Koçluk Nedir Ne Değildir?

Koçluk Tanımı ve Bireysel Gelişim Alanları

Koçluk, bireyin istediği hedefe ulaşmasına yardımcı olmak için planlı bir gelişim sürecini ifade eder. Koçlar, doğru sorular sorarak ve danışanların üstesinden gelmeleri gereken sorunlara dikkat çekerek hedef ve olasılıklara odaklanan bir öğrenme sürecini destekler. İlk olarak 1960'lar Amerika'da ortaya çıkan bu yaklaşım, 2000'li yıllarda Türkiye'de yaygınlaşmış ve farklı alanlarda başarılı bir şekilde uygulanmaya başlamıştır. Peki, koçluk süreci bireylerin hangi alanlarda gelişimine katkıda bulunur?

Yaşam ve Kariyer Hedeflerine Ulaşma

Koçluk, bireylerin yaşam ve kariyer hedeflerini belirleyerek bu hedeflere ulaşmalarını sağlar. Özellikle profesyonel yaşamda bireylere karşılaşabilecekleri zorluklara hazırlıklı olmaları ve sorunlara çözüm odaklı yaklaşmaları konusunda rehberlik eder. Bu sayede koçluk, iş verimliliğini artırma ve yönetim becerilerini geliştirme süreçlerine destek verir.

Kişisel ve Mesleki Potansiyeli Fark Etme

Koçlar, danışanların kişisel ve mesleki potansiyellerine dikkat çekerek onların bu alanları keşfetmelerine yardımcı olur. Böylece bireyler, sahip oldukları yetenekler ve beceriler konusunda bilinçlenir ve hangi alanlarda başarılı olabileceklerini değerlendirebilirler.

Kişilerarası İlişkiler ve Güvenin Geliştirilmesi

Koçluk süreci, bireylerin hem kendi iç dünyalarını daha iyi anlamalarını sağlar, hem de başkalarıyla iletişim ve etkileşim kurmada daha başarılı olmalarına katkıda bulunur. Koçluk, kişilerarası ilişkilerin güçlendirilmesi ve güvenin artırılmasıyla işbirliği ve ekip çalışmasında verimliliğin artmasına yardım eder.

Performans Artışında Destek

Koçlar, hedeflere odaklanarak ve eleştirel düşünme becerilerini geliştirerek bireylerin performanslarını artırmalarına yardımcı olur. Koçlar aynı zamanda geri bildirim ve öngörüler sunarak danışanlarının düşünmedüşünmedüşünmelerini ve farkındalıklarını artırmada etkin olurlar.

Sonuç olarak, koçluk süreci, bireylerin yaşam ve kariyer hedeflerine ulaşma, kişisel ve mesleki potansiyellerini değerlendirme, kişilerarası ilişkiler ve güvenin artırılması ve performans artışında destek sağlama alanlarında önemli katkılarda bulunur. Bu sayede koçluk, bireylerin hem kendi hayatlarını anlamlandırmalarını sağlar, hem de çevreleriyle daha uyumlu ve başarılı bireyler olarak gelişmelerine yardımcı olur.

Koçluğun Tarihçesi

Koçluk, ilk olarak 1960'lı yıllarda Amerika'da bir kurumun içerisindeki liderlerin birebir çalışmasıyla başlamış bir süreçtir. 1980'lerde Thomas Leonard koçluğu daha geniş kitlelere ulaştırmayı başarmıştır. Koçluk, yaşam koşullarının ağırlaşmasıyla birlikte önem kazanan bir kavram haline gelmiş ve bireylerin kişisel ve iş hayatlarındaki potansiyellerini en üst düzeye çıkarmalarına yardımcı olacak bir süreç olarak görülmüştür.

Türkiye'deki Yaygınlaşma Süreci

Türkiye'de koçluk hizmeti 2000'li yılların başında yaygınlaşmaya başlamıştır. Bu süreçte koçlar, danışanların sorunlarına ve hedeflerine özel olarak eğitimler vererek, güven ve gizlilik esaslı bir ilişki kurarak destek olmuşlardır. Bu süreçte danışanların kendileriyle ve çevreyle ilgili farkındalıklarını artıran koçlar, eylem planları oluşturma konusunda da yardımcı olmaktadırlar.

