
Doğduğumuz günden beri öğrenmek ve öğrendiklerimizi uygulamak arasında geçen bir sürecin içinde yer alıyoruz. Bu yüzden öğrenmelerimizin etkin olmasını sağlamak bizim için oldukça önemli. Peki bunu nasıl yapacağız?
Etkili öğrenme yöntemlerini anlayabilmek için öncelikle öğrenme ve hafıza ilişkisini ele almak gerekir. Öğrenme, bilgi ve beceri kazanımıdır. Hafıza ise bunların zihnimizde yer aldığı bölümdür. İnsan zihni her gün sayısız uyarıcı ile karşılaşır. Ancak bunların sadece dikkat ettiğimiz ve anlamlandırdığımız kısmını depolarız. Hafızamızın kapasitesi sınırsızdır. Bu yönüyle onu uzay boşluğuna, içindeki bilgileri de gezegen ve yıldızlara benzetebiliriz.
Öğrendiğimiz bilgileri kullanmak istediğimizde onları daha önce koyduğumuz yerden geri getirmemiz gerekir. Ne var ki bu sınırsız bilgiyi içinde barındırabilen uzay boşluğundan istediğimiz bilgileri bulmak her zaman o kadar kolay değildir. Bunun için bilgileri henüz öğrenirken kullanacağımız bazı yöntemler bize yardımcı olabilir.
Öğrenmenin Bilincinde Olmak
Zihnimizde pek çok şeyi etkili öğrenme yöntemlerini kullanarak depolarız ve bunu yaptığımızın farkında olmayız. Bu süreci bilinçli yürüterek öğrenmelerimizi etkin hale getirebiliriz.
Etkili öğrenmeyi gerçekleştirmenin yolu bilgileri hafızaya doğru yerleştirmekten geçer. Hepimizin “Ben bunu nereden biliyorum? Ne zaman öğrendim” dediği zamanlar olmuştur. Bunu yaşamamızın nedeni zihnimizin biz farkında olmadan çeşitli yollarla bilgiyi kodlamasıdır. Ne yazık ki zihin bunu her zaman yapmaz ve ona biraz yardımcı olmamız gerekir. Şimdi hafızamızı desteklemek için uygulayabileceğimiz yöntemleri inceleyelim.
Anlamlandırma
Önceden öğrendiğiniz bilgiler ile yeni karşılaştıklarınız arasında ilişki kurabilirsiniz. Bu sayede kullanmaya ihtiyaç duyduğunuzda bilgiye ulaşmak için kendinize rotalar çizmiş olursunuz.
Analiz Etme
Öğrenilecek konuyu detaylı şekilde açıklamak ve yorumlamak çıkarımlar yapmayı yani bir anlamda bilgiyi kullanmayı kolaylaştırır.
Düzenleme
Bilgiler zihnimize her zaman bir düzen içinde ulaşmazlar. Onları harita, çizelge ve grafik gibi ögelerle genel bir çerçeve içine almak aralarındaki bağlantıları göstererek algılamayı kolaylaştırır.
Not Tutma
Kodlamayı kolaylaştırmak için uygulayabileceğimiz bir diğer yöntem de not tutmadır. Öğrenmeyi bir kişiden dinleyerek gerçekleştiriyorsak not tutmak daha iyi odaklanmamıza ve hafızaya atılacak bilgilerin görünür olmasına yardımcı olur. Ancak süreç esnasında hızlı bir şekilde not alırken bilgileri genellikle olduğu şekliyle kâğıda aktarırız. Bu nedenle tutulan notlar ders sonrasında tekrar düzenlenmeli ve anlamlandırılmalıdır.
Önemli Bilgiyi Seçme
Çalıştığımız konu içerisinde bağlantılar kurmamızı kolaylaştıracak belli bilgiler bulunur. Bunlar, ders esnasında ya da metin içinde genellikle belirgin hale getirilirler. (Bir öğretmenin “Burası önemli” demesi veya metinde bir cümlenin altı çizili yer alması gibi) Önemli bilgiler ayırt edici şekilde sunulmamışsa konunun ana fikrine ulaşmaya çalışmak da etkili olur.
