Gıda, geleneksel yollardan elde edilen, insanların yaşamak için tükettiği her türlü bitkisel ve hayvansal ürünlere verilen isimdir. Canlıların büyümesinde ve gelişmesinde gerekli organik veya inorganik besilerdir. Gıda Mühendisliği bölümü ise bilimsel ve mühendislik bilgileri dahilinde gıdaların ya da besinlerin üretimi, hazırlanması, işlenmesi, paketlenmesi ve dağıtımının sağlanmasını sağlayan kişilerdir. Gıda Mühendisi olmak için üniversitelerin Gıda Mühendisliği bölümünden mezun olmak gerekir. Gıda Mühendisliği bölümü 4 yıllık lisans dereceli bir bölümdür. Gıda Mühendisleri çalıştıkları kurum ve kuruluşlarda gıda güvenliği standartlarının ve hijyeninden sorumlu olan kişilerdir.
Gıda Mühendisliği Bölümü Nedir?
Yeni ürün veya fikir geliştirirler. İnsan sağlığını koruyucu, sağlık tehdidi bulunmayan gıdalar üretimini öğreten Gıda Mühendisliği bölümü gıdaların üzerinde analiz ve değerlendirmeler yapar. Gıda Mühendisliği bölümün temel amacı, insanların sağlıklı beslenmelerini sağlamaktır. Gıda Mühendisleri fabrikalar dahil olmak üzere gıda ile ilgili her sektörde çalışabilirler. Gıda Mühendisinde bulunması gereken özellikler aşağıda sıralanmıştır.
Ekip çalışmasına uyumlu olmak,
Sözlü ve yazılı yeteneğe sahip olmak,
Sayısal beceri ve analitik düşünceye hakimlik,
Gıda temizliği ve hijyeni konusunda titiz davranmak.
Gıda Mühendisliği iki dala ayrılır. Bunlar Gıda Teknolojisi ve Gıda Bilimidir. Gıda Bilimi, gıdaların kimyası, gıda mikrobiyolojisi, enzimi ve kalitesi gibi alanlarla ile ilgilenir. Gıda Teknolojisi ise bitkisel ve hayvansal gıdaların işlenmesiyle, biyoteknoloji gibi konularla ilgilenir.
Gıda Mühendisliği Bölümünden Mezun Olanlar Ne İş Yapar?
Gıda Mühendisliği bölümünün 4 yıllık lisans programını tamamlayıp mezun olan kişilere “Gıda Mühendisi” denir. Gıda mühendisi, üretilen ve yapılan gıdaların kurallara uygun bir şekilde paketlenmesini, taşınmasını ve hijyenini sağlayan kişilere denir. Bu bölüm mezunu olan öğrenciler fizik, kimya, mikrobiyoloji gibi bölümlerle iş birliği yaparak çalışmalar yürütür. Gıda mühendislerinin genellikle çalışma alanları şöyledir:
Restoran,
Catering Firmaları,
Laboratuvar,
Fabrikalar,
Ofisler.
Bu ve bunun gibi çok çeşitli yerlerde iş bulma imkanları yüksektir. Gıda Mühendisinin mesleki anlamda sorumlulukları vardır. Kısaca Gıda Mühendisi ne iş yapar sorusunun cevabı şöyledir:
Gıda mühendisi öncelikle gıdaların işlenmesini, paketlenmesini ve korunmasını sağlar.
Hijyen şartlarına uygun gıda güvenliğini sağlar.
Gıda numunelerini inceler, raporlandırır ve test eder.
Yiyeceklerin içerisinde bulunan katkı maddelerinin kullanımını denetler.
Yerin ürün fikirleri geliştirir.
Gıda üretimi için ekipman ve sistemler tasarlayarak, uygulamaya koyar.
Üretim ve performans için denetlemeler yapar.
Ayrıca Gıda Mühendisliği bölümünden mezun olanlar Sağlık Bakanlığı, Tarım Bakanlığı ve Orman Bakanlıklarında yatırım uzmanı, proje mühendisi, kalite kontrol uzmanı olarak da çalışabilmektedirler. Bunun haricinde bu bakanlıklar da gıda üzerine danışmanlıkta yapabilmektedirler.
