Sağlık mesleklerinde yeni çalışmaların ortaya çıkması ve yeni teknolojilerin ikame edilmesi nedeniyle farklı iş kolları ortaya çıkarmıştır. Anestezi teknikerliği mesleği de bu gelişmeler ışığında ortaya çıkmıştır. Anestezi teknisyeni; ameliyathane ortamına alınan hastanın anestezi süreci boyunca sorumluluğu altında bulunduğu doktora yardımcı olan, ihtiyaç duyulabilecek malzemeleri hazırlayan ve gerek duyulan tıbbi cihazları hazırlayan ve bunları anestezi doktoru kontrolünde gerçekleştiren sağlık personeli olarak tarif edilebilir.
Yazımızda ameliyathane personeli arasında yer alan anestezi teknisyenlerinin görev ve sorumluluklarına yer verdik.
Anestezi Teknisyeni Nedir?
Sağlık hizmetlerinin insanlık tarihi kadar eski olduğunu söyleyebiliriz. Hastalıkların ortaya çıkması beraberinde farklı tedavi yöntemlerini de getirmiş oldu. Bu tedavi yöntemleri bitki kürlerinin elde edilmesiyle ilaç kullanımı şeklinde tedaviyi amaçladığı gibi çok sonraları uzman kişiler tarafından gerçekleştirilmesi gereken bir ameliyat ve sonrasında da ilaç kullanımı şeklinde olabilmektedir. Burada ilaç kullanımlarından ziyade gerçekleşmesi gereken bir ameliyatın sağlıklı bir şekilde yapılabilmesidir. Sağlık mesleklerinde yeni çalışmaların ortaya çıkması ve yeni teknolojilerin ikame edilmesi nedeniyle farklı iş kolları ortaya çıkarmıştır.
Anestezi teknikerliği mesleği de bu gelişmeler ışığında ortaya çıkmıştır. Anestezi teknisyeni; ameliyathane ortamına alınan hastanın anestezi süreci boyunca sorumluluğu altında bulunduğu doktora yardımcı olan, ihtiyaç duyulabilecek malzemeleri hazırlayan ve gerek duyulan tıbbi cihazları hazırlayan ve bunları anestezi uzman doktoru kontrolünde gerçekleştiren sağlık personeli olarak tarif edilebilir. Burada anestezi teknisyeninin gerçek amacı hastayı duyarsız hale getirerek ağrı yaşamasına engel olmaktır.
Anestezi uzmanının kontrolünde çalışacak personelin nitelikli olması oldukça önemlidir. Bu kapsamda anestezi teknisyenlerinin olabildiğince daha fazla vaka ile karşılaşması önemli bir husustur. Çünkü anestezi çalışanlarının dışın bu işte uzmanlaşmamış başka bir sağlık çalışanın çalıştırılması aksamalar hatta beklenmedik komplikasyonlara neden olabilir. Böyle bir durumda ise hastanın hayati durumu ölümle sonuçlanabilir. Bu nedenle anestezi teknisyeni oldukça önemli bir çalışma alanı olarak karşımıza çıkmaktadır.
Anestezi Teknisyeni Ne İş Yapar?
Anestezi teknisyenin birçok görev ve sorumluluğu bulunmaktadır. Kurumun göstermiş olduğu hedefler, politikalar ve kurallar kapsamında hizmetlerin sağlanması ve kurumdaki hizmet sürekliliğinin verilmesi adına gerekli çalışmaları yürütür. Bununla beraber anestezi teknisyeninin görevlerini şu şekilde sıralamak mümkündür.
Anestezide kullanılması planlanan bütün cihaz ve ekipmanın kontrolünü sağlar ve anestezi uygulamasına hazırlamak gibi bir görevi vardır.
Merkezi gaz kaynaklarının bağlantı durumunu kontrol ederek, bağlı olup olmadığını, azot protoksit, oksijen tüplerinin doluluklarını ve bağlantılarını kontrol eder.
Yapılacak anestezi yöntemine göre gerekli malzeme ve ilaçların hazırlanmasını sağlar.
Anestezi cihazında meydana gelen arızaları, anestezik maddelerle, anestezide kullanımı olan tüm yardımcı ilaç ve malzeme ihtiyacını anesteziyoloji ve reanimasyon uzmanına vakit kaybetmeksizin haber verir.
Anestezi uygulamaları ve monitörizasyon kapsamında hastayı hazırlamak gibi görevleri vardır.
Anestezinin güvenli bir şekilde yapılabilmesinde, devam edilebilmesinde ve sonrası için sonlandırılabilmesinde anesteziyoloji ve reanimasyon uzmanına bu konularda yardımcı olur.
Gerçekleştirilecek anestezi uygulamasında hastaya ilişkin anestezi kayıtlarını yapar.
Anestezi işlemine ve hastaya ait takip bilgilerini anesteziyoloji ve reanimasyon uzmanıyla paylaşarak hastanın durumu hakkında fikir sahibi olmak
Anestezi işleminin sonlandırılması akabinde hastanın derlenme odasına güvenli bir şekilde tesliminin sağlanması hususunda yardımcı olur(Hastanesi, n.d.).
Yukarıda yer alan ilgili görev ve sorumluluklar 12.01.1983 yılında 17927 sayılı resmi gazetede yayınlanan Yataklı Tedavi Kurumları İşletme Yönetmeliği dikkate alınmıştır. Bu yönetmeliğin 137. maddesine göre ise;
anestezi teknisyeni; anestezi uzmanı ya da bulun bulunmadığı durumlarda ameliyathane sorumlu uzmanın sorumluluğu kapsamında, bunların ve ameliyatı gerçekleştirecek uzmanın istekleri doğrultusunda ameliyatın ve narkozun rahat ve salimen bir şekilde sonuçlandırılması için gerek görülenleri yapar.
