İş görüşmesi sırasında, işveren ya da İK yetkilileri tarafından mevcut adaya yönelik pek çok soru sorulur. Bu sorular, işe alımın amacına yönelik sorulan mülakat görüşmesinin bir parçasıdır. İşte bu görüşme aşamasında adaya yöneltilen bazen sinir bozucu bazen de son derece aşina olunmuş sorular, gerçekten de sorgulanmayı gerektiriyor.
İşe alımın önemli bir parçası olan mülakat soruları, temelde adayı tanıma ve ölçmeye yönelik tasarlanmıştır. Buna rağmen sadece sormak için sorulan ve mantıksız görülen sorular, mülakat anında adayı da gereksiz zorlamaktadır. En son katıldığınız iş mülakatını bir düşünün, alışagelmiş ve sinirinizi bozacak nitelikte sorularla elbette karşılanmışsınızdır. İnsan kaynakları ya da işverenin bu noktada mülakat sorularının niteliğini ve amacını düşünmeden sorduğu sorular, adayları ya zorlamakta ya da doğru düşünülemeyen bir yanıta sürüklemekte.
Elbette ki işletme ya da kurum, işe alacağı elemanı önceden tanımak ve işe uygunluğunu ölçmek ister; fakat iş tanımı, görevi ve kişiliğin işe uygunluğu dışındaki sorular, sinirleri de oynatmakta. İşte yazımızda da sizlerin aşina olduğu ya da olacağı sinir bozan mülakat sorularına yer vereceğiz. İşveren tarafından sorulmaktan bir türlü vazgeçilemeyen, bir yandan güldüren bir yandan da sinirlendiren soruları, bir gün insan kaynakları koltuğunda oturmanız durumunda sormayacağınızı umarak yazımızın konusuna başlayalım.
Sinir Bozan Mülakat Soruları Nelerdir?
Eleman açığı olan ve bu açığı da en doğru şekilde kapatabilecek bir çalışan bulabilmek amacıyla işletme ve kurumlar, mülakat aşamasına büyük önem veriyor. Aynı şekilde iş arama sürecinde olan adaylar için de mülakat oldukça önemli görülüyor. Mülakatın amacı, yüzlerce hatta binlerce aday arasında kurumun kapasitesine ve iş görevlerine uygun adayı bulabilmektir. Bu amaca yönelik her adaya sorulacak sorular, yeterlilik ve uygunluğu arar.
Mülakat soruları, mülakat yapan kurumun niteliğine ve mülakat türlerine göre değişiklik gösterir. Örneğin, insan kaynakları departmanı tarafından davranış odaklı bir mülakata çağrılacağınızı haber aldıysanız, buna yönelik sorulara da hazırlıklı olmalısınız.
İşin niteliğine ve kurumun önceliğine göre pek çok mülakat türleri olduğunu söyleyebilirsiniz. Genellikle birebir ve geleneksel mülakat tercih edilse de teknolojik yeniliğin farkında olan ve iş dünyasında farklı bir yer edinen işletmeler, online mülakat ve davranış odaklı mülakatı da tercih edebilmektedir. Şekli her ne olursa olsun burada en önemli nokta sizin iletişim becerilerinizdir.
Mülakat sorularının hangi sebeplerle neden sorulduğu, pek çok gerekçeye açık olsa da bir işi bir kişi alacaktır. Uzun ya da kısa dönemli olsun, işletme için yarar sağlayan her çalışan bir nimettir. İnsan kaynakları yetkilileri de buna uygun şekilde adaya soruları yöneltir. Yalnız bu noktada yazımızın konusu olan sinir bozucu mülakat soruları, faydasız ve sadece alışıldığı için sorulan sorular oluyor. Hâl böyle olunca, yüzünüzde beliren ufak tebessüm sonrası, sorunun olası cevabını düşünmeye başlıyorsunuz.
İş dünyasında işe alım ve mülakat öncesi pek çok aşina kalıplar ve davranışlar bırakılmış olsa da sorulan soruların, niteliğinin değişmediği ortada. Tabii ki işletme açısından bakarsak sorular adayı tanımak için ilk ve son fırsattır ve bunu da ölçmek amacıyla birbirinden ilginç ve zor mülakat soruları sorulabilir. Fakat standart bir soru, adayın hazır olduğu ve cevabını önceden düşündüğü bir soru çeşididir. Aynı zamanda bu sorular, adayın işe uygunluğunu gerçekten ölçüyor mu, bunu da sormak gerek. Lafı fazla uzatmadan sinir bozan ve bozacak olan soruları, gelin beraber inceleyelim.
İlgili yazı: Sorulmuş En Zor Mülakat Soruları
En Büyük Zayıflığınız Nedir?
Bu sorunun, işveren ve adaylar tarafından ezberlendiği artık bir gerçek. Temelde zayıf olduğunuzun bir konuyu yakalamaya çalışsalar da sadece mülakatın en alışılagelmiş ve kolay sorusu olduğu da açıktır. Soruya baktığımızda, zayıflığın iş tanımında olmayacak bir zayıflık olması mı gerektiği, yoksa bu konuda dürüst mü davranılması gerektiği zor bir karardır.
