Radyoloji uzmanı; radyoloji alanında, teşhis ve tedavi sürecinde boyunca hastaların hastalıklarını yakından takip eden ve tedavi için radyoloji işlemleri gerçekleştiren tıbbi sağlık meslek mensubu olarak tanımlanabilir. İlgili kan kapsamında uzman hekim tarafından muayene ve testler yapılarak teşhis koyulduktan sonra radyoloji bölümünde hastaların tedavi edilmesi amaçlanır. Bu çalışmamızda radyoloji uzmanlarına yer verdik.
Radyoloji Uzmanı Nedir?
Kelime olarak radio (ışın, ışıma) ve logy (bilim, uzmanlık) türemiş olup özetle “ışıma bilimi” olarak tanımlanabilmektedir. 19. yüzyılın sonlarına doğru x ışınları ve diğer görüntüleme yöntemleri bulunmuştur. Doğada yer alan atomların farklı şekillerde hareket ettirilmesi sağlanarak ses, ısı ve ışık dalgaları kullanılmıştır. Mühendislik ve tıp bilimlerinin ortaklaşa çalışmalarıyla 21. yüzyılın ilk çeyreğinde çok önemli noktalara ulaşmıştır. Tıp alanındaki kullanımı bir profesyonel tarafından değerlendirilmelidir. Bu profesyoneller radyoloji uzmanları olabilmekteler. Radyoloji uzmanı; radyoloji alanında, teşhis ve tedavi sürecinde boyunca hastaların hastalıklarını yakından takip eden ve tedavi için radyoloji işlemleri gerçekleştiren tıbbi sağlık meslek mensubu olarak tanımlanabilir. İlgili kan kapsamında uzman hekim tarafından muayene ve testler yapılarak teşhis koyulduktan sonra radyoloji bölümünde hastaların tedavi edilmesi amaçlanır.
Radyoloji, çeşitli hastaların tespitini gerçekleştirme için vücudun iç kısmında görüntü almaya yarayan tıp hizmetlerinde oldukça önemli bir uzmanlık alanı olarak karşımıza çıkmaktadır. Bazı yaralanma ve hastalıklarda geniş kapsamlı bir araştırmanın yapılabilmesi için radyoloji bölümünde yer alan cihazların kullanılması beklenmektedir. Buradan elde edilen tespit ve incelemeler ışında radyoloji uzmanları tarafından değerlendirilmektedir. En başta kanser olmak üzere birçok hastalıkların incelemesi radyoloji uzmanların sağlanmaktadır. Bununla beraber hamilelik süreçlerinin de takip edildiğini söyleyebiliriz.
Radyoloji Uzmanı Ne İş Yapar?
Radyoloji uzmanlarının birçok görev ve sorumlulukları bulunmaktadır. Bu görev ve sorumlulukları şöyle sıralamak mümkündür;
Yönetmelik, yönerge ve tüzük olarak devlet memurları kanununa ve emirlerine tabiidir.
Radyolojide görevli personelinin hizmetle ilgili amiri konumunda olup onların verimli ve düzenli çalışmalarını ve hizmet içi eğitimlerini gerçekleştirir.
Hastane kapsamındaki görüntüleme alanlarının mesai zamanları dışında hizmet bütünlüğünü olumsuz etkilemeyecek şekilde gerekli her türlü tedbiri alır.
Sağlık Bakanlığı tarafından yayımlanan SKS’de yer alan ölçütleri sağlayacak ve gereklerini yerine getirecek şekilde hizmet sunumundan doğrudan sorumludur.
Elde edilen radyoloji sonuçlarını kullanıcıya veya klinisyene sunulması, donanım, bilgisayar ya da otomatize sistemlerin tam kullanımı, izlenmesi aynı zamanda verilerin toplanması, kayıt altına alınarak muhafaza edilmesi, yine aynı verilere erişimin sağlanması üzere yazılı düzenlemeler oluşturularak ve görüntüleme biriminin bu hususlara kapsamında çalıştırılmasını sağlar.
Hastalardan elde edilen görüntüleme sonuçlarının doğru ve güvenilir bir şekilde zamanında verilmesi için etkili ve verimli hizmet sunumunun verilebilmesi kapsamında ihtiyaç duyulan şartla ve donanımları sağlar.
Görüntüleme rapor ve söz konusu kayıtları minimum yirmi yıl, elektronik kayıtları yedeklemekle beraber süzeriz, korunmasını sağlar. Görüntüleme biriminde tutulan kayıt dökümlerinin yedekleme ve yeniden erişime açık tutma şartıyla bilgisayar ortamında tutulmasını sağlamaya çalışır.
