Gerilla pazarlama ilk kez 1984 yılında Jay Conrad Levinson’un pazarlama hakkında yazdığı kitapta kavram olarak tanımlanmıştır. Küçük ölçekli işletmelerin, sektöre yeni atılan markaların büyük rakiplerine karşı düşük maliyetle öne çıkabilecekleri pazarlama çözümü olarak ortaya çıkmıştır. Pazarlamada yaratıcılık bu tip pazarlamanın en önemli özelliklerindendir. Yarattığı etkinin büyüklüğü dev markaların da dikkatini çeken ve pazarlama türleri arasında kendine sağlam bir yer edinen gerilla pazarlamada amaç insanların karşısına beklenmedik bir zamanda ve yerde çıkarak, markayı akıllarda kalıcı bir noktaya getirmektir.
Gerilla pazarlama nedir dediğimizde uygun bütçelerle yenilikçi ve sıradışı kampanyalar tasarlayarak hedef kitlenin olumlu yönde ilgisini çekmektir şeklinde tanımlayabiliriz. Tüketiciler arasında markanın yaptığı reklam ile konuşulması ve viral olarak yayılması istenilen başarının yakalanmış olması demektir.
Viral kontrol dışı yayılma anlamına gelir ki özellikle dijital dünya ile birlikte gerilla pazarlamanın ön plana çıkmasındaki etkisi büyüktür. Çünkü artık insanlar her konudaki fikirlerini sosyal medya aracılığıyla paylaşıyorlar. Dolayısıyla dijital mecranın viral yayılma açısından sınırsız bir alanının olması gerilla pazarlamayı markalar açısından çok daha önemli bir hale getiriyor.
Yerel bir reklam olarak insanların sık kullandığı bir caddede hazırlayacağınız bir gerilla reklam başarılı olduğu takdirde insanlar tarafından sosyal medyada bahsedilmeye başlar, bu viral etki yerel reklamınızı bir anda ulusal bir kampanyaya dönüştürür. Gerilla pazarlamanın uygun bütçeli olmasının asıl sebebi de aslında budur.
O halde gerilla pazarlama nasıl yapılır? Gerilla pazarlama, markanızın öne çıkarmak istediğiniz bir ürünü ya da logosunu standart reklam ve tanıtım alanları dışında insanların karşısına çıkararak yapılır. bilboardlara standart bir afiş koymak yerine, 3 boyutlu çalışılmış bir maket olarak dış alanlarda bir yerde konumlandırmak insanların ilgi odağı olmasını sağlayabilir. ancak gerilla reklamın etkileri önceden çok hesaplanamaz.
İyi bir etki yaratmak için dikkat çekici olmaya çalışırken antipatik gelecek yanlış bir etki yaratmamaya da dikkat etmelisiniz. Bu sebeple nasıl bir etki yaratmak istediğinizi iyi hesaplamalısınız. Bu etki marka kimliğinizle ve hedef kitlenizle uyum içinde olmalıdır. Bu sebeple eğlendiren, düşündüren, özel hissettiren, şaşırtan gibi hangi duygu durumunu hedeflediğinizi önceden belirlemelisiniz. Başarılı bir gerilla pazarlama için,
İyi bir pazar araştırması
Hedef kitle analizi
Verilmek istenen mesajın iyi seçilmesi
Gerekirse pazarlamada iş birliği yapabilecek firmalar ya da kişiler ile ortak çalışma yapılması
Hedef kitle için doğru yer ve doğru zamanlama tespiti gereklidir.
Gerilla Pazarlama Örnekleri
Gerilla pazarlamanın tanımını verdikten sonra markaların ve işletmelerin birbirinden güzel gerilla pazarlama örnekleri aşağıda yer alıyor.
Dünyanın en büyük ağız bakım ürünleri üreticileri değişik bir gerilla pazarlama örneğine imza atıyor. Yaz aylarının vazgeçilmezi, hepimizin sevdiği dondurmaların içine dış fırçası şeklinde ahşap çubuklar yerleştirerek her yaştan insanlara diş fırçalamanın ne kadar önemli olduğunun altını çiziyor.
King Kong filmini pek çok kişi izlemiştir. Dev bir gorilin devasa ayak izleri ve önüne gelen her şeyi ezip geçmesini reklamcılar bir kumsala yapmışlar. Bu pazarlama çalışmasında insanlar, birbirinden değişik ve eğlenceli fotoğraflar çekerek sosyal medyalarında paylaşarak ilginç görüntüler ortaya çıkarmışlar.
Bir pil markası, geceleri ışıklandırılan alanlara ve toplu taşıma araçlarına el feneri görselleri ekliyor. Pil markasının buradaki amacı “ben her yeri aydınlatacak kadar güçlüyüm” demek oluyor.
Temizlik ürünleri üreticisi bir markanın yapmış olduğu gerilla pazarlama çalışması dikkat çekiyor. Marka, yaya geçidinin bir tarafına kendi reklamını yapıyor. Burada temizliğin gücü yaya geçidinde gösteriliyor.
Sosyal sorumluluk projesi kapsamında bir otomat kuruluyor. Bu otomatın içinde şişede kirli su bulunuyor. İnsanlar bu otomata bozuk para atıyor ve kirli su alıyor. Böylece bu projeyle insanlara dünya genelinde milyonlarca insanın temiz suya ihtiyaç duyduğu anlatılıyor.
Fotoğraf makinesi üreten bir markanın asmış olduğu billboardlarda fotoğraf çeken ve flaşları patlatan birçok insan bulunuyor. Kırmızı halı serilen yoldan geçen insanlar bu görüntüyle fotoğraflarının çekildiğini sanıyor.