Farklı Alanlarda Koçluk

Koçluk hizmeti Türkiye'de birbirinden farklı alanlarda kullanılmaktadır. Bu alanlar arasında iş ve özel hayat, kişisel gelişim, eğitim ve kariyer planlaması gibi konular yer almaktadır. Koçlar, danışanların hatalarından ders çıkararak yetkinliklerini geliştirmelerine destek olmakta ve performanslarını artırmalarına katkıda bulunmaktadırlar.

Koçluğun Etkileri ve Faydaları

Koçluk sürecinin bireyler üzerinde birçok olumlu etkisi bulunmaktadır. Bunlar arasında kişisel ve mesleki potansiyelin fark edilmesi, sorunlara kolaylıkla çözüm bulunabilmesi ve hedeflere ulaşılabilmesi bulunmaktadır. Ayrıca kişilerin farklı bakış açıları kazanmalarını sağlayarak, kişiler arası ilişkileri sağlamlaştırarak ve güveni artırarak iş ve özel hayattaki başarılarını etkilemektedir.

Sonuç olarak, koçluğun tarihçesi ve Türkiye'deki yaygınlaşma süreci, yaşam koşulları ve bireylerin beklentileri doğrultusunda önem kazanan bir süreçtir. Bu süreçte bireylerin gelişimine önemli ölçüde katkı sağlayan koçlar, hem kişisel hem de iş hayatında başarıya ulaşma konusunda önemli derecede rol oynamaktadırlar. Bu nedenle, koçluk hizmetlerinin Türkiye'deki yaygınlaşması, bireylerin ve toplumun gelişimine katkı sağlayan önemli bir süreç olarak değerlendirilmektedir.

Koçluk Hizmetinin Temel Süreçleri ve Aşamaları

Koçluk hizmetinin temel süreçlerine örnek olarak amaç belirleme, hedefe yönlendirme, eylem planı oluşturma ve değerlendirme aşamaları gösterilebilir. Bu aşamaların hedefleri, bireyin kişisel ve mesleki potansiyelini fark edebilmesi, sorunlarına çözüm bulabilmesi ve performansını artırabilmesidir.

Amaç Belirleme ve Farkındalık

Koçluk süreci, bireyin kendisi ve çevresiyle ilgili farkındalığını artırmaya odaklanır. Bu aşamada, koç, danışanın isteklerini ve ihtiyaçlarını fark edebilmelerini sağlar. Bu sayede birey, kendine özgü amaçlarını belirleyebilir ve hedeflerine yönelik adımlar atabilir.

Hedefe Yönlendirme ve İçgörü Oluşturma

Koç, danışanın belirlediği amaçlara yönelik hedeflerini netleştirmesine ve gerçekçi olmasına yardımcı olur. Bu süreçte koç, doğru soruları sorarak danışana geri bildirimler sağlar ve içgörü oluşturur. Bu sayede danışan, kendi yeteneklerini keşfedebilir ve hedeflerine ulaşma yolunda ilerler.

Eylem Planı Oluşturma ve Destek

Koç, danışanın hedeflerine yönelik uygun eylem planları oluşturmasına destek olur ve onları cesaretlendirir. Koçluk sürecinde iş ve özel hayat arasındaki dengeye dikkat edilir ve bireye özgü amacın belirlenmesinde yol gösterici olunur.

Değerlendirme ve Geri Bildirim

Koçluk sürecindeki son aşama olan değerlendirme, danışanın gerçekleştirdiği eylemlerin ve elde ettiği başarıların incelenmesiyle gerçekleşir. Koç, danışana geri bildirimler sunarak, hatalarından ders çıkarmasını ve yetkinliklerini geliştirmesini sağlar. Bu süreç, güven ve gizlilik esasına dayanarak gerçekleşir.

Danışanlar Üzerindeki Etkileri

Koçluk hizmeti, danışanların olumlu ve olumsuz alışkanlıklarını fark etmelerine, vizyonlarını gerçeğe dönüştürmelerine, kişiler arası ilişkileri sağlamlaştırmalarına, güvenlerini artırmalarına ve iş verimlilikleri ile yönetim becerilerini geliştirmelerine yardımcı olur. Bu süreç, farklı alanlarda kullanıldığında, bireyin ve şirketin gelişimine önemli ölçüde destek sağlar.

