Gayrimenkul değerlemesi; bir varlığın ya da gayrimenkulün, gayrimenkul projesinin ya da bir gayrimenkule bağlı hakların ve sağladığı faydaların belli bir tarihteki muhtemel değerinin bağımsız ve tarafsız olarak değerlendirilmesine verilen addır. Tüm bu süreçleri yürütmek üzere değerleme şirketleri tarafından istihdam edilen ya da değerleme şirketleri ile sözleşme imzalamak suretiyle değerleme hizmeti veren kişilere ise gayrimenkul eksperi adı verilir. tüm işlemleri gayrimenkul kurulunun lisanslamaya ilişkin düzenlemeleri çerçevesinde kendilerine verdiği gayrimenkul değerleme uzmanlığı lisansı yetkisine dayanarak yürütür.
Günümüzde oldukça önem kazanan meslek dallarından biridir. Özellikle son yıllarda yaşanan sektörel gelişmeler içerisinde en büyük paylardan birine sahip olan inşaat sektöründe, bu mesleğe mensup kişiler önemli bir role sahiptir.
Yazımızda Gayrimenkul eksperi kimdir? Gayrimenkul eksperi olmak için hangi şartlar aranır? Gayrimenkul eksperi ne kadar maaş kazanır? Gibi önemli sorulara yanıtlar aradık. Birlikte inceleyelim.
Gayrimenkul Eksperi Nedir?
Gayrimenkul eksperi, bir varlık ya da gayrimenkulün mevcut projesinin veya üzerinde sahip olduğu fayda ve hakların belli bir tarihteki ortalama değerini belirleyen meslek profesyoneline verilen addır. Bu değerleri hem bağımsız bir gözle hem de tarafsız olarak değerlendirmekle yükümlü olan kişilerdir.
Gayrimenkul eksperi; bir gayrimenkul, bu gayrimenkule ait proje ya da gayrimenkule ait hak ve yararları değerlendirecek olan gayrimenkul değerleme işletmelerinde istihdam edilen meslek mensubudur. Değerleme firmalarıyla sözleşme yaparak değerleme hizmetini gerçekleştirmekle yükümlüdür. Heyetin lisanslamaya ilişkin belirlemiş olduğu düzenlemeler kapsamında “Gayrimenkul Değerleme Uzmanlığı Lisansı” almaya hak kazanır.
Gayrimenkul eksperi olmak isteyen kişiler 4 yıllık ilgili bölümlerden birinde eğitimlerini tamamlamaları gerekir. Bunlar; mühendislik, Peyzaj, Ziraat Mühendisliği, Makine Mühendisliği, Endüstri Mühendisliği, Harita Mimarlığı, Ekonomi, Şehir ve Bölge Planlama, İşletme ve çeşitli Mimarlık fakültelerinden biri olabilir. Bu bölümlerde verilen eğitimlere katılabilmek için üniversiteye giriş sınavından belli bir puan almalı ve başvuru yapmış olmanız gerekir. Eğitimlerini tamamlayan öğrenciler, lisanslarını aldıktan sonra bu alanda çalışmak için başvuru yapabilir. Eğitimleri süresince kendilerini alana yönelik hazırlamaları da önerilir. Sektörel gelişmeleri yakından takip etmeleri önemlidir.
Gayrimenkul Eksperi Ne İş Yapar?
Gayrimenkul satın alma sürecinde bilinmesi gereken en önemli unsur gayrimenkulün değer tespitinin doğru yapılmış olmasıdır. Bu değer tespitini yapacak olan gayrimenkul ekspertizleri ise konusunda uzman ve lisans sahibi kişilerdir. Satın almak istediğiniz gayrimenkul için talep ettiğiniz kredi miktarı, ekspertizin hazırlayıp, sunduğu değerleme raporuna göre ortaya çıkar. Konut kredisi alabilmek için gayrimenkul ekspertiz raporu düzenlenmesi zorunlu bir uygulama olarak karşınıza çıkacaktır. Dolayısı ile bu aşamada gayrimenkul ekspertizine önemli görevler düşmektedir. Gayrimenkul değerleme uzmanı olarak da adlandırılan gayrimenkul eksperinin görev ve sorumlulukları aşağıdaki gibi sıralanabilir.
SPK (Sermaye Piyasası Kurulu) ve BDDK (Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu) kapsamında her çeşit gayrimenkulün değerlemesini yapmakla sorumlu kişidir.
Saha çalışmaları yapar.
Tarafsız ve bağımsız olacak şekilde hem piyasa hem de çevre şartlarını analiz etmelidir.