Gıda Mühendisliği Bölümü Dersleri Nelerdir?
Gıda Mühendisliği bölümü programında mevcut olan dersleri tamamlamak ve not ortalamasını üniversitenin koşuluna göre yüksek tutmak mezuniyet için yeterlidir. Bu bölüm gıdanın işlenmesini, yeni ürünlerin geliştirilmesini, kalite kontrol, ürün muhafaza etme ve pazara sunulması hakkında bilgiler veren bir bölümdür. Bununla birlikte pratik, bu konulara karşı bilgi ve becerisi olan mühendisler yetiştirmeyi amaçlar. Gıda Mühendisliği bölüme ait dersler şöyledir:
Gıda Mühendisliğine Giriş
Madde ve Enerji Dengeleri
Gıda Mühendisliği İşlemleri 1-2
Gıda Mikrobiyolojisi Laboratuvarı
Gıda Mühendisliğinde Matematiksel Modelleme
Gıda Maddeleri Laboratuvarı
Gıda Mikrobiyolojisi
Gıda İşlemleri
Gıda Kimyası
Gıda Maddelerinin Fiziksel Özellikleri
İşlenmemiş Gıdalardaki Biyokimyasal Değişimler
Uygulamalı Kinetik
Uygulamalı Gıda Mikrobiyolojisi
Gıda Biyoteknolojisi
Gıda Endüstrisinde İşlem Kontrolü Uygulamaları
Fermantasyon Teknolojisinin Mühendislik Prensipleri
Gıda Teknolojisi
Gıda İşletmelerinin Sanitasyonu
Gıda Mühendisliği İşlemleri Laboratuvarı
Gıda Muhafaza Kimyası ve Ambalajlama
Gıda Mühendisliği Tasarımı
Gıda Ürün ve Fabrika Tasarımı
Gıda Kalite Kontrolü
Duyusal Analiz
Gıdaların Kurutulması ve Kurutucular
Gıda Pazarı ve Mevzuat
Konvansiyonel Olmayan Gıda Koruma Teknolojilerinin Mühendislik İlkeleri
Gıda Mühendisliği Araştırmaları
Gıda Mühendisliğinde Özel Konular: Gıda ve Sağlık
Gıda Mühendisliğinde Özel Konular: Gıda Mikrobiyolojisinde Mikrobiyel Genotiplendirme
Gıda Mühendisliğinde Özel Konular
Gıda mühendisliği bölümü dersleri genel olarak gıda ve konularına göre dönemlere paylaştırılmıştır. Her üniversitenin bölüm ders isimleri farklı olsa da içerikler birbirine benzerdir. Öğretilen konular birbirinin aynısıdır. Gıda Mühendisliği bölümünün en az 30 gün süreli zorunlu stajı vardır. Bu bölümde staj tarihleri ve yapılacak zamanları üniversitelere göre değişiklik gösterebilir. Gıda Mühendisliği bölümünde öğretilen dersler genellikle sağlıkla ilgilidir. Beslenmenin temelleri, sağlıklı yaşlanma için bilgiler, obezite, ısıtma yöntemleri, ısısal ve ısısal olmayan teknolojiler, gıda yapısı ile ilgili kurutma yöntemleri gibi konuları baz alan dersler mevcuttur.
Gıda Mühendisliği Bölümü Taban Puanları ve Sıralaması
gıda mühendisliği bölümü sayısal bir bölümdür. ösym’nin tyt ve ayt sınavlarından sayısal puan türünden tercih yapılan bir bölümdür. sayısal ağırlıklı bir bölüm olduğu için sınavlarda matematik ve fen bilimleri soruları çözmeniz gerekmektedir. bölümde bazı üniversitelere bağlı olarak ingilizce eğitimde verilmektedir. burslu ve indirimli olarak aldığınız puan doğrultusunda gıda mühendisliği bölümünü tercih edebilirsiniz. bu bölüme ait en yüksek taban puanına sahip üniversitelerden bazıları şu şekildedir:
Puan olarak yüksek bir bölümdür. Gıda Mühendisliği bölümünü tercih eden öğrencilerin puanı yüksek olduğu takdirde yukarıdaki üniversiteleri tercih edebilir. Türkiye’de hemen hemen her üniversite de bu bölüm mevcuttur. İngilizce olan bölümlerin müfredat program içerikleri de İngilizcedir. Gıda Mühendisliği bölümünün öğrenim süresi 4 yıldır. Lisans programı içerisinde staj imkanı sunan bu bölüm öğrencilerine mezun olduktan sonra Gıda Mühendisliği Lisans Diploması verilir.
