Basım; yazı, metin ve fotoğraf gibi ögelerin daha çok kağıt gibi yüzeylere basılıp çoğaltılması işine verilen addır. Kitaplar, gazeteler, dergiler, ambalajlar basımı yapılan ürünlerden bazılarıdır. Basım sanayii de teknolojiyle birlikte gelişmiş, değişmiştir. Bu değişiklik basım konusundaki eğitimlere de yansımıştır.
Basım teknolojileri alanında üniversitelerde farklı bölümler bulunur. Özellikle 2 yıllık ön lisans programlarının sayısı oldukça fazladır. Ancak 4 yıllık lisans bölümü tektir: Basım Teknolojileri.
Basım teknolojileri bölümü nedir? Hangi Üniversitede bulunur? iş imkanları nelerdir? Bu yazıda basım teknolojileri bölümüyle ilgili merak edilen bütün soruları cevaplamaya çalışacağız. İlk sorunun cevabıyla başlayalım.
Basım Teknolojileri Bölümü Nedir?
Basım teknolojileri, sadece Marmara Üniversite’sinde bulunan lisans bölümüdür. İlk öğrencilerini 2014 yılında almıştır. Basım sektöründe; sorunlarını çözecek, üretimi yapacak, alanla ilgili teknolojik gelişmeleri takip eden mezunlar yetiştirir.
Bölümün amacı, basım teknolojileriyle ilgili uluslararası standartlara göre proje hazırlayabilecek, hazırladığı projeleri hayata geçirecek, üretim sürecinde karşılaşılan problemleri çözebilecek uzmanlar mezun eder. Eğitimler de bu amaç ve hedef doğrultusunda verilir.
Bölümün basım sanayi ile ilişkileri iyidir. Sektör temsilcilerinin isteği üzerine üçüncü sınıfta bir dönem boyunca iş yeri eğitimi alınır. Bu eğitimle öğrenciler sektörü yakından tanır ve deneyim kazanır.
Basım Teknolojileri Bölümünün temeli 2016 yılında kapanan Matbaa Eğitimi Bölümü’dür. Bölümün fiziki altyapısı basım teknolojileri bölümüne devredilmiştir. Bölümün kurulmasında da sektörel sivil toplum kuruluşları büyük çaba sarf etmiş, YÖK ve üniversite ile görüşmüştür. Bölüm de bu girişimler sonucu kurulmuştur.
Sektörün bölüme desteği kuruluşuyla sınırlı değildir. Bölümdeki pek çok laboratuvar da firmalar tarafından kurulmuştur. Bölüm öğrencilerinin uygulama yapabileceği laboratuvarlar;
Dijital Montaj Laboratuarı
Baskı Öncesi Laboratuarı
Dupont Flekso Baskı Kalıp Hazırlama Laboratuarı
Fiziksel Kimyasal Testler Laboratuarı
Karton Ambalaj Laboratuarı
Konica-Minolta Dijital Baskı Laboratuarı
Ofset Baskı Laboratuarı
Serigrafi Baskı Laboratuarı
Xerox Dijital Baskı Laboratuarı
X-Rite Renk Laboratuarı
Baskı Sonrası İşlemler Laboratuarı
Basım teknolojileri bölümü öğrencilerinin Erasmus değişim programıyla yurt dışı üniversitelerinde de eğitim görme imkanları vardır. Almanya Stuttgart Medya Üniversitesi, Litvanya Kauno Uygulamalı Bilimler Üniversitesi ve Macaristan Obuda Üniversitesi Erasmus kapsamındaki üniversitelerdir.
Basım teknolojileri bölümü 2015 yılı itibariyle yüksek lisans ve doktora bölümlerine de öğrenci kabul ediyor.
Bölümde hem ülke sektörün problemlerini çözmek için hem de ülke ekonomisine katkı sağlamak için TUBİTAK, BAPKO, KOSGEB destekli AR-GE çalışmaları ve sanayi tezleri yapılır.
Basım Teknolojileri İş imkanları Nelerdir?
