Kriz anlarında verdiğimiz tepkiler, kişisel kapasitemizi yansıtır. Her birimiz, farklı kriz durumlarıyla karşılaşabiliriz. İş yerinde yaşadığımız bir sorunu çözemediğimizde, hemen kapasitemizin düşük olduğunu düşünmek doğru değildir. Eğer karşılaştığımız problemler, kişisel özelliklerimize uygunsa, doğru tepkileri verebiliriz.
İçsel Döngüyü Başarırsak
Kendi dünyamıza uzak bir sorunla karşılaştığımızda, yanlış tepkiler vermemiz normaldir. Ancak, iç dünyamızı ve ruhsal gücümüzü geliştirirsek, herhangi bir krizde tepkilerimizi kolayca yönetebilir ve kapasitemizi aşabiliriz. Dünyanın güçlü liderlerinin en önemli özelliklerinden biri de budur.
Örneğin, ünlü psikolog Viktor Frankl, Nazi toplama kamplarında yaşadığı zorluklara rağmen, içsel gücünü kullanarak hayatta kalmayı başarmıştır. Frankl, "İnsanın Anlam Arayışı" adlı kitabında, insanın en zor koşullarda bile yaşamın anlamını bulabileceğini vurgular (Frankl, 1946/2006).
Krizi Fırsata Çevirmek
Krizi alıp iç dünyamızda çözüp dışarıya yansıtmalıyız. Bu içsel döngüyü başarırsak, birçok insanın yapamadığını yapar ve öne çıkarız. En büyük ödüller de bu anlarda gelir. Bu içsel dönüşüme "krizi fırsata çevirmek" denir. Bu tekniği ne kadar başarılı uygularsak, ödülümüz o kadar büyük olur.
Ünlü yatırımcı Warren Buffett, kriz dönemlerinde yatırım yapmanın önemini vurgular. Buffett, "Başkaları korktuğunda açgözlü, başkaları açgözlü olduğunda korkak olun" diyerek, kriz anlarını fırsata çevirmenin önemini vurgular (Hagstrom, 2005).
Kriz ve Kaos
Kriz ve kaos, her ne kadar kötü gözükse de beraberinde gelişmeyi ve ödülü getirir. Savaşlar gözümüze kötü gözükebilir, ancak dünya birçok yeniliğe savaşlar sayesinde ulaşmış ve yeni liderler çıkarmıştır. Savaşı yönetebilen, savaşı kazanır ve tüm ganimetleri alır. Kişisel gelişimimiz için de aynı mantık geçerlidir.
Psikolog Jordan Peterson, kaosun düzene dönüştürülmesinin önemini vurgular. Peterson'a göre, kaos ve düzen arasındaki dengeyi sağlayabilmek, kişisel gelişimin anahtarıdır (Peterson, 2018).
Kriz Anında Yapılması Gerekenler
1- Sakin kalmak ve tedbirli olmak
2- Kendinizi yenilmez bir aslan gibi görmek
3- Tüm sorunların üstesinden geleceğinize inanmak
4- Panik yapmamak, heyecana kapılmamak, korkmamak, saklanmamak
5- Öne çıkmak ve kendinizi göstermek
Kendinize "Ne istiyorum?" diye sorun. Terfi almak mı? Kariyer değiştirmek mi? Ailenize kendinizi kanıtlamak mı? Popüler olmak mı? Zengin olmak mı? İyi bir insan olmak mı? Ne istediğinizi bulduğunuzda, krizi sakinlikle bekleyin ve o an geldiğinde kendinizi gösterin.
İkinci Kriz Dönemine Hazırlık
Beklediğiniz anda ortaya çıktınız ama işler istediğiniz gibi gitmedi. Çevrenizdeki insanlardan istemediğiniz tepkiler aldınız. İşte o zaman sizin için ikinci bir kriz dönemi başlıyor. Bu dönemi başarılı ya da başarısız deneyimleyerek geçerseniz, başka bir zaman yeniden deneyebilirsiniz. Çünkü siz korkak değilsiniz, sorunların üstüne giden bir aslansınız.
Eğer ilk denemeden başarısız çıktıysanız ve tepkilerden korktunuz, bir daha adım atmamaya karar verdiyseniz, işte o zaman gerçek anlamda kaybetmeyi yaşadınız. Asla pes etmeyenler her zaman kazanır. Problemlerinizden korkarsanız, problemleriniz sizi günden güne tüketir. Problemlerinize kolay bir lokma olmadığınızı gösterin.
Adım atmamak en kötüsüdür, bunu hayat felsefeniz olarak belirleyin. Bir kez geldiğiniz bu dünyada kaderinizi yaşamaktan çekinmeyin. Geri adım atmaktan korkmayın, geri adımlar atarak kendinizi tanıyabilirsiniz.
Kriz Yönetimi Eğitimi: İstanbul İşletme Enstitüsü
Kriz yönetimi tamamen kendinizle ilgilidir. Sorunu algılayın, yapabileceğinizden emin olun ve hemen harekete geçin. Başarılı olursanız, ödülünüzü almaktan çekinmeyin ve sıradaki fırsatı bekleyin. Her zaman fırsatlar ayağınıza gelmez, bazen kendiniz oluşturmalısınız.
İstanbul İşletme Enstitüsü, kriz yönetimine uygun ücretsiz eğitimler veriyor. Alacağınız eğitim sayesinde stratejik kaynak tahsisi ve planlama, kriz yönetimi ya da krize hazırlık gibi konulara hazırlıklı olabilirsiniz. Üstelik başarılı olursanız sertifika sahibi olmanız da mümkün.
Kriz yönetimi konusunda kendinizi geliştirmek için şu adımları izleyebilirsiniz:
1- Hırslı olun ama sinirli olmayın.
2- Daha fazlasını isteyin ama açgözlü olmayın.
3- Size yardım edenleri asla unutmayın.
4- Patron değil, lider olun.
5- Abartılardan uzak durun.
6- Kendinize güvenin ama havaya kapılmayın.
7- Ani değil, düşünülmüş kararlar verin.
8- Her zaman bir adım önde olun.
Savaşların kriz yönetimi üzerinde önemli etkileri vardır. Savaş dönemlerinde liderlik vasıfları ön plana çıkar ve kriz yönetimi becerileri gelişir. Örneğin, II. Dünya Savaşı sırasında Winston Churchill'in liderliği, kriz yönetimi konusunda örnek teşkil eder (Gilbert, 1991).
Hayatınızda bol fırsatlar yakalamanız dileğiyle, sağlıcakla kalın. Kriz yönetimi becerilerinizi geliştirerek, her türlü zorluğun üstesinden gelebilirsiniz. Unutmayın, krizler her zaman bir gelişim fırsatı sunar.
Kaynakça
Frankl, V. E. (2006). İnsanın anlam arayışı (Selçuk Budak, Çev.). Okuyan Us Yayınları. (Orijinal çalışma 1946 yılında yayımlandı)
Gilbert, M. (1991). Churchill: A life. Henry Holt and Company.
Hagstrom, R. G. (2005). Warren Buffett yatırım ilkeleri (Neşe Akın Aybars, Çev.). Scala Yayıncılık.
Peterson, J. B. (2018). 12 rules for life: An antidote to chaos. Random House Canada.