Klinik psikoloğu, kişilerin hayatlarındaki duygusal, zihinsel ve davranışsal problemleri tanımlamak için hastalarına seanslar düzenleyerek, gözlem, görüşme ve testlerle var olan veya olası sorunları teşhis ederek tedavilerini gerçekleştirmeye çalışan tıbbi sağlık çalışanıdır. Bu açıdan hem sosyal hem tıp hem de fen bilimleriyle yakın ilişki içindedir. Bu kapsamda klinik psikologlarının sırasıyla psikoloji bilimi, deneysel psikoloji, fizyoloji psikoloji, sosyal psikoloji, klinik psikoloji, endüstri psikoloji, psikometrik psikoloji, adli psikoloji, eğitim psikolojisi, gelişim psikolojisi alt dalları ve ihtisas alanı kapsamında değerlendirilmektedir.
Klinik Psikolog Nedir?
Psikolog kelime anlamı itibariyle birden fazla olan anlamlı kelimelerin bir arada kurulmasıyla oluşmuştur. Antik Yunancada ruh veya zihin anlamlarında kullanılan “ psyche” ve çalışma anlamından gelmiş olan “ logia” ifadelerinin bir araya gelmesiyle psikoloji kelimesi türemiştir. Psikoloji, zihinde meydana gelen süreçlerin düşünce ve fikirlerin hangi ölçülerde etki ettiğini ve tam olarak nasıl yansıdığını inceleyen bilim dalı olarak karşımıza çıkmaktadır. Klinik psikoloğu, kişilerin hayatlarındaki duygusal, zihinsel ve davranışsal problemleri tanımlamak için hastalarına seanslar düzenleyerek, gözlem, görüşme ve testlerle var olan veya olası sorunları teşhis ederek tedavilerini gerçekleştirmeye çalışan tıbbi sağlık çalışanıdır. İnsan dışındaki hayvan davranışları ilgili inceleme konularına dahil olsa da psikolojinin esas üzerinde durduğu alan, insan duygu ve davranışları olacaktır. Ruh bilimi kapsamında değerlendirebileceğimiz ve oldukça geniş kapsamlı bir bilim olan psikoloji, sosyal bilim olarak kabul edilmesine rağmen doğa bilimleriyle de ilgilenmektedir.
Tam olarak psikoloji bilimi, dikkat algı, motivasyon, zeka, duygu ve kişilik benzeri içsel diyebileceğimiz süreçleriyle beraber ilişki durumlarını ve grup içi, gruplar arası ilişki biçimlerini ele almaktadır. Bu açıdan hem sosyal hem tıp hem de fen bilimleriyle yakın ilişki içindedir. Bu kapsamda klinik psikologlarının sırasıyla psikoloji bilimi, deneysel psikoloji, fizyoloji psikoloji, sosyal psikoloji, klinik psikoloji, endüstri psikoloji, psikometrik psikoloji, adli psikoloji, eğitim psikolojisi, gelişim psikolojisi alt dalları ve ihtisas alanı kapsamında değerlendirilmektedir.
Klinik Psikolog Ne İş Yapar?
Klinik psikologların sayısı görev ve sorumluluğu bulunmaktadır. Bu görev ve sorumlulukları görev yapmış oldukları kurumun politikaları, hedef, kural ve düzenlemeleri doğrultusunda kalite hizmetlerinin yerine getirilmesi ve kurumda yer alan hizmet sürekliliğini devam ettirmektedir. Görev, yetki ve sorumlulukları şöyledir;
Klinik Psikologları, Devlet Memurları Kanuna tabi olup kanun ve yönerge, yönetmelik, tüzük gibi emirlere bağlıdır.
Görev yapmış olduğu kurumun vizyon, misyon, politika, prosedür ve talimatlarla ilgili bütün kuralları benimser, uygulamaları bu kapsamdan izler ve önerilerde bulunabilir.
Uluslararası hastalık sınıflandırma listesi F00-F99 kodları kapsamında yer alan hastalıklarda klinik psikolog hekiminin teşhisine ve tedavi kapsamında yönlendirmesine bağlı olarak kendisine başvuruda bulunan hastalara eğitimini almış olduğu terapi ve psikolojik destek hizmetlerini sağlar.
Görüşme ve gözlem tekniklerini kullanarak kişilik, zeka, gelişim, nöropsikolojik testeler, ilgi uyum ve tutum envanteri araçlarını uygular ve bunları yorumlamaya çalışır.
Kullanımı eğitimi almış olduğu ölçme ve değerlendirme yöntemlerinin psikometrik özelliklerine, sağlamış olduğu psikolojik hizmetlerin veya eğitim programlarının etkinliğinin değerlendirilmesine yönelik araştırma ve çalışmalarda bulunur.
Eğitimini almış olduğu alanlarda hasta yakınlarına, hastalarda, ekipte yer alan bütün elemanlara insan ve insana ait davranışları hakkında uygulamalı ve kurumsal eğitimler verir.
Toplum ruh sağlığı kapsamında eğitim ve çalışmalara katılarak katkıda bulunur.
Psikolojik değerlendirme kapsamında hastalık olarak kabul edilen EK 1/A da yer alan durumlarda eğitimini almış olduğu psikoterapi çalışmalarını gerçekleştirir.
Gerekli hallerde kişilere veya ailelerine herhangi bir kriz durumunda müdahale, travma ve afetlerde bireysel veya gruplara psikolojik yardımda veya psikoterapi uygulamalarını gerçekleştirir.