Basım sektörü başta olmak üzere, yayıncılık ve ambalaj gibi sektörlerde de basım teknolojileri kullanılır. Basım teknolojileri mezunlarının iş imkanları fazladır. Çalışma alanları özel sektördür. Akademik kariyer de bölüm mezunlarının bir başka iş imkanıdır. Mezun oldukları basım teknolojileri bölümü de yüksek lisans ve doktora yapabilecekleri bölümlerden biridir.
Basım sektörü denilince akla İstanbul gelir. İşletmelerinin büyük bir kısmı İstanbul’da Avrupa yakasındadır. Levent, Topkapı, Avcılar ve İkitelli civarı basım firmalarının yoğun olduğu bölgelerdir. Az sayıda işletme de Anadolu yakasındadır. Türkiye geneline bakıldığında ise, Ankara İzmir ve Gaziantep İstanbul’dan sora basım işletmesinin bulunduğu şehirlerdir.
Basım sanayi, sektörel sivil toplum kuruluşları çevresinde örgütlenmiştir. Ambalaj Sanayicileri Derneği (ASD), Etiket Sanayicileri Derneği (ESD), Karton Ambalaj Sanayicileri Derneği (KASAD), Basım Sanayi Eğitim Vakfı (BASEV), İstanbul Ticaret Odası’nın (İTO) Basım Yayın Meslek Komitesi, Grafikerler Meslek Kuruluşu (GMK), Basım Mensupları derneği (BASMEN) ve İstanbul Sanayi Odası’nın (İSO) Basım Yayın, Kağıt ve Kağıt Ambalaj Sanayi Meslek Komitesi bunlardan bazılarıdır.
Bölümün öğretim üyeleri de hem sektörle hem de sektörü örgütleyen sivil toplum kuruluşlarıyla güçlü ilişkiler kurmuştur. Bu ilişkiler sonucu firmalar çalışan ihtiyaçlarını bölüme iletirler. Bölüm de iş bulma konusunda mezunlarına yardımcı olur. Bölümün tanıtım sayfasında yer alan bilgilere göre mezunların çalıştığı firmalardan bazıları şunlardır:
Sümer Plastik
Dereli Grafik
Bilnet Matbaası
Dizayn Etiket
Doğan Ofset
Doğan Baskı Merkezi
Ekol Ofset
Dyo Matbaa Mürekkepleri
Elif Plastik
Korozo Ambalaj
Heidelberg Türkiye
Print Center
Umur Basım ve Kırtasiye A.Ş.
Sinangin Ambalaj
Basım Teknolojileri Mezunları Ne İş Yapar?
Basım sektöründe işerin tamamına yakını acildir, hemen yapılması istenir. Bu sebeple sektörde standart mesai ile çalışmak yok denecek kadar azdır. Mesleğinde en iyi olmak isteyenler işe üretimden başlar. Üretimi iyi bilenler yöneticiliğe yükseldiklerinde başarılı olurlar.
Bölüm mezunları, baskı, baskı hazırlık ve baskı sonrası bölümlerde vardiya amiri veya orta kademeli yönetici olarak çalışır. Basım sektörünün üretimi destekleyen planlama, satış-pazarlama, kalite kontrol alanlarında da çalışabilirler. Kısa da olsa üretim tecrübelerinin bulunması bu alanlarda başarılı olmalarını sağlar.
Sektöre makine ve hammadde tedarik eden firmalarda çalışabilirler. Büyük işletmelerin satın alma bölümlerinde çalıştıklarında “basılı ürün satın alma uzmanı” görevini yaparlar. Sektörde hem orta hem de üst düzey yönetici olmanın en önemli şartı üretim tecrübesinin bulunmasıdır.
Basım işletmelerinde kağıt dahil kullanılan malzeme ve teknolojinin büyük kısmı yurt dışından ithal edilir. Bu sebeple de yabancı dil bilmek önem kazanır. yabancı dil bilen eğitimli mezunlara ihtiyaç fazladır.
Basım Teknolojileri Dersleri Nelerdir?
Basım teknolojileri bölümünün müfredatı mezunlar ve sektörel sivil toplum kuruluşlarının önerileriyle hazırlanmıştır. Dersler belirlenirken yurt dışındaki muadil bölümlerin ders içerikleri de dikkate alınmıştır. Verilen dersler, öğrencilerin sektörün ihtiyaç duyduğu şekilde donanımlı mezun olmalarını sağlar.