Koçluk, bir kişinin hedefine ulaşma sürecinde ona eşlik eden ve yol gösteren profesyonel yardım anlamına gelir. Koç ve danışan arasında kurulan bu gelişim ilişkisi, kişinin yeteneklerini keşfetmesine, hedeflerine odaklanmasına ve potansiyelini üst seviyelere çıkarmasına yardımcı olur. İçinde yaşadığımız zorlu yaşam koşullarıyla birlikte, hiç kuşkusuz koçluk kavramı hayatımızda önemli bir rol oynamaktadır.

Koçluk sürecinde, koçların en önemli görevlerinden biri danışanlarına eleştirmeden ve yargılamadan yardımcı olmaktır. Danışanlarına kendi isteklerini ve ihtiyaçlarını görmelerini sağlar, sorular sorarak geri bildirimlerde bulunur ve doğru hedefleri bulmalarına destek olur. İster iş hayatında, ister özel yaşamda olsun, koçlar, danışanlarını kendi doğrularını uygulamaları için cesaretlendirir.

Koçluk, aynı zamanda bir kişinin kişisel ve mesleki potansiyelini tam olarak fark edebilmesini ve sorunlarına etkin çözümler üretebilmesini sağlar. Koçlar, söylenenlerin yanı sıra söylenmeyenleri de dinler, danışanın alt metnini okur ve onu kendine yansıtır. Bu süreç boyunca, danışanın kendini bulabilmesi ve gelişebilmesi için her adımda ona destek olurlar.

Koçluk hizmetinin dünyada sayısız şirket ve birey tarafından tercih edilmesinin nedeni de bu değerli katkılarıdır. Bu süreç, danışanların farklı bakış açıları kazanmalarını sağlamakla kalmaz, aynı zamanda kişisel yeteneklerini de geliştirir. Koçluk, kişiler arası ilişkilerin sağlamlaşması ve güvenin artırılması açısından da oldukça önemlidir. İşi verimli bir şekilde yapmanın yanı sıra, yönetim becerilerinin geliştirilmesi ve ekip çalışmalarında verimliliğin artırılması konularında da etkilidir.

Bunun yanında, koçluk süreci, danışanın sorunların üstesinden gelmesine olanak sağlar. Koçların görevi, hizmet verdikleri kişinin hatalarından ders çıkarabilmesine ve yetkinliklerini geliştirebilmesine yardımcı olmaktır. Bu süreçte güven esası öne çıkar. Hayat yolculuğunda en büyük destekçi olan koçlar, danışanlarının olumlu ve olumsuz alışkanlıklarını fark etmelerini sağlar ve vizyonlarını gerçeğe dönüştürmelerine yardımcı olur.

Sonuç olarak, koçluk süreci, kişinin kendini geliştirmesine, sorunlarına etkin çözümler bulabilmesine ve hayatını daha bilinçli bir şekilde yönetebilmesine olanak sağlar. Her bireyin kendine özgü ihtiyaçları ve hedefleri olduğu için, koçluk hizmeti de danışana özeldir ve her bir hizmet, danışanın kendine özel ihtiyaçlarına göre biçimlenir. Bu nedenle, koçluk hizmeti, bireylerin yaşam yolculuklarındaki en büyük destekçilerinden biri olarak kabul edilir.

Koçluğun işlevi ve süreci, kişinin farkındalık düzeyini artırun eğitimler olarak belirginleşir. Yaşam koşullarının ağırlaşması ile beraber kişisel ve profesyonel alanlarda bireylerin bu sürece daha çok ihtiyaç duydukları bir gerçek. Koçluk, bir kişinin potansiyelini geliştirebilmek ve istediği hedeflere ulaşabilmesini sağlamak amacıyla oluşturulan profesyonel bir yardım sürecidir. İdeal olarak, koç, danışanıyla yargılamadan ve eleştirmeden bir ilişki kurar ve kişiye özgü hedeflerin belirlenmesinde yol gösterir. Bu süreçte koç, danışanın farkındalığını artırır, içgörü oluşturur, geri bildirimlerde bulunur ve eylem planları oluşturmasına destek olur. Bu süreç, genellikle haftada bir gerçekleştirilen görüşmeler ile ilerler.

