IIENSTITU
Bölümler

Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Bölümü

Neşe Polat
Güncellendi:
12 dk okuma
Toprağa bir fide diken eldivenli bir elin yakın çekimi. El, fideyi nazikçe aşağı doğru iterek güvenli bir şekilde dikildiğinden emin oluyor. Eldiven açık renk ve eli kısmen örtüyor. Fide küçük ve birkaç parlak yeşil yaprağı var. Fidenin etrafındaki toprak koyu kahverengi ve yeni dönmüş gibi görünüyor. Güneş parlıyor ve arka planda gökyüzü mavi. Ağaç, yeşil bitkiler ve çimenlerle çevrili bir bahçe veya arka bahçe ortamında gibi görünüyor. Sahne huzurlu ve sakin.
Bölüm TanımıYetiştirilen Meslekİş İmkanları
Toprak Bilimi ve Bitki Besleme BölümüZiraat MühendisiÖzel sektörde tohum, bitki üretimi, gübreleme, organik tarım, zirai ilaç işletmeleri ve laboratuvarları
Toprak Bilimi ve Bitki Besleme BölümüZiraat MühendisiTarım ve Orman Bakanlığı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Devlet Su İşleri, Toprak Mahsülleri Ofisi Genel Müdürlüğü
Toprak Bilimi ve Bitki Besleme BölümüZiraat MühendisiTarım Kredi Kooperatifleri, İl ve İlçe Tarım Müdürlükleri, Belediyeler, Bakanlık Onayı Alan Araştırma Laboratuvarları
Toprak Bilimi ve Bitki Besleme BölümüZiraat MühendisiAnaliz Laboratuvarları, Çiftlikler, Seralar, Tohum ve Gübre Bayileri, Zirai İlaç Bayileri
Toprak Bilimi ve Bitki Besleme BölümüZiraat MühendisiBankaların Tarımla İlgilenen Finans Bölümleri
Toprak Bilimi ve Bitki Besleme BölümüZiraat MühendisiArazi tapulaştırma, imar planlarında arazi kullanımı, ÇED raporları çerçevesinde arazi planlamaları konularında danışmanlık
Toprak Bilimi ve Bitki Besleme BölümüZiraat MühendisiArazi Kullanımı ve Havza Yönetimi, Kültür konularında danışmanlık
Toprak Bilimi ve Bitki Besleme BölümüZiraat MühendisiToprak Koruma ve Arazi Kullanım Projeleri hazırlamak ve uygulamak
Toprak Bilimi ve Bitki Besleme BölümüZiraat MühendisiYüksek lisans ve doktora yaparak akademik kariyer yapabilirler
Toprak Bilimi ve Bitki Besleme BölümüZiraat MühendisiTarla ve seracılıkta bitki besleme, topraksız tarım konularında danışmanlık
10 satır ve 3 sütunlu tablo
Tüm sütunları görmek için yatay kaydırın →

Toprak üzerinde yaşayan bütün canlıların hem beslenme hem de barınma kaynağıdır. 1 santimetrelik toprağın oluşabilmesi için yüzyıllar gerekir. Tarım yapılabilmesi için toprak tabakasının en az 40-50 santimetre olması gerekir. Bu da 20-25 bin yıl demektir.

Dünya nüfusundaki artış ve gıda üretimindeki yetersizlik de göz önüne alındığında toprağın önemi bir kez daha ortaya çıkar. Bu sebeple de toprakları korumak ve gelecek nesillere tarıma elverişli topraklar bırakmak gerekir. Aşık Veysel’in dizelerinde söylediği gibi; “Bizim sadık yârimiz kara topraktır.”

Toprakları gelecek nesillere bırakabilmek için de bilimden destek alınmalıdır. Toprak konusunda uzmanlar yetiştirmek bilimden alınacak desteklerden biridir. Toprak Bilimi ve Bitki Besleme bölümü de toprak uzmanları yetiştiren eğitim programlarındandır.

Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Bölümü Nedir?

