bilinen meslekler ve iş alanları dışındaki meslekler de belli ihtiyaçlara yönelik olarak iş hayatında aktif bir hizmet sağlıyorlar. bu meslekler sınıfına proje danışmanını da dahil edebiliriz. bildiğimiz mesleklerden ayrı olarak proje danışmanlığı, her iş alanının ihtiyacı olan bir meslek değildir. fakat bazı alanlar ve işler var ki proje danışmanlığı mesleği, bu gibi alanlara ve işlere can verecek çözümler üretir. peki bir proje danışmanı hangi görevlere sahip olarak şirketlere ve kurumlara ciddi çözümler üretir? Bu soru eşliğinde, proje danışmanlığı mesleği ile ilgili merak edilebilecek diğer sorulara da yanıt arayacağız.
Proje Danışmanı Nedir?
Proje danışmanı, kamu veya özel sektördeki kurumlarda geçerli olan bir iş tanımına sahiptir. Tübitak, Kosgeb, Arge odaklı özel kurumlar vb. gibi yapılara sahip kamu ya da özel kurumlarında, projeler ve proje odaklı uygulamalar için yetkin bir ekibe ihtiyaç duyulur. Proje danışmanı, oluşturulan proje ekibinin en yetkili kişilerinden biridir. Genel olarak bir proje danışmanından beklenen şey, proje ekibine proje süresi boyunca aktif destek sağlamasıdır. Proje danışmanı da bu genel görev tanımına uygun olarak idari ve mali anlamda destek verecek uygulama ve çalışma fikirleri sunar.
Proje danışmanlığı mesleği için ciddi yetkinlikler ve proje yönetimi tecrübesi gerekir. Yazımızın proje danışmanı nasıl olunur kısmında daha detaylı anlatacak olsak da genel olarak proje danışmanlığı mesleği için gerekli olan özelliklerden biraz bahsetmek yerinde olacak. Proje danışmanı, özel bir konu ya da çalışma için ilgili kuruma danışmanlık hizmeti verir. Projenin önemli paydaşlarından biridir ve görev aldığı süreç boyunca proje koordinatörü ve ilgili diğer paydaşlarla ortak bir çalışma yürütür. Bu noktada proje danışmanının özel bir konu üzerine uzmanlaşmış olmasına dikkat edilir. İlgili kurum proje danışmanından söz konusu konu hakkında özel bir destek ister ve yöneticilerle ortak bir çalışma ortamı yaratır. İşte danışmanın en önemli özelliklerinden biri, belli bir konuda uzmanlaşmış olması ve proje için çözüm odaklı çalışacak bir bilgi birikimi edinmiş olmasıdır.
Proje danışmanı daha çok danışmanlık hizmeti veren kurumlarda çalışmaktadır. Bazı üst düzey şirketlerde de proje danışmanı pozisyonu bulunmaktadır. Genel olarak bir proje yaratmak için danışmanlık hizmetinden yararlanarak proje yönetimi için en doğru aşamalara geçmek hedeflenir.
Proje Danışmanı Ne İş Yapar?
Proje danışmanlığı çok yönlü bir meslektir. Sabit bir iş tanımı ya da görevler zincirinden ziyade kurumun ve projenin ihtiyaçlarına göre şekillenen görevlere sahiptir. Proje danışmanı her şeyden önce danışmanlık hizmeti verir fakat verdiği danışmanlık hizmeti birçok kazanım ve çözümü beraberinde getirecek kadar geniş çaplıdır. Bundan dolayı proje danışmanlığı mesleği, tek bir iş üzerine değil, söz konusu projenin özelliklerine ve hedeflerine göre biçimlenen bir meslek dalıdır. Proje danışmanı, proje yönetimi ve ilgili konu hakkındaki uzman görüşlerini kurum ile paylaşır ve çözüm odaklı perspektif geliştirir. Genel olarak bir proje danışmanı, istenilen konu ve proje kapsamında uzman görüşlerini ortaya koyar ve istenilen şekilde proje sürecine destekte bulunur. Peki bir proje danışmanı bu genel kapsam bağlamında hangi işlerle meşguldür:
Projenin başlangıç ve bitiş adımları ile ilgili genel fikirlerini belirtir.
Proje paydaşlarını gözden geçirir ve tanımlanan paydaşlara göre organizasyon şeması oluşturur.
Proje yöneticileri ve koordinatörleriyle toplantı yapar ve sunum eşliğinde projenin ana hatlarını ortaya koyar.
Projenin kapsamını ve gerekli uygulama alanlarını analiz eder.
Proje yöneticilerine danışmanlık hizmeti kapsamında proje yönetim aşamalarının detaylarını öğretir.
Proje için gerekli olan idari ve mali işleri kontrol eder.
Proje eksiklerini, risklerini ve detaylarını gözden geçirerek önemli noktalarda fikir verir.
