Flash bellek, diğer adıyla USB bellek, içerisinde kendi kapasitesi oranında veri depolayabilen ve bu verilerin taşınmasını sağlayan aygıttır. Fiziksel olarak oldukça küçük boyutludur. Bu özelliği sayesinde taşıması oldukça kolaydır. Bu durum kullanım kolaylığı açısından fayda sağlamaktadır. Kişilerin verilerini taşımaları için yer kaplamayan ve ağırlık yapmayan ilk alternatif olarak öne çıkmaktadır. Veri transferinde kullanıcılara belirli bir hız kazandırması da faydalı olan bir diğer yanıdır.
Flash bellek farklı markalar tarafından farklı özelliklerde üretilmektedir. Bu özellikler depolama kapasitesi, tasarım, malzeme kalitesi gibi farklılıklar içermektedir. Değişen özellikler farklı fiyat etiketlerini de beraberinde getirmektedir. Kullanıcılar kendi ihtiyaçlarına en uygun olan USB bellek seçeneğini değerlendirerek karar vermelidir.
USB Bellek Nedir?
USB bellek elektrik gücü kesildiğinde bile veri saklamaya devam edebilen, sakladığı verinin elektronik ortamda silinip yeniden programlanabilmesine imkân veren depolama aygıtıdır. İçerisinde bulunan küçük bellek devresi sayesinde verileri depolar ve saklar. Adından da anlaşıldığı üzere USB port bağlantısına sahip olan cihazlara kolaylıkla bağlanarak o cihazlardan veri depolama ya da o cihazlara veri aktarma işlemleri gerçekleştirilebilir.
USB bellek, yapısı gereği mekanik değil elektroniktir. Bu nedenle içerisinde hareketli parçalar bulunmamaktadır. Hareketli parça barındırmayan bu tarz bellekler durağandır. İçerisinde basit bir devre ile hafıza çipi bulunmaktadır. Bu özelliği sayesinde hassasiyet değerleri yüksek değildir ve mobilite açısından avantaj sağlamaktadır. Yapısal olarak RAM’lere benzerler. Bu birimlere depolanan veriler de USB bellek gibi daha sonra silinerek tekrar yazılabilmektedir. RAM’ deki bu işlemi bilgisayar yapar, flash bellekte ise kullanıcı tarafından yapılmalıdır.
USB bellek kapasiteleri çeşitlilik göstermektedir. Yaygın olarak 8, 16, 32 GB gibi depolama kapasitesine sahip bellekler tercih edilmektedir. Günümüzde veri dosyalarının boyutlarının giderek artması nedeniyle flash bellek birimlerinin depolama kapasiteleri de geliştirilmektedir. 1 TB kapasiteye sahip bellekler satılmaktadır. Ancak çoğunlukla tercih edilen kapasiteler yukarıda saydığımız şekilde olmaktadır. Bu durumun nedeni, kullanıcıların bu tarz bellekleri veri saklamaktan ziyade verileri hızlı bir şekilde aktarabilme amacıyla kullanmalarıdır. Bu noktada seçimi de hangi tip dosyaların taşınacağı belirlemektedir. Doküman ve belge türü dosyalar için daha düşük kapasiteli bellekler yeterli olurken, film, müzik, program kurulum dosyaları gibi içerikler için yüksek kapasite gerekmektedir.
USB bellek yapısını daha iyi anlayabilmek için temel kavramlarını açıklayalım.
Kapasite: Diğer veri depolama birimlerinde olduğu gibi flash belleklerin de depolama kapasiteleri vardır. Bu kapasite belleğin en fazla ne kadar veriyi saklayabileceğini belirler.
Yazılım Desteği: Belleklerin hemen hepsi Windows, Linux, Mac gibi işletim sistemleri ile sorunsuz şekilde çalışmaktadır. Üretici firmalar bu işletim sistemleri ile uyumluluğu arttırabilmek için ek yazılım sunabilmektedir. Bu yazılımlar ile daha hızlı veri aktarımı sağlama ve bağlantıyı güçlendirme amaçlanmaktadır.
Bağlantı Hızı: Flash bellek bağlantı hızını belirleyen önemli etken kullandığı USB portudur. Bu portun arabirim versiyonu iletim hızının bant genişliğini belirler. USB arabirimi olarak 1.0, 1.1, 2.0, 3.0 versiyonları mevcuttur. En hızlı arabirim 3.0 versiyonudur. Bir önceki versiyon olan 2.0 dört telli yapıya sahipken 3.0 versiyonunda dokuz telli yapı vardır. Bu durum bağlantı hızında önemli bir artış gerçekleştirir.
Okuma ve Yazma Hızları: Flash bellek performansını ortaya koyan önemli bir kavramdır. Okuma yazma hızı yüksek olan bellekler hem verilerin belleğe kaydedilmesi hem de bellekteki verilerin cihazlara aktarımı işlemlerini daha hızlı gerçekleştirir.
Güvenlik: Flash bellek veri saklama konusunda güvenli olmalıdır. Bunun yanında fiziksel olarak maruz kalabileceği darbe, ıslanma gibi etkilere karşı da dayanıklı üretilmelidir. Bazı flash bellekler kendilerine ait veri şifreleme yazılımı barındırır. Bu sayede güvenli olmayan cihazlarla kullanıldıklarında verileri korurlar.
