AnasayfaBlogGazetecilik Nedir? Gazeteci Ne İş Yapar?
Nedir?

Gazetecilik Nedir? Gazeteci Ne İş Yapar?

11 Ağustos 2021
Bir adam elinde mikrofonla kameranın önünde durmaktadır. Siyah bir gömlek ve mavi bir kot pantolon giymektedir. Saçları koyu kahverengi ve kulaklarının hemen üzerine düşecek şekilde şekillendirilmiş. Yüzünde ciddi bir ifadeyle doğrudan kameraya bakmaktadır. Arka planda sarı bir dikdörtgen ve siyah noktalı mavi bir dikdörtgen nesne var. Ayrıca siyah bir arka plan üzerinde mavi bir daire ve çizginin yanı sıra siyah bir daire ile mavi bir dikdörtgen var. Daha sağda sarı ve mavi bir dikdörtgen ve mavi ekranlı bir cep telefonu var. Son olarak, çerçevede içinde bir kişinin bulunduğu mavi ve siyah bir kitap görülüyor. Adam mikrofona konuşmaya hazır görünüyor ve görüntünün odak noktasını oluşturuyor.
KonuAyrıntıEk Bilgi
Gazetecilik NedirBir olayı haber diline dökerek yazılı, görüntülü ya da sesli olarak topluma aktaran kişiye gazeteci denir.Gazeteciliğin yapılabildiği platformlar; gazeteler, televizyonlar, radyo kanalları ve internet siteleridir.
Gazetecilik TarihiGazeteciliğin geçmişi 1605 yılına dayanır. 19. yüzyıl gazetelerin popüler olduğu yıllardır.Johann Carolus'un 1605 yılında Strasburg'da ilk gazetenin iznini alması gazeteciliğin başlangıcıdır.
Gazetecilik ve TeknolojiGünümüzde internet gazeteciliği yoğun olarak kullanılır. Aynı zamanda sosyal medyada da gazetecilik faaliyetleri gerçekleştirilir.Teknolojik gelişmeler, gazeteciliği de etkilemiştir. Gazetecinin de bu gelişmelere uyum sağlayarak yeni yetkinlikler edinmesi gerekir.
Muhabir Ne İş YaparGazetecilik özellikle medya kuruluşlarında muhabirlik şeklinde icra edilir.Muhabirler, radyo, televizyon, gazete veya internet üzerinden haberleri duyurma sorumluluğuna sahiptir.
Sosyal Medya ve GazetecilikBir kuruma bağlı olmadan da gazetecilik yapılabiliyor. Özellikle sosyal medya üzerinde etkin olan hesaplar, bu tür bağımsız gazetecilik faaliyetlerine örnektir.Bireysel olarak gerçekleştirilen gazetecilik faaliyetlerinin kabul gördüğü alanlar genellikle Twitter ve Instagram'dır.
Gazeteciliğin İlk AdımlarıGazeteciliğin başlangıcında haberler genellikle diğer ülkelerle ilgiliydi, gazetelik ilk olarak bu tür haberlere ev sahipliği yapmıştır.Gazetecilik tarihinin başlarında matbaanın gelişimi büyük bir role sahiptir.
Televizyon HaberciliğiGazetecilik faaliyetleri 20. yüzyılda televizyonla birlikte değişmiştir.Televizyonun icadı, gazetecilik faaliyetlerini farklılaştırmış ve daha geniş kitlelere ulaşmayı sağlamıştır.
İnternet HaberciliğiGünümüzde gazetecilik faaliyetleri en fazla internet üzerinden gerçekleştirilir.İnternette geçirilen zamanın artması, internet haberciliğinin önemini ve popülerliğini artırmıştır.
Bağımsız ve Tarafsız Gazetecilik19. yüzyıldan itibaren bağımsız ve tarafsız gazeteler yaygınlaşmaya başlamıştır.Bu tür gazeteler, hükümetler ve güç merkezlerinden bağımsız olarak halkı bilgilendirme rolünü üstlenmiştir.
Gazetecilikte Teknoloji ve YetkinliklerGazetecilik alanındaki teknolojik gelişmeler, gazetecilerin yeni yetkinlikler kazanmasını gerektirmektedir.Gazetecilerin sosyal medya ve dijital alanlarda da yetenekli olması gerekmektedir.