Koçluk süreci, genel olarak durumun incelenmesi, hedefin belirlenmesi, eylem planının oluşturulması ve sonuçların değerlendirilmesi olmak üzere dört adımda gerçekleştirilir. Durumun incelenmesi aşamasında koç, danışanın mevcut durumunu, yeteneklerini, güçlü ve zayıf yönlerini anlamaya çalışır. Ardından, danışan ile beraber belirlenen hedeflere ulaşabilmesi için gerekli olan adımlar belirlenir. Bu süreçte koç, danışanın hedeflerine ulaşması için gerekli olan stratejileri belirlemesine yardımcı olur. Son aşamada ise, danışanın hedeflere ulaşma süreci ve sonuçları değerlendirilir.

Sadece bu sürecin adımları ve işlevleri üzerine odaklanmak koçluğun fonksiyonunu tam anlamıyla ifade etmez. Bu sürecin aynı zamanda kişisel ve profesyonel gelişimin önemli bir aracı olduğunu da vurgulamak gerekir. Koçluk, danışanın kendi hayatını yönlendirebilmesi için gerekli olan yetenekleri geliştirmesine yardımcı olur. Bunun yanı sıra, koçluk süreci danışanı, kendi doğrularını bulup onları uygulamaya cesaret etmeleri için destekler.

Sonuç olarak, koçluğun temel işlevi, bireyin potansiyelini en üst düzeye çıkarmaktır. Bu süreç, bireyi kendi hayatını yönlendirebilmek, doğru hedefleri belirleyebilmek ve bu hedeflere ulaşmak için etkili stratejiler geliştirebilmek konusunda güçlendirir. Bu nedenle, koçluk süreci, kişinin kendi hayatının efendisi olabilmesi için önemli bir role sahiptir.

Bir kişiye 'koç' denmesinin altında yatan temel sebepler, genellikle danışanın kişisel ve mesleki gelişimine katkıda bulunabilecek yeteneğe, beceriye ve bilgiye sahip olmasından kaynaklanır. Söz konusu yetenekler, danışanın hayatını şekillendirebilmesi ve durumlarına uygun çözümler yaratabilmesi adına son derece önemlidir.

Koçluk, kişinin gelişim alanlarını tespit etmesinde, mevcut yeteneklerini geliştirmesinde ve potansiyelini tam anlamıyla kullanabilmesinde büyük rol oynar. Bu yönüyle koçluk, kişinin kendini ve yaşadığı dünyayı daha iyi anlamasını sağlayan etkili bir araçtır.

Koçluk pratiği ile birlikte başlatılan gelişim süreçleri ise; kişisel farkındalık, amaç belirleme, hedefe uygun eylem planı oluşturma, problem çözme, karar verme ve iletişim becerileri gibi birçok önemli alanı kapsar. Bu süreçler, danışanın kişisel ve profesyonel yaşantısında karşılaştığı zorluklara çözüm bulabilmesini, kendine ve çevresine daha fazla değer katabilmesini sağlar.

Özellikle kişisel gelişim sürecinde koçlar, danışanların kendi iç dünyalarını ve dış dünyayı daha objektif bir şekilde değerlendirmesine yardımcı olur. Bu sayede danışan, hayatında fark etmediği olumlu ve olumsuz yönlerini, alışkanlıklarını ve değer yargılarını keşfedebilir. Gelişim sürecinde karşılaşılan engeller ve hedeflere ulaşılmasını engelleyen sorunlar, koçların desteği ile aşılır.

Sonuç olarak, bir bireye 'koç' denmesi, danışanların kendi hayatlarını yönlendirebilmeleri için gereken profesyonel yardım, özgüven, cesaret ve destek sağlama kapasitesinden kaynaklanmaktadır. Kişiler arası ilişkileri sağlamlaştıran ve güveni artıran koçluk, aynı zamanda iş verimliliğinin artırılmasında ve yönetim becerilerinin geliştirilmesinde de önemli bir rol oynar. Bu da koçluğun, bireysel ve toplumsal düzeyde son derece değerli bir hizmet olduğunu göstermektedir.