“İş Yeri Eğitimi” altıncı yarıyılda yani üçüncü sınıfın ikinci döneminde yapılır. Bu eğitim, sektörün isteği üzerine müfredata eklenmiştir. Bir dönem boyunca yapılan iş yeri eğitimiyle öğrenciler, sektörü yakından tanırlar ve iş hayatına atılmadan önce deneyim kazanırlar. son sınıfta bitirme projesi hazırlamaları gerekir. türk dili, atatürk ilke ve i̇nkılap tarihi, fizik, matematik, kimya ve i̇ngilizce okutulan temel derslerdir.
Bölümde basım teknolojileriyle ilgili okutulan zorunlu dersler şunlardır:
Basım Teknolojilerine Giriş
Belge ve Sunum Hazırlama Teknikleri
Teknik Resim
İletişim Teknikleri
Basım Endüstrisinde Tipografi
Mekanik
Elektroteknik
Matbaa Malzeme Bilimi
Genel Baskı Teknolojisi
Makina Elemanları
Matbaada Fiziksel ve Kimyasal Testler
Renk Bilimi
Dijital Montaj Teknikleri
Baskı Sonrası Üretim Teknolojisi
Basım Endüstrisinde Organizasyon ve Yönetim
Basım Endüstrisinde Üretim ve Tesis Planlama
Matbaada Kalite Kontrol
Dijital Baskı Teknolojisi
Bilgisayar Destekli Ambalaj Tasarımı
Basım Endüstrisinde Maliyet Hesapları
Bölümün seçmeli dersleri;
Matbaada İş ve Tüketici Hukuku
Basım Endüstrisinde Atık Yönetimi ve Çevre
İş Etüdü ve Ergonomi
Basım Endüstrisinde Satış ve Pazarlama
Sensitometri
Masaüstü Yayıncılık ve Uygulamaları
Ofset Baskı Teknolojisi
Baskı Makinaları
Baskı Teknolojileri
Dijital Reprodüksiyon Teknikleri
Baskı Planlama ve Kontrol
Dijital Yayın Hazırlama Teknikleri
Esnek Ambalaj ve Etiket Üretimi
Dijital Fotografi
Basım Teknolojileri Taban puanları ve Sıralama
Basım Teknolojileri bölümü sadece Marmara Üniversitesi’nde bulunur. Uygulamalı Bilimler Yüksekokulu çatısı altında eğitim verir. Bölümün 40 öğrencilik kontenjanı vardır. ÖSYM’nin düzenlediği merkezi sınavla Sayısal puan türüne göre öğrenci alır. Taban puanı: 236,41968. Sıralaması ise 497.382.
Ön lisans mezunu öğrenciler, Dikey Geçiş Sınavı (DGS) ile Basım Teknolojileri bölümüne geçiş yapabilir. Bölüme dikey geçiş yapabilecek ön lisans programları şunlardır:
Bilgisayar Destekli Yayıncılık
Matbaacılık
Matbaacılık ve Baskı Teknikleri
Tasarım ve Basım-Yayımcılık
Yeni Medya ve Gazetecilik
Basın ve Yayıncılık
Basım Teknolojileri Bölümü Nedir?
Basım teknolojileri, sadece Marmara Üniversite’sinde bulunan lisans bölümüdür. İlk öğrencilerini 2014 yılında almıştır. Basım sektöründe; sorunlarını çözecek, üretimi yapacak, alanla ilgili teknolojik gelişmeleri takip eden mezunlar yetiştirir.
Basım Teknolojileri Mezunları Ne İş Yapar?
Bölüm mezunları, baskı, baskı hazırlık ve baskı sonrası bölümlerde vardiya amiri veya orta kademeli yönetici olarak çalışır. Basım sektörünün üretimi destekleyen planlama, satış-pazarlama, kalite kontrol alanlarında da çalışabilirler.
Basım Teknolojileri İş imkanları Nelerdir?
Basım sektörü başta olmak üzere, yayıncılık ve ambalaj gibi sektörlerde de basım teknolojileri kullanılır. Basım teknolojileri mezunlarının iş imkanları fazladır. Çalışma alanları özel sektördür.