“Sır saklayan, haber ve bilgi kaynağını gizlemesini bilen, gerektiğinde hükümetlere ve güç odaklarına karşı savaşmayı göze alan insan, gazetecidir.” Uğur Mumcu

Gazetecilik nedir?” sorusuna cevap vermeden önce gazetecinin ne olduğuna değinmek isterim. Gazeteci, herhangi bir olayı haber diline dökerek yazılı, görüntülü ya da sesli olarak; gazeteler, televizyonlar, radyo kanalları ve internet siteleri aracılığıyla topluma aktaran kişiye denir. Gazetecinin yaptığı faaliyetlerin toplamı da gazeteciliktir. 

Gazeteciliğin geçmişi 400 yıl öncesine dayanır. 1605 yılında Almanya, Strasburg’da Johann Carolus’un yazı yayınlamak için belediye meclisinden izin istemesi gazeteciliğin ilk başlangıcı kabul edilir. İlk gazetelerin ağırlıklı gündemi komşu ülkelerle ilgili haberlerdir. Matbaanın gelişmesi gazeteciliğin gelişmesinin de ilk adımı kabul edilir. Gazetelerin popüler olduğu yıllar 19. yüzyıldır. Bağımsız ve tarafsız gazeteler yaygınlaşır. Toplumlar pek çok bilgiye gazete haberleri aracılığıyla ulaşır. 

20. yüzyıla gelindiğinde ise televizyonun da icat edilmesiyle gazetecilik faaliyetleri farklılaşır. Televizyon haberciliği yaygınlaşsa da gündem ağırlıklı olarak gazeteler aracılığıyla takip edilir. Günümüzde ise internet gazeteciliği bir başka ifade ile internet haberciliği bilgi almak için sıklıkla takip edilen mecradır. Ülkemizde günlük olarak internette geçirilen yaklaşık 8 saatlik süre de bunun göstergelerinden biri kabul edilebilir. 

Sıklıkla karşılaştığımız gazeteciliğin medya kuruluşlarında yapılması. Televizyonda, radyoda, gazetede ya da internette muhabir olmak gibi. Ancak internetin ve sosyal medya platformlarının yaygınlaşması sebebiyle bir kuruma bağlı olmadan da gazetecilik yapılabiliyor. Twitterda, Instagramda yüzbinlerce takipçili hesaplar var. Bütün sektörlerde olduğu gibi gazetecilikte de teknolojik gelişmeler yeni beceri edinmeyi, birtakım yetkinliklere sahip olmayı da beraberinde getirdi. Geçmiş yıllarda telgraf ve televizyonun süreciyle gazeteciler yeni şeyler öğrenmek zorundaydı. Günümüzde ise sosyal medya ve dijital alanla ilgili sahip olunması gereken yetkinlikler var.

Gazetecilik mesleği ve tarihiyle ilgili kısa notlardan sora gelelim bir sonraki başlığımıza.

Gazetecilik Ne İş Yapar?

“Gazetecilik ne iş yapar?” sorusuna kısaca, olayları haber diliyle kitlelere, ilgililerine aktarır denilebilir. Olayları nasıl haberleştirir? Kitlelere iletilen haberde amaç olayın anlaşılır bir biçimde aktarılmasıdır. Bunun için 5N1K sorularına ihtiyaç duyulur: “Kim? Ne? Ne Zaman? Nasıl? Nerede? Ve Neden?” 5N1K sorularının cevaplarını veren haber hedef kitlenin bilgi almasını sağlar. Dikkat edilmesi gereken bir başka husus ise gazeteciliğin mesleğinin temel ilkeleri ve etik kurallarıdır. Olayların habere dönüşmesiyle ilgili sürecin detayları için; “Haber Yazma Teknikleri” başlıklı yazıyı öneriyorum. 

