Anneler ve babalar için sıkça dile getirilen endişelerin başında, "Bizim çocuk bilgisayarın başından kalkmıyor" cümlesi geliyor. Ancak bu çocuklar, bilgisayarın başından kalkmamanın ötesinde neler yapıyorlar? Eskiden çocuklar, oyun oynamak için dışarıda vakit geçirirken, günümüzde dijital oyunlarla eğleniyorlar. Ebeveynlerin endişesi ise çocuklarının asosyal bir gelişim sergilemesi. Bu noktada ailelere büyük sorumluluklar düşüyor. İşe gitmek ve yoğun bir günün ardından eve dönen ebeveynler, çocuklarına yeterli ilgiyi göstermezlerse, çocuklar bu eksikliği bilgisayar ve diğer cihazlarla gidermeye çalışıyorlar. Özellikle küçük bebeklerin ellerinde tabletler, anne ve baba tarafından ağlamalarını susturmanın pratik bir yolunu bulma eğilimine işaret ediyor ve bu, çocukların teknolojiye bağımlı hale gelmelerine neden olabiliyor.
Teknoloji: İyi mi, Kötü mü?
Teknoloji her zaman kötü bir şey değildir. Örneğin, günümüzde e-okul sistemine nasıl giriş yapılır bilen ebeveynler, çocuklarının notlarını hızlıca öğrenebilirler. Öğrenciler, akıllı tahtalar sayesinde sadece metin tabanlı öğretim yerine görsel ve interaktif öğrenme deneyimi yaşayabilirler. Teknolojiyi kullanma şekli önemlidir. Bir arkadaşım geçenlerde şöyle dedi: "Youtube aslında dünyanın en büyük üniversitesi." Bu söz üzerine düşünürken, ne demek istediğini anladım. Herhangi bir konuyu öğrenmek istediğimizde Google veya Youtube'a başvuruyoruz. Lise öğrencileri sınavlara hazırlanmak için dershaneye gitmek yerine Youtube'u tercih ediyorlar. Üniversite öğrencileri ise ders notlarını Google'da arıyorlar.
Artık defter ve kalem yerine tabletler veya telefonlarla not alıyoruz. Eskiden mimarlar saatlerce kağıtlara çizim yaparken şimdi çizim tabletleriyle bilgisayarlarında hızlıca işlerini hallediyorlar. Ticaret bile sanal ortama taşındı ve bu, yeni meslek alanlarının doğmasına neden oldu. Eskiden reklamcılar fiziksel materyallerle uğraşırken şimdi SEO ve dijital pazarlama çalışmalarıyla meşgul oluyorlar. Logo tasarımını dışarıdan birine yaptırmak yerine artık bu işi uygun maliyetle kendimiz halledebiliyoruz. Dükkan açmak için gereken belgelerle uğraşmak yerine sanal dünyada dakikalar içinde işletme açabiliyoruz.
Teknolojinin Eğitimdeki Rolü
E-kitap nedir nasıl kullanılır diye merak edenler için şunu söyleyebilirim: E-kitaplarla, kitapları bilgisayarlarımıza veya telefonlarımıza yükleyerek her an, her yerde okuma özgürlüğüne sahibiz. Sınavlar bile artık internet üzerinden yapılabilir hale geldi. UZEM nedir nasıl kullanılır diye soranlar için, UZEM sisteminin derslerin ve sınavların internet aracılığıyla gerçekleştirilmesine imkan tanıdığını belirtmeliyim. İnternet üzerinden üniversite eğitimi nasıl alınır merak edenler için de müjdeli haberlerim var. Üniversiteler, bazı dersleri UZEM aracılığıyla internetten sunarak öğrencilere esneklik sağlıyorlar. Bilgiye hızlıca ulaşabiliriz ve fiziksel kitapların, kağıtların yerini teknolojik cihazlar alıyor.
Teknolojinin eğitimdeki uygulama biçimleri çeşitleniyor. Teknolojik araçlar ve eğitim materyalleri sayesinde bilgiye daha hızlı erişim sağlayabiliriz. İnternetten ücretsiz veya ücretli sertifika programları ile kariyerimize değer katabiliriz. Üniversite eğitimi artık yalnızca bir diploma almakla sınırlı değil, sürekli öğrenme ve sertifikalarla kendimizi geliştirmek de önemli hale geldi.
Teknolojinin hızlı gelişimini durdurmak mümkün değil, ancak yavaşlatabiliriz. Teknoloji, üretimden sağlık hizmetlerine kadar birçok alanda önemli bir rol oynuyor. Akıllı tahta ile interaktif ders nasıl yapılır diye merak eden öğretmenler bile artık akıllı tahtaları kullanarak öğretim yapabiliyorlar. Eğitimli bireylerin teknolojiyi etkili bir şekilde kullanması, insanlara daha fazla fayda sağlar. Teknoloji, bilgiye ulaşma ve geliştirme konularında bize büyük olanaklar sunar.
