Performans, bir işi yapan kişinin ya da grubun çalıştığı iş üzerinde amaca ve hedefe ulaşabilmesi için gösterdiği emek, çaba, maksimum enerji, bilgi, yeterlilik ve işten aldığı doyuma performans denir. Aynı zamanda hedeflenen bir görevin, önceden belirlenmiş standartlara uygun olarak, beklenen amaçlara ulaşma derecesi olarak da tanımlanabilir.
Performans Fransızca kökenli bir kelimedir. Sözcük anlamı herhangi bir işi, eseri, görevi başarma, yerine getirmedir. Performans sadece bireyin değil, grubun belirlenen zaman içerisinde istenen hedeflere ne kadar ulaşabildiğini, ölçmek için yapılır. Çalışanlardan belirli bir zaman dilimi içerisinde, kendilerinden belirli oranda iş beklendiği ve elde edilen sonuçla beklentinin ölçülmesidir. Bu ölçülme neticesinde birey veya grubun performansına ulaşılır. Verilen görevlerin yerine getirilmesi ve hedefe ulaşılması halinde yüksek performans, hedefe ulaşılmadığı durumda da düşük performans olarak yorumlanır.
Bir çalışanın bir işin üstesinden gelmesi için gösterdiği kapasite, işini yapabilmesi için verilen imkan çalışandan beklenen istek ve çaba performansla doğru orantılıdır. Bu şartlardan birinin eksik olması durumunda çalışandan iyi performans beklenmesi mümkün değildir. Personel yönetim süreçleri açısından performans ölçümü çok önemli bir yere sahiptir. Şirketlerin genel başarısı sahip oldukları insan gücünü nasıl yönettiklerine bağlıdır. Başarılı ve güçlü şirketlerin, başarılı ve mutlu çalışanları vardır.
Performans Değerlendirme Nedir?
Performans değerlendirme, çalışanların bilgi ve becerilerini ortaya koyarak, yetkinlikler ve hedefler doğrultusunda belirlenen amaca ulaşıp ulaşmadıklarının değerlendirme sürecidir. Çalışan personelin iş alışkanlıklarını, davranışlarını, yeteneklerini, potansiyelini, diğer personellerle karşılaştırarak yapılan sistematik ölçümler bütünüdür. İş yerinde verimi arttırmak için bütün kurumların yapması gereken bir yöntemdir.
Performans değerlendirme süreci şirketlerde insan kaynakları departmanları tarafından yapılır. Performans değerlendirme düzenli olarak, adaletli bir şekilde titizlikle yapılması gereken bir işlemdir. Bu sayede çalışanların işini ne kadar iyi yaptığına dair bilgi elde edilir. Çalışanın verimliliğini ölçmek ve işlerini belirlenen hedefler doğrultusunda yapıp yapmadığının ölçülmesidir.
Performans değerlendirmesi, çalışanların işteki verimliliğinin, işin gerektirdiği standartlarda, ne derece karşıladığını belirlemeye yönelik analizlerle tanımlanır. Bu değerlendirme ile çalışanın başarısı sitemli olarak değerlendirilebilir. Çalışanın işindeki karakter özellikleri, tutumu, başarı değerlendirmesi, yetkinlik ölçümü, verimliliği genel olarak değerlendirilip iş hayatı siciline yansıtılır. Bu şekilde şirketlerde dengeli ücret politikasının belirlenmesine, eğitim ihtiyaçlarının zamanlamasına, terfi ve rotasyon değişimlerine adil bir şekilde karar verilebilir.
360 Derece Performans Değerlendirme Nedir?
Günümüzde birçok şirket tarafından kullanılan bu değerlendirme şekli insan kaynakları yöneticilerinin favori değerlendirmesi olup, adil ve objektif bilgi vermektedir. 360 derece performans değerlendirme ile çalışanın performans değerlendirilmesi sadece astına kalmıyor. Değerlendirmeye astı, üstü, müşterileri yani çalışan kişiyle iletişimde olan tüm kişiler katılarak adil bir değerlendirme sağlanıyor.
Çalışan, bu değerlendirme sisteminde 4 farklı kişi tarafından değerlendirilir. Her bir kişi 90 dereceye karşılık gelerek toplamda 360 derecelik bir açıyla çalışanı her açıdan değerlendirildiğini gösterir. Tek kişinin değerlendirme yaptığı sistemlerde, anlaşmazlıklar, çalışana torpil, objektif olmama, çalışan hakkında yeterli bilgi sahibi olmama gibi olumsuz nedenlerle sıklıkla karşılaşılmaktaydı. 360 derecelik performans değerlendirilme 4 kişi tarafından sistemli bir şekilde daha doğru değerlendirildiğinden bu sistem giderek yaygınlaşmıştır.
Bu performans değerlendirmesinin klasik değerlendirmelere göre en iyi tarafı, personelin farklı açılardan bütün olarak değerlendirilmesidir. Kişisel duygulara yer verilmeden objektif olarak yapıldığından çok verimlidir. Kötü tarafı ise, detaylı veri toplama geri bildirim süreçlerinin çok zaman almasından dolayı ciddi bir emek ve zaman gerektirmesidir. Bu değerlendirme neticesinde objektif olarak değerlendirilen çalışan için birtakım düzenlemeler yapılır.
