Yaşamın her alanında matematiğe rastlanır. Kendine has bir güzelliğe sahip olması ilgi çekicidir. Dora E. Musielak tarafından kaleme alınmış Sophie’nin Günlüğü romanında, genç Sophie “Semboller ve denklemlerle dolu bir matematik kitabı okumak, başka dilde yazılmış bir kitabı okumaya benziyor ve ben matematik dilini konuşmak istiyorum!” der.
Matematik Keyifli Bir Yolculuk
Evet, matematik bir dildir. Dünya üzerinde nereye gidilirse gidilsin bu dili kullanarak anlaşmak mümkündür. Dolayısıyla matematik evrensel bir dildir denilebilir ya da Galileo’nin dediği gibi: “Evrenin dili matematiktir.”
Türk Dil Kurumu matematik kelimesini, aritmetik, cebir, geometri gibi sayı ile ölçü temeline dayanarak niceliklerin özelliklerini inceleyen bilimlerin ortak adı olarak açıklar. Ancak günümüzde bu kelime pek çok öğrencinin korkulu rüyası haline gelmiştir. Bunun nedeni de matematiğin zor bir ders olduğunun kabullenilmiş olması. Matematik çalışırken korkmamak ve başarısız olunca pes etmemek çok önemli bir detay. İlk başarısızlıkta vazgeçmek başarma ihtimalini de elimizden alır.
Denemeye devam etmek gerekir. Belki de bu süreç belki de yıllarca sürebilir. Öyle ki matematikçilerin yüzyıllardır ispatlamaya çalıştığı hipotezler vardır. Riemann Hipotezi, Fermat Teoremi ve Goldbach Sanısı da hâlâ ispatlanamamış problemler arasında yer almaktadır. Bu problemlerden ya da matematikçilerin hayatlarından ilham alan birçok yazar var. Matematiğin keyifli dünyasında bir yolculuk yapmamızı sağlayacak kitaplara Bir Bölü Sonsuz, Papağan Teoremi, Kesin Belirsizlik, Arkadaşlığın Matematiği örnek verilebilir. Petros Amca ve Goldbach Sanısı da bize bir teoremin takıntıya dönüşmesi halinde neler yaşanabileceğini anlatır.
1 Milyon Dolarlık Problem
Goldbach Sanısı, ikiden büyük her çift sayının iki asal sayının toplamı olarak yazılabileceğini ifade eder. Görünürde basit bir çözüme sahipmiş gibi dursa da 300 yıldır çözümsüz kalmış bir problemdir. Faber and Faber, Goldbach Sanısı'nı 2002 tarihine kadar çözecek kişiye 1 milyon dolar ödül vereceğini duyurmuş ancak problem henüz bir çözüme ulaşmadığı için bu ödülü alan kimse olmamıştır.
Matematiğe Adanan Bir Hayat
Goldbach Sanısı yahut bir başka problem için ömrünüzden kaç saati feda edebilirsiniz? Sonuca ulaşma garantiniz yok. Yani cevaba ulaşana kadar araştırmalı ve çalışmalısınız. Karar verdiniz mi? Birkaç saat, bir ay ya da bir sene. Petros Papachristos ömrünü Goldbach Sanısı için harcar. Hayattaki en büyük tutkusu budur. Matematik tarihinde bir iz bırakabilmek için bu hipotezi ispatlamaya kararlıdır. Çocukluk yıllarından beri matematikle ilgilenmiş olan Petros’un akrabalarından ve işinden uzaklaşma nedeni de bu sanıdır.
Matematikçi Olunmaz Matematikçi Doğulur
Matematikçi yazar Apostolos Doxiadis Petros Amca ve Goldbach Sanısı romanında yeğeni aracılığıyla Petros Papachristos’un hayatını öğrenmemizi sağlar. Kardeşleri onun bir baltaya sap olamadığı konusunda hem fikirdir. Oysa Petros erken yaşlarda matematik yeteneğine sahip olduğunu belli eder ve eğitimine bu yolda devam eder. Yirmi dört yaşında Münih üniversitesine profesör olarak atanarak bu konuma gelen en genç insan olur.
Yeğeninin matematik okumak istediğini öğrendiğinde ise, matematikçi olunmayacağını matematikçi doğulacağını söyler ve onun bu alanda yeteneğinin olup olmadığını anlayabilmek için bir anlaşma yapmayı önerir. Eğer ona yazdığı soruyu çözebilirse gerçek bir matematikçi sayılabileceğini söyler. Yaz tatili boyunca bu soruyla uğraşan yeğeni çözüme ulaşamayınca ona bir anlaşma imzalatır. Matematik okumayacağı konusunda ondan söz alır. Petros'un yeğeni uğraştığı sorunun Goldbach Sanısı olduğundan habersizdir. Kitap boyunca amca ve yeğen arasında geçen matematik sohbetleri dikkat çeker. Kendisine verdiği sözü tutmayan yeğeninin de etkisiyle yeniden Goldbach Sanısı ile uğraşan Petros’u hazin bir son beklemektedir.
Yazar: Elif Davarcı
