Marka yönetimi, pazarlama, yöneticilik... Bu üç kavramı kapsayan ve bir meslek hâlinde yönetmeyi sağlayan alan, marka yöneticiliğidir. Marka yöneticisi ya da yönetmeni, uzun süredir reklamcılık-pazarlama alanında var olan bir meslek. Nasıl ki bir film ekibi yönetmen olmadan neyi nasıl yapacağını bilmiyorsa aynı şeyi marka ekibi ve CEO'lar için de söyleyebiliriz.
Marka yöneticisi, marka yönetimi için kurulan ekibi yönetir ve marka sahipleri ya da CEO'nun markayı sahiplendiği gibi sahiplenir. Burada önemli olan marka yöneticisinin marka için neyin olumlu neyin olumsuz olduğunu görerek harekete geçebilmesidir. Bugün en önemli pazarlama mesleklerden biri olarak görülen marka yöneticisi/yönetmeni mesleğini daha yakından tanımak isterseniz yazımızın ilgili bölümlerini de okuyabilirsiniz.
Marka Yöneticisi / Yönetmeni Nedir?
Bir markanın sürdürülebilir temelli hizmet ve ürün üretmesi için yalnızca pazarlama faaliyetlerini uygulaması yeterli değildir. Artık günümüzde markayı öyle ya da böyle etkileyebilecek birden fazla faktör vardır ve faktörlerin yönetilmesi, marka için elzemdir. Bu noktada en önemli pazarlama mesleklerinden birine ihtiyaç duyulur: marka yöneticiliği. Marka yöneticisi, markanın sahip olmayı hedeflediği pazar ile halihazırdaki pazar durumuna göre stratejiler üretir ve marka yönetimi için nasıl bir planlamaya ihtiyaç duyulduğunu tespit eder. Yeri gelmişken marka yönetimi de açıklamak, marka yöneticisinin asıl görevini anlamaya yardımcı olacaktır. Marka yönetimi, markanın bir değer üretmesine önayak olacak olan strateji, plan, yönetimsel çaba ve uygulamalardan oluşmaktadır. Marka yönetimi aşamasında analiz, durum değerlendirmesi, strateji oluşturma ve inovasyon-yenilik fikir adımları yer alır. Marka yönetimini etkileştiren yetkili kişilerden biri marka yöneticisidir.
Çoğunlukla bir ekiple çalışan marka yöneticisi: tespit etme, analiz yapma ve uygulama yetkinliklerine sahiptir. Marka yönetim ekibi ile birlikte çalışarak markanın kendi potansiyelini gerçekleştirecek adımları uygular. Bir marka yöneticisinin deneyimli ve profesyonel olması beklenir. Özellikle üst düzey şirket çatısı altındaki markalarda, bir yöneticisinin yetiştirilmek üzere göreve alındığı görülmemekte.
Marka yöneticisi, pazarlama, marka yönetimi ve ikna konusunda belli bir bilgi birikimine sahip kişidir. Günümüzde marka çatısı altında ya da bir ajansa bağlı olarak çalışan marka yöneticisi, başarılı bir marka yönetiminin anahtarını bulabilecek olan yetkilidir.
Marka Yöneticisi / Yönetmeni Ne İş Yapar?
Marka yöneticisinin asıl görevi dışındaki işleri, çalıştığı kuruma ve ekip içindeki etkinliğine bağlı olarak değişir. Marka yöneticisi, büyük bir ekip ya da departmanı yönetiyorsa daha fazla iş yüküne sahip olması kaçınılmazdır. Fakat markanın büyüklüğü/küçüklüğü ve hizmet verdiği alana göre görev tanımları ve iş yükü her marka yöneticisi için aynı olmayacaktır. Fakat temel olarak söyleyebileceğimiz bir iş var ki her marka yöneticisi bu görevi yerine getirerek çalışır. Marka yöneticisi, mutlaka strateji üretir. İster marka değeri ile ilgili isterse marka farkındalığı ile ilgili olsun, burada asıl önemli olan şey ihtiyaç ve gereklilik doğrultusunda strateji üretmektir.
Marka yöneticisi/yönetmeni, genel olarak yoğun iş yüküne sahiptir. Birbirini etkileyen aşamaları etkinleştirme gibi bir görevi yerine getiren marka yöneticisi, bir ekibi de yönetir. Genel olarak marka yöneticisi aşağıda sıraladığımız işleri yerine getirir:
Marka yönetim aşamaları uygular.
Strateji ve analiz aşamasında marka yönetim ekibi ile koordineli olarak çalışır.
