İyi bir yerde, güzel ve dolgun maaşa sahip olarak çalışmak ve başarılı bir kariyer herkesin hayali. Ancak günümüzde bu tür pozisyonlar için sadece istemek yeterli olmuyor. Kurum veya kuruluşlar, bu süreçte ince eleyip sık dokumak için görüşmeye hak kazanan adayları terletecek mülakat soruları hazırlayabilmektedir. Bu soruların bazen kesin bir cevabı da olmayabilir.
Adayın düşünme şeklini ölçmek için şok etkisi yaratacak sorular, zeka soruları, matematik problemleri gibi farklı mülakat soruları da karşınıza çıkabilir. Unutmamak gerekir ki bu sorular sizi elemek için hazırlanmış sorulardır. Baskı altında kaldığınızda nasıl davranacağınız ve vereceğiniz tepkiler, cevaplarınızdan daha önemli olacaktır.
Zorlu Mülakat Soruları Neden Önemli?
Zor olsa da kendinizi iyi ifade edebildiğiniz takdirde diğer adaylardan bir adım önde olmanızı sağlar. Yöneticilere kim olduğunuzu ve istediğiniz pozisyona uygun olup olmadığınızı birkaç cevapla gösterme fırsatına da sahip olabilirsiniz. Vereceğiniz cevaplarla daha işe girmeden akıllarda kalan biri olabilirsiniz. Dolayısıyla vereceğiniz cevaplar karşı tarafı tatmin etmeli. Kendinizden bahsederken önceki iş deneyimlerinizi ve size kattığı özellikleri anlatmak sizin hanenize yazılacak artılardan olacaktır.
Zor Mülakat Soruları Nelerdir?
Günümüzde özellikle en çok çalışmak istenilen ve çok fazla iş başvurusu alan Google, Facebook gibi büyük şirketlere girebilmek de zorlu mülakat sorularından geçiyor. Bu sorular matematik problemleri veya kişiliğinizle alakalı sizin bile daha önce düşünmediğiniz sorular olabilir. Bazen kolay gibi gözüken mülakat soruları aslında sizi elemek için ustaca hazırlanmış sorular olabilir. Bu hatalara düşmemek için zorlu soruları gözden geçirmekte fayda var. Bu soruları nasıl cevap verebileceğinizi bilmek de sizin için önemli.
En büyük zayıflığınız sizce nedir?
Sizi şaşırtabilecek sorulardan biri olmakla birlikte bu tür bir soruya vereceğiniz cevap çok önemlidir. Çünkü böyle bir soru kişiliğiniz hakkında verebileceğiniz en büyük ipucunu barındırır. Mülakat sorusu olarak karşınıza zayıf yönleriniz hakkında bir soru çıktığında ''zayıflığım yok'' gibi bir cevap vermemelisiniz. Sizden istenilen dürüstçe cevap vermenizdir. Yapılabilecek en iyi hamle zayıflık gibi duran ama aslında iş disiplini aşısından iyi olduğunuzu gösteren bir cevap olmalıdır. Örneğin, ''detaycı biriyimdir. Yaptığım işlerde detaylarında iyi olmasına önem veririm'' gibi.
Çevrenizdeki insanlar en çok hangi yönünüzü eleştiriyor?
Bu sorunun sorulmasındaki amaç, çevrenize karşı olan tutumunuz ve eleştirilere açık olup olmamanız. Böyle bir mülakat sorusuyla karşılaştığınızda yapmanız gereken şey dürüst olmakla birlikte olumsuzluk barındıran eleştirilerden kaçınmak. Bunu yaparken amaç yalan söylemek değil, olumlu gözüken tutumları ön plana çıkarmaktır. Örneğin, ''insanlar bana çok fazla işine bağlısın der.'' veya ''bir şeyi yaparken çok tutkulu olduğumu söylerler'' gibi ifadelerde bulunabilirsiniz.
Önceki patronuz hakkında ne düşünüyorsunuz?
Unutmamak gerekir ki bu tür sorular tuzak sorulardır. Farkında olmadan büyük ve geri dönüşü olmayan hatalar yapabilirsiniz. Size yöneltilen böyle bir mülakat sorusuna verebileceğiniz en güzel cevap, eski patronunuzdan çok şey öğrendiğiniz gibi olumlu söylemler olacaktır.
Başarısız olmak istiyor musunuz?
''başarılı olmak ister misiniz?'' sorusuna herkes cevap verebilir. Çünkü kimse başarısızlık ve başarısızlık korkusu yaşamak istemez. Ama böyle bir mülakat sorusuna nasıl cevap verebileceğinizle ilgili kafanız biraz karışabilir. Burada sizden beklenen başarısızlığa nasıl karşılık verdiğinizdir. Başarısızlıktan ders çıkarıyor musunuz? Gelecekte yapacağınız işler için aynı hataları yapacak mısınız? Bu soruların cevabı sizden aranmaktadır. Vereceğiniz cevaplarda gerçekçi olmanız gerekmektedir. Hataların yapılabileceğinin farkında olmanız ve başarı gibi başarısızlığın da insanın elinde olduğunu belirtmelisiniz.
Şirketimizde diğer iş yerinizde yaptıklarınızdan farklı olarak ne yaparsınız?
