Kısa filmlerin popülerliği gençler arasında giderek yaygınlaşıyor. Amerikan Film Enstitüsü tarafından yapılan araştırmaya göre, kısa filmler genellikle 20-60 dakika sürüyor; Ülkemizde Kültür ve Turizm Bakanlığı 30 dakikanın altındaki filmleri kısa film kategorisinde değerlendiriyor ve destekliyor.
Kısa film, kişinin psikolojisine ya da içsel hislerine odaklanır. Kısa filmlerin benzersiz olma sebebi, uzun metrajlı filmlere kıyasla derin duyguları kısa sürede ifade edebilmeleridir. Kısa film nasıl çekilir? Kısa film çekimi için hangi aşamaları tamamlamak gerekiyor?
Kısa Film Çekimi Aşamaları
Kendi kısa filminizi çekmek istiyorsanız, öncelikle neler gerektirdiğini bilmelisiniz. Kısa film çekmek kolay değil. Çoğu yapım şirketi daha kısa süreli ve daha az seyircili film yapmak için para yatırmaya isteksiz. Pek çok kısa film yönetmeni; yapımcı bulmakta zorluk yaşıyor ve bulamıyor.
Uzun metraj filmlere göre daha az maliyetli kısa filmler genellikle küçük bir bütçeye sahip. Kore Film Konseyi istatistiklerine göre, Kore'deki en pahalı kısa filmler şunlardı: "Paparazzi" (2013) ve "Kraliçenin Sınıfı" (2014). Bütçeleri 5 milyar Güney Kore wonu. Ülkemizdeki kısa film bütçeleri ise çok daha az. En yüksek bütçeli uzun metraj filmler ise "Silenced" (2006), Running Boy" (2005), A Moment to Remember" (2004) ve "Dae Jang Geum" (2003). MAliyetleri 6-7'de milyar won. Kore örneğinin aksine ülkemizde uzun metraj film bütçesine yakın maliyette çekilen kısa film yoktur kanaatindeyim.
Yönetmenin kısa filmi için yatırımcı bulması ilk adım kabul edilebilir. Yatırımcı bulsa bile izin süreci uzayabilir. Yapımcı bulamadığında ise filmin maliyetiyle ilgili çözümleri yönetmen üretmek zorunda kalır. Yönetmenin yapması gerekenler sponsor bulmak ya da filmin bütçesini hazırlamakla sınırlı değil.
Yönetmen, seti oyuncular için daha güvenli hale getirmek amacıyla pek çok şey yapmalı.
Kamera gibi birçok ekipman kiralamalı ve yer ücretlerini de ödemelidir.
Çekim sırasında bir şeylerin ters gitmesi yeni maliyetleri de ortaya çıkarabilir. Hasar gören kamera merceğini değiştirmek gibi.
Çekimin ardından gelen aşama ise kurgu ya da diğer ifade ile montaj. Yönetmenin, filmi düzenlemek için de kısa bir süresi vardır. Yine Kore sineması üzerinden örnek vermek gerekirse; "Paparazzi"yi yöneten Jeon Seungki'ye göre, kurguya üç gün ayırabildi. Uzun metrajlı film oluşturmak ise yaklaşık on ay sürdü. Kurgu, kısa film yapmanın en önemli kısımlarından biri. Bunun sebebi hem görsel hem de ses efektleriyle amacına ne kadar hızlı ulaşabileceğinizin kurguya bağlı olması.
Çekimi başarılı bir şekilde bitirip filmin kurgusunu yaptığınızda aşmanız gereken bir başka problem ortaya çıkıyor: Kısa filmi gösterime sokmak. Afiş ve reklam yapmak için ciddi bütçeler ayırmak gerekiyor. Masraf sebebiyle de sinema salonlarında kısa film gösterimleri çok pahalıya mal oluyor. Özellikle ülkemizde kısa filmi gösterime sokmak neredeyse imkânsız. Sinema tarihinin en iyi kısa filmi yapsanız bile, popüler olan ulusal kısa film yarışmasına seçilmedikçe kimse filminizden haberdar olmaz. Oscar ödüllü kısa filmlerin dijital platformlarda seyirciyle buluşabildiğini hatırlatmakta fayda var.
Kısa film çekmek için cep telefonlarının çözüm olarak düşünülmesi ise doğru bir bakış açısı değil. Yüksek kaliteli kameralar ve kurgu yazılımları da dahil olmak üzere giderek artan sayıda işleve sahip cep telefonlarını kullanarak amatörlerin kendi başlarına iyi bir kısa film çekmesi zor.
Kısa Film Çekebilmek İçin İzlenen Yol
Kısa film çekmek, tamamlamak ve gösterime sokmak bir hayli zor. Daha derinlikli filmler yaratmak isteyen birçok yönetmen, kısa film çekmenin zorluklarının da bilinciyle uzun metrajlı filmler yapmayı tercih ediyor. Başka bir deyişle, en iyi bildikleri şeye bağlı kalıyor: "Dae Jang Geum", "A Moment to Remember" ve "Silenced" gibi her zaman keyifle izlenebilecek uzun filmler yapmak. Bir başka gerçekte şu. Kendi başınıza kısa filmler yapmak için çok küçük bir pazar. Bu sebeple amatörlerin iyi filmler çekmesi zor.