Çocuklar ve Teknoloji
Peki ya çocuklar? Çocuklarda teknoloji bağımlılığı nasıl önlenir? Bu soruyu sıkça duyuyoruz. Ebeveynler, çocuklarının teknoloji kullanımını kontrol altında tutmak için bazı yöntemler uygulayabilirler. İlk olarak, çocuklarda teknoloji kullanım sınırı nasıl belirlenir konusuna değinmek istiyorum. Ebeveynler, çocuklarıyla konuşarak günlük teknoloji kullanım süresini belirleyebilirler. Bu süre, çocuğun yaşına ve ihtiyaçlarına göre değişebilir. Örneğin, okul çağındaki bir çocuk için günde 1-2 saat teknoloji kullanımı yeterli olabilir.
Bir diğer önemli konu ise ebeveynler için dijital oyun rehberi. Çocukların oynadığı oyunların içeriği hakkında bilgi sahibi olmak, uygunsuz içeriklerden korumak için önemlidir. Ebeveynler, çocuklarıyla birlikte oyun oynayarak veya oyunları araştırarak bu konuda fikir sahibi olabilirler. Ayrıca, ebeveyn kontrolleri ve filtreleme ayarları nasıl yapılır öğrenmek de faydalı olacaktır. Birçok cihaz ve uygulama, ebeveyn kontrol seçenekleri sunmaktadır. Bu sayede, çocukların uygunsuz içeriklere erişimi engellenebilir.
Bebeklere tablet ne zaman verilmeli konusu da sıkça tartışılıyor. Uzmanlar, 2 yaşın altındaki bebeklerin ekran maruziyetinden kaçınılması gerektiğini söylüyor. 2-5 yaş arası çocuklarda ise günlük ekran süresi sınırlandırılmalı ve ebeveyn gözetiminde olmalıdır. Bilgisayar başında çok vakit geçiren çocuklar için öneriler ise şunlar olabilir:
Çocuğun ilgi alanlarına yönelik fiziksel aktiviteler planlamak
Aile ile kaliteli zaman geçirmek için teknolojisiz saatler belirlemek
Çocuğa sorumluluklar vererek teknolojiyi bir ödül olarak sunmak
Teknolojinin Avantajları ve Dezavantajları
Teknolojinin eğitimdeki avantajları ve dezavantajları nelerdir? Avantajlardan bahsetmek gerekirse, teknoloji sayesinde bilgiye hızlı ve kolay erişim sağlanabilir. Öğrenciler, internet üzerinden araştırma yaparak ödevlerini hazırlayabilir veya YouTube üzerinden eğitim almak gibi seçenekleri değerlendirebilir. Ayrıca, uzaktan eğitim sayesinde, fiziksel olarak sınıfta bulunmadan da eğitim alınabilir. Öte yandan, teknolojinin aşırı kullanımı bağımlılığa yol açabilir. Sürekli ekran başında olmak, göz sağlığını olumsuz etkileyebilir ve fiziksel aktivite süresini azaltabilir.
UZEM, yani Uzaktan Eğitim Merkezi, birçok üniversitede kullanılan bir sistemdir. Uzaktan eğitimde verimli çalışma yöntemleri ise şunlar olabilir:
1- Düzenli bir çalışma programı oluşturmak
2- Ders materyallerini düzenli olarak takip etmek
3- Öğretim elemanlarıyla iletişimde kalmak
4- Grup çalışmalarına katılmak
5- Teknolojik araçları etkili şekilde kullanmak
Dijital dünyada yeni meslek türleri de ortaya çıkıyor. Örneğin, sosyal medya uzmanlığı, veri analistliği, dijital pazarlama gibi alanlar giderek daha fazla talep görüyor. Bu meslekleri icra etmek için de teknolojik becerilere sahip olmak gerekiyor.
Sonuç olarak, teknoloji hayatımızın ayrılmaz bir parçası haline geldi. Eğitimde, iş hayatında ve günlük yaşamda teknolojinin sunduğu imkanlardan faydalanıyoruz. Ancak, teknolojiyi bilinçli ve dengeli bir şekilde kullanmak oldukça önemli. Özellikle çocukların teknoloji kullanımı konusunda ebeveynlere büyük sorumluluk düşüyor. Gelecek nesilleri teknolojiyle iç içe ama onun esiri olmadan yetiştirmek için elimizden geleni yapmalıyız.
Kaynakça
Yılmaz, A. (2020). Dijital Ebeveynlik: Çocuklar ve Teknoloji. İstanbul: ABC Yayınevi.
Demir, K. (2019). Eğitimde Teknoloji Entegrasyonu. Ankara: XYZ Kitap.
Şahin, M. (2018). Uzaktan Eğitimde Öğrenci Başarısını Etkileyen Faktörler. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 8(1), 45-62.
Karaman, S. (2017). Sosyal Medya Okuryazarlığı. İzmir: Yeni Medya Yayınları.
