Eğitmenlik, farklı iş alanları dahilinde konuşabileceğimiz bir meslek. Eğitmen, aldığı eğitim ve edindiği yetkinlikler ile beraber ilgili alanda deneyim sahibi olarak da işini yerine getirir. Eğitmenlik mesleği ülkemizde de çeşitli branş ve iş alanlarında geçerli bir niteliğe sahip. Yalnız eğitmen olabilmek için saydığımız üç unsur dışındaki niteliklere de sahip olmak gerekebiliyor. Eğitmenin özellikleri olarak lanse edilen birtakım mesleki niteliklere ve kaçınılmaz olarak mesleğe ilgiye de açık olmak gerekir. Peki eğitmen nedir ve bir eğitmenin özellikler ne olmalıdır?
Gelin, bu soruları cevaplayarak eğitmenlik mesleğini yakından tanıyalım.
Eğitmen Nedir?
Eğitmen, eğitim ya da yetkinlik konusunda öğrencileri bilgilendiren ve hedef odaklı yönlendiren kişidir. Eğitmenlik ile ilgili en büyük kafa karışıklıklarından biri, öğretmenlik mesleği ile ilgili benzerlik ve farklılıkların ne olduğu sorusu. Öncelikle her meslek de teorik bir eğitimi sunarak öğrenciye bilgi kazandırır. Fakat eğitmen, daha çok beceriye, yetkinliğe ve pratik kullanıma yönelik eğitim verir. Ayrıca eğitmenin MEB müfredatına bağlı olma gibi bir durumu yoktur. Oysa öğretmen, MEB müfredatına bağlı kalarak öğretici yöntemlere başvurur.
Eğitmen sıklıkla kurs merkezlerinde çalışır. Fakat kurs merkezlerinde yalnızca yüz yüze eğitim vermez. Yazımızın ilerleyen bölümlerinde de bahsedeceğimiz üzere online eğitmen gibi bir meslek adı da var. Eğitmenlik mesleği; yoğun bir mesai gerektirir ve strateji odaklı ilerler. Öğrenci ve öğrenci grupları için verimli ve kazanımlı bir program oluşturulur ve öğrencinin yolculuğu için potansiyel keşfine çıkılır. Bu bakımdan eğitmen, öğretmenliğin mesai dışındaki genişletilmiş halidir. Teorik olarak bir öğretmenin mesai saatleri dışında işi biter ve öğrenci ile iletişimini koparma olanağı vardır.
Eğitmen ise eğitmenlik sürecini ve öğrenci gelişimini verimli kılmak amacıyla genişletilmiş bir keşif ve ders programı yaratır. Eğitmen ayrıca ilham kaynağıdır da. Eğitim sistemine bağlı olmayan ve öğrencinin potansiyeline uygun bir eğitim yolculuğu kazandırarak öğrenci için besleyici bir motivasyon sunar. Burada öğrenci gelişimini takip etme ve hedef odaklı planlama aşaması da vardır. Öğrencinin potansiyeline göre bir program yaratılır ve süreç içinde öğrencinin kendiniz geliştirmesi için imkânlar sunulur.
Eğitmenlik Nedir?
Eğitmenlik mesleğinin farklı iş alanlarında karşılığı olduğundan bahsettik. Şimdi bu durumu biraz daha açalım. Eğitmenlik, tek bir iş alanı için geçerlilik kazanan bir meslek değildir. Belirli yetkinlik, eğitim konusu ve pratik beceriyi kapsayan alanlarda eğitmen olarak çalışmak mümkün. Örneğin; fotoğraf eğitmeni, köpek eğitmeni, bale eğitmeni, drama eğitmeni ve proje eğitmeni gibi farklı iş konularını kapsayan alanlarda eğitmen olarak yetişebilirsiniz. Fakat eğitmen olmanın da belli başlı şartları var ve hayallerinizdeki gibi bir durumu yaşayamama durumunuz da söz konusu.
Eğitmen olmak istemek gayet anlaşılır bir tercihtir. Fakat neyin eğitmeni olacağınız sorusunu yanıtlamadan eğitmen olma gibi bir durum söz konusu değildir. Şunu da değinerek konuyu biraz daha açmak gerekiyor. İlgi alanlarınız ve geliştirdiğiniz hobilerinizle de eğitmen unvanına sahip olmanız imkânsız. Burada önemli olan kendinizi geliştirerek öğrenciye eğitim verecek bir yetkinliğe sahip olmanız. Eğitmenlik için eğitmen adayının öncelikli kendini eğitmesi gerekir. Bu konu dahilinde konuşacağımız kavram ise eğiticinin eğitimi olacak.
