Spor; günümüzde, hem bireyi fiziksel-ruhsal-duygusal ve sosyal açıdan geliştiren, hem de toplumu ekonomik, sosyal ve kültürel olarak değişime zorlayan bir olgu haline gelmiştir.
Spor, teknolojinin gelişmesine paralel olarak geniş kitlelere yayılmış ve bu sektör içinde yer alan kişi ve kuruluşlar zaman içinde; Küreselleşmenin yanı sıra profesyonelleşme süreci ile birlikte, sportif etkinlikleri bir oyun olma özelliğinden çıkararak ekonomik düzeyde işleyen bir alana dönüştürmüştür. Bu dönüşümde kulüpler birer işletmeye, taraftar ve izleyiciler ise, birer tüketiciye evrilmiştir.
Yeni Çağda Spor Endüstrisinin Önemi Nedir?
Büyük tüketici guruplarının oluşmasını ve onların bir araya gelmesini sağlayan spor, aynı zamanda pazarlamanın bir aracı olarak kullanılmaya başlanmış ve hızla büyüyen tüketim toplumunun etkisi ile ticari bir boyut kazanmış ve endüstriyel bir konuma ulaşmıştır.
Günümüzde spor, kişisel ve toplumsal sağlığı koruyucu ve geliştirici nitelikleriyle önemli bir hizmet sektörü olarak kabul görmektedir. Ayrıca, kitle iletişim araçları ve özellikle medyanın etkisiyle karlı bir reklam ve tanıtım aracı haline gelen spor, bir taraftan geniş kitlelerin yoğun ilgisini çeken bir gösteri ve eğlence faaliyeti olarak tüketim sektörüne dönüşürken, diğer taraftan girişimciler için önemli miktarlarda finans hareketlerinin yaşandığı cazip bir ekonomik faaliyet alanı haline gelmektedir. Spor hem hizmet üretimi boyutuyla, hem de mal üretim ve tüketim sektörleri boyutuyla, işletmecilik ve spor işletmeciliği bilimlerinin araştırma konusunu oluşturmaktadır. (Devecioğlu; 2005)
Tüketiciler ve/veya spor organizasyonları için spor ürünlerini üreten, sağlayan veya var olan herhangi bir spor organizasyonunu ya da onun bir parçasını oluşturan Spor Endüstrisi, kendi içinde farklı sektörlere bölünerek büyümesini sürdürmüştür. Sportif mal sektörü, inşaat sektörü, turizm sektörü, logo, franchising, hediyelik eşya sektörü, gıda sektörü, reklam, eğlence ve promosyon sektörü, sporla ilgili bir dizi profesyonel mesleği içeren hizmet sektörleri oluşmuştur. (Erken, 2003)
Spor Endüstrisi; bir başka anlamda, tüketicilerine spor, fitness, rekreasyon, serbest zaman etkinlikleri ve bunlarla ilgili ürün, hizmet, insan, yer ve düşünceler sunan pazarın ismi haline gelmiştir. Spor Endüstrisi içinde ürün ise; sportif faaliyetler, rekreasyon, fitness veya serbest zaman etkinlikleri ve bunlar ile ilgili ürün ve hizmetler şekline dönüşmüştür. (Argan, 2002)
Bunun yanında, spor ticari bir faaliyet şeklinde ele alındığında, bu sektörde sportif mal ya da hizmet üreten firmalar (yani kulüpler) ile bu mal ya da hizmeti tüketenlerin (yani izleyicilerin) davranışı analiz edilmektedir. Bu yaklaşımda geleneksel mikro ekonomik (ya da işletme ekonomisi) teknikler ve prensipler kullanılmaktadır. Son olarak, spor piyasası ticari ya da kamusal spor faaliyetlerinde kullanılan spor malzemeleri (spor giysileri, spor ayakkabıları ve spor aletleri gibi) alt sektörü açısından da incelenmektedir. Bu yaklaşımda da geleneksel sektör analizleri ön plana çıkmaktadır (Üçışık,2000)
Spor sektörünün iki önemli alt sektörünün olduğu ifade edilebilir. Bunlar, spor malzemeleri alt sektörü ile spor hizmetleri alt sektörüdür. Spor malzemeleri alt sektörü sportif faaliyetlerde kullanılan spor giysileri, spor ayakkabıları ve spor aletleri gibi sportif araç ve gereçleri üreten sektördür. Sportif malzeme üretimi, hızla büyüyen çok uluslu bir sektör haline gelmiştir. Bu özelliğinden dolayı, bu faaliyet alanı yerel, bölgesel ve ulusal ekonominin önemli bir bileşeni olmuştur. Spor hizmetleri alt sektörü ise iki farklı faaliyeti içermektedir. Serbest zaman değerlendirmesinin alternatif yollarından biri olarak sportif faaliyetleri izleme ve sportif faaliyetlere katılma gibi etkinlikler, bu sektörün sunduğu en önemli hizmetlerdir. (Ekren, 2003)
Bu tanımlardan yola çıkarak;
Spor Endüstrisini Nasıl Sınıflandırabiliriz?
Spor Aktiviteleri; bu bölüm içerisinde ligler, yarışmalar veya organizasyonlardaki müsabakalar, etkinlikler, fitnes salonları, spor ve rekreasyon merkezleri, devlet kurum ve kuruluşlarına bağlı spor ile ilgili kamplar, tesisler bulunmaktadır.
Spor Üretimi; bu bölümde spor performans bölümünde ihtiyaç duyulan ve talep edilen ürünler yer almaktadır. Performansı etkiletici her türlü malzemenin üretildiği ve geliştirildiği bölümdür.
Spor Organizasyonları; spor yönetimindeki en popüler alanlardan biridir. Kıta şampiyonaları, yerel ve ulusal turnuvalar, spor şirketleri, spor ürünleri üretim ve satış firmaları, federasyonlar, kulüpler, turizm, medya, spor kanalları ve spor ile ilgili daha birçok alan spor yöneticilerinin iş sahası olabilir.
Kaynak:
Argan M,(2002)’’ Spor Pazarlaması’’, Ankara: Nobel Yayın,Erken, Ç.(2003) ‘’Spor Ekonomisi: Teorik bir çerçeve’’ Active dergisi, No: 32, Ekim, sf. 1-6.
Devecioğlu, S.(2005) ‘’Türkiye’de Futbolun Kurumsallaşması, Gazi Üniversitesi, iletişim kuram ve araştırma dergisi, Sayı 26 Kış-Bahar, s. 373-39
Üçışık, F.(1999) “Sporda Sorunlar ve Çözüm Önerileri”, Ötüken Yayınları, İstanbul, s. 145, 33