Gazetecilik genel ifade olarak kullanılsa da televizyonlarda ve gazetelerde çalışan meslek profesyonellerinin sahip olduğu bazı unvanlar bulunur. Yapılan işin tanımı bu unvanlara göre değişiklik gösterir. Muhabir, sayfa editörü, haber müdürü, editör, yazı işleri müdürü gibi… Mesleğe yeni başlayan bireyin ilk yaptığı iş muhabirliktir. Genellikle tecrübeli muhbirlerin yanında rutin haber takibine gönderilir. Rutin haber, bakanlıklar, sivil toplum örgütleri ve dernekler gibi platformlardan gelen ve bütün medya kuruluşlarına bildirilen haberlerdir. Güncel örnek vermek gerekirse; Sağlık Bakanının pandemi süreciyle ilgili yaptığı açıklamalar rutin haberdir. Gazete, televizyon ve ajansların ilgili muhabirleri takip eder ve haberi hazırlar. Tecrübe kazanan muhabir kendisine uzmanlık alanı seçer: kültür-sanat muhabiri, spor muhabiri, magazin muhabiri, sağlık muhabiri, ekonomi muhabiri. 

Muhabirlerin yazdığı rutin haber, özel haber, sağlık haberleri, kültür haberleri, spor haberleri televizyonlarda yayın toplantısında değerlendirilir ve ana haber bülteni hazırlanır. Gazetelerde ise her haber ilgili birime gider. Spor haberlerinden gazetenin spor servisi sorumludur ve bu haberler gazetenin spor sayfalarında yer alır. İster televizyon olsun ister gazete olsun yapılan gazetecilik ekip işidir. Bütün birimler koordinasyon içinde çalışır. Televizyonlar için o günün haber bültenleri hazırlanır, gazetelerde ise ertesi gün okurla buluşacak gazete taşra baskıları da dikkate alınarak sayfalar tamamlanır, matbaaya gönderilir.

  • Gazeteci araştırmacıdır.

  • İletişimci olması sebebiyle iletişim becerileri gelişmiş olmalıdır.

  • Dijital teknolojilere hakim olmalıdır.

  • İmla ve yazım kurallarına dikkat etmelidir. 

  • Stresle başa çıkmayı bilmeli ve zaman yönetimini iyi yapmalıdır. 

İlgili eğitim: Zaman Yönetimi Kursu

Gazetecilerin dikkat etmesi gereken etik ve meslek ilkeleri bulunur. Meslek ilkeleri ulusal ve uluslararası meslek örgütleri tarafından belirlenir. Yazının bu başlığında gazetecilik meslek ilkelerini özetleyelim. 

Gazetecilik Meslek İlkeleri

  • Gazeteci tarafsızdır. 

  • Haberleri çarpıtmadan aktarır. 

  • İnsan haklarına saygılıdır, yaptığı haber de insan haklarına aykırı olamaz. 

  • Medya organları masumiyet karinesine saygılı olmalıdır. 

  • Çocuklarla ilgili haberlere ayrı özen gösterir. 

  • Sağlık alanındaki haberlerin bilimsel doğruluğa dikkat etmek zorundadır. 

  • Şiddete konusunda özendirici yayınlar yapmamalıdır.

  • Gazeteci, haberlerde sağduyulu olmalıdır. 

  • Ajanlardan aldığı haberlerde kaynak belirtmesi gerekir.

  • Haber yapılan kurumlardan ya da kişilerden hediye kabul etmez. 

  • Eleştiri sınırlarını aşmamalıdır. 

  • Gazeteci haber kaynağının gizliliğine dikkat eder ve haber kaynağını açıklamaz. 

  • Yayınladığı haber karşılığında maddi beklenti içinde olmaz.

Gazetecilik Bölümü ve Taban Puanları

Gazeteci olmak için İletişim Fakülteleri bünyesinde bulunan gazetecilik bölümü okunabilir. Burada şahsi tecrübeme de dayanan bir not düşmek istiyorum. İletişim fakültesi mezunlarının büyük çoğunluğu kendi işini yapmaz ve gazetelerde televizyonlarda farklı bölüm mezunları da sıklıkla çalışır. Ülkemiz sınırları içinde 37 devlet ve vakıf üniversitesinde gazetecilik bölümü bulunuyor. ÖSYM tarafından düzenlenen merkezi sınavın sözel puan türüne göre öğrenci kabul ediyor.