Kısa film yönetmenlerinin doğrudan izleyicilerden gelir elde etmesinin bir yolu olmamalı mı? YouTube gibi kullanıcıların videoları izlenirken para kazanmalarını sağlayan ve böylece dijital içeriklerin dolaşımını kolaylaştıran bir sistem olsaydı çok daha iyi olurdu. YouTube, kalite ve kullanıcı sayısı açısından tüm Kore video paylaşım sitelerini çoktan geride bıraktı. Aynı şekilde ülkemizde de en çok kullanılan sosyal medya platformlarının başında geliyor.
İnternette yer alan kısa filmlerin kalitesi, diğer ülkelerle karşılaştırıldığında hala nispeten düşük. Filmleri özel sitelere ekleseniz bile, ilgiyi hak eden çok fazla film yok. Adil olmak gerekirse, bunun sahip olduğumuz çekim ortamıyla çok ilgisi olduğunu düşünüyorum - kısa film yönetmenleri kendi projelerini finanse etmek ve sevdikleri şeyi yapmak için çok fazla sorun yaşıyorlar.
Açıkçası kısa film yönetmenlerine çabalarından dolayı hayranım. Sadece başkalarının projelerinden para kazanmak istemiyorlar. Her şeyi kendileri yapıyor çünkü ancak o zaman yaptıklarından gurur ve mutluluk duyuyor.
Kısa Film Platformu Mümkün Mü?
Kısacası, ülkemizde ve tüm dünyada iyi fikir ve becerilere sahip çok sayıda yetenekli kısa film yapımcısı var. Bu yetenekleri onlara yetmiyor. Bir yönetmen parası olmasa bile bütün dünyada uzun metrajlı bir film çekebilirken, kısa film yapmak çok daha zor. Bu zorluk sebebiyle de bazı yönetmenler ana işlerinin yanında hep kısa filmler çekmeyi tercih ediyor. Peki, kısa film yönetmenlerinin yaptıkları işlerden para kazanmalarını sağlayacak fikir ne?
En iyi seçeneklerden biri tıpkı YouTube'da yaptıkları gibi kısa filmler izleyebilecekleri ve filmleri izlemek için ödeme yapma seçeneğine sahip olan web sitesi kurması. Başka bir deyişle, burası herkesin herhangi bir video yükleyebileceği bir site olmayacak. Hem amatör hem de profesyonel film yapımcıları için filmlerini yükleyecekleri dijital platform olacak. Bu filmler daha sonra başkaları tarafından küçük bir fiyata görüntülenebilecek.
Kısa Film Yapımı İçin Destek Nasıl Alınır?
Kültür ve Turizm Bakanlığı sinemayla ilgili pek çok alanda destek veriyor. İlk uzun metraj film, animasyon film, belgesel film ve kısa film yapım desteği gibi.
Başvurular pek çok işlemde olduğu gibi e-devlet üzerinden yapılıyor. Başvuru sürecinde pek çok bürokratik kısım bulunuyor. Kısa film desteği için filmlerin 30 dakikanın altında olması şartı var. Başvuruyu filmin yönetmeni ve yapımcı şirket yapabiliyor. Bir proje için ancak bir türde başvuru yapılabiliyor. Başvuru sahibi de ancak yılda tek bir projesiyle başvuru yapabilir. E-devlet üzerinden yapılan başvurunun ardından ıslak imzalı belgenin de Sinema Genel Müdürlüğüne gönderilmesi gerekiyor.
Kısa film yapım desteği için de 18 belge gerekiyor. Senaryo, sinopsis, yönetmenin görüşü, yönetmenin biyografisi gibi. Ödeme için gerekli olan belgeler de başvuru belgeleri kadar fazla. Detaylar Sinema Genel Müdürlüğü’nün sitesinde. Peki, Kültür ve Turizm Bakanlığı kaç filme ne kadar destek verdi?
Kültür ve Turizm Bakanlığı Sinema Genel müdürlüğü tarafından yapılan açıklamaya göre bu yıl 48 kısa film desteğe değer bulundu. Verilen destek tutarları ise 8000 TL ile 30000 TL arasında değişiyor. Toplam destek miktarı ise 799000 TL. Bakanlığın yanı sıra İstanbul Kültür ve Sanat Vakfı (İKSV) gibi kuruluşlar da düzenledikleri kısa film yarışmaları ile birlikte kısa film yönetmenleri destekliyor.
Dünyadaki kısa film destekleri de ülkemizle benzerlikler gösteriyor. Kore üzerinden örnek vermek gerekirse desteklenen filmin içeriğine göre destek miktarı değişiklik gösteriyor. Koreli olmayan ancak Kore kültürünü anlatan kısa filmler için 1 - 5 milyon won arası destek çıkabiliyor.
Kısa film çekmenizi kolaylaştıracak, kısa film yapımı konusunda detaylı bilgi alabileceğiniz ve kurguyu öğrenebileceğiniz eğitimleri de önermek istiyorum: İstanbul İşletme Enstitüsü online eğitimleri arasında yer alan “Kısa Film Yapımı ve Video Editörlüğü Eğitimi” Yine ödüllü kısa filmlere dair bilgi sahibi olmak isterseniz, blog sayfamızda "Ödüllü Kısa Filmler ve Kısa Film Önerileri" başlıklı içeriklere de göz atmanızda fayda var.