Çalışandan, en üst verimi alabilmek adına insan kaynakları çeşitli eğitimler planlar. Departmanlara göre kişisel veya grup olarak online eğitim veya şahsen katılım yoluyla eğitim programı planlar. Günümüz teknolojisinde gelişen sistemler sayesinde artık işletmeler çalışanlarına online eğitimler aldırıyorlar. Birçok eğitim firmasının bu şekilde hizmeti bulunmaktadır. Bu sayede hem işletmenin işleyişi aksamıyor hem de zamandan tasarruf ediliyor. Çalışan da istediği zaman, istediği yer de bu eğitimi alabiliyor.
Örneğin ileri excel bilgisi eksik olan personel için, bu eğitim şirketlerinden biriyle anlaşılarak ileri excel eğitimi alması sağlanıyor. Bu konuda en iyi kurumlardan olan Enstitü online eğitimlerine katılan çalışan eğitim sonunda yapılacak sınava giriyor. Sınavı geçtiğinde her zaman için cv sine ekleyeceği sertifika sahibi oluyor. Çalışanın iş hayatında ve sertifikalar da her zaman öncelikli olmasını sağlayacaktır. Diksiyon eğitiminden, yabancı dil eğitimleri ne her alanda eğitim imkanı online olarak alınabilmektedir. Bu şekilde şirketler çalışanına yatırım yaparken, çalışanda kendi gelişimine yatırım yapmaktadır.
360 Derece Performans Değerlendirme Yönteminin Amacı Nedir?
Şirketler, çalışan verimliliğini değerlendirmek için belli dönemlerde çalışan değerlendirmesi yaparlar. Bu değerlendirmeye göre terfi, maaş artışı, rotasyon, işten çıkarma ödül gibi çalışanları etkileyen birtakım kararlar alınır. Bu kararların adil olarak verilebilmesi için performans değerlendirme kriterlerinin objektif olarak yapılması önem kazanır. Bu değerlendirmeyi adil bir şekilde sonuçlandırmanın en güvenilir yolu, 360 derecelik performans değerlendirmeleridir. Farklı açılardan, 4 farklı kişi tarafından değerlendirme yapıldığından doğru bir şekilde değerlendirilir. Değerlendirme sonucu çalışanla paylaşıldığında, çalışan yeterlilik durumunu, performansını, geliştirmesi gerekli yönlerini doğru bir şekilde öğrenir.
360 derecelik performans sistemiyle adil ve çözüm odaklı değerlendirme sağlanabiliyor. Bu değerlendirme ile:
Çalışan eksik yönlerini bilerek kendini geliştirmeye başlar.
Eğitime ihtiyacı olan çalışanlara, hangi alanda eğitim verilmesinin belirlenmesi tespit edilir.
Doğru planlama ile personelin kendini geliştirmesine imkan sağlayacak eğitim organizasyonları yapılır.
Birbirini değerlendiren çalışanlar nerede eksiklik olduğunu daha iyi bildiklerinden, kısa sürede verimli çalışmalar yapılmasını sağlıyor.
Yalnızca çalışan değil departmanlar için de detaylı raporlar oluşturulmasını ve eksikliklerin giderilmesini sağlıyor.
Çalışan personelin özlük haklarının, terfi süreçlerinin zamanında ve adil bir şekilde sonuçlandırılmasını sağlıyor.
360 Derece Performans Değerlendirmesi Hangi Alanlarda Yapılır?
Çalışanın farklı birçok alandaki yeterliliklerinin değerlendirilmesine olanak veren 360 derece performans değerlendirilmesi Mesleki, Bireysel Davranışsal Yeterlilik olarak yapılabilir. Çalışanın iş bilgisi, verimlilik, sorumluluk, problem çözme, açısından mesleki alandaki yeterlilikleri değerlendirilir.
Karar verebilme, işe bağlılık, düzenli ve planlı çalışma açısından Bireysel yetkinlikleri değerlendirilir. İnsan ilişkileri, takım çalışması, iletişim, liderlik açısından da Davranışsal Yeterlilik alanında değerlendirmeleri yapılabilir. Detaylı ve profesyonel alanda yapılan 360 derece performans değerlendirmesi sonucunda işletmeler personel ve departmanlarındaki tespit ettikleri eksiklikleri giderebilirler. Bu sayede güçlü ve başarılı bir işletme olarak ilerlemeye devam ederler.
İlgili eğitim: Liderlik Kursu
Performans değerlendirmesinin işletmeler için önemi nedir?
Doğru işte, doğru çalışanın olduğunu anlamak, çalışanın gösterdiği performansın şirketin hedeflerine ulaşıp ulaşmadığını kontrol etmek açısından önemlidir. Performans değerlendirmesi ile çalışana adil ücret artışı yapılır. Çalışanın kariyer ve terfi planlaması da değerlendirilir.
Performans değerlendirmesinin yönetsel faydaları nelerdir?
Performans değerlendirmesinin yönetsel faydası olarak; çalışan personelin olumlu ve olumsuz yönleri değerlendirilerek, olumsuzlukların giderilmesi gösterilir. Çalışanla güçlü iletişim ilişkileri kurulur. Organizasyon ve kontrol alanında daha etkili olur.
Performans değerlendirmenin bireysel faydaları nelerdir?
Performans değerlendirmenin bireysel faydaları olarak; çalışanın geliştirmesi gereken ve güçlü yönlerini bilmesi gösterilir. Çalışan kişi yapılan değerlendirme sonucunda olumlu geri bildirimle onore olur. İşverenin kendisinden neler beklediğini öğrenir.