Toprak Bilimi ve Bitki Besleme bölümü, topraktan ve bitkiden kaynaklanan problemleri temelden ele alarak çözümler üretir. Ziraat Fakültelerinin bölümlerinden biridir. 4 yıllık lisans eğitimi verilen bölümdür. Toprakların korunmasına öncülük etmek bölümün en temel amacıdır.

Toprak Bilimi ve Bitki Besleme bölümünde toprak fiziği, toprak kimyası, toprak etüdü ve toprak haritalama bilim dallarında eğitim verilir. Öğrencilerin mesleki deneyimlerini arttırmak amacıyla teorik ve araştırma iç içedir. Toprak bilimi ve bitki yetiştirme konusunda donanımlı, araştırmacı ziraat mühendisleri yetiştirmek bölümün amaçlarındandır. Bölümde yapılan araştırmalarda toprağın özellikleri saptanır ve bitki üretiminde en yararlı şekilde kullanılabilirliği artırılır. Araştırmalarda, topraklar sınıflandırılır, haritalandırılır. Arazilerin kullanımıyla ilgili planlar yapılır. Bitki-su-toprak sistemlerinin geliştirilmesi konusunda çalışmalar yürütülür.

Bazı Üniversitelerde Tarım ve Orman Bakanlığı ve TÜBİTAK ile ortak projeler yürütülür. Bu projelerin amacı çölleşme ve erozyonun önlenmesidir.

Bölümde ayrıca, çeşitli analizler yapılır ve bulunduğu şehrin sorunlarına yönelik danışmanlık hizmetleri de verilir. Toprak, bitki, sulama suyu, ticari gübre örnekleri üzerinden analiz yapılır. Tarla ve bahçe tarımında bitki besleme; örtü altı (seracılık) tarımı ve topraksız tarım konularında danışmanlık hizmetleri verilir. Arazi tapulaştırılması, imar planlarında arazi kullanımı, ÇED raporları çerçevesinde arazi planlamaları gibi özel projeler kapsamında da danışmanlık verilir.

Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Bölümü İş İmkanları Nelerdir?

Toprak Bilimi ve Bitki Besleme bölümünü başarıyla tamamlayan öğrenciler “Ziraat Mühendisi” unvanıyla mezun olurlar. Özel sektör çalışma alanlarından ilkidir. Özel sektörde, tohum, bitki üretimi, gübreleme, organik tarım, zirai ilaç işletmelerinde ve laboratuvarlarında çalışabilirler. Bölüm mezunları için devlet memurluğu da bir başka iş alanıdır. Devlet memuru olmak için Kamu Personeli Seçme Sınavı’na (KPSS) girmeleri gerekir. Bu sınavda KPSSP93 puan türüne göre tercih yapabilirler.

  • Tarım ve Orman Bakanlığı,

  • Çevre ve Şehircilik Bakanlığı,

  • Devlet Su İşleri,

  • Toprak Mahsülleri Ofisi Genel Müdürlüğü,

  • Tarım Kredi Kooperatifleri,

  • İl ve İlçe Tarım Müdürlükleri

  • Belediyeler,

  • Bakanlık Onayı Alan Araştırma Laboratuvarları,

  • Analiz Laboratuvarları,

  • Çiftlikler, 

  • Seralar,

  • Tohum, Gübre Bayileri,

  • Zirai İlaç Bayileri, (Toptancılık Sınavıyla)

  • Bankaların Tarımla İlgilenen Finans Bölümleri,

5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu’da bölüm mezunlarına iş alanı açmıştır. Kanuna göre; bölüm mezunu ziraat mühendisleri Toprak Etüd ve Haritalamanın yanı sıra Toprak Koruma ve Arazi Kullanım Projelerinin hazırlanmasında tek yetkilidirler. Böylece arazi tapulaştırma da çalışma alanları arasına girer.

Akademik kariyer de bölüm mezunları için bir başka iş alanıdır. Akademik kariyerin ilk adımı yüksek lisans için ALES’ten yüksek puan almaları gerekir. Bölüm mezunlarıyla yapılan röportajlara bakıldığında devlet bursuyla yurt dışında yüksek lisans ve doktora yapan öğrencilerin sayısının da fazlalığı dikkat çeker. 

Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Bölümü Dersleri Nelerdir?

toprak bilimi ve bitki besleme bölümünde ziraat fakültelerinin diğer bölümleriyle ortak dersler bulunur. matematik, türk dili, i̇ngilizce, fizik ve kimya gibi temel derslerin yanı sıra alanla ilgili dersler de okutulur. bölümde sadece teorik dersler yoktur. derslerde öğretilen bilgiler, araştırma laboratuvarlarında pekiştirilir. staj yapma ve bitirme projesi de bölümü tamamlayabilmek için gereklidir. zengin ders içeriği olan bölümde okutulan “zorunlu” derslerden bazıları;

  • Botanik

  • Toprak Bilimi ve Bitki Beslemeye Giriş

  • Genel Ekonomi

  • Tarımsal Ekoloji

  • Bitki Fizyolojisi

  • Bahçe Bitkileri

  • Mineraloji Ve Petrografi

  • Biyokimya

  • Bilgi Teknolojileri Kullanımı

  • Sulama

  • Tarla Bitkileri

  • Tarım Topraklarının Kirlenmesi

  • Toprak Bozulması

  • Toprak Fiziği

  • Toprak Kimyası

  • Jeomorfoloji

  • Toprak-Bitki-Su Analizleri

  • Genel Sebzecilik

  • Toprak Biyolojisi ve Biyokimyası

  • Arazi Kullanımı ve Havza Yönetimi

  • Kültür Bitkilerinin Gübrelenmesi

Toprak Bilimi ve Bitki Besleme bölümünün “seçmeli” derslerinden bazıları;

  • Gıda Teknolojisi ve Gıda Güvenliği

  • Tahıl Baklagil ve Yem Bitkileri Yetiştiriciliği

  • Entomoloji

  • Tarım Ekonomisi

  • Tarımsal Mekanizasyon

  • Kesme Çiçek Yetiştiriciliği

  • Fitopatoloji

  • Peyzaj Mimarlığı

  • Araştırma ve Deneme Yöntemleri

  • Örtüaltı Hastalık ve Zararlıları

  • Örtüaltı Sebze Yetiştiriciliği

  • Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Uygulamaları 

  • Bahçe Bitkileri Hastalıkları

  • Sebze Islahı

Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Bölümü Taban Puanları ve Sıralama

Toprak Bilimi ve Bitki Besleme bölümü Ziraat Fakültesi çatısı altında eğitim verir. Merkezi sınavda “sayısal” puan türüne göre öğrenci alır. Bölümü tercih edecek adayların YKS’de (TYT-AYT) ilgili alanların sınavına girmesi gerekir. Bölümün bulunduğu üniversite sayısı fazladır. YÖK Atlas verilerine göre puan ve sıralamada ilk 5’te yer alan üniversiteler şöyledir:

Üniversite Bölüm Kontenjan   Taban Puan  Sıralama

ÜniversiteBölümKontenjanTaban PuanSıralama
Ege ÜniversitesiToprak Bilimi ve Bitki Besleme35244,43806369.223
Akdeniz ÜniversitesiToprak Bilimi ve Bitki Besleme35240,88942386.844
Çukurova üniversitesiToprak Bilimi ve Bitki Besleme30226,65882459.049
Ankara ÜniversitesiToprak Bilimi ve Bitki Besleme45226,60941459.211
Isparta Uygulamalı Bilimler Üni.Toprak Bilimi ve Bitki Besleme11225,64942462.355
5 satır ve 5 sütunlu tablo
Tüm sütunları görmek için yatay kaydırın →


Atatürk Üniversitesi, Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Bursa Uludağ Üniversitesi Selçuk Üniversitesi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Bingöl Üniversitesi ve Harran Üniversitesi de bölümün bulunduğu diğer üniversitelerdir. 

Toprak Bilimi ve Bitki Besleme bölümüne Dikey Geçiş Sınavı (DGS) ile geçiş yapılabilir. DGS’ye girerek bölümü tercih edebilecek ön lisans programlarını aşağıdaki şekilde sıralamak mümkündür: 

Sıkça Sorulan Sorular

Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Bölümü ne iş yapar?

Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Bölümünün Görevleri

Toprak bilimi ve bitki besleme bölümü, tarımsal üretimin sürdürülebilirliği, çevre sağlığı ve toprak ekosistemi konularında araştırma ve eğitim faaliyetlerinde bulunur ve toprak ile bitkilerin birbiriyle olan ilişkisini inceler.

Toprak Analizleri ve Verimlilik

Bu bölümdeki uzmanlar, toprak yapısını, sınıflandırılmasını ve fiziksel, kimyasal ve biyolojik özelliklerini belirlemek amacıyla çeşitli analizler yaparlar. Ayrıca, tarımsal verimliliği artırmak için toprakta kullanılması gereken besin elementlerinin miktarını ortaya çıkarır ve doğru bitki besleme yöntemlerinin uygulanmasını sağlar.

Bitki Besin Elementlerinin Önemi

Toprak bilimi ve bitki besleme bölümü, bitkilerin gelişiminde önemli roller oynayan makro ve mikro besin elementlerine dikkat çeker. Bu elementlerin yetersizlikleri ve toksik seviyelere ulaşması durumunda ortaya çıkan problemleri tespit ve çözüm önerileri sunar.

Sürdürülebilir Toprak Yönetimi

Bölüm aynı zamanda, toprak ekosistemi ve verimliliğini koruyarak gelecek kuşakların tarımsal üretim ihtiyaçlarını karşılamak için sürdürülebilir toprak yönetimi ve doğal kaynakların kullanımına yönelik stratejiler geliştirir ve uygular.

Tarımsal Mücadele ve Hastalıklar

Bitki hastalıklarının ve zararlıların kontrolü, toprak bilimi ve bitki besleme bölümünün önemli görevleri arasındadır. Bu amaçla, biyolojik mücadele yöntemleri ve entegre pest yönetimi konularında araştırmalar yapılarak doğayı ve insan sağlığını korumaya katkı sağlar.

Eğitim ve Bilgi Transferi

Son olarak, toprak bilimi ve bitki besleme bölümü, lisans ve lisansüstü düzeylerde eğitim vererek geleceğin tarım ve toprak bilimcilerini yetiştirir. Ayrıca, üretilen bilgi ve teknolojilerin çiftçi ve tarım sektörüne aktarılmasını sağlayarak sektörün gelişimine destek olur.

Toprak Bilimi ve Bitki Besleme mezunları hangi sektörlerde çalışabilir?

Toprak Bilimi ve Bitki Besleme mezunları, toprak kaynaklarının sürdürülebilir kullanımı ve tarımsal verimliliğin artırılması konularında uzmanlaşırlar. Bu kapsamda, mezunlar farklı sektörlerde çalışma olanaklarına sahiptir.

**Tarım ve Hayvancılık Sektörü**
Toprak Bilimi ve Bitki Besleme mezunları, tarım ve hayvancılık sektörlerinde önemli roller üstlenebilirler. Bu sektörde yer alan şirketlerde toprak analizi, gübreleme sistemleri ve bitki besin maddeleri konularında danışmanlık hizmeti sunabilirler.

**Gıda ve İlaç Sektörü**
Mezunlar, gıda ve ilaç sektörlerinde de çalışabilirler. Burada görev alarak, ürünlerin kalitesini ve güvenirliğini sağlamak için toprak ve bitki besin maddelerinin kontrol ve analizini gerçekleştirebilirler.

**Araştırma ve Eğitim Kurumları**
Toprak Bilimi ve Bitki Besleme alanında eğitim almış bireyler, üniversiteler ve araştırma merkezlerinde akademisyen ve araştırmacı olarak çalışabilirler. Bu kurumlar bünyesinde toprak analizi, bitki besleme ve toprak işlemeleri konularında araştırma ve eğitim faaliyetlerine katılabilirler.