Özetleme
Bir konuyu öğrenmeye çalıştığımızda gerçekten işimize yarayacak bilgilerle birlikte bir sürü gereksiz detayla da karşılaşırız. Özetleme yaparak konuyu, ana fikri ve onu destekleyen eklemelerle kısaltabilir ve daha kolay anlaşılır hale getirebilirsiniz.
Sınama
Bazı konuları, özellikle de kolay olduğunu düşündüklerimizi, iyi bildiğimizi düşünürüz. Ama iş bilgiyi kullanmaya geldiğinde başarılı olamadığımızı görünce şaşırırız. Bu, konuya yeterince odaklanmamaktan ya da yukarıda bahsettiğimiz yöntemleri etkili uygulayamamış olmaktan kaynaklanabilir. Bilgilerin hala orada olduğunu ara sıra kontrol etmek de öğrenmelerimizin kalıcılığını artırır. Bunun için çalışma öncesinde veya esnasında hazırlanan soruları belli aralıklarla cevaplama yöntemini uygulayabilirsiniz.
Saydığımız bu yöntemlerin ortak noktası bilgiyi öznelleştirerek yapılandırıyor olmasıdır. Her zihin biriciktir. Hepimiz yaşantılarımızla kendi özgün zihin yapılarımızı oluştururuz. İşin özü, öğrenmenin önemi, öğrenmeye çalıştıklarımızı bu yapıya uyumlu hale getirmektir. Böylece bilgiyi kullanmak bizim için karmaşa içinde boğulmak değil içimizdeki evrene keyifli bir yolculuk yapmak haline gelir.
YAZAR: BERNA ERCAN
KAYNAKÇA: Ormrod, J. E. (2015). Öğrenme Psikolojisi. (Çev. M. Baloğlu). Ankara: Nobel Yayınları. (Orijinal yayın tarihi, 2011)

Sıkça Sorulan Sorular
Öğrenme ve Hafıza Arasındaki Fark Nedir?
Öğrenme, davranışların ve bilgilerin kalıcı olarak geliştirilmesi sürecidir. Öğrenme, öğrencinin geçmiş tecrübelerinden, öğretmenden, çevresel etkilerden veya kendinin çabalarından etkilenen bir süreçtir. Hafıza ise, öğrenme sırasında elde edilen bilgilerin, deneyimlerin ve duyguların kalıcı olarak saklanması ve sonraki kullanımlar için erişilebilir olması sürecidir. Öğrenme, bilginin kazanılması ve anlaşılması sürecidir, hafıza ise bilgilerin depolanması ve kalıcı olarak saklanması sürecidir.
Öğrenme Yöntemleri Hangi Durumlarda Etkili Olabilir?
Öğrenme yöntemleri, pek çok durumda etkili olabilir. Öğrenme yöntemleri özellikle, çocukların ve yetişkinlerin öğrenme hedeflerine ulaşmasını kolaylaştırmak için etkili bir yöntemdir. Öğretmenler, öğrenme yöntemlerini kullanarak, öğrencilerinin dersleri anlamasını, iyi not almasını ve başarılı olmasını sağlamak için kullanabilirler. Aynı zamanda, yetişkinler de öğrenme yöntemlerini kullanarak, kişisel hedeflerine ulaşmak veya kariyerlerinde başarıya ulaşmak için kullanabilirler. Öğrenme yöntemleri yaratıcılık ve problem çözme yeteneklerini geliştirme, kısa sürede çok sayıda bilgi öğrenme ve öğrenmeyi daha kalıcı hale getirme gibi farklı durumlarda da kullanılabilir.
Zihinsel Sağlık ve Öğrenme Arasındaki İlişki Nedir?