Veri Depolama
Veri günümüz toplumu için oldukça önemli bir konuma gelmiştir. Dijital olarak yürütülen çalışmalar ve bu çalışmaların ortaya çıkardığı tüm bilgiler birer veri haline gelmiştir. Bu kadar genişleyen veri türlerinin saklanabilmesi için de veri depolama yapılmaktadır. Dijitalleşmenin gelişmediği eski zamanlarda veriler kağıtların üzerindedir. Bu kağıtların saklanması için de fiziksel alan yaratılmalıdır. Günümüzde ise dijitalleşen veriler için fiziksel değil ama dijital alanların yaratılması gerekir. Bu noktada veri depolama birimleri kullanılmaktadır.
Bilgisayarlar için HDD, SDD, USB bellek gibi depolama birimleri bulunmaktadır. Ayrıca üzerinde çalışılan verileri geçici olarak depolayan RAM kullanılmaktadır. Teknoloji ile birlikte gelişen cep telefonları, tabletler hatta akıllı bileklik ve saatler gibi cihazlarda da depolama birimleri kullanılmaktadır. Bu cihazlarda kullanılan birimler de bilgisayar teknolojilerine benzerdir. USB bellek diğer birimlere göre RAM’e daha yakındır. Fakat kullanıcılar isterse RAM’ den farklı olarak sürekli biçimde veri saklayabilir.
Fiziksel olarak küçük olmalarına rağmen büyük kapasitede verileri saklayabilen bu depolama birimlerine alternatif olarak bulut bilişim teknolojisi ortaya çıkmıştır. Bulut teknolojisinde veri depolamak için fiziksel bir aygıta ihtiyaç duyulmaz. Tüm veriler bulut sistemi içerisinde depolanır. Kullanıcılar verilerini bu buluta yollayarak internet üzerinde depolarlar. Daha sonra internet erişimleri olan her yerden verilerine ulaşabilirler. Bulut teknolojisi USB bellek gibi ama fiziksel olarak var olmayan versiyonu olarak söylenebilir. Bu teknolojiyi kullanıcılara sunan farklı teknoloji şirketleri vardır. Google’a ait Google Drive, Apple’a ait iCloud, DropBox, Yandex.Disk, Amazon Cloud gibi uygulamalar bulut tabanlı veri depolama teknolojisini sunmaktadır.
Kullanım amacına göre veri depolama birimleri de değişkenlik göstermektedir. Bu değişkenlik genellikle kapasite ile ilgili olmaktadır. Daha küçük boyutlu verilerin saklanması ve mobilizesini sağlamak amacıyla USB bellek kullanılırken çok büyük boyutlara ulaşan, milyonlarca kullanıcı verisini saklayan büyük kapasiteli sunucular da kullanılabilmektedir. Bu tarz büyüklükte sunucuları genellikle sosyal medya sahipliği yapan büyük teknoloji şirketleri kullanmaktadır. Dünyanın her yerinden kişilerin kendi verilerini yüklediği bu medya ortamlarını ancak bu büyüklükte sunucu depolama birimleri kaldırabilmektedir.
Flash Bellek Fiyatları
Veri depolama birimlerine de kısaca değindikten sonra yazımızın genel konusu olan USB bellek hakkında tercih kriterlerine ve bu kriterlerin fiyatlandırma açısından etkisine bakalım. Flash bellekler için depolama kapasitesinin önemli olduğunu söylemiştik. Bu açıdan kullanıcıların kendi ihtiyaçlarına uygun olan kapasiteyi belirleyerek seçim yapmaları gerekir. Bunun için de belleğin hangi tür dosyaların depolanmasında ve saklanmasında kullanılacağının düşünülmesi gerekir. Depolama kapasitesi arttıkça doğal olarak USB bellek fiyatları da artmaktadır.
Dikkat edilmesi gereken bir diğer nokta flash belleğin sahip olduğu USB portunun versiyonudur. Hızlı bir şekilde işlemleri gerçekleştirmek isteyen kullanıcılar 3.0 sürümüne sahip portları tercih etmelidir. Diğer türlü 2.0 ve daha eski sürümler ihtiyaçları karşılamayabilir. 3.0 bağlantı sürümüne sahip bellekler diğerlerine göre daha pahalıdır ama daha iyi bir performans sağlayacağı unutulmamalıdır.
Günümüzde bağlantı versiyonu ve veri depolama kapasitesi kadar USB bellek tasarımları da ön plana çıkmaktadır. Bu bellekler anahtarlık, aksesuar ve benzeri hoş görünümlere sahip tasarımlarla üretilebilmektedir. Bu nedenle hediyelik eşya olarak kullanılmaya bile başlanmıştır. Tasarım yerine dayanıklılığa ve güvenliğe önem veren kullanıcılar için biraz daha yüksek fiyatlı ama daha kaliteli malzemelerden üretilmiş flash bellek tercih edilmelidir. Amacı verileri taşımak olan bu cihazların düştüklerinde ya da ıslandıklarında çabuk bozulmaması ve veri güvenliğini sağlaması önemlidir. 5 - 10 TL fiyata sahip olan bellekler bulunabildiği gibi binlerce liraya da bellekler bulunabilmektedir. Bu nedenle USB bellek almak için bütçe belirlenirken değindiğimiz etkenler mutlaka göz önünde bulundurulmalıdır.