Resmi kurumlarının inceleme işlemlerinin eksiksiz yapılmasından sorumludur.
Uluslararası Değerleme Standartları çerçevesinde ve firma teknik kurallarına uygun olacak şekilde rapor düzenlemelidir.
Gayrimenkul Eksperi Maaşları
Gayrimenkul için tespit yapacak ekspertizi genellikle kredi kuruluşu belirler. Bu da genelde aralarında sözleşme yaptıkları bağımsız bir ekspertiz olarak seçilir. Konutların değer tespiti genellikle satış karşılaştırması ya da maliyet hesabına göre yapılmaktadır. Satış karşılaştırma yaklaşımında tespit işlemi ile uğraşan kişi gayrimenkulü o bölgede satılan diğer konutların pazar fiyatları ile karşılaştırma yaparak değerlendirir. Maliyet yaklaşımında ise inşaat maliyeti göz önünde bulundurulması gerekiyor. Gayrimenkul eksperi bu alanda uzmanlaşmış durumdaki kişilere denir. Gayrimenkul sektöründe işin dinamiklerini çözümleyerek müşterilere danışmanlık hizmeti verebilecek seviyeye ulaşmış nitelikte kişilerdir.
Eksper unvanına sahip olan kişiler, sorumlu olduğu gayrimenkul alanı ile alakalı yeterli düzeydeki bilgi birikimlerini müşterileri ile paylaşmakla sorumludur. Eğer kişi eksper olarak çalışma yaşamına devam etmek istiyorsa bunun için alanı ile alakalı eğitimleri almış olması gerekir. Gayrimenkul eksperi bağlı olduğu kurumun fiyat politikasına göre gelir elde etmektedir. Kişinin tecrübesi, eğitimi ve sahip olduğu nitelikler de kazançlarında rol oynayan unsurlardandır. Peki, gayrimenkul eksperi ne kadar maaş kazanır?
İş yaşamına yeni başlamış bir gayrimenkul eksperinin 4.500 TL maaş kazandığı görülmektedir.
Uzmanlık, tecrübe ve kıdemle ortalama 6.000 TL’ye kadar kazanç sağlayabilirler.
Bu alanda alınan en yüksek maaş ise 8.000 TL olarak görülmektedir.
Gayrimenkul Eksperi Nasıl Olunur?
Gayrimenkul alanında çalışmak isteyen kişiler eksper olma şartlarını araştırır. Hangi eğitimlerin kabul gördüğü, nasıl bir kariyer yaşamı ile karşılaşacakları merak konusudur. Gayrimenkul eksperi olmak için 4 yıllık mühendislik, Peyzaj, Ziraat Mühendisliği, Makine Mühendisliği, Endüstri Mühendisliği, Harita Mimarlığı, Ekonomi, Şehir ve Bölge Planlama, İşletme ve çeşitli Mimarlık bölümlerinden herhangi birinden mezun olmanız gerekir. Bu bölümlerde verilen eğitimlere katılabilmek için üniversiteye giriş sınavından seçeceğiniz bölümün belirlediği puan ve üzerini almanız gerekir. Gayrimenkul eksperi olmak için SPK'nın verdiği Gayrimenkul Değerleme Uzmanı eğitimine katılıp, lisans almanız gerekir.
Ayrıca üniversitede aldığınız eğitimde ilgili bölümlerde verilen Bölge Planlama, Harita Bilgisi, Kent Sosyolojisi, Fiziksel Çevre Kontrolü, Metropoliten Planlama, Planlama ve Ekoloji gibi dersleri geçerek başarılı bir şekilde tamamlamanız gerekir. Gayrimenkul eksperi olarak çalışmak isteyen kişiler için eğitim tek başına yeterli olmayabilir. Aynı zamanda mesleki niteliklere de sahip olmak gerekir. İşverenler eğitim ve tecrübe kadar kişilerin sahip olduğu nitelikleri de incelemektedir. Bu nitelikler başarılarında önemli roller üstlenir.
Alanına dair teknik usul ve esaslara hakim olmaları beklenir.
Etkili iletişim becerisi sergilemelidir.
Bireysel olarak çalışmaları olacağı gibi ekip çakılması içinde de olacaktır. Bu sebeple ekip çalışmasına yatkınlık göstermelidir.
Planlama ve iş takibi becerisine sahip olmalıdır.
Mesleki gelişim ve yeniliklere açık olmalıdır.
Aktif araç kullanabilmelidir.
Erkek adaylar için askeri yükümlülüğü bulunmaması istenir.
