Acil tıp uzmanı, acil sağlık hizmetlerinin en önemli parçasıdır. Peki, acil tıp uzmanı nedir? Bu alanda uzmanlık için hangi eğitimleri almak gerekir? Sağlık kurumlarında ne iş yapar? Yazımızda acil tıp uzmanın tanımına, görevlerine, 2020 yılı için alınan maaşlarına, beraber çalıştığı diğer meslektaşlarına hatta lise eğitiminden uzmanlık eğitimine varana dek değindik.
Acil Tıp Uzmanı Nedir?
Acil tıp uzmanının ne olduğunun anlaşılması için acil tıbbın ne olduğuna bakmak gerekir. Acil tıp; adından da anlaşılacağı üzere acil olarak bakım ihtiyacı duyulan hastaların, henüz hastalık tanısı koyulmamış yaralanmalarla beraber akut hastalıkların tanısının yapıldığı ve acil bakım hizmetlerinin sağlandığı uzmanlık alanı olarak tarif edilebilir.
Acil tıp uzmanı ise; üniversitelerin tıp fakültelerinde başarıyla mezun olduktan sonra ilgili dalda uzmanlığını yerine getirmiş olan ve Acil Serviste uzman olarak atanan doktor olarak tanımlanır. Burada bir çok görevi olan acil tıp uzmanının bazı görevleri; hasta bakımı ve muayenesinde, acil servis çalışma düzeninin planlanmasının ve olabildiğince düzgün işletilmesinin sağlanmasında, pratisyen hekimlerin ve acil tıp asistanlarının ve diğer acil servis çalışanlarının eğitimlerinde, adli ve idari denilebilecek kayıtların tutulması ve düzenlenmesinde, acil servis organizasyonunda ve meydana gelebilecek herhangi bir hastane afet planlamasında fili olarak görev almaktadır.
Acil serviste yer alan hekimler arasında yer alan acil tıp uzmanı diğer acil servis hekimleriyle beraber çalışmaktadır. Bu hekimler; pratisyen, acil tıp asistanı, başasistan, dr. öğr. görevlisi, doçent ve profesör kadrolarında yer alan öğretim üyelerinden meydana gelmektedir. Bütün bu hekimlerin tıp fakültesi mezunu olduklarını dikkate aldığında, hekimin hasta karşı ilk görevi özen yükümlülüğün olmasıdır. Bir acil tıp uzmanı, bir acil pratisyen hekimle, acil tıp asistanıyla karıştırılmamalıdır.
Acil Tıp Uzmanı Ne İş Yapar?
Acil tıp doktorunun görev ve sorumlulukları diğer acil servis çalışanlarına göre oldukça fazladır. Genel olarak acil tıp uzmanının görevlerini şu şekilde sıralayabiliriz;
Hasta bakım hizmetlerinin yürütülmesini sağlamak
Acil serviste yapılması planlanan eğitim ve araştırma çalışmalarının gerçekleşmesini sağlamak
Acil serviste, çalışmış olduğu bölüm itibariyle ortaya çıkabilecek sorunların veya kusurların tespitini sağlayarak gerekli her türlü önlemi almak.
Yeni başlamış olan pratisyen hekimlerin eğitimleri konusunda hem oryantasyon safhasında hem de hasta başı eğitimlerine katkıda bulunmak ve denetlemek
Beraber çalışmış olduğu acil tıp asistanlarıyla koordineli çalışmak
Asistan hekimlerin eğitimlerinde hasta başında olmak üzere eğitim sorumlusunun gösterdiği eğitim faaliyetlerinde yer almak
Üçüncü basamak sağlık hizmetleri arasında yer alan eğitim ve araştırma hastanelerinde acil tıp uzmanının nöbet şartlarında acil tıp asistanına girişimsel işlemler başta olmak üzere hasta temelli bilgi birikimi anlamında yardımcı olması ve asistan hekimleri denetlemesi beklenir.