Eğitimcinin eğitimi, eğitmen ve öğretmen olmak isteyenlere yönelik besleyici bir kurstur. Bize bir bilgi, beceri ve yetkinlik sunan eğitimciler, kendi eğitim metotlarını geliştirmek için nitelikli bir eğitime ihtiyaç duyarlar. Eğiticinin eğitimi, eğitmen olma yolunda hangi eğitim yollarını deneyerek öğrencilere ulaşabileceğinizin bilgisini ve uygulama sürecini aktarır. Eğitmenin de eğitim sürecinden öğrenebileceğini pek çok detay vardır. Hatta eğitim sürecinde her bir öğrenci, eğitmene de yeni ve çeşitli deneyimler öğretir. Eğiticinin eğitimi kursu; eğitim ihtiyaç analizi, öğrenci merkezli öğretim, yetişkin eğitimi, etkili sunum teknikleri ve sınıf yönetimi gibi eğitmenin uygulayabileceği bilgi ve pratik kullanımları sunar. Hangi branşta eğitim verecek olursanız olun, öğrenci için neler yapabileceğinizi ve bu bunu yaparken nasıl verimli bir eğitim verebileceğiniz sorusunun yanıtını eğiticinin eğitiminde bulacaksınız.
Eğitmenin Özellikleri Nelerdir?
İş hayatında en çok istenen şeylerden biri yetkinlik sahibi olmak. Bazen deneyim şartından bile önce yetkinliklerin fazla olması dikkate alınıyor. Eğitmenlik mesleğinde de yetkinlikler ile beraber eğitmenin özellikleri de çok önemseniyor. Eğitmenlik mesleği de mesleki ilgiyi sürdürmeye yönelik bir iş tanımı barındırır. Yani eğitmenliği uzun vadede düşünüyor ve verimli bir kariyer hayalini sürdürmek istiyorsanız alanınızı merak etmelisiniz. Eğitimini vereceğiniz alanda öğrenciler için gölge değil, ışık olacak faaliyetlerde bulunmalısınız. Mesleki gelişime açık olmalı ve öğrenci verimliliği için neler yapılabileceğinizi değerlendirmelisiniz. Kısaca eğitmenin özelliklerini sıralarsak şöyle bir değerlendirme yapabiliriz:
Yenilikçi ve farklı öğretme biçimlerini uygulayacak bir vizyona sahiptir.
Alanı dahilinde girişkendir. İstekli ve ilgili davranarak alanında koçluk yapabilecek bir kişiliğe sahiptir.
Alanındaki gelişmeleri analiz edecek mesleki yetkinliği sahiptir.
Araştırma ve analiz yaparak öğrenci ders programlarını en nitelikli şekilde hazırlar.
Öğrenci ve öğrenci grupları için beceri odaklı yaratıcılığını besleyecek mesleki faaliyetlere katılır.
Yüz yüze ve uzaktan eğitim metotlarına hakimdir.
Öğrencileri motive edebilecek zihinsel ve ruhsal yetkinliğe sahiptir.
Farklı kesim ve kapasiteye sahip öğrencilerle dengeli ve sağlıklı sosyal ilişkiler ve iletişim kurar.
Yaratıcı öğretme ve öğrenme metotları için alan içi güncel gelişimleri takip eder.
Kendi eğitmenlik sürecini verimli kılmak için eğitim düzeyini yükseltecek adımları izler.
Online Eğitmen Nedir?
Eğitmenlik mesleğinin bir ucu uzaktan eğitime bağlı online eğitmenliğe de uzanıyor. Birçok resmi ve ulusal eğitim kurumu, eğitmenler aracılığıyla ilgili konularda öğretici içerikler sunuyor. Ayrıca uzaktan-online eğitim sunan web siteleri üzerinden de eğitmenlik mesleği yerine getirilebiliyor. Peki online mecralarda eğitmen olmak için neler yapılabilir?
Online eğitmenlik genellikle iki şekilde yapılabilir. Çevrimiçi kurs sitelerine başvuru yaparak bireysel online eğitmen olabilirsiniz. Bunun dışında ise bir kuruma bağlı olarak online eğitmenlik imkânına da sahipsiniz. Kuruma bağlı olmadan bireysel online eğitmenlik yapmayı düşünüyorsanız vereceğiniz kurs programları için ücreti siz belirlemeniz gerektiğini unutmayın. Başlangıç aşamasında bu işi bir ek gelir kaynağı olarak hedefleyebilirsiniz. Belirli bir süreyi geçtikten sonra kurs ücretlerini artırabilir ya da resmi ve ulusal online eğitim kurumlarına başvurabilirsiniz.
Online eğitim kurumlarına başvurmak için ise alanda uzmanlaşmak gerekebiliyor. Kurs eğitmen başvurusu için birden fazla koşul istenebiliyor. Alanda deneyime sahip olmak, daha önce kurs eğitmenliği deneyimine sahip olmak, online kullanıma aşina olmak gibi nitelikler en çok istenen koşulları oluşturuyor. Ayrıca online eğitim veren kurumlarda başvuru süreci için kendinizi tanıtan bir video çekmeniz de istenebiliyor. Bu koşul, kendinizi video aracılığıyla nasıl ifade edebileceğinizi ve online metotlara ne kadar hakim olduğunuzu görmek için sunuluyor. Eğer yetkinlik ve deneyim sahibi olduğunuz bir alanda eğitmen olmak istiyorsanız ilk önce bireysel-freelance çalışarak hem online eğitim sürecini hem de kendinizi ölçerek mesleğe adım atmayı düşünebilirsiniz.