En yüksek puanla öğrenci kabul eden üniversite Yeditepe Üniversitesi. İngilizce ve burslu olan gazetecilik bölümünün taban puanı 447,47637; başarı sıralaması ise 1.830. Peki diğer üniversitelerde bulunan gazetecilik bölümü ve taban puanları nasıl? Yök Atlas sitesindeki en güncel verilere göre devlet üniversitelerinin birinci öğretim ve vakıf üniversitelerinin burslu taban puanları ve başarı sıraları şöyle:

ÜniversiteBölümTaban PuanSıralama
Akdeniz ÜniversitesiGazetecilik316,51779150.740
Aksaray ÜniversitesiGazetecilik238,44600588.404
Ankara Hacı Bayram Veli Üni.Gazetecilik325,13689123.173
Ankara ÜniversitesiGazetecilik363,7305942.922
Atatürk ÜniversitesiGazetecilik242,56031557.784
Aydın Adnan Menderes ÜniversitesiGazetecilik291,86654253.084
Bolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiGazetecilik269,03443378.412
Çanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiGazetecilik302,49539204.581
Çukurova ÜniversitesiGazetecilik282,92977298.798
Ege ÜniversitesiGazetecilik340,6888482.930
Erciyes ÜniversitesiGazetecilik260,15003434.523
Fırat ÜniversitesiGazetecilik229,31541658.340
Gaziantep ÜniversitesiGazetecilik257,26298453.742
Giresun ÜniversitesiGazetecilik236,41593603.490
Gümüşhane ÜniversitesiGazetecilik226,08735684.501
İnönü ÜniversitesiGazetecilik252,42387486.762
İstanbul ÜniversitesiGazetecilik362,7923544.140
Kastamonu ÜniversitesiGazetecilik237,55246595.011
Kocaeli ÜniversitesiGazetecilik301,59687208.519
Marmara ÜniversitesiGazetecilik355,2517555.480
Mersin ÜniversitesiGazetecilik275,82993338.243
Muş Alparslan ÜniversitesiGazetecilik189,72426823.055
Niğde Ömer Halisdemir ÜniversitesiGazetecilik236,73056601.161
Ondokuz Mayıs ÜniversitesiGazetecilik273,42982352.102
Sakarya ÜniversitesiGazetecilik286,04448282.263
Selçuk ÜniversitesiGazetecilik267,31832388.873
Sivas Cumhuriyet ÜniversitesiGazetecilik236,12247605.769
Süleyman Demirel ÜniversitesiGazetecilik263,05192415.818
Trabzon ÜniversitesiGazetecilik262,70672417.928
Uşak ÜniversitesiGazetecilik248,81992512.328
Yozgat Bozok ÜniversitesiGazetecilik229,80621654.409
İstanbul Arel ÜniversitesiGazetecilik (Burslu)324,35020125.514
İstanbul Aydın ÜniversitesiGazetecilik (Burslu)339,9452184.582
İstanbul Medipol ÜniversitesiGazetecilik (Burslu)348,6199266.920
Maltepe ÜniversitesiGazetecilik (Burslu)344,5985374.702
Nişantaşı ÜniversitesiGazetecilik (Burslu)323,14280129.275
Üsküdar ÜniversitesiGazetecilik (Burslu)328,07244114.741
Yeditepe ÜniversitesiGazetecilik (İngilizce -Burslu)447,476371.830
