Arkeoloji Bölümü Nedir?

Meslekler, bireylerin yaşamlarının en önemli hazinesidir. Bu yönden bakıldığında bireylerin okuyacağı bölümlerin tercihi de oldukça büyük önem taşımaktadır. Çünkü üniversite tercih dönemlerinde yeterli araştırma ve çalışma yapmadan tercih yapmak bireylerin hayatı boyunca yaptığı en büyük hatalardan birisidir. Doğru ve yeterli bir çalışma yapılarak yapılan tercihler sağlıklı ve kişilere kazanımlar sağlayan tercihlerdir. İstanbul İşletme Enstitüsü olarak yaklaşan tercih günlerinde sizlerin bölümler ve meslekler hakkında bilgi sahibi olması için çalışıyoruz.

Bugünkü bölüm tanıtım konusu arkeoloji. Arkeoloji, bir disiplin olarak tarih boyunca bireylerin ortaya koyduğu materyal kültür ürünlerini araştırarak, günlük hayatı, kültürel yapıları ve sosyal yaşamı analiz ederek geçmişi yeniden inşa etmeye çalışır. Ülkemiz arkeoloji disiplini için büyük bir nimettir. Her yerinden tarih fışkıran bir coğrafyada arkeoloji disiplini sürekli çalışmalar yapmaktadır. Hepinizin bildiği üzere Mısır Piramitlerinden bile eski bir tarihi olan Göbeklitepe de arkeoloji disiplini sayesinde gün yüzüne çıkmıştır.

Günümüzde ders kitaplarına konu olan birçok olay, müzelerde gördüğümüz eserler ve daha fazlası arkeoloji disiplini sayesinde ortaya çıkmıştır. Ülkemizde arkeoloji disiplini disiplinler arası bir anlayış benimsemiştir. Sosyoloji, coğrafya, tarih, etnoloji başta olmak üzere birçok disiplin ile yakın çalışmalar sergilemektedir. Hazırsanız arkeoloji bölümü hakkında bilgi sahibi olalım.

Arkeoloji Bölümü Nedir?

Arkeoloji bölümü, geçmiş insan yaşamı ve faaliyetlerinin maddi kalıntılar üzerinde gerçekleştirmekte olduğu bilimsel çalışmaları yapan bir bölümdür. Arkeoloji bölümü, eski çağlardan günümüze kadar gelen kanıtlar doğrultusunda gerçekleştirilen, geçmişe dair tüm belirsizlikleri ortadan kaldırmayı amaçlayan bir bölümdür. Bireyler tarafından yapılan her nesne arkeoloji bölümü için bir inceleme konusudur. Basit aletlerden karmaşık makinelere, dini binalardan saraylara, katedrallerden piramitlere vb. birçok şey arkeoloji bölümü inceleme konusudur.

Günümüzde yapılan arkeoloji çalışmalar, tarih öncesi ve eski kültürün temel bilgi kaynağıdır. Arkeoloji bölümü, tarihe en eski uygarlıklardan kalma kültürel mirasları ve çevresel analizleri inceleyerek yaklaşan bir bölümdür. Arkeoloji bölümü biz bireyler için geçmişimizi anlamımızı sağlaması açısından önem teşkil etmektedir. Özellikle yazının olmadığı ve yazının geliştirilmediği dönemler hakkında bilgi sahibi olmamızı sağlaması oldukça önemlidir. Tarih ve arkeoloji bölümü, insanoğlunun geçmişini inceleyerek bilimsel sonuçlar çıkarmaktadırlar. Aynı zamanda geleceğe de ışık tutan bölümlerdir.

Arkeoloji bölümü, insanoğlunun geride bıraktığı taşınabilir olan veya taşınamaz olan maddi kalıntılarının açığa çıkmasını sağlayan bir bölümdür. Bu bölüm ortaya çıkarmış olduğu kalıntıları inceler ve onların korunmasını sağlayarak bireylerin hizmetine sunar. Arkeoloji bölümü esas itibariyle üç anabilim dalından oluşur. Bu anabilim dalları;

• Tarihöncesi Dönem Arkeolojisi (Prehistorya): Paleolitik Dönemi (Taş Devri) inceler.

