece kendi alanında çalışır ve daha üst görevleri üstlenemez.
• Genel Yapay Zeka; her konuda insan kadar yetenekli kendini sürekli geliştirebilen sistemdir. Uzmanlar yakın gelecekte bunun halâ imkânsız olduğu söylüyorlar. İnsanlar günlük yaşantılarında olayları anlama problem çözme karar verme aşamasında birbirleriyle ilgisiz çok fazla şey düşünür ve öyle yaşarlar. Bunun bilgisayarların başarması zor bir algoritmadır.
• Süper Yapay Zeka; birçok bilim adamı "Genel Yapay Zeka ve Süper Yapay Zeka" arasında hızlı bir geçiş olabileceğine inanıyor. Bu geçişle beraber süper zekanın önü açılacak ve bu süreç insanlık için en ilginç deneyim olacak ancak farklı fikirde ki uzmanlar insanlığın sonunu getirebileceğini söylüyor. Süper yapay zeka, insandan daha akıllı ve daha da akıllı seviyeye gelebilecek zeka türüdür.

"2014'te ünlü fizikçi Stephen Hawking, Süper Yapay Zekanın geliştirilmesiyle insan ırkının yok edebileceğini ileri sürdü ve bilgisayar sisteminin kendilerini yeniden tasarlama yetenekleri konusunda uyardı."

Yapay Zeka Uygulamaları

• Oyunlar: Karşılıklı hamle tabanlı sistemle başlayan, kural tabanlı stratejik oyunlarla devam eden Yapay Zeka büyük ölçüde geliştirilerek gerçekçi grafikler, sahneler, zorlu seviyeler geliştirmek oyuncu profilleri oluşturmak, karmaşıklığı dengelemek veya oynamayan karakterlere akıllı davranışlar ekleyerek büyük ilerleme kaydetmiştir.
• Yüz Tanıma: En yaygın olarak mobil telefonlarda kullanılan yüz tanıma, kişinin yüzünü veri tabanında karşılaştırarak bir algoritma oluşturup dijital veriye dönüştürür. Yüz tanıma uygulamaları her geçen gün daha iyi hale geliyor. Yüz tanıma, yüz izleme, yüz eşleştirme ve konuşmaların gerçek zamanlı çevirisinin sırrını saklıyor.
• Akıllı Robotlar: Yapay Zekanın tartışmasız en heyecan verici alanı. Işık, ses veya hareket gibi çevresel faktörleri özel sensörler aracılığıyla algılayarak insanların yaptıkları birçok işi yapabilirler. Yeni bilgiler öğrenebilir ve geliştirilebilirler. 
• Ses Tanıma: Konuşulan dilde ki kelimeleri ve cümleleri tanımlayabilen ve bunları okunabilir metine dönüştürebilen bir teknolojidir. Sesle komutlar kullanışlıdır ve yazı yazarak kaybedilen zamandan daha az zaman harcar. Sistem o kadar geliştirildi ki 2017 yılında Microsoft’un ses tanımada kelime hata oranını yüzde 5,1 olarak kaydederken, Google bu oranı yüzde 4,9’a düşürmüştür. Bugün elimizde ki cep telefonundan navigasyon cihazlarına, akıllı ev sistemleri ve bankacılık işlemlerine kadar yaygın kullanılan ses tanıma; yazılı iletişimden konuşma çağına geçtiğimize dair güçlü bir sinyal veriyor.
• Sanal Asistan: Sesle etkinleştirilen bu Yapay Zeka özelliği, kullanıcıdan gelen sesli komuta yanıt vererek asistanlık görevi yerine getirir. Yaygın olarak akıllı cihazlarda kullanılan sanal asistanlar, arama ve mesaj kontrolü, hava durumu, hatırlatma ve alarm gibi bilgileri kullanıcılara aktarır. 
• Güvenlik Sistemleri ve Finans: Bankacılık ve finansta, yatırımların veya ticaretin risklerini tahmin eder, şifre koruması, müşterileri bilgileri, gizlilik ve daha hızlı iletişim kurmada yardımcı olan Yapay Zeka, bankacılık dünyasında devrim yapma potansiyeline sahip. Bireysel bankacılıkta yükselişe geçen Yapay Zeka, otomatik müşteri hizmetleri, hızlı müşteri geri bildirimi ile çalışanların verimini arttırarak zamanı daha etkin bir şekilde kullanmalarını sağlıyor.

Yapay Zeka Nedir?

Yapay zeka uygulamaları sonsuzdur ve insan zekası gerektiren görevleri gerçekleştirebilen, insan düşüncesini taklit etmeye çalışan bir bilgisayar sistemidir. İşte bu noktada insan istihdamını ne kadar etkiler sorusu akılları en çok karıştıran soru olmuştur. Üreticiler bundan sonra insan zekasına değil de bir bilgisayar zekasına daha çok ihtiyaç duyacakmış gibi görünse de insan zekasının özgür, duygusal ve kısıtlanmamış olması bu zekadan üstün olduğunun kanıtıdır.

Yapay Zekanın Yararları Nelerdir?

Yapay zekanın olanakları katlanarak artıyor gibi görünüyor. Son yıllarda, ister tıbbi ister askeri alanda önemli kararlar almaya yardımcı olmak için basit bir sohbet robotundan Yapay Zeka kullanmaya geçtik. İleri teknoloji, önceden sadece insan gücü gerektiren ihtiyaç ve görevleri, otomatikleştirerek üreticilerin hız ve performansını arttırdı ve bu yetenek önemli bir ticari fayda sağladı.

Yapay Zeka İnsan Zekası Seviyesine Ulaşabilir Mi?

Geleceğin yapay zekasında; bir kişinin günlük ihtiyaç duyduğu birçok görevi yerine getirebileceği artık biliniyor. Ev işleri, yaşlı bakımı, ameliyat ve tedavi ayrıca insan hayatı için risk yaratan tehlikeli meslekleri yapabileceği bekleniyor. Bilim insanları ve araştırmacılar yaşamın birçok alanında kullanılabilecek bir şekilde geliştirmek için çalışıyorlar.