Bakış açınızı ve hayal gücünüzü ölçebilecek bir mülakat sorusu daha. Böyle bir soru karşısında acele edip cevap vermek yerine düşünüp cevap vermeniz daha etkili ve ikna edici olacaktır. Yaptığınız hataları söylemekten çekinmeyin. Çünkü en büyük hata, hatanın farkında olmamaktır. Hatanızın farkında olduğunuzu gösterin ve doğrusunu öğrendiğinize onları ikna edin. Sizden istenilen hatasız olmanız değil, telafi etmeniz ve çözümü yapabildiğiniz kadar hızlı bulmanızdır.
Önceki işinizle ilgili neyi beğendiniz ve beğenmediniz?
Bu tarz sorularda yapmamanız gereken en önemli şey, geçmişinizde kalan insanlar ve kurumlar hakkında olumsuz konuşmaktır. Bu tarz söylemlerden kaçınmak sizin için daha iyi olacaktır. Eski çalışma arkadaşlarınız ve patronunuz hakkında yapacağınız yorumlar sizin bir sonraki işinizi de etkileyebilir.
Neden işsiz kaldınız?
Kolay gözükse bile sizi zorlayabilecek deyim yerindeyse soğuk terler döktürebilecek bir soru. Vereceğiniz cevap anında görüşmeyi sonlandırabilir yada sizi diğer adayların önüne koyabilir. Bu tür bir soruya verebileceğiniz kesin bir cevap kalıbı yok. Burada yapmamanız gereken en önemli şey, bu durumun sizin kontrolünde olduğunuzu göstermek. Örneğin tembellik, kötü çalışma gibi durumların olmadığını göstermektir.
Bize kendinizden bahseder misiniz?
En kolay gibi gözüken fakat en çok hata yapılan soru kendinizden nasıl bahsettiğinizdir. Çünkü sizden istenilen cevap nerede doğduğunuz, nerede yaşadığınız değil. Daha önce nerelerde çalıştığınız, ne tür tecrübelere sahip olduğunuzdur. Bunun yanı sıra kişisel ilgi alanlarınız, yetenekleriniz gibi sizi öne çıkaracak şeylerden de mutlaka bahsetmeniz gerekmektedir. Bu nedenle bana kendinden bahset sorusu kritik bir sorudur.
Maaş beklentiniz nedir?
Her mülakatta mutlaka sorulan sorulardan birisi adayın maaş beklentisinin ne olduğudur. Bu tür bir soruya net olarak cevap vermek doğru değildir. Örneğin ''eski iş yerimde 2500 TL alıyordum.'' gibi söylemler işveren açısından hoş karşılanmaz. Bunun yerine ''işim ne kadar almamı gerektiriyorsa'' gibi üstü kapalı söylemler daha doğru olacaktır. Maaş beklentiniz nedir sorusu da bir diğer dikkat edilmesi gereken sorulardandır.
Daha Önce Sorulmuş İlginç Mülakat Soruları
Bu tür soruların yanı sıra daha önce sorulmuş ve okurken bile ne cevap vereceğinizi bilmediğiniz mülakat soruları da var. Örneğin;
En sevdiğiniz Disney prensesi hangisi?
Bir süper kahraman olabilseydiniz hangisi olurdunuz?
Sarı rengini görme engelli birine nasıl anlatırsınız?
Bir asansörü nasıl test edersiniz?
Bir MS Office programı olsaydınız hangisi olurdunuz?
Hiç iş yerinden bir kalem eve götürdünüz mü?
Kendinizi hangi dondurma aroması olarak görmek isterdiniz?
Dünyadaki açlığı çözmek için bir planınız var mı?
Zor Mülakat Soruları İçin İpuçları
Size sorulabilecek soruları bilseniz bile mülakat zorlu geçecektir. Birkaç ipucuyla rahatlıkla üstesinden gelebilirsiniz. Öncelikle çıkabilecek soruları gözden geçirin ve nasıl cevaplar verebileceğinizi kafanızda toplayın. Örneğin;
Bize hayalinizdeki işinizden bahseder misiniz?
Sizi eşsiz yapan özellikleriniz nelerdir?
Olabildiğince sakin olun. Çünkü önemli anlarda sakin ve soğukkanlı olabilmek iş dünyasının en önemli isteklerinden birisidir. Bu özellikle işveren nazarında olumlu olarak karşılanır. Bununla birlikte dik oturmak da önemli noktalardan biridir. Dik oturduğunuz takdirde hem daha özgüvenli gözükebilir hem de nefes alma biçiminiz daha sağlıklı olacağından konuşurken heyecanınızı gizleyebilirsiniz.
Bir başka önemli nokta ise gideceğiniz yer hakkında önceden araştırma yapmak ve bilgi sahibi olmak. Mülakat için gideceğiniz kurum veya kuruluş hakkında toplayacağınız bilgiler, vereceğiniz cevaplarda işinize yarayabilir. Bunun yanı sıra kurumun vizyonun ne olduğunu bilmek ve kurumun kültürüne uygun hareket etmekte size avantaj sağlayacaktır. Mutlaka mülakat saatinden önce orada olmak gerekir. Yolda veya kurum içerisinde karşılaşabileceğiniz durumlara hazırlıklı olmak veya oluşabilecek istenmeyen durumları düzeltmek için fazladan zaman kazanabilirsiniz. Kıyafet konusunda titiz olmalısınız. Çünkü işverenle karşılaşacağınız ilk saniyelerde kıyafetiniz, kişisel temizliğiniz ve duruşunuz ön planda olacaktır. Kısacası kıyafetinizden duruşunuza, konuşmanızdan vereceğiniz cevaplara kadar iyi bir imaj ve algı yönetimi yapabilmeniz önemlidir.