• Protohistora ve Ön Asya Arkeolojisi: M.Ö. 12 000-10 000 yıllarından, M.Ö. 1.binyıl ortalarına kadar olan süreçte Yakın Doğu’da ortaya çıkan kültürler ve uygarlıkları inceler. Bu dönem insanların ilk yerleşik düzene geçmeye başladığı dönemdir. İnceledikleri kültür ve uygarlıkları Mezopotamya, Hitit, Urartu, Frig vb. olarak sayabiliriz.

• Klasik Arkeoloji: Çalışma konusunu ise Yunan ve Roma uygarlıklarına ait kalıntılar oluşturur.

Arkeoloji bölümü temel amacı Prehistorya, Protohistorya ve Önasya Arkeolojisi ile Klasik Arkeoloji anabilim dallarında teorik ve uygulamalı eğitim görmüş nitelikli bilim insanları yetiştirmektir. Arkeoloji bölümü hakkında bilgi sahibi olduktan sonra arkeoloji bölümü iş imkanları hakkında bilgi sahibi olalım.

Arkeoloji Bölümü İş İmkanları Nelerdir?

Arkeoloji bölümü iş imkanları kamu ve özel sektörde mevcuttur. Arkeoloji bölümü mezunu olan bir birey arkeolog unvanı alır. Bu sayede arkeoloji bölümü iş imkanları üzerinden faydalanabilir. Arkeoloji bölümü iş imkanları arasında ülkemizde bulunan birçok müzede uzman, müze araştırmacısı ve arkeolog olarak çalışma imkanına sahiptirler. Arkeoloji bölümü iş imkanları arasında Anıtlar ve Müzler Genel Müdürlüğünde memur, uzman ve uzman yardımcısı olarak çalışmak da yer alır.

Arkeoloji bölümü iş imkanları arasında bazı belediyelerin açtığı arkeolog kadrolarında çalışma imkanı da yer alır. Konservasyon ve Restorasyon şirketlerinde arkeolog olarak çalışmak da arkeoloji bölümü iş imkanları arasında yer alır. Arkeoloji bölümü iş imkanları arasında yüksek lisans ve doktora aşamalarını tamamlayarak akademik kariyer yapmak yer alır. Akademisyen olmak bu bölümü bitiren kişilerin tercih ettiği imkanlardan bir tanesidir. Başta İngilizce, Almanca, Rusça vb. yabancı dil bilen arkeologlar gerekli eğitimleri aldıktan sonra turist rehberliği de yapmaktadır. Turist rehberliği de arkeoloji bölümü iş imkanları arasında çok sık tercih edilen çalışma alanıdır.

Ben de büyük bir arkeoloji hayranı olduğum için arkeoloji bölümü vb. ile ilgili sayfaları takip eder ve eserleri okumaya çalışırım. Facebook’ta Türkiye’nin en büyük arkeoloji sayfalarından birkaçını takip etmekteyim. Bu sayfalardan birinin yöneticisi İstanbul şehrinde turist rehberliği yaparak geçimini karşılamaktadır. Ülkemizin sadece bir bölgesi değil her yeri tarihle doludur. Bu yüzden arkeoloji alanı oldukça geniş bir coğrafyayı kaplamaktadır. Bu yüzden de her bölgede arkeoloji ile ilgili çalışmalar yapılabilmektedir. Arkeoloji bölümü iş imkanları hakkında bilgi sahibi olduktan sonra arkeoloji bölümü mezunları ne iş yapar onu öğrenelim.

Arkeoloji Bölümü Mezunları Ne İş Yapar?

• Arkeoloji bölümü mezunları, tarihte cevapsız kalmış bulguların aydınlatılması veya aydınlatılmış olan tarihin pekiştirilmesi işlerini yaparlar.

• Arkeoloji bölümü mezunları uygun kazı yeri tespit edebilmek için hava fotoğrafçılığı ya da jeofiziksel araştırmalar yapar.

• Önemli anıt ve mezarların korunması arkeoloji bölümü mezunları işleri arasındadır.

• Arkeoloji bölümü mezunları kazılar yapmak ve kazı ekiplerini koordine etmekten sorumludur. Bu da yaptıkları en önemli işler arasındadır.

• Arkeoloji bölümü mezunları kazı sonucu elde ettikleri bulguları temizlemek, kaydetmek ve sınıflandırmak işlerinden sorumludur.