Acil tıp uzmanı gerçekleştirmiş olduğu işlerden kendi sorumlu olduğu gibi pratisyen hekimlerin de, acil tıp asistanlarının da yapmış oldukları ve onay vermiş olduğu çalışmalar üzerinde sorumluluğunun olduğunu belirtebiliriz. Fakat Diğer çalışanlar tarafından gerçekleştirilen bu işlemler Acil Servis Sorumlu Uzman hekimine rapor halinde sunmaları gerekir.
Acil servis sorumlu uzman hekiminin kendisine vermiş olduğu görev ve sorumlulukları yerine getirmesi beklenir.
Acil Tıp Uzmanı Maaşları
Acil tıp uzman maaş alımları kurumdan kuruma göre değişkenlik gösterebilmektedir. Maaş alımları özel ve kamu kurumlarında farklılık gösterebilmektedir. Özel teşebbüsle açılmış olan kurumsal hastanelerde maaş alımları oldukça yüksektir. Kamu kurumlarında ise araştırma hastanesinde veya ikinci basamak sağlık kurumlarında döner sermayeden gelen farklılıklar nedeniyle değişkenlik gösterebilmektedir. Kamuda maaş değişkenlerinin olmasının bir diğer sebebi ise görev yapılan bölgelere göre de dikkate alınmaktadır. Maaşların etkili olan bölgeler şu şekilde gösterebiliriz.
Bölge
Bölge
Bölge
Bölge
Bölge
Bölge
Bölge şeklinde gösterilebilir.
İlgili bölgeler tamamen il ve bazı ilçelerin bulunduğu bölgeleri göstermektedir. Van’da acil tıp uzmanı görevini yerine getiren hekimin maaşı İstanbul Üsküdar da görev yapan acil tıp uzmanına göre fazladır. İlgili bölgelere ek olarak tecrübe yılı da dikkate alınmaktadır. Kamuda en fazla tecrübe yılına (25 yıl ve üzeri) sahip olan bir uzman hekimin 7. bölgede de görev yaptığını dikkate aldığımızda en fazla maaş alan acil tıp uzmanı olarak gösterilebilir.
Örneğin 7. bölge de yer alan Van ilinde 25 yıllık bir iş tecrübesine sahip olan acil tıp uzmanının alabileceği maaş 2020 yılı için 19000 TL seviyelerindedir. Özetle maaş alımları tecrübe yılı görev yapılan hastane ve çalışılan bölgeye göre değişkenlik göstermektedir. Hem kamu hem de özel de Acil Tıp Uzmanlarının maaşları 2020 yılı için en düşük 12000 TL ile en fazla 20000 civarındadır. Özelde ve kamuda görev almanın avantaj ve dezavantajları bulunmaktadır. Bunların birebir dikkate alınması ve değerlendirilmesi gerekir.
Acil Tıp Uzmanı Nasıl Olunur?
Acil tıp uzmanı olabilmek için sayısal derslerin oldukça iyi olması gerekir. Yani matematik, geometri, biyoloji, fizik ve kimya derslerinden temeli sağlam bir eğitime sahip olmak gerekir. İlköğretim altıncı sınıftan itibaren sayısal derslere ilgi duyan kişiler başarılı bir lise eğitimini alabilirler. Nitekim iyi bir lisede alınan iyi bir eğitim beraberinde beraberin de temeli sağlam atılmış bir üniversitede eğitimini getirecektir.
İyi bir lise tercihinin akabinde sayısal bölümde eğitim almak gereklidir. Yirmi yılda toplamda yirmi defa değişen eğitim sisteminin hızına her ne kadar yetişebilmek mümkün olmasa da nitelikli fen lisesi veya anadolu lisesinden eğitim almanın faydalı olacağı açıktır. Burada lise eğitimini tamamladıktan sonra Yüksek Öğretim Kurumu sınav değişikliğine gitmediyse Temel Yeterlilik Testi (TYT) sınavından ve daha sonra Alan Yeterlilik Testi (AYT) sınavlarından iyi bir puan almak gerekir
i̇lgili sınavların akabinde yurt içinde vakıf veya devlet üniversitelerinin tıp fakültelerinden birini tercih etmek gerekir. tıp fakültesi eğitimi boyunca hem teorik hem de uygulamalı olarak yapılan bütün etkinliklerde ve sınavlarda başarılı olmak ve daha sonra bölüm diploması almak gereklidir. bu pratisyen eğitimin akabinde ilgili alan kapsamında tıpta uzmanlık sınavına başarılı olmak ve ilgili hastaneye atandıktan sonra acil tıp uzmanı olmuş olunur.
