Psikolog Nedir? Ne İş Yapar? Ne Kadar Maaş Alır?

Psikoloji bilimi bir sosyal bilimdir fakat aynı zamanda doğa bilimleri olarak da değerlendirilmektedir. Beyin biyolojisi bilgisini sık sık kullanır ve geliştirir. Bununla beraber organizmaların hem doğrudan gözlemlenen davranışları hem de zihinde canlandırma, düşünme, hatırlama ve aynı zamanda hayal etme gibi direkt gözlemlenemeyen karmaşık zihinsel durumlar psikolojinin inceleme kapsamına girmektedir. Psikolog, kendisine başvuruda bulunan kişilerin duygusal, zihinsel ve davranışsal sorunlarını dinleyerek anlayarak, farkındalık oluşturmaya çalışan lisans mezunu kişidir. Bu çalışmamızda psikologlara verdik.

Psikolog Nedir?

Psikolog, Antik Yunancada zihin ya da ruh anlamında kullanılan "psyche" ve çalışma anlamına gelen "logia" ifadelerinin bir araya gelmesiyle türemiştir. Psikoloji ya da ruh bilimi, zihni ve davranışı inceleyen bir bilimdir. Bilinçli ve bilinçsiz olaylarla beraber düşünce ve duyguların incelemesini içeren psikoloji, oldukça geniş kapsamlı bir bilimsel alan olarak karşımıza çıkmaktadır. Psikolog, kendisine başvuruda bulunan kişilerin duygusal, zihinsel ve davranışsal sorunlarını dinleyerek anlayarak, farkındalık oluşturmaya çalışan lisans mezunu kişidir. Psikologlar, beynin göstermiş olduğu özelliklerini ve bu ortaya çıkan özelliklerle bağlantılı bütün fenomenleri tam olarak anlamlandırmaya çalışır ve bu açıdan daha geniş nöro-bilimsel araştırmacı grubuna dahil olmuş olur.

Psikoloji bilimi bir sosyal bilimdir fakat aynı zamanda doğa bilimleri olarak da değerlendirilmektedir. Beyin biyolojisi bilgisini sık sık kullanır ve geliştirir. Bununla beraber organizmaların hem doğrudan gözlemlenen davranışları hem de zihinde canlandırma, düşünme, hatırlama ve aynı zamanda hayal etme gibi direkt gözlemlenemeyen karmaşık zihinsel durumlar psikolojinin inceleme kapsamına girmektedir. Bir taraftan dikkat, algı, duygu, zeka, motivasyon, kişilik benzeri içsel süreçler; diğer bir taraftan kişiler arası ilişki durumlarını (örneğin anne ve çocuk arasındaki bağlanma, aşk, evlilikte uyum ve çatışma vb.), guruplar arası grup içi ilişki süreçlerini psikoloji biliminin ağırlıklı olarak çalıştığı konular arasında gösterilmektedir.

Psikoloji bilimi kapsamında hem insanların, hem de hayvanların davranışlarıyla uğraşılabilir. Bütün bu özellikleriyle psikoloji, hem tıp ve fen bilimleriyle hem de sosyal bilimlerle ilişkilidir. Psikolojinin nihai hedefinde, zihinsel durumları ve davranışları ortaya çıkartarak, nasıl ve neden oluşturduklarını ifade etmek, ilerleyen süreçlerde nasıl bir değişim ve gelişim göstereceklerini göz önünde bulundurarak ve bu süreçleri doğal olarak kontrol etmektedir.

Psikolog Ne İş Yapar?

Psikolog, görev yapmış olduğu kurumun politika ve hedefleri doğrultusunda görevlerini yerine getirmeye çalışır. Diğer görevleri şöyledir;

• Uzman doktor beraber koordineli ve işbirliği kapsamında çalışır.
• Gerek duyulduğunda hasta yakınlarıyla, hasta konusunda görüşür.
• Ayakta ve yatarak tedavi olan hastaların muayene ve kontrollerine müdahil olur.
• Uzman doktorun ortaya koyabileceği tanıya yardımcı olmak amacıyla, kişilik, zeka gibi gerek duyulan testlerle psikoanalitik, mülakat benzeri usül ve teknikleri yapar.
• Yapılan mesleki teknik ve usullerin testlerinin yorumunu gerçekleştirir.
• Uzman doktor tarafından gerçekleştirilen değerlendirmeler ışığında gerek duyulan tedavi ve teknikleri belirleyerek, tedaviyi hasta ile beraber meslek etiğini de göz önünde bulundurarak gerçekleştirir.
• Psikolojik rehberlik, danışmanlık, yardım, şahsi ve grup terapisi hizmetlerini vermek
• Psikoteknik değerlendirmelerde bulunmak
• Görev yapmış olduğu sağlık tesisinde ilgili personelin ihtiyaç duyduğu psikolojik yardımı vermek.
• Mesleğin ve hizmetin gerek duyduğu ya da yasal mevzuatın öngördüğü form veya raporları hazırlamak ve yazışmaları gerçekleştirmek.
• Kişinin önemli kararlar almasına, kendisini daha iyi tanımasına, çevresinde yer alan insalarla daha etkin ve etkili ilişkiler kurmasına yardımcı olmak.
• Kendisine başvuruda bulunan kişilerle ön görüşme yaparak ve gerek duyulduğunda bazı psikolojik testler uygulamasını gerçekleştirmek.
• Görev alanına giren konular kapsamında kendisine verilen görevleri tüzük, kanun, yönetmelik ve diğer mevzuat hükümleri kapsamında yürütmek.
• Amirleri tarafından verilen görevleri yerine getirmek.