Mesleki uygulamalar kapsamında edindiği bazı kişisel bilgileri ve sağlık kapsamında özel bilgileri, ilgili yönetmelik, tüzük ve mevzuatlar kapsamında rapor düzenleme ve söz konusu kişinin hayati tehlikesi olmadığı durumlarda ise muhafaza ederek üçüncü kişilerin eline geçmemesi adına gerek duyulan tedbirleri alır.
Yönetimin uygun görmüş olduğu toplantılara, hizmet içi eğitimlere ve seminerlere katılır.
Klinik Psikolog Maaşları
Klinik psikologların maaş alımları kamu ve özel sektör olarak iki farklı başlık halinde değerlendirebiliriz. Kamu sektöründeki maaş alımları hastanenin buluğu coğrafi bölge, bakılan hasta sayısı, nöbete kalınması, kurum istemine bağlı olarak hastaneye gelmelerine bağlı olarak değişmektedir. En düşük 4.000 TL en yüksek 7.500 TL ortalama ise 4.500 TL civarındadır. Maaşların değişken olmasının bir önemli nedeni de mesleki tecrübe yılıdır. Örneğin 4 bölgede görevli, ayda bir kez kuruma çağrılan ve 5 yıllık bir hizmet geçmişi olan klinik psikoloğunun alabileceği maaş 7000 TL seviyelerindedir.
Özel sektördeki maaşlar biraz daha farklı olabilmektedir. Maaş alımları daha çok mesleki tecrübe yılına ve performansa dayalıdır. Özel sektördeki maaş alımları ortalama 4.800 TL en düşük 4.400 TL en yüksek ise 13.000 TL kadar çıkmaktadır. Çok iyi bir deneyim ve tecrübeye sahip olan bir klinik psikoloğun alabileceği maaş, görev yapmış olduğu kurumun kurumsal kimliğine bağlı olarak 14.000 TL kadar çıkmaktadır. Örneğin İstanbul Etilerde bir hastanede klinik psikolog görevini yerine getiren bir kişinin, 10 yıllık bir mesleki tecrübesine bağlı olarak 13.000 TL kadar maaş alabilmektedir. Maaşların bu denli farklı olmasının sebebi ise hastalara sağlamış oldukları fayda olarak da gösterilebilir. Maaşların tamamı 2021 yılına aittir.
Klinik Psikolog Nasıl Olunur?
Klinik Psikolog olabilmek için iyi bir lise eğitimine sahip olmak gerekir. Bu liseler düzen, Anadolu, Fen ve dengi olabilecek özel liselerde olabilir. Liselerin eşit ağırlık bölümlerinden mezun olunmalıdır. Lise eğitimi sonrasında Yüksek Öğretim Kurumunun (YÖK) her yıl yapmış olduğu Temel Yeterlilik Testi (TYT) sınavına ve daha sonra aynı yıl içinde yapılan Alan Yeterlilik Testi sınavlarına girmek ve iyi birer puan almak gerekiyor. Alınan puan sonrasında lise ağırlıklı puan ortalaması da eklenerek üniversitelerin psikoloji bölümleri tercih edilmelidir.
Toplamda dört yıl sürecek olan bu bölümden sonra iki yıl daha psikoloji bilimi, deneysel psikoloji, fizyoloji psikoloji, sosyal psikoloji, klinik psikoloji, endüstri psikoloji, psikometrik psikoloji, adli psikoloji, eğitim psikolojisi, gelişim psikolojisi alanlarından birinde ihtisaslaşmak gerekiyor. Bu eğimden sonrasından ilgili meslek elde edilmiş olunur. Kamu hastanelerinde çalışmak için KPSS/Lisans düzeyinden ilgili puan türünü elde etmek gerekiyor. Özel sektörde çalışmak için ise herhangi bir sınava gerek yoktur.
Klinik Psikoloğun En Önemli Görevleri Nelerdir?
Eğitimini almış olduğu alanlarda hasta yakınlarına, hastalarda, ekipte yer alan bütün elemanlara insan ve insana ait davranışları hakkında uygulamalı ve kurumsal eğitimler verir. Toplum ruh sağlığı kapsamında eğitim ve çalışmalara katılarak katkıda bulunur. Psikolojik değerlendirme kapsamında hastalık olarak kabul edilen EK 1/A da yer alan durumlarda eğitimini almış olduğu psikoterapi çalışmalarını gerçekleştirir.
Klinik Psikolog Kamu Sektöründe Ne Kadar Maaş Alır?
Kamu sektöründeki maaş alımları hastanenin buluğu coğrafi bölge, bakılan hasta sayısı, nöbete kalınması, kurum istemine bağlı olarak hastaneye gelmelerine bağlı olarak değişmektedir. En düşük 4.000 TL en yüksek 7.500 TL ortalama ise 4.500 TL civarındadır. Maaşların değişken olmasının bir önemli nedeni de mesleki tecrübe yılıdır. Örneğin 4 bölgede görevli, ayda bir kez kuruma çağrılan ve 5 yıllık bir hizmet geçmişi olan klinik psikoloğunun alabileceği maaş 7000 TL seviyelerindedir.
Klinik Psikolog Olmak İçin Hangi Sınavlara Girilmelidir?
Lise eğitimi sonrasında Yüksek Öğretim Kurumunun (YÖK) her yıl yapmış olduğu Temel Yeterlilik Testi (TYT) sınavına ve daha sonra aynı yıl içinde yapılan Alan Yeterlilik Testi sınavlarına girmek ve iyi birer puan almak gerekiyor. Alınan puan sonrasında lise ağırlıklı puan ortalaması da eklenerek üniversitelerin psikoloji bölümleri tercih edilmelidir.