Sıkça Sorulan Sorular
Acil Tıp Uzmanının Görevleri Nelerdir?
Acil Tıp Uzmanının görevleri şunlardır:
Acil durumlarda acil tıbbi müdahalede bulunmak.
Acil tıp sürekli eğitim programlarına katılmak ve eğitimlerin takibi.
Hastaları değerlendirmek, tanı koymak ve tedavi planlamak.
Acil durumlarda hasta yakınlarını bilgilendirmek.
Acil tıbbi problemleri teşhis etmek ve önlemek için gerekli önlemleri almak.
Acil tıbbi problemleri önlemek ve tedavi etmek için gerekli müdahaleleri gerçekleştirmek.
Hastaların evlerine giderek onların sağlığını takip etmek.
Acil Durum Servisi'nin takip ve izlemlerini sağlamak.
Acil tıbbi problemleri tespit etmek ve çözmek için gerekli araştırmaları yapmak.
Acil tıbbi uygulamalar konusunda hastalara danışmanlık yapmak.
Hastanın prognozunu takip etmek ve hastayı evinin şartlarına uygun olarak izlemek.
Acil Tıp Uzmanlığında Yüksek Lisans Yapılır mı?
Evet, Acil Tıp Uzmanlığında yüksek lisans yapılabilir. Ancak, bu programların çoğu ülkelerde kısıtlı sayıda olduğu ve öğrencilerin klinik deneyiminin olması gereken özel bir tür eğitim gerektirdiği için daha az kolaydır.
Acil Tıp Uzmanı Olmak İçin Gerekli Eğitim Süresi Ne Kadardır?
Acil Tıp Uzmanı olmak için gerekli eğitim süresi 6 yıldır. Bu eğitim süresi, 4 yıl tıp fakültesinin ardından 2 yıl Acil Tıp Uzmanlık eğitimidir.
Acil tıp uzmanı nedir ve bu uzmanlık alanı hangi görevleri içermektedir?
Acil Tıp Uzmanının Tanımı
Acil tıp uzmanı, acil ve kritik hasta bakımında uzmanlaşmış, yaşamı tehdit eden durumların tanı ve tedavisinde geniş bilgi ve becerilere sahip tıp doktorlarıdır. Acil tıp, hasta ve hastalıkların ani ve acil başvurularını değerlendirmeyi, ön tanı ve müdahaleyi hızlı ve etkili bir şekilde gerçekleştirmeyi amaçlayan, disiplinlerarası çalışan önemli bir tıbbi uzmanlık alanıdır.
Acil Tıp Uzmanının Görevleri
Hızlı Değerlendirme ve Önceliklendirme: Acil tıp uzmanları, acil servislere başvuran hastaları hızla değerlendirmeli ve önceliklere göre ayırmalıdır. Bu, yaşamı tehdit eden durumlara etkili ve hızlı müdahale sağlamak için önemlidir.
Yaşamsal Fonksiyonların Desteklenmesi: Acil tıp uzmanları, solunum durması, şok, ciddi travma gibi yaşamı tehdit eden durumları belirlemeli ve buna uygun yaşamsal desteği sağlamalıdır (ör. entübasyon, defibrilasyon, sıvı tedavisi vb.).
Kapsamlı Tedavi Planı Hazırlama: Acil tıp uzmanları, ön tanı ve tedavi planları oluşturarak, hastaların stabil hale getirilmesinin ardından gerekli tedavi süreçlerini çerçevelemelidir. Bu, hastaların başarılı bir şekilde iyileştirilmesi için gerekli adımları içerir.
