Sağlık hizmetlerine olan ihtiyacın günden güne artmasıyla beraber farklı iş kollarını beraberinde getirmektedir. Özellikle sağlık meslek mensubunun dışında diğer sağlık personelinin önemi gider artmaktadır. Acil Tıp Teknisyeni de bunlardan sadece bir tanesi. İlgili yazıda Acil Tıp Teknisyeni tanımından yola çıkarak görev ve sorumluluklarına değindik. Dahası teknisyen ve tekniker arasındaki kavramlara değinerek kamu ve özel sektördeki maaş alımlarına yer verdik.
Acil Tıp Teknisyeni Nedir?
15.03.2007 tarihli 26473 Sayılı Resmi Gazete yayınlanan ilgili yönetmeliğe göre Acil Tıp Teknisyeni; Sağlık Meslek Liselerinden 4 yıl boyunca eğitim görmüş ve mezun olmuş, hastaya acil tıbbi yardım ve bakımını sınırlı olmak şartıyla müdahalede bulunan, ilgili müdahalenin sağlanması hususunda gerek görülen eylemleri gerçekleştiren, komuta kontrol merkezlerinde ( KKM), ambulanslarda, hatta hastane acil servislerinde görev alan ve gerek görüldüğü hallerde ambulanslarda sürücülük yapan personel sağlık çalışanı olarak tarif edilebilir.
Acil Tıp Teknisyeni bir tekniker değildir. Her iki kavramın birbirinden farklı olarak düşünülmelidir. Teknisyenlik faaliyeti yerine getiren kişinin Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı bir okulda lise eğitimini tamamlaması beklenir. Acil Tıp Teknikeri ise diğer bir adı olan Paramedik olan kişiler ise 4 yıllık Sağlık Meslek Liselerinin Acil Tıp Teknisyenlik bölümünü başarıyla tamamlayarak akabinde üniversitelere ait 2 yıllık sağlık meslek yüksekokullarının İlk ve Acil Yardım bölümünden başarıyla mezun olmuş kişiler olarak tarif edilebilir.
Acil Tıp Teknisyeni Ne İş Yapar?
Acil tıp teknisyenlerin yapmış oldukları işler 05.05.2005 tarihinde ve 25806 sayılı resmi gazetede açıkça ifade edilmiştir. Buna göre;
En başta kendisinin daha sonra ise ekibinin, hastanın ve çevredeki diğer kişilerin güvenliğini sağlamak
Telefon, telsiz ve bilgisayar gibi iletişim araçlarını kullanmakla görevlidir.
Ambulansta yer alan ekipmanların tamamını herhangi bir müdahale durumunda hazır bulundurur. İlgili ekipmanların usulüne uygun kullanılmasını, korunmasını, kontrolünü ve bakımını yapar.
Gerçekleşen bir olayda hastanın travma stabilizasyonu yaparak hastanın nakil edilebilir noktaya gelmesini sağlar ve gerek duyulan uygun taşıma tekniklerini uygular.
Acil servis ve ambulansta kendisinin müdahil olduğu formların tamamını eksiksiz doldurarak gerek duyulması halinde raporlar hazırlar.
Yetkili kurumlarında elde etmiş olduğu sertifikalar ve bunların belgelendirmesi durumunda hekim talimatı ve gözetiminde hastaya temel yaşam desteği uygulamalarını yapar. Ayrıca yarı ve tam otomatik defibrilatörleri kullanabilir.
Tüm ambulans tıbbi ekipmanlarının ve ambulansın ilgili bölümlerinin sterilizasyonun ve dezenfeksiyonu gerçekleştirir.
Herhangi bir kaza durumunda meydana gelen kırık, çıkık ve burkulmalarda stabilizasyonu, kesik, yara ve kanamalarda ise gerekli kontrolleri sağlar.
Görevi durumunda her türlü tıbbi müdahalede ambulans- acil servis doktoruna yardım eder.
Kapsamı ve görev faaliyet alını çok açık olsa da hekimin verdiği mesleği ile ilgili görevleri yerine getirmekle sorumludur.
Yukarıda yer alan ilgili maddeler kapsamında Sağlık Bakanlığı tarafından 22 Mayıs 2014 tarihinde 29007 Sayılı Resmi Gazete’de Sağlık Meslek Mensupları ile sağlık hizmetlerinde yer alan diğer meslek mensuplarının iş ve görev tanımlarına dair yönetmelikte değişikliğe gitmiştir. Buna göre;
İntraossöz ve intravenöz girişimleri gerçekleştirir.
Başta temel hava uygulamaları olmak üzere, endotrakeal entübasyon ve oksijen uygulamalarını gerçekleştirir.