Paydaşlarla ilişki ve iletişim geliştirme konusunda kurum yöneticilerine stratejiler üretir.
İlgili proje kapsamında, mevzuatlardan prosedürlerden ve uygulamalardan bahseder.
Proje ile ilgili sunum ve raporlamada yöneticilere yardımcı olur.
Proje Danışmanı Maaşları
Proje danışmanı maaşları, danışmanın çalıştığı alana ve işlerin yoğunluğuna göre değişir. Proje danışmanlığı, aşina olunan ve maaş konusunda belli bir uzlaşıma varılan bir meslek olmadığı için maaş için sabit bir durum söz konusu değildir. Fakat genel bir çerçeve çizmek için de birkaç şey söyleyebiliriz.
Proje danışmanı, asgari ücret ya da altında maaş almaz. Çünkü yaptığı iş, yetkinlik ve uzmanlık isteyen bir niteliğe sahiptir. Bu bakımdan bir proje danışmanı en az 4.000 TL'den başlayan bir maaş alır. Genel olarak en yüksek maaş aralığı ise 5.000 TL ila 7.500 TL arasındadır. Kamu kurumlarında çalışan ve kamudaki projelerde görev alan proje danışmanları da genel olarak bu maaş aralıklarında çalışmaktadırlar.
Proje Danışmanı Nasıl Olunur?
Proje danışmanlığı mesleği, doğrudan yetkinlik ifade eden bir iş tanımına sahiptir. Bu açıdan baktığımızda, proje danışmanı olmak için belli bir uzmanlık derecesine erişmek gerektiğini anlayabiliriz. Proje danışmanı, danışmanlık hizmeti verecek kadar geniş bir iş deneyimine ve danışmanlık bilgisine sahip olabilmelidir. Proje danışmanlığı için okumanızın zorunlu olduğu bir bölüm olmasa da üniversitelerin 4 yıllık sosyal bilim bölümleri danışmanlık için daha uygundur. Bunun dışında mühendisliğin bazı alt dalları (Endüstri mühendisliği, Bilgisayar mühendisliği, Çevre mühendisi ve Ar-Ge Mühendisliği) da proje danışmanı olmak için işe yarar niteliklere sahiptir.
Sosyal bilim ya da mühendislik bölümlerinin, proje danışmanı olmak için yeterli olmayacağını bilmelisiniz. Proje danışmanlığı için en önemli işe alım göstergesi uzmanlık tecrübesidir. İlgili alanda en az 2 yıllık bir deneyim aranır. Danışmanlık hizmeti verebilmek ve danışmanın özelliklerini taşıyabilmek için projeler yönetmek ve bir ekiple çalışmak gerekir. Peki proje danışmanlığı tecrübesi nasıl kazanılır?
4 yıllık bir bölümü okurken ya da bitirdikten sonra mutlaka proje yönetimi hakkında bilgi edinmeye çalışın. Bazı kurumların proje asistanı stajyeri ilanlarını takip etmeniz yerinde bir davranıştır. Proje danışmanı olmak, uzun bir yolun son aşamalarından biri olduğu için daha alt kademelerdeki proje yönetim pozisyonlarına bakmanız gerekir. Ayrıca bazı proje danışmanlığı kurumları, proje yönetimi ya da proje danışmanı eğitimleri düzenlemektedir. Uzmanlık bilgisinin ilk adımlarını atabilmek ve alanı tanımak adına ilgili eğitimlerini araştırabilirsiniz. Yine önemli bir başka tavsiye ise üniversite yıllarında ya da yeni mezunken STK'larda görev almış olmanız. Gönüllü olarak ya da çalışan olarak görev aldığınız süreç boyunca kampanyalardan ve proje çalışmalarından elde ettiğiniz deneyimler, proje yönetimi için sağlam bir altyapı edinmenize yarayacaktır.
Proje danışmanlığı için önemli olan bazı mesleki niteliklerden de bahsederek yazının sonuna geçelim. Öncelikle, meslek için en önemli niteliklerden biri bilgi birikiminizi karşı tarafa aktarabilecek kadar iletişim becerileri edinmenizdir. Bunun yanında şirketlere, kurumlara ve proje yöneticilerine sunum yapmanız gerektiği için bir sunum nasıl yapılır sorusunun cevabını verecek kadar sunum konusunda uzmanlaşmanız gerekir. Ayrıca proje yönetimi ve ilgili konularda bilgi birikiminizi genişletmek ve alanı takip etmek için de İngilizce dilinde okuyabilecek ve yazabilecek bir seviyede olmanız gerekiyor. Kısacası proje danışmanlığı gidecek olan yol öncesinde proje ve STK alanında kendinizi epey geliştirmeniz ve süreç boyunca da kendinize ek kabiliyetler kazandırmanız lazımdır.