Rehabilitasyon ve Takip: Acil tıp uzmanları, hastaların iyileşme sürecinde rehabilitasyon ve takip planlarını düzenlemeli ve gerektiğinde diğer uzmanlarla işbirliği yaparak multidisipliner bakımın sağlanmasını sağlamalıdır. Bu, hastanın en iyi sonuçlara ulaşmasını garantiler.
Eğitim ve Araştırma: Acil tıp uzmanları, acil hasta bakımı ve tedavi yöntemlerinde güncel bilgilerle donanmış olmalı ve bu konuda sürekli eğitim almalıdır. Ayrıca, acil tıbtaki gelişmeler ve yeni tedavi yöntemlerine katkı sağlayacak araştırmalar yapmalıdırlar.
Sonuç olarak, acil tıp uzmanı, yaşamı tehdit eden durumların hızlı ve etkili bir şekilde ele alınmasında önemli bir rol oynar. Bu uzmanlar, acil servislere başvuran hastaların yaşamsal fonksiyonlarının desteklenmesinden, tedavi sürecinin planlanmasına ve nihayetinde rehabilitasyon ve takip süreçlerinin düzenlenmesine kadar geniş bir görev yelpazesine sahiptir. Acil tıp uzmanlarının eğitim ve araştırma alanında da aktif olması, sağlık hizmetlerinin kalitesini artırmada önemli bir faktördür.
Acil tıp uzmanının eğitim süreci ve uzmanlık kazanma aşamaları nelerdir?
Acil tıp uzmanının eğitimi ve uzmanlık kazanma süreçleri
Eğitim Başlangıcı ve Temel Tıp Bilgileri:
Acil tıp uzmanı olmak isteyenler, ilk olarak tıp fakültesine girerek temel tıp eğitimi almaya başlar. Bu süreçte anatomiden fizyolojiye, patolojiden farmakolojiye kadar geniş bir bilgi birikimi edinirler. Tıp fakültesi eğitimi yaklaşık 6 yıl sürer.
Uzmanlık Sınavı ve asistanlık:
Tıp fakültesi eğitiminin ardından, acil tıp uzmanı adayları, Tıpta Uzmanlık Sınavı (TUS) adı verilen bir sınava girer. Bu sınavda başarılı olanlar, acil tıp uzmanlık eğitimi için devlet veya özel hastanelerdeki lık pozisyonlarına kabul edilir. lık süreci, acil tıp uzmanının yetiştirildiği ve başka bir uzmana bağlı olarak çalışarak deneyim kazandığı bir süreçtir.
Uzmanlık Eğitimi:
lık süreci boyunca, acil tıp uzmanı adayları, acil servis pratiği ve hasta yönetimi konularında eğitim alır. Bu dönemin sonunda ise Acil Tıp Uzmanlık Sınavı'na girerek kendi bilgi ve becerilerini değerlendiren bir sınava tabi tutulurlar. Bu süreçte, acil durumlara müdahale kalıpları, en uygun tedavi ve müdahale yöntemleri öğretildiği gibi, hasta ile iletişim ve etik konularda da interaktif öğrenimler sağlanır.
Uzmanlık Sonrası Dönem:
Uzmanlık sınavını başarıyla tamamlayan acil tıp uzmanları, artık kendi branşlarında yetkin bir doktor olarak çalışma hakkına sahip olur. Bu süreçte daha önce edinilen bilgi ve beceriler kullanılarak hastaların yoğun acil bakım ihtiyaçlarına ve yaşamı tehdit eden durumlarda çözüm üretmeye yönelik çalışmalar yürütülür.