Zihinsel sağlık ile öğrenme arasındaki ilişki, zihinsel sağlık durumunun öğrenmeyi etkilediğini göstermektedir. Zihinsel sağlık sorunları, öğrenme ve öğrenme süreçlerine zarar verebilir. Bu, öğrenme konusunda zorluklar veya başarısızlıklarla sonuçlanabilir. Örneğin, depresyon, anksiyete, stres, öfke veya kaygı belirtileri öğrenmeyi engelliyebilir. Zihinsel sağlık sorunları, öğrenme becerilerini ve öğrenme süreçlerini etkileyebilir. Öğrenmeye odaklanmak ve bilgiyi etkin bir şekilde algılamak zorlaşır. Uyku bozuklukları, öğrenmeyi etkileyebilir ve öğrenme sürecini yavaşlatabilir. Bununla birlikte, zihinsel sağlık sorunlarının etkileri, öğrenme becerilerini geliştirmek için çalışılan veya desteklenecek stratejiler ve teknikler ile azaltılabilir.
Hafıza Geliştirmek İçin Ne Yapmamız Gerekir?
1.Uykunuzu düzenli olarak alın.
2.Günlük egzersizler yapın.
3.Beyin egzersizleri yapın.
4.Beslenme alışkanlıklarınızı düzenleyin.
5.Konsantrasyonu artırmak için meditasyon yapın.
6.Günlük okuma ve yazma alıştırmaları yapın.
7.Yeni şeyler öğrenmeye çalışın.
8.Hafızanızı güçlendirmek için oyunlar oynayın.
9.Kavramları tekrar tekrar çalışmaya çalışın.
10.Günlük olarak kendinizi test edin.
Öğrenme Sürecinde Zihinsel Sağlığı Nasıl Koruruz?
Zihinsel sağlığı korumak, öğrenme sürecinde önemli bir parçadır. Öğrenme sürecinde zihinsel sağlığı korumak için, öncelikle öğrencinin iyi bir uyku düzenine sahip olması gerekir. Daha iyi uyuma ve uyanma sağlamak için, öğrencinin günlük rutinini oluşturması ve uyku saati kurması önemlidir. Ayrıca, stresi azaltmak için, öğrencinin bol miktarda egzersiz yapması, meditasyon yapması ve sosyal etkinliklere katılması gibi aktivitelerde bulunması da önemlidir. Bunların yanı sıra, öğrencinin zihinsel sağlığını koruması için, öğrencinin sosyal destek çevresi ile iletişim kurması, düzenli olarak doktor kontrollerine gitmesi, sağlıklı beslenmesi ve uygun miktarda içmeyi sağlaması da önemlidir.
Öğrenme Yöntemlerinin Etkisi Nasıldır?
Öğrenme yöntemlerinin etkisi, öğrenme sürecinin birçok faktöre bağlı olarak değişebilir. Öğrenme yöntemleri, öğrenme sürecinin ne kadar verimli ve etkili olacağını belirleyebilir. Örneğin, kullanılan öğrenme yöntemi, öğrencinin öğrenme süresi ve öğrenme başarısını etkileyebilir. Öğrenme yöntemleri, öğrencinin kişisel özelliklerini de dikkate alarak öğrenme sürecini optimize etmeye yardımcı olabilir. Öğrenme yöntemlerinin etkisi, öğrenciden öğrenciye değişebilir. Bazı öğrenciler, ders notlarını okuyarak öğrenmeyi tercih ederken, diğerleri için görsel materyallerin daha iyi çalıştığını gösteren çalışmalar vardır.
En kalıcı öğrenme tekniği nedir?
En Kalıcı Öğrenme Tekniği Nedir?