Bu bölüm çoğu devlet üniversitesinde olmasına rağmen birçok özel üniversitede de bulunmaktadır. Bazı üniversiteler burslu, bazıları ise %75, %50 indirim imkanı ile eğitim verirler. Manisa Celâl Bayar Üniversitesi’nde Gıda Mühendisliği bölümünün ikinci öğretimi de vardır. Puanınız düşük olsa bile kontenjan sayısını dolduramadığı için tercih yapabilirsiniz. Ayrıca Manisa Celâl Bayar Üniversitesinin 1 kişilik KKTC uyruklu öğrenci kontenjanı da bulunmaktadır.
Sıkça Sorulan Sorular
Gıda mühendisliği bölümüne giriş için hangi sınavlara ve hangi puan türüne göre başvuru yapmalıyım?
gıda mühendisliği Bölümüne Başvuru İçin Gerekli Sınav ve Puan Türü
bölümüne başvuru yapabilmek için öncelikle Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS)’na girmeniz gerekmektedir. YKS sonucunda elde edeceğiniz TYT (Temel Yeterlilik Testi) ve AYT (Alan Yeterlilik Testi) puanları, bu bölümü tercih etmek için kullanılacaktır.
TYT ve AYT Puan Türleri
TYT, Türkçe ve Matematik alanlarında temel yeterlilikleri ölçmeye yönelik bir sınavdır ve tüm adayların katılması zorunludur. AYT ise adayların tercih ettikleri alanlara göre Sosyal Bilimler, Fen Bilimleri, Matematik ve Türk Dili ve Edebiyatı-Coğrafya testlerinden oluşmaktadır. bölümünü tercih etmek isteyen adayların başarılarının değerlendirildiği puan türü ise Sayısal puan türüdür.
Bölümüne Giriş Puanı ve Sıralama
Her üniversitenin bölümü için belirlediği sıralama ve taban puanı farklıdır. Bu nedenle, öğrenci adaylarının tercih etmeyi düşündükleri üniversitelerin bölüm taban puanlarını ve sıralamalarını ÖSYM'nin resmi internet sitesi üzerinden kontrol etmeleri önemlidir.
Bölümünden Mezuniyet
bölümünde lı olabilmek ve mezun olabilmek adına, öğrencilerin alacakları dersleri yla tamamlamaları ve not ortalamalarını üniversitenin koşuluna göre yüksek tutmaları gerekmektedir. Ayrıca, bu bölümün sağladığı pratik eğitim ve staj tecrübelerine önem vermeleri, gelecekteki kariyerleri için önemli bir adım olacaktır.
bölümüne başvurmak isteyen adaylar, sınav ve puan türlerine önem vererek, istedikleri üniversitedeki fırsatlarına göre başvuru gerçekleştirebilirler. Başarılarını üniversite sürecinde de sürdürerek, sektöre nitelikli ve bilgili bir gıda mühendisi olarak giriş yapabilirler.
Gıda mühendisliği eğitimi süresince öğrencilerin edinmesi gereken temel bilgi ve beceriler nelerdir?
Gıda mühendisliği eğitimi süresince, öğrencilerin bir dizi temel bilgi ve beceri edinmeleri gerekmektedir. Bunlar arasında, gıda kimyası, gıda mikrobiyolojisi ve gıda kalitesi gibi temel bilgi alanlarına odaklanma becerisi bulunmaktadır. Ayrıca, bitkisel ve hayvansal gıdaların işlenmesi ve biyoteknoloji alanlarına da hakim olmaları gerekmektedir.