Marka ürün ve hizmetlerinin mevcut durum değerlendirmesini yapar ve buna uygun uygulamaları düşünür.
Marka, marka ürünü ve hizmeti ile ilgili etkinlik, sosyal sorumluluk projeleri ve kampanya süreçlerinin nasıl uygulanması gerektiğine karar verir.
Markanın pazar değerini takip eder, verileri analiz ederek karşılaştırma yapar.
Marka değeri oluşturma, hedef kitle analizi yapma, marka genişletme ve marka yeniliği yaratma gibi stratejileri üretir.
Başarılı planlama ve strateji adımları için hedef kitle, tüketici ve pazar araştırmaları yapar.
Diğer departmanlarla iletişim kurarak markayı bir bütün olarak ele alır ve departmanlardan gerekli bilgileri alır.
Pazar araştırmaları, verileri ve stratejileri yönetim ekibi ile paylaşır ve ortak bir karar için gerekli adımları atar.
Marka yöneticisi, hedef kitleye markayı nasıl tanıtacağını bilir ve hedef kitlenin müşteri olma sürecinde hedef kitleye seslenme stratejilerini uygular. Kısacası marka yöneticisi hedef kitleye nasıl sesleneceğini bilir; çünkü elindeki marka potansiyelini nasıl tanıtacağına vâkıftır.
Marka Yöneticisi / Yönetmeni Maaşları
Marka yöneticisi maaşları, markanın değerine ve hizmet ettiği pazara göre değişir. Fakat maaş aralığının diğer pazarlama mesleklerine göre yüksek olduğunu söyleyebiliriz. Tabii ki maaşların belirlenmesinde deneyim, marka büyüklüğü ve marka insan kaynakları politikası gibi birden fazla etkenin de etkili olduğunu görürüz. Genel olarak ise deneyimli bir marka yöneticisi, 4.000 TL ila 15.000 TL arasında bir maaş alır.
Maaşın yüksekliği; marka yönetimi, dijitalleşme ve pazarlama odaklı bir iş dünyasında olduğumuzun göstergesidir. Özellikle uluslararası tanınırlığa sahip bir markanın yöneticisi olursanız hem kariyer hem de maaş anlamında ideal bir mesleği yerine getirdiğinizi de anlayabilirsiniz.
Marka Yöneticisi / Yönetmeni Nasıl Olunur?
Marka yöneticisi olmak için deneyim şartı ön planda olan bir niteliktir. Fakat deneyim elde etmek için de takip edebileceğiniz bazı yollar vardır. Öncelikle işin mutfağını öğrenmek ve bu yolla iletişim ağınızı güçlendirmek, en doğru adımlardan biridir. Fakat bazı iş ilanlarında marka yönetimi ile pek ilgisi olmayan bölümleri de görebiliriz. Örneğin, mühendisliğin çeşitli alanları iş ilanlarında istenen niteliklerden biri olabiliyor. Burada şu soruyu sorabilirsiniz: "Marka yönetimi ve pazarlama ile mühendislik nasıl bir arada olabiliyor?" Daha önce de belirtiğimiz üzere marka yönetimi, strateji ve analiz odaklı bir alandır. Bundan dolayı mühendisliğin bazı alanları, veri, strateji ve analiz odaklı olabiliyor ve iş ilanlarında da bu nitelik istenebiliyor. Aslında bölümden ziyade mesleğe adım atmak için marka yönetiminin ihtiyaç duyduğu niteliklere sahip olmak daha önemlidir.
Marka yöneticisi olmak için gereken beceriler arasında: planlama yetkinliği, girişkenlik, iletişim becerilerini etkin kullanma ve veri analizini kullanabilme gibi nitelikler vardır. Söz konusu niteliklere sahip olmak için pazarlama, reklamcılık ve halkla ilişkiler alanında bilgi birikimine sahip olmak gerekir. Bir önemli nitelik ise yabancı dil bilme yetkinliğidir. Özellikle üst düzey şirketlerin marka çatısı altında çalışmak istiyorsanız İngilizce başta olmak üzere yabancı dilleri öğrenme konusunda gerekli adımları atmalısınız. Bir başka önemli nitelik de dijitalleşmeye olan yatkınlığınızdır. Artık markalar, dijital yöntemlerle strateji ve uygulama üretme peşinde. Dolayısıyla dijital pazarlama ve dijital reklamcılığa vâkıf biri, istenen bir çalışan olacaktır. Bu alanlarda bilgi birikimi edinmek ve yöntemlerin neler olduğunu anlamak için dijital pazarlama, içerik pazarlaması, reklamcılık ve marka yönetimi alanlarında eğitimler alabilirsiniz.
