Hayatınızda hiç epilepsi krizine tanık oldunuz mu? Birden titremelerle gelip yere düşmeyle sonuçlanabilen, kasılmaların ve bilinç kaybının baş gösterdiği, halk arasında sara hastalığı olarak da bilinen hastalık. Yahut Parkinson hastalığına tutulmuş birini gördünüz mü? Özellikle 60 yaş üzerinde görülebilen bir hastalık kendisi.
Bu hastalıkları felç, inme, bel ve boyun fıtığı, tümörler, anevrizmalar, beyin kanamaları şeklinde çeşitlendirebiliriz. İşte bu hastalıkların ve daha nicesinin tanı ve tedavisinde başvuracağı alan beyin ve sinir cerrahisidir.
Beyin Cerrahı Nedir?
Sinir sistemi bozukluklarını inceleyen, beyin, omurilik ve sinirlerin cerrahi tedavilerini yapan kişiye beyin cerrahı diyoruz. Beyin ve sinir cerrahisinin diğer adının nöroşirürji olduğunu biliyor muydunuz? Bilmiyorsak da öğrenmiş olduk. Tabi böylelikle beyin cerrahlarına da nöroşirürjiyen deriz. Buradaki nöroşirürjinin sözlük anlamına değinecek olursak ‘sinir sistemi yaralarını iyi eden’ açıklamasıyla karşılaşırız.
Tanımını yaparken bile zorluğunun buram buram hissedildiği beyin cerrahlığı oldukça kutsal bir mesleğimiz. Beyin cerrahları vücudun en hassas bölgelerine aldıkları büyük risklerle temas edip tedavi etmeye çalışırlar. En ufak hata onarılamaz sonuçlara götürebilir. Tabi günümüz teknolojisiyle geçmişi kıyaslarsak bu oran eskiye göre oldukça iyi durumlara geldi. Yine de beyin cerrahlığı tıbbın en dikkat gerektiren alanlarından biri olma özelliğini koruyor.
Muazzam bir yetenek, donanım ve cesaret ister. Mikrocerrahi teknikleriyle çalışan cerrahların oldukça dikkat ve konsantrasyon sahibi olması gerekir. Uzun saatler süren ameliyatlara karşı dirençli ve odaklı olması da aranan diğer nitelikler. ‘Böyle sıralayınca ortaya kusursuz bir insan figürü çıkıyor’ diyebilirsiniz ama gerçekler bu şekilde. Tabi ki bunlar kişide belli bir baskı hissi, stres yaratabiliyor. Bunu azami miktarda tutup meslek hayatlarıyla özel hayatlarını ayrı yürütmek beyin cerrahları için en ideali olacaktır. Şimdi ise beyin cerrahlarının iş tanımına göz atalım.
Beyin Cerrahı Ne İş Yapar?
Beyin ve sinir cerrahisi deyince aklımızda sinirler, damarlar, omurilik, beyin gibi anahtar kelimeler canlanır. Oldukça karmaşık bir iş tanımına sahip beyin cerrahlarının neler yaptığına bir göz atalım:
Beyin cerrahı, nörolojik hastalıkların tanısını, teşhisini, tedavisini ve tedavi sonrası kontrollerini gerçekleştirir. Tanısı konulan hastalığın evresine göre belki önlenebilmesini sağlar ya da ileri safhada ameliyatın kaçınılmaz olduğunu hastaya bildirir. Bu noktada hastanın ameliyata vereceği onay önem teşkil eder.
Beyin cerrahları, kronik hastalıklara sahip, örnek olarak epilepsiyi verebiliriz, ve tedavisi mümkün olmayan hastaların yaşam konforunu olabildiğince yüksek standartlarda tutmaya çalışır.
Meslektaşlarıyla, diğer branşlarla gerektiği zaman fikir alışverişlerinde bulunur.
Akademik olarak her zaman gelişmeleri takip eder ve bilgilerini güncel tutar.
Hastadan bilgisayarlı tomografi (BT), manyetik rezonans (MR) gibi radyolojik testler talep eder ve bu sonuçları değerlendirip teşhisi koyabilir.
Travma, ağır yaralanma gibi acil durumlarda hastaya müdahale eder.
Beyin cerrahı, eksize edilmesi gereken tümörleri çıkarmak için beyin, omurilik ve periferik sinirler üzerinde ameliyat yapar.
Beyin cerrahı; nöroloji, nöroanestezi, nöroradyoloji branşları ile beraber çalışarak tanı ve tedavileri gerçekleştirir.
Beyin cerrahı, doğumsal sinir anomalilerine, hidrosefaliyi örnek verebiliriz, sahip çocukları da tedavi eder.