En başta radyasyon güvenliği olmak üzere, görüntüleme merkezinin yönetimi ve tüm çalışmaları, ilgili mevzuat ve kalite yönetimi kapsamında yürütülmesi için uygun olabilecek kişilerin görevlendirmesini gerçekleştirir.
Radyasyon güvenliği kapsamında gebe ve gebelik şüphesi olanlar için tıbbi ışınlamanın gerçekleştirilmesinin zorunlu olması halinde radyasyon güvenliği kapsamında bilgilendirmede bulunur ve koruyucu tedbirler alınmasını sağlar.
Hastalara özellikle yapılması gereken Anjiyografi, ESWL, IVP uygulamaları öncesinde işleme yönelik dikkat etmesi beklenen hususlar hakkında bilgilendirir ve hastaların rızası alınır.
Adli olaylarda adli rapor düzenleyebilir.
Görüntüleme merkezinin ihtiyaçlarının ortaya çıkarılması ve bunların sonuçlandırılması, izlenebilirliği ve güvenilirliği kapsamında SKS’nin bunları yerine getirilmesini sağlar.
Görüntüleme hizmetleri kapsamında, Sağlık Bakanlığı tarafından yayımlanan Ulusal Radyasyon Güvenliği Standartları Rehberini doğrudan dikkate almak gibi görevleri bulunur.
Radyoloji Uzmanı Maaşları
Radyoloji uzmanı maaş alımları kamu ve özel sağlık tesisleri olarak iki farklı başlık şeklinde değerlendirebiliriz. Kamu hastanelerinde maaş alımları, mesleki tecrübe yılı, hastanenin bulunduğu coğrafi bölge, nöbete gelinmesi, gerçekleştirilen operasyon sayısı, bakılan hasta sayışana göre değişmektedir. En yüksek maaş alımları 25.000 TL en düşük maaş alımları 12.000 TL, ortalama maaş alımları ise 16.000 TL seviyelerindedir. Örneğin 3. coğrafi bölgede yer alan, 5 yıllık bir hizmet geçmişi olan ve ayda 2 operasyona giren bir uzmanın alabileceği maaş 21.000 TL’dir.
Temelde maaşların yüksek olmasının sebebi ise hastanenin bulduğu bölge, mesleki tecrübe yılı olarak gösterilmektedir. Özel sağlık tesislerinde ise ortalama maaş alımları 18.000 TL, en düşük 15.000 TL, en yüksek ise 27.000 TL kadar maaş alınabilmektedir. Özel hastanelerde maaş alımları daha çok mesleki tecrübe yılı, hastanenin kurumsal kimliği ve yapılan ameliyat sayısına göre değişmektedir. Örneğin 15 yıllık kurumsal kimliği ve 5 yıllık hizmet tecrübesi olan bir radyoloji uzmanının alabileceği maaş 22.000 TL’dir. Maaşların tamamı 2021 yılına aittir.
Radyoloji Uzmanı Nasıl Olunur?
Radyoloji uzmanı olabilmek için iyi bir eğitim geçmişine sahip olmak gerekir. Bu eğitim geçmişi lise yıllarından itibaren başlar. Lise olarak Fen, Anadolu veya dengi konumunda olabilecek bir özel lise olabilir. Lise eğitimi sayısal puan türünden tamamlanmalıdır. Çünkü tercih edilecek bölüm sayısal puan türünden almaktadır. Lise eğitimi sonrasında her yıl Yükseköğretim Kurumu (YÖK) tarafından yapılan Temel Yeterlilik Testi (TYT) sınavına ve sonrasında ise Alan Yeterlilik Testi (AYT) sınavlarına girilmelidir. Her iki sınavdan iyi birer puan alındıktan sonra lise ağırlıklı not ortalaması da eklenerek üniversitelerin tıp fakülteleri tercih edilmelidir. Lisans eğitimi toplamda 6 yıl devam etmektedir.
Eğitim süreci boyunca hem teori hem de pratik eğitimlerin olduğunu söyleyebiliriz. Lisans eğitimi sonrasında pratisyen hekim olarak kamuda göreve başlanılabilir. Fakat radyoloji alanında uzman olabilmek için Tıpta Uzmanlık Sınavına (TUS) girilmelidir. Bu sınava girdikten sonra radyoloji alanın ihtisas alınması beklenmektedir. Radyoloji alanında uzman olunduktan sonra özel sağlık tesislerinde görev başlanılabilir. Fakat eğitim süreci boyunca kamudaki zorunlu eğitime devam edilmelidir.
