“Şöyle bir uzan da çocukluğuna inelim” diyor muyuz sizce de? Evet tahmin ettiğiniz üzere psikoloğum. Sorumun cevabına gelecek olursak, bu ekolleri yani yaklaşımları savunan terapistler tabi ki var ancak bu tekniği kullananların sayısı az olmakla birlikte daha farklı ekollerin ve tekniklerin geliştirildiği ve kullanımının arttığı söylenebilir.
Psikolojiyle tanışmam ilkokulda ki rehberlik öğretmenimle oldu. Yedinci sınıfa geçtiğimde de psikolog olacağım dedim. Kararlı bir şekilde hedefime adım adım ulaştığımı düşünüyorum. Peki ne oldu da psikolog olmak istedim? Rehber öğretmenimin yaptığı her işi gözlemliyordum. Velilere seminer veriyordu, sunum yapıyordu. Ben de ona yardımcı oluyor ve slayt geçişlerini yapıyordum. Bazen onu sahnede izlerken öyle hayranlık duyuyordum ki bir sonraki slayta geçmem gereken yerde hayallerime dalıp gidiyordum ve öğretmenim slaytı ilerletmem için beni uyarıyordu. Veliler onu pür dikkat dinliyordu ve bu benim çok hoşuma gidiyordu. Onun olduğu yerde olmayı çok istiyordum. Sanırım o zaman psikolog olmaya karar verdim. İyi ki de psikolog olmuşum. Mesleğimi çok seviyorum.
Psikologlar Hakkında Doğru Bilinen Yanlışlar
Psikologlar ne yapar? İlaç yazarlar mı? Sohbet mi ederler? Bunlar gibi birçok soruyla karşılaşıyoruz. Mesleğimizin diğer mesleklerle bu kadar karıştırılmasının bir sebebi de ülkemizde geçerli olan bir meslek yasamızın olmayışı. Bu nedenle de psikolog-psikiyatr-psikolojik danışman ayrımı halkımız tarafından belirgin çizgilerle ayrılamıyor. Psikolog kimdir, nasıl olunur? Bunlardan bahsedelim. Psikologlar üniversitelerin dört yıllık psikoloji bölümlerinden mezun kişilerdir. Ancak dört yıl okumak çoğu zaman yeterli olmaz bir alan da uzmanlaşmamız gerekir. Psikolog denilince akıllara ilk gelen hastanelerde ruh sağlığı alanında çalışan psikologlardır fakat bu sadece psikolojinin onlarca alanında biri olan klinik psikologların görevidir. Bunun yanında gelişim psikolojisi, endüstri psikolojisi, adli psikoloji, sağlık psikolojisi, spor psikolojisi gibi birçok alt alana ayrılır. Bu yüzden meslek seçecek arkadaşlara tavsiyem meslek seçimi yaparken dikkatli olmaları.
Bu alanların herhangi birinde uzmanlaşmanız için yüksek lisans yapmanız gerekir. Peki psikolog olduk, o çok popüler olan klinik psikoloji yüksek lisansımızı yaptık. İlaç yazabilir miyiz? Hayır, ilaç yazamayız. İlacı, psikiyatrlar yani tıp doktorları yazabilir. Biz psikologların ilaç yazmak gibi bir yetkimiz yoktur. Akılları karıştıran diğer bir soruya gelecek olursak. Sohbet ediyor muyuz? Hayır sohbet etmiyoruz. Sohbet etmek için okumadık sonuçta öyle değil mi? Bizler sizin arkadaşı veya dostu değiliz. Size akıl vermeyiz, bir şeyi yapmanız için sizi yönlendirmeyiz, baskı yapmayız.
Aldığımız eğitimler ve kullandığımız teknikler ışığında sizlerin kendiniz için doğru olanı seçmenizde yardımcı oluruz. Sihirli bir değneğimiz yoktur ve bir an da değişim olmasını sağlayamayız. Kişi bu değişimi istemiyorsa biz ne yaparsak yapalım istenilen sonuca ulaşamayız. Kısacası her şey danışanın kendine olan inancında bitiyor.