Gazetecilik Nedir, Bir olayı haber diline dökerek yazılı, görüntülü ya da sesli olarak topluma aktaran kişiye gazeteci denir, Gazeteciliğin yapılabildiği platformlar; gazeteler, televizyonlar, radyo kanalları ve internet siteleridir, Gazetecilik Tarihi, Gazeteciliğin geçmişi 1605 yılına dayanır 19 yüzyıl gazetelerin popüler olduğu yıllardır, Johann Carolus'un 1605 yılında Strasburg'da ilk gazetenin iznini alması gazeteciliğin başlangıcıdır, Gazetecilik ve Teknoloji, Günümüzde internet gazeteciliği yoğun olarak kullanılır Aynı zamanda sosyal medyada da gazetecilik faaliyetleri gerçekleştirilir, Teknolojik gelişmeler, gazeteciliği de etkilemiştir Gazetecinin de bu gelişmelere uyum sağlayarak yeni yetkinlikler edinmesi gerekir, Muhabir Ne İş Yapar, Gazetecilik özellikle medya kuruluşlarında muhabirlik şeklinde icra edilir, Muhabirler, radyo, televizyon, gazete veya internet üzerinden haberleri duyurma sorumluluğuna sahiptir, Sosyal Medya ve Gazetecilik, Bir kuruma bağlı olmadan da gazetecilik yapılabiliyor Özellikle sosyal medya üzerinde etkin olan hesaplar, bu tür bağımsız gazetecilik faaliyetlerine örnektir, Bireysel olarak gerçekleştirilen gazetecilik faaliyetlerinin kabul gördüğü alanlar genellikle Twitter ve Instagram'dır, Gazeteciliğin İlk Adımları, Gazeteciliğin başlangıcında haberler genellikle diğer ülkelerle ilgiliydi, gazetelik ilk olarak bu tür haberlere ev sahipliği yapmıştır, Gazetecilik tarihinin başlarında matbaanın gelişimi büyük bir role sahiptir, Televizyon Haberciliği, Gazetecilik faaliyetleri 20 yüzyılda televizyonla birlikte değişmiştir, Televizyonun icadı, gazetecilik faaliyetlerini farklılaştırmış ve daha geniş kitlelere ulaşmayı sağlamıştır, İnternet Haberciliği, Günümüzde gazetecilik faaliyetleri en fazla internet üzerinden gerçekleştirilir, İnternette geçirilen zamanın artması, internet haberciliğinin önemini ve popülerliğini artırmıştır, Bağımsız ve Tarafsız Gazetecilik, 19 yüzyıldan itibaren bağımsız ve tarafsız gazeteler yaygınlaşmaya başlamıştır, Bu tür gazeteler, hükümetler ve güç merkezlerinden bağımsız olarak halkı bilgilendirme rolünü üstlenmiştir, Gazetecilikte Teknoloji ve Yetkinlikler, Gazetecilik alanındaki teknolojik gelişmeler, gazetecilerin yeni yetkinlikler kazanmasını gerektirmektedir, Gazetecilerin sosyal medya ve dijital alanlarda da yetenekli olması gerekmektedir
Gazetecilik Nedir Gazetecilik Ne İş Yapar Gazetecilik Gazetecilik Bölümü
Boynuna parlak kırmızı bir başörtüsü bağlamış bir kadın kameraya bakıyor. Koyu renk gözleri uzun siyah kirpikleriyle çerçevelenmiş ve yüzünde ciddi bir ifade var. Hafif bir kumaştan yapılmış olan eşarp omuzlarından ve göğsünden aşağıya yumuşak bir şekilde düşüyor. Saçları yüzünden geriye doğru toplanmış ve kollarını önünde kavuşturmuş bir şekilde duruyor. Kendinden emin ve kararlı görünüyor, karşısına ne çıkarsa çıksın üstesinden gelmeye hazır.
Neşe Polat
Blog Yazarı