Olabilecek en uygun taşıma tekniklerini uygulamaya çalışır
Temel yaşam protokollerini uygulayarak ilgili uygulama esnasında yarı ve tam otomatik eksternal defibrilatörleri kullanımını gerçekleştirir.
Yara kapatma ve sabit kanama kontrolünü yaparak hastanın nakledilmeye hazır konuma gelmesini sağlar.
Travma stabilizasyonuyla çıkık, kırık ve burkulma durumlarında stabilizasyonu yapar.
Meydana gelen acil doğum durumlarında, doğuma yardımcı olur.
Defibrilasyon ve monitörizasyona yardım eder.
Gerçekleştirmeye çalıştığı görevlerinin ilgili aşamalarında yer alan haberleşme kanallarını doğru ve hızlı bir biçimde kullanımını sağlar.
Sorumluluğunda bulunduğu ambulansın teknik, tıbbi araç-gereç ve malzeme açısından kullanıma hazır hale getirir, ve gerek görülmesi halinde ambulansta sürücülük görevini gerçekleştirir.
Acil tıp teknisyenin ilgili görevlerine bakıldığında gerçekleştirilen 2005 ve 2014 yılları arasındaki görev tanımlarında benzerlikler olduğu görülmektedir. Burada dikkate alınması gereken en güncel 22 Mayıs 2014 tarihinde 29007 Sayılı Resmi Gazete’de Sağlık Meslek Mensupları Yönetmeliği olmalıdır.
Acil Tıp Teknisyenin Maaşları
Ülkemizde her yıl onlarca üniversiteden binlerce Acil Tıp Teknisyeni (ATT) mezun olmaktadır. Çalışma olanları oldukça fazla olup birçok olanda faaliyet gösterebilirler. 2020 yılına ait verilere göre Acil Tıp Teknisyenlerinin maaşlarında değişiklikler olmuştur. Bu kişiler hem özel hastanelerde hem de kamuya ait hastanelerde rahatlıkla çalışabilmektedirler. Kamu ve özelde yaşanılan coğrafyayı ve görev tecrübesini de dikkate aldığımızda maaşları arasında oldukça farklılıklar olabilmektedir. Maaş değişkenlerini dikkate aldığımızda aşağıda yer alan değişkenleri görmek mümkündür.
Kamu kuruluşlarında ve hastanelerinde görev alan ATT’lerin ilgili maaşları 3000 TL ile 4200 TL arasında değişebilmektedir. Fakat burada sektör tecrübesine göre başlangıç maaşlarını da dikkate almak gerekir ki ATT: 4200 TL ‘dan başlamaktadır. İlgili yıllara göre tecrübesine göre maaş aralıkları şöyledir:
En az 5 yıllık tecrübe sahibi olan ATT:4.300 TL
En az 10 yıllık tecrübe sahibi olan ATT: 4.500 TL
En az 15 yıllık tecrübe sahibi olan ATT: 4.7500 TL
En az 20 yıllık tecrübe sahibi olan ATT: 5.000
25 yıl ve üzeri kamu tecrübesine sahip olan Acil Tıp Teknisyeninin maaşı ise 5.100 TL üzerindedir.
Acil Tıp Teknisyeni Nasıl Olunur?
Acil Tıp Teknisyeni olabilmek için sağlık meslek liselerinden ilgili bölümünden 4 yıllık ilk ve acil yardım bölümünü bitirmek yeterliydi fakat şimdi getirilen yeni bir düzenleme ile Sağlık Meslek Liselerinin 4 yıl süreli programlarını başarıyla bitirmenin yeterli olduğunu söyleyebiliriz. Bu eğitimlerini tamamladıktan sonra Acil Tıp Teknisyeni olarak işe başlayabilirler.
çalışabilmek için ise lise eğitimini başarıyla tamamladıktan sonra Kamu Personeli Seçme Sınavı'na girerek kamuya ait kurum ve kuruluşlarda mesleğe başlayabilirler. Fakat daha fazla özlük haklarından faydalanmak için 2 yıllık ön lisans eğitimi almak için Temel Yeterlilik Testi (TYT) sınavına girmeleri gerekir. Şayet lisans düzeyinde eğitim almak isteyenler ise TYT sınavının akabinde Alan Yeterlilik Testinden de başarılı olmaları gerekecektir. Almış oldukları eğitim durumuna göre ATT’ler hem kamuda hem de özel sektörde farklı özlük haklarına sahip olmaları beklenir. Fakat kamuda çalışabilmek için ilgili ATT adayları ön lisans ve lisans eğitimlerine göre KPSS sınavına girmeleri gerekir.