Öğrenme ve Hafıza İlişkisi
Doğduğumuz günden beri öğrenmek ve öğrendiklerimizi uygulamak arasında geçen bir sürecin içinde yer alıyoruz. Bu yüzden öğrenmelerimizin etkin olmasını sağlamak bizim için oldukça önemli. Öğrenme, bilgi ve beceri kazanımını içerirken, hafıza ise öğrendiklerimizin zihnimizde depolandığı bölümdür. İnsan zihni her gün sayısız uyarıcı ile karşılaşır ve hafızamız sınırsız bir kapasiteye sahiptir. Ancak, öğrendiğimiz bilgileri etkili bir şekilde hatırlamak ve kullanmak için hafızamızı destekleyen yöntemlere ihtiyaç duyarız.
Öğrenme Yöntemleri ve Kullanımı
Zihnimizde etkili öğrenme yöntemlerini kullanarak bilgileri depolarız. Bu süreci bilinçli yürüterek öğrenmelerimizi etkin hale getirebiliriz. Öğrenilecek konuyu detaylı şekilde açıklamak, yorumlamak ve çıkarımlar yapmak, bilgiyi kullanmayı kolaylaştırır. Ayrıca, harita, çizelge ve grafik gibi ögelerle bilgileri genel bir çerçeve içine alarak, aralarındaki bağlantıları gösterir ve algılamayı kolaylaştırır.
kodlama ve Not Tutma
yı kolaylaştırmak için uygulayabileceğimiz bir yöntem olarak not tutma önemlidir. Not tutmak, dikkatimizi artırır ve hafızaya atılacak bilgilerin görünür olmasına yardımcı olur. Ancak, notlar ders sonrasında tekrar düzenlenmeli ve anlamlandırılmalıdır. Ayrıca, çalıştığımız konu içerisinde bağlantılar kurmamızı kolaylaştıracak önemli bilgileri ayırt etmek faydalıdır.
Öğrenilecek Bilgilerle Bağlantı Kurma
Önceden öğrendiğimiz bilgiler ile yeni karşılaştıklarımız arasında ilişki kurarak bilgiye ulaşmak daha kolay hale gelir. Bu sayede, kullanmaya ihtiyaç duyduğumuzda bilgiye ulaşmak için kendimize rotalar çizmiş oluruz. Öğrenilecek konunun ana fikrine ulaşmaya çalışmak da öğrenmeyi etkili kılan bir faktördür.
Sonuç
En kalıcı öğrenme tekniği, bilgi ve beceri kazanımını etkili öğrenme yöntemleriyle desteklemek ve hafızaya doğru yerleştirmektir. Bu süreçte, detaylı açıklama, yorumlama, not tutma, bağlantı kurma ve ana fikre ulaşmayı içeren yöntemler uygulanarak, öğrenme süreci etkin bir şekilde sürdürülebilir.
Hafızamızı nasıl daha etkili kullanabiliriz?
Hafızamızı daha etkili kullanmak için öncelikle belli başlı stratejilere ihtiyaç duyarız. Bu stratejiler, genellikle öğrenme sürecini düzgün kurgulamak ve bilgileri doğru kodlamak üzerine kuruluyor olmalıdır. Örneğin, yeni bir bilgi ile karşılaştığımızda ilk olarak onu zaten sahip olduğumuz bilgilerle ilişkilendirebilmeliyiz. Bu, hem hafızanın işlevselliğini artıracak hem de yeni bilgiye daha hızlı ve etkin biçimde ulaşmamızı sağlayacaktır. Dolayısıyla, hafızayı etkili kullanmanın ilk adımı, bilgiler arası ilişki kurmaktır.
Bunun yanı sıra, öğrenilecek konunun detaylı bir şekilde açıklanması ve yorumlanması da hafıza kullanımını etkinleştirir. Konuyu kendi kelimelerimizle anlatmak, konunun daha net anlaşılmasını sağlar ve bilgiye ulaşmayı kolaylaştırır. Özellikle, kompleks ve karmaşık konuları açıklarken bu yöntem son derece önemlidir.
Bir diğer etkili hafıza kullanma stratejisi ise verileri ve bilgileri grafik, çizelge ya da harita gibi görsel materyallerle düzenlemektir. Bu, bilgiler arasındaki ilişkileri görselleştirerek, bunların hafızada daha kolay yer bulmasını sağlar.