Psikolog Maaşları

Psikologların maaş alımları özel ve kamu kurumları olarak iki farklı sektör kapsamında değerlendirebiliriz. Kamu kurumlarındaki maaş alımları kurumun mevcut statüsü, mesleki kıdem yılı, evli ve çocuk sahibi olması gibi kriterlere dayanmaktadır. Ortalama maaş alımları 4.700 TL, en düşük 4.000 TL en yüksek ise 7.500 TL kadar çıkmaktadır. Maşların bu denli değişken olmasının en temel nedeni ise mesleki tecrübe yılı, kurumun statüsü (bakanlık veya taşra devlet kurumları olması) farklı olmasıdır. Örneğin bakanlıkta veya dengi durumunda olabilecek bir kurumda, 4 yıllık bir hizmet geçmişiyle görev alan bir psikoloğun alabileceği maaş 7.000 TL seviyelerindedir.

Özel sektörde maaş alımları daha da yüksek olabilmekte veya daha düşük olabilmektedir. Fakat ortalama alabildikleri maaş 4.800 TL’dir. En yüksek 13.000 TL, en düşük ise 3.800 TL’dir. Özel sektördeki maaş alımları daha çok mesleki tecrübe yılı ve toplum tarafında gösterilen ilgiye bağlıdır. Bir başka önemli husus ise sağlık tesisinin kurumsal kimliğidir. Bu değerler ışında maaşlar çok yüksek olabilirken yeni başlayanların maaş alımları da oldukça düşük olabilmektedir. İlgili rakamların tamamı 2021 yılına aittir.

Psikolog Nasıl Olunur?

Psikolog olabilmek için iyi bir eğitim geçmişine sahip olmak gerekiyor. Bu eğitim geçmişinin temelleri lise eğitimine dayanmaktadır. Liselerin eşit ağılık bölümlerinden mezun olunmalıdır. Tercihen Fen, Anadolu veya dengi durumda olabilecek bir lise olmalıdır. Lise eğitimi sonrasında Yükseköğretim Kurumunun (YÖK) her yıl düzenlemiş olduğu Temel Yeterlilik Testi (TYT) sınavına girilmeli ve iyi bir puan elde edilmelidir. Bu sınavdan hemen sonra aynı yıl yapılan Alan Yeterlilik Testi (AYT) sınavına girilmeli ve bu sınavdan da iyi bir puan elde edilmelidir. Her iki sınavdan da elde edilen iyi birer puan sonrasında ise üniversitelerin psikoloji bölümleri tercih edilmelidir. Toplamda dört yıl devam edecek olan eğitimde hem teori hem de pratik eğitimler verilmektedir.

Lisans eğitimi sonrasında ise psikolog meslek unvanı elde edilebilmektedir. Kamu sektöründe çalışmak için KPSS/Lisans ilgili puan türünden sınava girerek iyi bir puan elde edilmelidir. Puan sonrasında adaylar tercihlerini yaparak mesleklerine başlayabilirler. Fakat özel sektörde çalışmak için herhangi bir sınav bulunmamakla beraber mülakatların yapıldığı bilgisini paylaşabiliriz.

Psikologların Kamu Kurumlarındaki Maaşları Nasıldır?

Kamu kurumlarındaki maaş alımları kurumun mevcut statüsü, mesleki kıdem yılı, evli ve çocuk sahibi olması gibi kriterlere dayanmaktadır. Ortalama maaş alımları 4.700 TL, en düşük 4.000 TL en yüksek ise 7.500 TL kadar çıkmaktadır. Maşların bu denli değişken olmasının en temel nedeni ise mesleki tecrübe yılı, kurumun statüsü (bakanlık veya taşra devlet kurumları olması) farklı olmasıdır. Örneğin bakanlıkta veya dengi durumunda olabilecek bir kurumda, 4 yıllık bir hizmet geçmişiyle görev alan bir psikoloğun alabileceği maaş 7.000 TL seviyelerindedir.

Psikologun En Önemli Görevleri Nelerdir?

Mesleğin ve hizmetin gerek duyduğu ya da yasal mevzuatın öngördüğü form veya raporları hazırlamak ve yazışmaları gerçekleştirmek. Kişinin önemli kararlar almasına, kendisini daha iyi tanımasına, çevresinde yer alan insanlarla daha etkin ve etkili ilişkiler kurmasına yardımcı olmak. Kendisine başvuruda bulunan kişilerle ön görüşme yaparak ve gerek duyulduğunda bazı psikolojik testler uygulamasını gerçekleştirmek. 

Psikolog Olmak İçin Hangi Sınavlara Girilmelidir?

Lise eğitimi sonrasında Yükseköğretim Kurumunun (YÖK) her yıl düzenlemiş olduğu Temel Yeterlilik Testi (TYT) sınavına girilmeli ve iyi bir puan elde edilmelidir. Bu sınavdan hemen sonra aynı yıl yapılan Alan Yeterlilik Testi (AYT) sınavına girilmeli ve bu sınavdan da iyi bir puan elde edilmelidir. Lisans eğitimi sonrasında ise psikolog meslek unvanı elde edilebilmektedir. Kamu sektöründe çalışmak için KPSS/Lisans ilgili puan türünden sınava girerek iyi bir puan elde edilmelidir. Puan sonrasında adaylar tercihlerini yaparak mesleklerine başlayabilirler.