Koçluk süreci, koç ve kişi arasındaki çalışmayı temsil eder. Koçluk süreci, koç ve kişi arasındaki etkileşimin bir araya getirilmesiyle başlar. Koç, kişinin hedeflerini, değerlerini veya rollerini tespit etmek ve bunların harekete geçirilmesi için gerekli olan stratejileri oluşturmak için kişi ile birlikte çalışır. Koçluk süreci, kişinin hedeflerini ortaya çıkarmaya ve bunların gerçekleştirilmesine yardımcı olacak planlar oluşturmaya odaklanır. Koçluk süreci, aynı zamanda kişinin kendisine, başkalarına ve çevresine olan etkisini ve bunların nasıl değiştirilebileceğini kavramasına yardımcı olur. Koçluk süreci, kişinin hedeflerini gerçekleştirmesine yardımcı olmak için herhangi bir noktada başlayabilir ve sonunda hedeflerin gerçekleşmesine yardımcı olmak amacıyla sonlanabilir.

Koçluk hizmeti, kişisel ve profesyonel hayatın her alanında kullanılabilir. Kişisel koçluk, öz-gelişim, başarı, iletişim, kişilik gelişimi, çatışma çözme veya ilişkiler üzerinde çalışmak için kullanılabilir. Profesyonel koçluk, liderlik, pazarlama, satış, strateji, yönetim, iş etiği veya kurumsal değerler gibi konularda destek sağlamak için kullanılabilir.

Koçluk hizmetlerinin süresi, her bireyin özel durumuna bağlı olarak değişir. Bazı koçluk hizmetleri kısa süreli olurken, bazıları uzun süreli olabilir. Koçluk hizmetlerinin süresi, her bireyin özel ihtiyaçlarına göre ayarlanır.

Koçluk Tanımı ve Bireysel Gelişimdeki Rolü

Koçluk, bireyin istediği hedeflere ulaşmasına yardımcı olmayı amaçlayan, koç ve danışan arasında kurulan planlı bir gelişim ilişkisidir. Bu süreçte, doğru sorularla kişilere farkındalık yaratarak, hedef ve olasılıklara odaklanan bir öğrenme süreci gerçekleşir. İlk olarak 1960'lı yıllarda Amerika'da ortaya çıkan koçluk, zaman içinde dünyada ve Türkiye'de yaygınlaşarak birçok alanda kullanılmaya başlamıştır.

Koçluk ve Bireyin Gelişimi

Yaşam koşullarının zorlaşmasıyla birlikte, bireysel gelişim ve kişisel farkındalık kavramları önem kazanmaktadır. Bu bağlamda, koçluk eğitimleri ve süreçleri bireylerin gelişimine önemli ölçüde destek sağlamaktadır. Danışanın sorunlarının üstesinden gelmesine yardımcı olan koçlar, hatalarından ders çıkararak onların yetkinliklerini artırmalarına destek olurlar. Güven ve gizlilik esasına dayanan koçluk süreci, bireyin yaşam yolculuğunda en büyük ortağı haline gelir.

Koçluğun Sunduğu Farkındalık ve İçgörü

Koçlar, danışanlarına eleştirmeden ya da yargılamadan yardımcı olarak, onların isteklerini ya da ihtiyaçlarını görmelerini sağlar. Yeteneklerin keşfi için içgörü sunarak, sorular ve geri bildirimlerle doğru hedeflerin belirlenmesine katkıda bulunur. İş ya da özel hayat fark etmeksizin, kişinin kendi doğrularını uygulaması için cesaret ve özgüven kazandırır.

Amaç ve Hedeflerin Gerçekleştirilmesine Katkı

Koçların desteğiyle, bireyler kendi kişisel ve mesleki potansiyellerini fark edebilir, sorunlarına kolaylıkla çözümler bulabilirler. Koçlar, aynı zamanda performansın ve kararlılığın geliştirilmesine yardımcı olur. Öngörüler doğrultusunda, danışanları gelecekteki sorunlara karşı hazırlıklı hale getirirler.

Koçluğun Kişisel ve İş Hayatına Etkileri

Koçluk süreci, kişinin farklı bakış açıları kazanmasına ve iletişim becerilerini geliştirmesine yardımcı olur. Kişiler arası ilişkilerin sağlamlaştırılması ve güvenin artırılmasıyla, iş verimliliği artar, yönetim yetenekleri gelişir ve ekip çalışmasında verimlilik sağlanır.