Not tutmak da hafıza kullanımını etkileyen bir diğer önemli yöntemdir. Dinlediğimiz bir konferans veya dersi not alarak takip etmek, diğer bilgilere odaklanmamız ve hatırlamamızı kolaylaştırır. Ancak, notları tutarken dikkatli olmak ve bunları düzenli bir şekilde anlamlandırmak gereklidir.
Son olarak, bir konuyu öğrenirken o konunun ana noktalarını belirlemek ve bu bilgiler üzerinde yoğunlaşmak, hafıza kullanımını etkin kılar. Bu yöntem, öğrenme sürecini vereceğiniz bilgilerle dikkatli bir şekilde yönlendirmenizi ve sesli düşünme yeteneğinizi geliştirmenizi sağlar. Bu stratejilerin uygulanması, hafızanın etkili bir şekilde kullanılmasına yardımcı olabilir.
En iyi öğrenme şekli nedir?
İyi öğrenmenin en etkili yolu, bilgiyi sistematik ve anlamlı bir şekilde hafızaya yerleştirebilmektir. İnsan zihni, her gün karşılaştığı sayısız uyarıcılar arasından sadece üzerine odaklandığı ve anlamlı bulduğu bilgileri hafızaya alır. Bu durumda, öğrenmeyi etkili kılmak için karşılaştığımız bilgileri nasıl anlamlı hale getireceğimizi ve nasıl dikkatimizi üzerine odaklayacağımızı bilmeliyiz.
Bunun için öncelikle bilgiyi dikkatle incelemeli ve anlamaya çalışmalıyız. Örneğin, bir konu üzerinde çalışırken, detaylı bir şekilde açıklama yaparak yorumlamamız ve çıkarımlarda bulunmamız öğrenmeyi kolaylaştırır. Ayrıca, bilgiler arasında bağlantı kurmak, önemli bilgileri belirlemek ve ana fikir üzerinde yoğunlaşmak da öğrenmeyi etkili kılar.
Öğrenme sürecinde zihin, bilgiyi kodlar ve hafızaya yerleştirir ancak bu her zaman tamamen otomatik bir süreç değildir. Bu süreci desteklemek için bazı stratejilere ihtiyaç vardır. Örneğin, not almaktan kodlama sistemleri kullanmaya kadar birçok teknik uygulanabilir. İyi bir not tutma pratiği, bilgilerin daha kolay hatırlanmasını ve anlaşılmasını sağlar. Ancak notların verimli olabilmesi için ders veya çalışma süreci sonrasında düzenlenmesi ve gözden geçirilmesi gerekir.
Sonuç olarak, iyi bir öğrenme süreci, bilginin dikkatli bir şekilde incelemeye, anlamaya, yorumlamaya, çıkarımlarda bulunmaya ve bağlantılar kurmaya dayanır. Bu süreçte öğrenme ve hafıza stratejilerini kullanarak bilginin etkili bir şekilde hafızaya alınması ve daha sonra gerektiğinde kolayca hatırlanabilmesi için çeşitli teknikler ve stratejiler kullanılabilir. Bu sayede öğrenme süreci daha etkili ve verimli hale getirilebilir.
İlgili Kurslar

Yaratıcı Drama Eğitimi
Dramanın araçlarıyla öğrenme ve ifade: planlama, ısınma, canlandırma ve değerlendirme. Farklı yaş grupları için örnek atölyeler.

Eğiticinin Eğitimi
Eğitimi etkin kılın: hedef, akış, etkinlik ve ölçme. Yetişkin öğrenme ilkeleri ve etkileşimli araçlar.

Masal ve Hikaye Anlatıcılığı Eğitimi
Masal ve hikâye anlatımında yapı, ses ve tempo. Uygulamalı atölye ile anlatıcılık kasınızı güçlendirin.