Yine açıkladığınız kişisel ve iş tanımında zorluk yaratmayacak bir zayıflığın işe uygunluğunuzu neden etkilediği ya da işletmeye nasıl bir zarar vereceği konusu da sorgulanmaya değer. Her ne olursa olsun, bu soruyu soran insan kaynakları yetkilerine cevap verirken neden bu işe uygun olduğunuzu kanıtlayan niteliklerden bahsederek zayıflıklarınızın telafi edebileceğini ve takım hâlinde bunu çözebileceğinize inandığınızı gösterin ve beden dilinizi konuşturun.
İlgili yazı: Zayıf Yönleriniz Nelerdir Sorusuna Nasıl Cevap Verilir?
Kendinizi 5 Yıl Sonra Nerede Görüyorsunuz?
Sık sorulan ve epey de alışık olduğumuz "kendinizi 5 yıl sonra nerede görüyorsunuz" sorusu, adayın kendini iş deneyimi ve kişisel olarak nerede konumlandıracağını öğrenmek amacıyla soruluyor. Fakat, insanın hedefleri, hayalleri, kariyer yolculuğu her an değişime uğrayabilir ve sabit bir halde de olamayabilir. Yine 5 yıl gibi bir süre uzun bir zaman dilimi olduğundan aday bu süreci düşünmeyebilir, planlamayabilir ya da değişkenlerin farkında olarak planlarını akışa bırakır. Bu "5 yıl" sorusu, adayın ileriye dönük hedef ve kariyer yolculuğunu tasarlama ve anlatabilme amacına yönelik sorulsa da gereksiz bir soru olduğu da aşikardır. Geleceğe dönük hedefleriniz ve amaçlarınız olması elbette ki değerlidir; ama işe alım görüşmesinde 5 yıl sorusunun tercih edilip edilmeyeceğinizde etkili bir kriter olduğu tartışılmaya açık bir konu.
Kendinizi 3 Kelime ile Anlatın
Öncesinde bu soruyla hiç karşılaşmadıysanız uzun bir düşünme sonrası cevabınız hazırdır. İnsanın kendini ifade edebilmesi ve kendisini anlatabilmesi, iş görüşmesi ve işe alımı için son derece önemliyse de bu sorunun buna karşılık olduğu tartışmalıdır. Düşündüğünüz zaman insanın kendini tanımlaması ve bunun iş görüşmesi sürecinde işe yönelik ne gibi tanımları içermesi gerektiği, epeyce düşünülmeye değer. Daha önce bu soruyla karşılaştıysanız da her işletmenin bu soruya yönelik beklentisi farklıdır. Bunun için mülakat öncesi böyle bir soru karşısında, kurumun ve işin yapısına uygun bir tanımlama yapılabilir. Yoksa elbette ki kendinizi 3 kelimeye sığdırabilmek, bütün bir yaşamı düşünmeyi gerektirdiğinden zor bir uğraş olacaktır.
Mülakat Öncesi Kendinizi Rahat Hissedin
Mülakat aşamasındaki sinir bozucu bazı soruları sizlerle paylaştık. Şimdi de mülakat öncesi neler yapıp, neler yapmamanız gerektiği üzerinde duracağız. Öncelikle mülakata gitmeden önce kurumu, kurumun niteliklerini ve görev tanımını iyi inceleyin ve aradıkları elemanın siz olduğunuzu ispat edecek bir sunum için kendinizi hazırlayın. Bu noktada cümleleriniz kadar beden dili kullanımı da hesaba katın. Unutmayın ki sözler kadar tavır ve hareketler de olumlu ve olumsuz bir etki yaratır. Bunun olumsuz bir etki yaratmaması için, mülakat öncesi gergin hissetmemeye çalışın.
Hatta heyecanı önlemek amacıyla işe alınmayacakmış gibi hazırlanabilirsiniz. Bu, sizin daha rahat olmanıza ve fazla bir umut beslemeden kendinizi akışa bırakmanıza yardımcı olabilir. Mülakatta başarı için sözlü ve sözsüz iyi bir iletişim önemli. Bunun için etkili iletişim teknikleri ve beden dili eğitimi size rahat olmanız açısından katkı sağlayabilir.
Bunlar dışında insan kaynaklarının ilgisini ve dikkatini çekmek için elbette ki cv hazırlama ve sunma işini dikkate almalısınız. Fikir edinmek ve gerekli adımları uygulayarak iş görüşmesinde öne çıkmak için cv hazırlama ve iş görüşmesine hazırlık eğitimi alabilirsiniz. Cv'nizin öne çıkması için güncel olması ve iş tanımına göre hazırlanması gerek. Her farklı iş ve iş görüşmesi için özel bir cv hazırlamasınız. Cv hazırlama dışında cv'nizi sunabilme de önemlidir. Mülakat öncesi de cv'nizdeki bilgileri nasıl anlatacağınıza dayalı bir değerlendirme yapabilirsiniz. Bunun dışında tabii ki zorlu ve sinir bozucu sorulara da mülakat öncesi hazır olmanızda fayda var.