**Çevre ve Su Yönetimi**
Mezunlar, çevre ve su yönetimi alanında da istihdam edilebilirler. Bu sektörde, toprak kirliliği, su kalitesi ve toprak erozyonu gibi çevresel konuların çözümüne yönelik projelerde çalışabilirler.

**Tarımsal Kalkınma Projeleri**
Toprak Bilimi ve Bitki Besleme uzmanları, kırsal kalkınma ve tarımsal projelerin planlanması, uygulanması ve denetlenmesinde görev alabilirler. Bu kapsamda, yerel ve uluslararası kalkınma ajansları ile iş birliği içinde çalışabilirler.

Sonuç olarak, Toprak Bilimi ve Bitki Besleme mezunları tarım ve hayvancılık sektöründen çevre ve su yönetimine kadar pek çok alanda istihdam imkanı bulabilirler. Bu alandaki uzmanlaşma ve tecrübe, mezunların farklı sektörlerde kariyer yapmasına olanak sağlamaktadır.

Toprak Bilimi ve Bitki Besleme mühendis mi?

Toprak Bilimi ve Bitki Besleme mühendisliği Kavramı

Toprak bilimi ve bitki besleme liği, toprağın fiziksel, kimyasal ve biyolojik özelliklerini inceleyerek, bitkilerin verimli bir şekilde yetişmesini sağlamak amacıyla yapılan çalışmaları içeren bir disiplindir. Bu alanda uzmanlaşan ler, bitki sağlığını ve tarım ürünlerinin miktarını artırarak, sürdürülebilir tarım uygulamalarını desteklemeye yönelik çalışmalar yürütürler.

Toprak Analizleri ve Verimlilik

Toprak bilimi ve bitki besleme leri, toprak analizleri yapıp, mevcut durumunu değerlendirebilirler. Böylece tarımsal alanlarda gözlemlenen verim düşüklüğü ve zayıf bitki gelişimi gibi problemleri çözmeye yönelik stratejiler geliştirebilirler. Bu stratejiler arasında, toprak yapısını düzeltmeye yönelik tedbirler, bitki besleme protokollerinin revize edilmesi ve optmizasyonu yer alır.

Bitki Besin Elementleri ve Düzenleme

Bitki besleme liği, temel olarak bitkilerin sağlıklı gelişimi için gereken besin elementlerinin tespit edilmesini ve düzenlenmesini içerir. Bu ler, bitki çeşitlerine ve ekolojik koşullara göre gerekli olan besin elementleri ve miktarlarına ilişkin bilgiler sunarlar. Bu sayede, tarımsal alanların doğru ve dengeli biçimde gübrelenmesini sağlarlar.

Sürdürülebilir Tarım Uygulamaları

Toprak ve bitki besleme leri, sürdürülebilir tarım uygulamalarının hayata geçirilmesine katkıda bulunur. Bu yönde, çevreye zararlı olabilecek kimyasal gübrelerin kullanımına dikkat çeken ve doğal yöntemlerle toprak verimliliğinin artırılmasına yönelik çalışmalar gerçekleştirirler. Bu sayede, tarım sektörünün doğal kaynakları koruyarak ve ekosistemi olumsuz etkilemeyecek şekilde faaliyet göstermesine yardımcı olurlar.

Sonuç olarak, toprak bilimi ve bitki besleme liği, toprağa ilişkin detaylı analizler yaparak bitkilerin ihtiyaç duyduğu besin elementleri ve miktarlarına göre tarımsal faaliyetlerin düzenlenmesine yönelik çalışmalar yürüten bir uzmanlık alanıdır. Sürdürülebilir ve doğa dostu tarım uygulamalarına katkıda bulunarak, doğal kaynakların korunmasını ve ekosistem dengesinin sağlanmasını amaçlar. Bu nedenle, toprak bilimi ve bitki besleme liği önemli bir disiplin olarak değerlendirilmelidir.

İlgili Makaleler

Bahçe Tarımı Bölümü (MYO)

Bitkisel Üretim ve Teknolojileri Bölümü

Organik Tarım Bölümü (MYO)

Çay Tarımı ve İşleme Teknolojisi Bölümü (MYO)