Anestezi cihazının temizlenmesinden, bakımından, sterilizasyonundan ve her zaman kullanılabilir halde bulundurulmasında görevlidir.
Ameliyat masasını ve anestezi cihazını her ameliyattan önce kontrolünü gerçekleştirir ve kullanıma hazır hale getirir
Azot protksit, oksijen bombalarının doluluğunu kontrol eder.
Anestezi cihazında yer alan arızaları, anestezik maddelerle, anestezide kullanımı beklenen bütün yardımcı ilaç malzeme ihtiyacını anestezi uzmanına vakit kaybetmeksizin haber verir.
Anestezi uzmanı olmayan hastanelerde anestezi teknisyeni, ameliyatı olması beklenen hastayı en az bir gün önceden görmesi gerekmektedir.
Hastayla ilgili dosyaları inceler
Ameliyat ve anestezi yönünden eksik olan tetkikleri gerçekleştirir. Karşılaştığı herhangi bir zorluk durumunda operatöre bilgilendirme gibi görevleri bulunmaktadır.
Anestezi Teknisyeni Maaşları
Anestezi teknisyenlerinde maaş alımları görev yapılan hastaneden hastaneye göre değişmektedir. Bir tek kriter elbette bu değildir. Sunulan sağlık hizmetlerinin hangi coğrafi bölgede olduğu, görev yapılan sürenin dışında ek görevlerin alımı, evli ya da bekar olunması, hastanenin kamuya veya tüzel kişiye ait olması, Tüzel kişilikle kurulan bir hastanenin olması durumunda ise bu hastanenin kurumsal kimliği maaş alımlarını değiştirebilmektedir. Bir diğer önemli kriter ise faaliyette bulunduğu hizmet yılıdır.
Anestezi teknisyenlerinin devlet ve özel hastanelerde ortalama maaş alımları 3180 TL civarındadır. Yeni başlayanları için bu rakamın geçerli olabileceğini söyleyebiliriz. En yüksek maaş alımı ise kamu hastanelerinde olabilmekte ve burada alınan maaş ise 4600 TL seviyelerindedir. Özel hastaneler kamu hastanelerine göre daha az maaş vermektedir. özel hastanelerde anestezi teknisyenlerinin aldıkları en düşük maaş 3080 TL iken evli, olması hizmet yılının yüksek olması, kurumsal bir hastanede görev yapıyor olması, fazladan çalışma saatlerinin olması gibi sebeplerle maaş alımları 4350 TL sına kadar yükselmektedir. Kamu hastanelerinde benzer kriterleri sağlayan anestezi teknisyenlerinin almış oldukları maaş alımları ise en yüksek 4600 TL seviyelerindedir.
Yukarıda ifade etmiş olduğumuz maaş alımları 2020 yılına ait olup çalışan anestezi uzmanlarının evli ve çocuklu olmaları durumunda ise aile yardımı ayrıca yapılacağını belirtebiliriz. Fakat bu aile yardımı kamu hastaneleri için geçerli olup kurumsal kimliğe sahip olan hastanelerde içinde geçerli iken diğer özel hastaneler için geçerli olmadığını belirtebiliriz.
Anestezi Teknisyeni Nasıl Olunur?
Anestezi teknisyeni ve anestezi teknikeri birbirinden ayrı kavramlardır. anestezi teknikerliği lise eğitimi sonunda yüksek öğretim kurumunun düzenlemiş olduğu temel yeterlilik testine (tyt) sınavına girerek başarılı olmak gerekir. daha sonra üniversitelerin ön lisans eğitimlerini tamamlayarak anestezi teknikeri olunabilmektedir. Ya da eğitim alınabilecek bir sağlık meslek lisesinden mezun olduktan sonra sınavsız geçiş hakkından faydalanarak ilgili üniversitelerin anestezi teknikerliği bölümüne kayıt yaptırmaları ve bu bölümden başarılı bir şekilde mezun olabilmeleri yeterli olabilmektedir.
Aynı durumu anestezi teknisyenleri için söylemek mümkün değildir. Bunun için iyi bir ortaöğretim eğitiminin akabinde sağlık meslek lisesine yerleşmek ve burada mezun olmak gerekir. Mezuniyet sonrası iki yıl sadece bir kez yapılan Ortaöğretim KPSS sınavına girerek başarılı olunduktan sonra kamu hastanelerinde anestezi teknisyeni görevine atabilirler. Görev almış oldukları kamu hastanelerinde kurumun uyguladı hizmet içi eğitimlere katılarak kendilerini daha fazla bir şekilde yetiştirebilirler. Özel teşebbüsle kurulan hastanelerde görev alabilmek için herhangi bir sınava girmeye gerek yoktur. Fakat işe alımlarda ilgili özel hastaneler başvuru sayısına göre kendi yönetmeliği kapsamında bir bilimsel sınav uygulayarak adaylar arasında eleme gerçekleştirebilir.
Burada dikkat edilmesi gereken husus, ister kamuya ait hastaneler olsun isterse özel hastanelerde olsun her zaman sağlık çalışanlarına (anestezi teknisyenlerine ve teknikerlerine) her zaman ihtiyaç olacaktır. Çünkü sürekli artan bir nüfusa karşı sağlık çalışanlarının hep aynı sayıda kalması beklenemez.