Sonuç olarak, koçluk tanımı; bireylerin hedeflerine ulaşmalarını destekleyen ve onların gelişimine katkı sağlayan profesyonel bir süreçtir. Bireysel gelişimde temel bir rol oynayarak, kişinin potansiyelini en üst düzeye çıkararak onları yaşamın zorluklarına karşı daha hazırlıklı ve güçlü kılar.

Koçluğun temel işlevleri, bireyin kendisini ve çevresini daha iyi anlamasını ve yönlendirmesini sağlamaktır. Kişinin kendi potansiyelini keşfetmesi ve bu potansiyeli harekete geçirmesini destekler. Kişinin doğru hedeflere odaklanabilmesi için gereken eylem planlarını oluşturmasına yardımcı olmak koçluğun asli işlevlerindendir. Koçluk, danışanlarına geri bildirimlerde bulunarak içgörü kazandırır ve kendi doğrularını uygulama gücü verir. Bu sürece katılanların yaşamında önemli bir değişim süreci başlar.

Koçluk, danışanlarının hayatında nasıl bir değişim süreci başlatır? Koç, danışanının istek ve ihtiyaçlarını görmenize yardımcı olur. Yeteneklerinizi keşfetmenizi sağlar, doğru hedefleri bulmanızı ve eylem planlarınızı oluşturmanızı destekler. Koçluk süreci, kişinin hayatına cesaret, özgüven ve motivasyon kazandırır. Bu kişiye özel amaçların belirlenmesinde önemli bir başlangıçtır. Kişinin ne istediğini ve ne istemediğini anlamasını sağlar.

Koçluk süreci, kişiye yalnız olmadığını hissettirir ve mücadele gücünü artırır. Sadece söylediklerinize değil, söylemediklerinize de odaklanır, altyazılarınızı okur ve size yansıtır, kişinin kendini bulduğu bu yolculukta destekçidir. Sonuçta, koçluğun asıl amacı, birinin istediği hedefe ulaşmasına yardımcı olmaktır. Bu, koç ve danışan arasında kurulan planlı bir gelişim ilişkisidir.

Kısacası, koçluk, insanların farklı bakış açıları kazanmasını sağlarken, yeteneklerini de geliştirir. Kişiler arası ilişkileri güçlendirir ve güveni artırır. İş verimliliğinizi artırır, yönetim becerilerinizi geliştirir ve ekip çalışmasını destekler. Koçluk tüm bu etkileriyle kişilerin ve toplumun genelini olumlu etkiler. Bu nedenle de günümüzde pek çok kişi ve kurum koçluk hizmetinden yararlanmaktadır.

Günümüzde çok çeşitli koçluk türleri bulunmaktadır. Bunlar arasında yaşam koçluğu, kariyer koçluğu, iş koçluğu, performans koçluğu, sağlık koçluğu ve öğrenci koçluğu en yaygın olanlarıdır. Her bir koçluk türü, belirli bir alanda uzmanlaşmış koçlar tarafından sürdürülür ve farklı konu veya sorunlarda etkili sonuçlar doğurabilir.

Örneğin, hayatının belirli bir alanında hedeflere ulaşmakta zorlanan bireyler yaşam koçlarından yardım alabilirler. İş hayatında performansını artırmak isteyen profesyoneller ise iş veya performans koçlarıyla çalışmayı tercih eder. Sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemek isteyen bireyler de sağlık koçlarından destek alabilir.

Farkında olunması gereken önemli bir nokta, koçluk türlerinin birbiriyle örtüşebileceği ve bazen birden fazla koçluk türünün bir arada kullanılabileceğidir. Farklı alanlarda uzmanlaşmış koçlarla çalışmak, bireyin ihtiyaçlarını en iyi şekilde karşılamak için en etkilidir. Örneğin, bir yükseköğretim öğrencisi hem akademik başarı için öğrenci koçluğu hem de kişisel gelişim için yaşam koçluğundan faydalanabilir.

Kısacası, en etkili koçluk türü, bireyin belirli ihtiyaçlarına ve hedeflerine bağlıdır. Her bireyin kendine özgü ihtiyaçları vardır ve bu ihtiyaçlara en uygun koçluk türünü ve koçu seçmek önemlidir. Koçlar, bireylerin potansiyelini ortaya çıkarır, farkındalık yaratır ve hedeflere ulaşma yolunda eylem planları oluşturur. Bu özgün ilişki, kişinin hayatında büyük değişikliklere yol açabilir.