Sürekli Eğitim ve Gelişim:
Acil tıp uzmanları, kariyerlerini sürdürebilmek için sürekli yenilikleri ve gelişmeleri takip etmeli; düzenli aralıklarla seminer ve kongrelere katılarak eğitim almalıdır. Ayrıca, özellikle gelişmiş ülkelerdeki bilimsel çalışmalara ve yayınlara göz atarak, dünyadaki acil tıp uygulamalarını takip ederek kendi uzmanlık alanlarında daha yetkin hale gelirler.
Acil tıp uzmanı, acil serviste hangi hekimlerle birlikte çalışmaktadır?
Acil Tıp Uzmanı İle Çalışan Hekimler
Acil tıp uzmanı, hasta bakımını en üst düzeyde sağlayabilmek adına farklı hekimlik branşlarında uzmanlaşmış hekimlerle birlikte çalışmaktadır. İşbirliği içinde çalıştıkları hekimler hastanın sağlık durumuna ve ihtiyaçlarına göre değişiklik gösterir. Öncelikle, acil serviste en sık rastlanan durumlar ve çalışılan hekimler üzerinde duracağız.
Acil servis dahilinde öncelikle şüphesiz bir acil tıp uzmanı ve acil tıp ekibi bulunmaktad. Acil servis hekimleri, belirli durumlar için önceden talep edilmiş olan hekimlerle birlikte yardımcı ekiple bir başarılı çalışma sürdürmektedir. Görevleri, hastaları doğru teşhis koymak, gerekli durumlarda anında müdahale etmek ve stabil hale getirerek ilgili branşlara yönlendirmektir.
İç Hastalıkları ve Kardiyoloji Uzmanları
Acil tıp uzmanları, özellikle kardiyak olaylar gibi yaşamı tehdit eden durumlarla karşılaştıklarında iç hastalıkları ve kardiyoloji uzmanlarıyla işbirliği içinde çalışır. Bu uzmanlar, hastanın kalp ve dolaşım sistemine dair değerlendirmeler ve acil müdahaleler gerçekleştirir.
Cerrahi Uzmanlar
Acil servise başvuran yaralanmalar, kırıklar ve ameliyat gerektiren durumlar söz konusu olduğunda, acil tıp uzmanı genel cerrahi uzmanlarıyla birlikte çalışır. Bu çeşitli cerrahi branşlarda uzmanlaşmış hekimleri içermektedir; örneğin, beyin cerrahi, ortopedi ve plastik cerrahi uzmanlarını.
Göz ve Kulak Burun Boğaz (KBB) Uzmanları
Göz ve KBB problemleri de acil serviste sıkça karşılaşılan durumlar arasındadır. Acil tıp uzmanı, göz veya burun kanamoları, yabancı cisimlerin gözde veya burunda sıkışması gibi acil durumlarda bu uzmanlarla birlikte çalışır.
Kadın Doğum ve Çocuk Sağlığı Uzmanları
Acil servise başvuran gebelik komplikasyonları ve çocuk sağlığı ile ilgili durumlar söz konusu olduğunda acil tıp uzmanı, kadın doğum ve çocuk sağlığı uzmanlarıyla yakın işbirliği yapar.
Sonuç olarak, acil tıp uzmanının işlevi, acil servise başvuran hastaların ihtiyaç duyduğu tıbbi yardımı en etkili ve hızlı şekilde sağlamak için farklı branşlarda uzmanlaşmış hekimlerle işbirliği yapmaktır. Bu sayede, hastaların sağlık sorunlarına en kısa sürede çözüm bulunabilir ve daha kaliteli bir yaşam sürdürülmesi sağlanır.
İlgili Kurslar
Sağlık Kurumları İşletmeciliği
Sağlık kurumlarında işletmecilik: süreç, kalite, finans ve insan kaynağı. Hasta odaklı verimlilik.
Temel İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimi (Bilgilendirme)
Mevzuat, risk değerlendirme, KKD ve acil durum. İş yerinde güvenlik kültürü oluşturun.
İlkyardım Bilgilendirme Eğitimi
Kritik anlarda doğru adımlar: temel yaşam desteği, kanama–yanık–kırık yönetimi. Güncel protokollerle güvenli müdahale bilinci.