Dünyanın iki dev otomobil firmasının billboard kapışması gerilla pazarlamanın enteresan örneklerindendir. Bir otomobil firması kendi görüntüsünde “haydi sıra sende” diyor. Diğeri ise “şah mat” diyerek karşılık veriyor.
Gerilla pazarlamaya bir diğer örnek, hepimizin bildiği küresel ısınmaya farkındalık oluşturuyor. Bir binanın yüksek katında bağlı duran şişme bot, olası su baskınına karşı kurtarıcı olmak için hazır olduğunu gösteriyor.
Bir meyve suyu üretici, ürünlerinin ne kadar doğal olduğunu göstermek amacıyla değişik bir çalışma gerçekleştiriyor. Yeşil alanlardaki ağaçların üzerine yapıştırdığı etikette ağaç bir otomat görünümüne kavuşturularak ağaçtan çıkan ürünün el değmemiş olduğunu vurguluyor.
Bir spor salonu, metro ve toplu taşıma araçlarında tutunduğu direkleri halter görünümüne kavuşturuyor. Böylece insanlar yolculuk yaptığı sırada eğleniyor ve şaşkınlıklarını gizleyemiyor :)
Gerilla Reklamcılık Ne Avantaj Sağlar?
Gerilla pazarlamanın diğer yöntemlerden ucuz olması ve yaratıcılığın ön planda olması sebebiyle markaların tercih sebebi oluyor. Ayrıca çalışma alanında çok daha özgürlük sağlaması en önemli avantajları arasında yer alıyor. Bu pazarlama yöntemi markaların ve işletmelerin gelirlerinde artışı sağlıyor.
Gerilla reklamcılık diğer pazarlama yöntemlerinin aksine komik, eğlenceli ve birbirinden farklı reklamlarla markaların gerek farkındalık yaratmasını gerekse insanların yüzünü güldürerek akılda kalıcı olmasına yardımcı oluyor. Yani aslında ne kadar yaratıcı olursanız reklamda başarıyı elde etmeniz o kadar kolay oluyor. Standart reklamlarda kullanılan görsellerle birlikte kelimelerle verilmek istenen mesajın yeterli olmadığı durumlarda gerilla reklamcılık devreye giriyor ve işletmelerin sınırsız ve belli boyutlarda esnek olmasını sağlıyor.
Ayrıca gerilla reklamcılıktan yararlanan bir marka, dikkat çeken, hiç alakası olmayan ve ilginç reklam tasarımlarıyla ortaya çıktığında reklamı gören insanlar sosyal medyada paylaşımda bulunursa yerel boyuttaki marka dünya çapında da ünlenebiliyor. Bu durumda marka sahibi ve çalışanlarının müşteriye gösterdiği ilgi ve sıcakkanlı davranışı reklamın daha fazla ön planda olmasını sağlıyor. Yani gerilla pazarlama aslında bir bakıma hızlı bir şekilde hedef kitleye ulaşma imkânı sunuyor.
Tabii ki dikkat etmeniz gereken bazı noktaların üzerine düşmediğinizde gerilla reklamcılık sizler için birer dezavantaj olabiliyor. Gerilla reklamcılıkta başarı, tamamen fikir demek. Bu tip reklamda yatırımınızda büyük bütçeler değil, büyük fikirler yani yaratıcı düşünme önem kazanıyor. Bunu sağlayabilmek, yaratıcı düşünme yeteneklerinizi geliştirmek için Enstitü online eğitimler kapsamında yer alan Yaratıcı Düşünme Teknikleri ve İnovasyon programından faydalanabilirsiniz.
Gerilla Pazarlamada Dikkat Edilmesi Gerekenler
Özellikle açık havada kullanacağınız alanlar için yasal izin alınması gerekebilir. Çalışmaya başlamadan önce mekan ile ilgili gerekli izinleri almak, projenizin sekteye uğramasının önüne geçer. Gerilla pazarlamada hava koşullarını düşünmeniz de gerekebilir. Açık alanlarda yaptığınız çalışmanın zarar görme olasılığına karşı mutlaka bir yedeğiniz olması projenin aksamadan ilerlemesine yardımcı olur. Vermek istediğiniz mesajın yanlış anlaşılmaması için hedef kitlenin ve reklamın uygulanacağı mekan ve zamanın çok iyi tespit edilmesi gerekir.
En çok zorlanılan kısım gerilla reklamların herkeste farklı bir algı oluşturma durumudur. Bunu en başından tespit etmek zordur. Farklı ve heyecan uyandıran bir şey yapmaya çalışırken antipatik gelebilirsiniz. Yine mümkün olduğunda benzersiz ve özgün bir çalışma yapmalısınız. Başka bir markayı çağrıştıran bir çalışma sizin için dezavantaj yaratabilir. Bugünün rekabet dünyası her alanda olduğu gibi pazarlama yönetimi sırasında da fark yaratırken aynı zamanda bir değer sunmak önemlidir.
Gerilla pazarlama nedir dediğimizde bugünün dijital dünyasında özellikle viral etkisiyle sosyal medyanın gücünden faydalanarak kullanılan etkili bir pazarlama türüdür şeklinde ifade edebiliriz. Pazarlamanın incelikleri, tüm süreçleri hakkında uzmanlaşmak için Enstitü online eğitim programları içerisinde yer alan Satış ve Pazarlama Eğitimleri ile gerilla pazarlama ve çok daha fazlası hakkında bilgi sahibi olarak pazarlama alanında uzmanlaşabilirsiniz.