• Radyokarbon vb. laboratuvar testlerini yapmak arkeoloji bölümü mezunları işleri arasındadır.

• Kazı esnasındaki personeli denetlemek ve yönlendirmek işleri de arkeoloji bölümü mezunları işlerindendir.

• Kazılarda gözlemci olarak görevlendirilmek arkeoloji bölümü mezunları işlerindendir.

• Arkeoloji bölümü mezunları parça eserlerin yapıştırılmasını yani konservasyon yaparlar. Aynı zamanda bakım ve onarım restorasyonunu da yaparlar.

Arkeoloji bölümü mezunları ne iş yaptığını öğrendikten sonra arkeoloji bölümü dersleri hakkında bilgi sahibi olalım.

Arkeoloji Bölümü Dersleri Nelerdir?

• Klasik Arkeolojiye Giriş

• Klasik Arkeoloji Kronolojisi

• Arkeolojik Kazı ve Araştırma Teknikleri

• Anadolu Arkeolojisine Giriş

• Helen Mitolojisi

•  İnsan Evrimi ve Dünya Prehistorya

• Uygarlık Tarihi

• Antik Felsefe

• Mezopotamya ve Mısır Arkeolojisine Giriş

• Bizans ve İslam Sanatı ve Arkeolojisi

• Arkeolojik Araştırmalar ve Planlama

• Eski Anadolu Uygarlıkları

• Alan Arkeolojisi

• Antik Dönem Coğrafyası

• Arkaik Dönem Seramiği

• Geometrik ve Arkaik Dönem Plastiği

• Sanat Felsefesi

• Klasik Dönem Mimarisi

• Arkeolojide Fotogrametri Uygulamaları

• Roma Portre Sanatı

• Nümizmatik

• Eski Yunanca

• Biyoarkeoloji

• Müzecilik

Yukarıda belirtilen dersler genel olarak verilmiştir. Dersler üniversiteden üniversiteye değişiklik gösterebilir. Bölüm dersleri hakkında bilgi sahibi olduktan sonra arkeoloji bölümü taban puanları ve sıralama hakkında bilgi sahibi olalım.

Arkeoloji Bölümü Taban Puanları ve Sıralama Hakkında

Arkeoloji bölümü taban puanları ve sıralama 2020 TYT–AYT (YKS)’ye girenler adayların dikkatlice incelemesi gerekir. Hepinizin bildiği gibi tercih yaparken puandan ziyade başarı sıralamasına dikkat edilmesi gerekir. Bu yıl tercih yapacak adayların arkeoloji bölümü taban puanları ve sıralama listesini dikkatlice incelemeleri gerekir. Ortada diğer bölümlerden farklı bir durum var. Çoğu üniversitede (yaklaşık 18) bu yıl bu bölümün kapanacağı yönünde bir duyum var. Kapanma nedeni ise her yıl yapılan tercihlerde çoğu öğrencinin bu bölümü seçmemesinden kaynaklı. Çoğu üniversite kontenjanı dolduramamaktadır.

Birçok üniversitede bu bölüm olmasına rağmen sadece 5 üniversite kontenjanını doldurdu. Bu oldukça üzücü durum karşısında ise bazı profesörler yorum yaptı. Profesörlere göre kontenjanlar dolmadığı için bazı üniversitelerde bu bölümün kapanacağını bildirmektedirler. Bir profesörün yorumu ise dikkat çekiciydi “her yer hasta doluyken hekimlerin işsiz kalması gibi” yorumunda bulundu. Çok doğru söyledi. Çünkü ülkemizin dört bir yanından tarih fışkırırken arkeoloji vb. bölümlerin kapanması çok abes bir durumdur. Şimdi hep beraber arkeoloji bölümü taban puanları ve sıralama hakkında bilgi sahibi olalım.

Ülkemizde arkeoloji bölümüne ait tek vakıf üniversitesi bulunmaktadır. O da İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesidir. Aynı zamanda alanının en iyisi ve en yüksek puanına sahip olanıdır. Özel ve Devlet üniversiteleri arkeoloji bölümü taban puanları ve sıralama;

Diğer devlet üniversitelerinde ise durum üzücüdür. Üniversiteler bu bölümde kontenjanlarını dolduramamışlardır. Bu yüzden 18 üniversitede bu bölümün kapanma riski bulunmaktadır.