Öğrenciler ayrıca, gıdaların üretimi, hazırlanması, işlenmesi, paketlenmesi ve dağıtımı hakkında kapsamlı bilgi sahibi olmalıdır. Gıda güvenliği ve hijyen standartlarına uygunluk bilgi ve becerileri, bu alanda çalışacak mühendisler için çok önemlidir.
Gıda mühendisliği eğitimi süresince öğrenciler ayrıca, kimya ve mikrobiyoloji gibi bilim dallarıyla etkin iş birliği yapma becerisini de geliştirmelidirler. Çünkü gıda mühendislerinin çalışma alanları oldukça çeşitlidir ve bu dallar arasında koordinasyon sağlamak önemlidir.
Son olarak, gıda mühendisliği öğrencileri, yeni ürünlerin geliştirilmesi, kalite kontrol, ürün muhafaza etme ve pazara sunma gibi alanlarda yetkinlik geliştirmelidir. Mühendisler, pratik uygulamalar ve problem çözme becerileriyle birlikte teorik bilgilerini de birleştiren bir yaklaşıma sahip olmalıdır.
Özetle, gıda mühendisliği eğitimi süresince, öğrenciler teorik bilgi ve pratik uygulamaların entegrasyonunu sağlayacak bir dizi temel bilgi ve beceri edinmelidir. Bu, onlara, gıda ve beslenme sektöründe başarılı bir kariyer yapma olanakları sağlar.
Mezun olan gıda mühendislerinin kamu ve özel sektördeki iş imkanları ve kariyer yolları nelerdir?
Gıda Mühendislerinin İş İmkanları ve Kariyer Yolları
Gıda mühendisliği bölümünden mezun olan kişiler, geniş bir iş alanında kariyer fırsatlarına sahip olabilmektedirler. Öncelikle, gıda mühendisleri hem kamudaki ilgili bakanlıklar hem de özel sektördeki gıda ile ilgilenen birçok işletmede çalışabilirler. Kamu sektöründe gıda mühendisleri genellikle Tarım ve Orman Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı gibi alanlarda kalite kontrol uzmanı, proje mühendisi veya yatırım uzmanı pozisyonlarında görev alabilmektedirler.
Özel sektörde ise gıda mühendisleri, gıda üretimi yapan fabrikalar, gıda kalite kontrol laboratuvarları, gıda ambalaj ve paketleme şirketleri, süpermarketler ve yiyecek içecek servisi veren restoranlar gibi işletmelerde istihdam edilebilmektedirler. Ayrıca, gıda mühendisleri kendi işlerini kurma imkanına da sahiptirler. Bu durumda, bir gıda işletmesi kurarak kendi ürünlerini üretebilirler veya gıda sektörüne danışmanlık hizmeti verebilirler.
Gıda mühendisliği diplomasına sahip bireyler, alanlarına özgü yetenek ve bilgilere sahip olmaları nedeniyle çeşitli kariyer yollarını seçebilirler. Bu yollar arasında gıda üretimi, gıda kalitesi ve güvenliği, gıda teknolojisi ve gıda bilimi gibi alanlarda uzmanlaşabilirler. Ayrıca diplomaları ile akademik kariyer yolunu da seçebilirler. Yani, üniversitelerde veya araştırma enstitülerinde öğretim elemanı veya araştırmacı olarak çalışabilirler.
İlgili Kurslar
Mutfak Yönetimi Hizmetleri
Mutfak yönetimi: üretim planlama, hijyen, kalite ve maliyet kontrolü. Standart reçeteler ve denetim listeleri.
Sterilizasyon ve Dezenfeksiyon Eğitimi
Sterilizasyon–dezenfeksiyon ilkeleri ve mesleki hastalık riskleri. Güvenli uygulama protokolleri.
İşaret Dili Eğitimi (İleri Seviye)
İleri seviye işaret diliyle karmaşık ifadeler ve akış. Gerçek hayat senaryolarıyla pratik.