Bayburt'ta doğdu. Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi Radyo-Televizyon ve Sinema bölümünden mezun oldu. Medya sektöründe çalıştı. Yayınevlerinde editörlük yaptı.

Benzer Yazılar
Doğru ve faydalı bilgiler sağlama konusunda kararlı olan uzman ekibimizle blogumuzu her zaman yeni makaleler ve videolarla güncelliyoruz. Güvenilir tavsiyeler ve bilgilendirici içerikler arıyorsanız, blog sayfamıza mutlaka göz atın.
Sarı gömlek ve koyu renk pantolon giyen bir kadın, bir ofisteki masasında oturmuş, siyah bir kalemle bir kitaba yazı yazmaktadır. Sol elini masanın kenarına dayamış ve sağ eliyle kalemi tutarak kitabın açık sayfasına yazmaktadır. Odadaki ışık yüzünde parlıyor, kitabı ve masayı aydınlatıyor. Yüzü odaklanmış ve konsantre olmuş, gözleri yazdığı sayfaya bakıyor. Kitap, yazdığı sayfaya kadar açık ve kalem kâğıt üzerinde hareket ederek sayfaya sözcükler yazıyor.
4.9
(10)

Kitap Editörlüğü Atölyesi

10 Konu10 Saat
Kısa, siyah saçlı genç bir kadın kameraya genişçe gülümsüyor. Üzerinde beyaz, uzun kollu bir gömlek var ve arka planda beyaz bir duvarın olduğu bir odada duruyor. Gözleri parlak ve dişleri görünüyor, bu da mutluluğunu gösteriyor. Yanakları hafifçe kızarmış, ona hafifçe kızarmış bir görünüm veriyor. Dudakları hafifçe ayrılmış ve gerçek sevincini ortaya koyuyor. Yüzünde parlak, kendinden emin bir gülümsemeyle doğrudan kameraya bakıyor. Rahat bir ortamdaymış gibi görünüyor ve olumlu tavrını yansıtıyor. Elleri önünde kenetlenmiş, memnun ve rahat görünüyor. Neşesi bulaşıcıdır ve gülümsemesi bulaşıcıdır. Kendi teninde güzel ve kendinden emin görünüyor, neşe ve mutluluk yayıyor.Yasemin Nasır Erbek
14691012
Bu, blog yazmayla ilgili bir çevrimiçi kursun görüntüsüdür. Takım elbiseli bir adam kara tahtanın önünde oturuyor, gözlüklü ve sakallı, bilgi ve otorite izlenimi veriyor. Konuşmacıyı dikkatle dinliyor gibi görünüyor. Tahtanın üzerinde siyah beyaz bir 'B' harfi var, muhtemelen blog yazmaya atıfta bulunuyor. Adamın üzerinde düğmesi yakından çekilmiş bir gömlek ve kolunda bir saat vardır. Gözleri de görülebiliyor, bu da dikkatle dinlediğini gösteriyor. Tüm bu ayrıntılar adamın bir blog kursuna katıldığına işaret ediyor. Bu görüntü sayesinde dijital çağda blog yazmanın önemini görebiliyoruz.
4.5
(87)

Blog Yazarlığı Eğitimi

9 Konu5 Saat
Bu çevrimiçi kurs görselinde elinde bir mektupla gülümseyen takım elbiseli bir adam görülüyor. Bu muhtemelen bir içerik yazma kursu almanın başarısını temsil ediyor ve öğrenilen becerilerin değerini gösteriyor. Adamın etrafı saksıda bir bitki, bir logo ve bir sprey kutusu gibi diğer nesnelerle çevrilidir. Bu unsurlar muhtemelen adamın başarıya ulaşmak için çeşitli içerik yazma stillerini öğrenmesi ve bunlarda ustalaşması gerektiğini ifade ediyor. Bu görsel, içerik yazma kursu almak isteyen herkes için harika bir motivasyon kaynağıdır ve elde edebilecekleri başarıyı hatırlatır.
5
(1377)

İçerik Editörlüğü

10 Konu5 Saat
Kızıl saçlı, sakallı ve beyaz gömlekli bir adam başparmağını kaldırıyor. Yüzü görüntünün odak noktasıdır, arka planda bulanık bir bilezik vardır. Sağında beyaz zemin üzerinde siyah bir yazı ve üstünde içinde beyaz bir tik olan yeşil bir daire var. Adamın geniş bir gülümsemesi var ve yaptığı işten çok memnun görünüyor. Sanki neşesini vurgulamak istercesine etrafı güneşli bir atmosferle çevrili. Gözleri kapalı ve başparmağıyla onay ve pozitiflik ifade eden bir işaret yapıyor. Coşkusu bulaşıcı ve bu resme bakarken iyimserlik hissetmemek mümkün değil.
Resimdeki adam ışıl ışıl gülümsüyor, gözleri neşe ve sevinçle kırışıyor. Dişleri tamamen düzgün ve beyaz, yanakları mutlulukla parlıyor. Açık mavi bir gömlek giymiş ve koyu renk saçları düzgünce taranmış. Ellerini önünde kavuşturmuş, yüzünde memnuniyet ve tatmin ifadesi var. Rahat bir duruşu var, rahatlık ve konfor hissi veriyor. Resmin arka planı açık gri, bu da onun parlak gülümsemesini daha da öne çıkarıyor. Görüntü mükemmel bir şekilde yakalanmış, neşe ve memnuniyet hissi yayıyor.Sedat Ateş
1287524