Yurt dışında psikoloji eğitimleri Türkiye’dekine nazaran oldukça farklı yapılandırılmış. Örneğin; İngiltere’de tescilli psikolog olmak istiyorsanız dört yıllık bir psikoloji eğitiminden sonra üç yıllık doktora eğitimini de tamamlamanız gerekiyor. Yani toplamda yedi yıl eğitim gördükten sonra klinik psikolog olabiliyorsunuz.
Psikoloji eğitimleri ülkelere göre çeşitlilik gösteriyor. Eğitimler çeşitlilik gösterdiği gibi yıllık kazançlarda Türkiye’deki kazançlara göre bir hayli farklı. Yurt dışında psikologların yıllık kazançları eğitim aldıkları ülkelere göre değişse de 60.000$ -90.000$ arasında değişkenlik gösteriyor. Peki Türkiye’de durum nasıl? Psikologların yıllık kazançları çalıştığı kurum ve alanlara göre değişiklik göstermesiyle birlikte 24.000₺-60.000₺ arasında değişkenlik gösteriyor. Tabi asgari ücretle çalıştırılan psikologları bu kazanç bandına katmıyorum. Yurt içi-yurt dışı farklılığının yorumunu sizlere bırakıyorum.
Psikologlar İyilik Perisi mi?
Psikologlar mükemmel varlıklar mıdır? Hayır, bizler de diğer insanlar gibi hata yapabiliriz. İnsanların bizi kusursuz olarak görmesi ve hata yaptığımızda veya öfkelendiğimizde “Sen ne biçim psikologsun!” demesi bizi oldukça üzüyor. Bizim de sizler gibi duygularımız, düşüncelerimiz var. Biz de ağlayabiliyoruz veya öfkelenip sesimizi yükseltebiliyoruz.
Sanırım bu durum çoğu psikoloğun içinde bir yara. Bu sebeple biz psikologları da sizler gibi normal insanlar olarak görmeniz bizi mutlu edecektir.
Mesleğimizi yaparken bizi mutlu eden başka şeyler de var tabi ki. İnsanların hayatlarına dokunabilmek, onların kendileri için doğru seçimler yapabildiğini görmek günün sonunda bizi mutlu ve huzurlu bir insan yapıyor. Ufacık bir tebessüm ve teşekkür bütün yorgunluğumuzu alıyor. Psikoloji; okumayı, araştırmayı, analiz etmeyi seven ve farklılıklara karşı saygı duyabilen insanlar için okuması çok zevkli bir bölüm.
Hayat boyu öğrenci olmak isteyenleriniz varsa bu bölümü seçebilirsiniz. Her gün yeni bir şeyler öğreniyorsunuz ve sürekli kendinizi geliştirmek zorundasınız. Mesleğinizi icra ederken “Her insan biriciktir dolayısıyla her insanın sorunu da biriciktir.” yaklaşımıyla ilerlemelisiniz. Öğrendiğiniz tekniklerin birebir aynısını danışanınıza uygulayamazsınız. Çünkü her insanın olayları yorumlayış biçimi, savunma mekanizmaları, öğrenme stilleri farklıdır. Bu nedenle danışanı iyi analiz edebilmeli ve ona uygun hizmeti sunmalısınız. Bunların yanında psikolog olmak aynı zamanda kendinizin farkında olmanızı sağlıyor. Sanırım bu, mesleğimizin en avantajlı yanı. Yaptığımız herhangi bir davranışın nedenini sorgularken buluyoruz kendimizi. Bir bakmışsınız çocukluğumuza kadar gitmişiz.
Meslek seçmeye çalışıyorsanız daha fazla meslek hakkında bilgi alabilmek için Meslekler kategorimizi ziyaret edebilirsiniz.
Yazar: İrem ZAMAN