Bu kadar geniş kapsamlı bir iş tanımına sahip beyin ve sinir cerrahisinin çeşitli kategorileri de mevcuttur, hemen sıralayalım:
Nörotravma ve genel nöroşirürji
Vasküler ve endovasküler beyin cerrahisi
Omurga beyin cerrahisi
Periferik sinir cerrahisi
Stereotaktik ve fonksiyonel beyin cerrahisi
Epilepsi cerrahisi
Onkolojik beyin cerrahisi
Kafatası tabanı ameliyatı
Pediatrik beyin cerrahisi
Radyocerrahi
Beyin Cerrahı Maaşları
Beyin cerrahının ne kadar fazla niteliğe sahip olması gerektiğinden söz ettik, ne kadar karmaşık işler yaptığından ve stres yükünden bahsettik. Bunların elbette bir karşılığı olmalı. Özellikle yoğun ve uzun mesai gereken durumlar da göz önüne alınmalıdır.
Beyin cerrahları devlet hastanelerinde olduğu gibi özel hastanelerde de çalışma hayatını sürdürebilmektedir. Bu da hastaneler arası maaş farklarını ortaya çıkaracaktır. Devlet kadrolarına bakacak olursak 25.000-40.000 arası maaşlar görmekteyiz. Maaşlar aynı zamanda cerrahın kıdem seviyesine, çalıştığı hastaneye, yaptığı ameliyat sayısına, çalıştığı ile göre farklılıklar gösterebiliyor.
Beyin ameliyatlarının da oldukça yüksek meblağlar gerektirmesi de beyin cerrahlarının maaşları hakkında bize bir fikir sunabilir. İcra ettikleri bu zor mesleğin manevi olarak değeri paha biçilemez olsa da maddi değerleri bu şekildedir.
Beyin Cerrahı Nasıl Olunur?
Beyin cerrahı olmak için öncelikle yüksek tempoda bir üniversite sınavına hazırlık süreciyle başlanır. Uzun ve yorgun geçen çalışma saatlerinin ardından üniversite sınavına girilir ve Tıp Fakültesi kazanılır. Oldukça iyi bir başarı sıralaması gereken bölümümüzü kazanan öğrenciler üniversitelerine yerleşince kısa sürecek bir rahatlama anı yaşarlar. Fakat devamında gelen 6 senelik can hıraş çalışılmayı bekleyen fakülteden mezun olmak kolay değildir.
Üniversite sınavına harcanan emeğin çok daha fazlasını gerektiren bölümümüzü başarıyla tamamladık ve doktor olduk. Artık gözümüz daha da yükseklerde, okudukça okuyası gelenler için sırada TUS adı verilen Tıpta Uzmanlık Sınavı var. Bu sınavı kazanmak için de seneler süren bir hazırlık aşaması oluyor ve tam ışığı gördüm derken yine kaybediyormuş gibi hissediyorsunuz. Pes etmemek ve idealist olmak bu noktada çok önemli.
‘Ben beyin cerrahı olacağım’ diye direten öğrenciler için TUS’ta üniversitelere göre değişen puanları almak ve kontenjana girebilmek belki son adım diye düşünülebilir. Fakat 5 yıllık bir uzmanlık dönemini göz ardı edemeyiz. Bu süreçte de kıdem seviyeniz artıyor ve 5 yıllık staj adı verebileceğimiz bir dönemden sonra beyin cerrahı olabiliyorsunuz.
Evet, zorlu ve uzun bir yolculuk olduğunu biliyoruz. İdealist ve sabırlı olmak gerektiğini de. Mesleğin kutsallığını ve bir insanın hayatına ne kadar yakından dokunduğunu düşünürsek hepsine değer gibi duruyor. Geçmişten günümüze gelişen tıp teknolojisiyle beraber beyin cerrahisine ilgi de artıyor.
Beyin Cerrahı Olmak
Tıbbın en yoğun branşlarından biri olan mesleğimize sahip doktorlarımızı sizler için dinledik. Hepsinin ortak kanısı beyin cerrahı olmanın gerektirdiği özveriler. Zamanınızın çoğunu verdiğiniz mesleğin tüm zorluklarını göğüsleyebilmek ve bundan mutlu olmak hepsinin ortak kanaati.
Beyin cerrahı olmak için bu mesleği sevmek birinci şart olarak görülüyor. Sosyal hayat açısından merak edilenlere bakacak olursak da yine zorlu bir durumla karşılaşıyoruz. Beyin cerrahı olmak hayatta öncelik isteyen bir şey ve gerek aile hayatına gerekse sosyal hayata ayrılan zamanın eksikliğini de kabullenmek gerekir.
