Kariyernet Kariyer Danışmanı Tuba Karadağ İyiokur, bize kariyer danışmanlığı yapacak ve bir takım özel bilgiler paylaştı. Mülakatları, başarılı CV hazırlamayı, mülakat öncesi neler yapılması gerekiyor kısımlarını anlattı.
Tuba Karadağ İyiokur kimdir?
1995’te Robert Koleji’nden mezun olduktan sonra 1999’da İstanbul üniversitesi İngilizce işletmeden mezun oldum. Hızlı bir şekilde bir fiil iş hayatına atıldım. 22 yıldır da aralıksız olarak devam ediyorum. Farklı sektörlerde ama hep pazarlama departmanlarında çalıştım. 2013 yılında kariyer net ile keşişti yolum. Geçen yıl da kariyer danışmanı pozisyonuna atandım. Farklı üniversitelerle ya da eğitim kurumlarıyla iş birliği yapıp bilgi birikimini ve deneyimimizi anlatmaya çalışıyorum.
Kendini tanımak neden önemli?
Yaştan statüden, pozisyondan bağımsız olarak yapılması gereken adımlardan biri kendimizi tanımak. Eğer kendimi öz farkındalığımı yakalayamazsam özgeçmiş üzerinde neyi ön plana çıkaracağım konusu muallakta oluyor. Kendimi tanıyıp bu süreçlere giriyor olmak önemli. Her daim yamamız gerekiyor, insanlar değişiyor.
Kendimizi tanımak için neler yapacağız?
i̇ş hayatından ne bekliyoruz? önce bu soruyu soracağız. ben çalışma hayatında ne katmak istiyorum? nasıl değerlerim var? başarılarım neler? güçlü yanlarım, kendime güvendiğim alanlar ve çalışmak istediğim alanlar neler? bu tip soruları sorup cevapları bulmak çok çok önemli. sonrasında üçüncü kişilere danışacağız. eş dost, hocalar, okuldaki kariyer merkezi. güçlü yönleri ve gelişmesi gereken yanları sormak gerekiyor. son olarak tanımak için kişilik envanterlerinin ve testlerinin çözülmesini öneriyorum. veriler sunup farkındalık sağlamaya çalışıyor. ara ara belki yılda bir yapmak önemli oluyor.
Hedef nasıl belirlenir?
Kendimizi tanıdıktan sonra buna uygun hedefler belirleyeceğim. Okuduğum bölümle mutluyum ve bu alanda çalışmak istiyorum. O zaman bir staj yapalım diyorum. İngilizcede iyi değilim, hemen kursa yazılma hedefi koyuyorum. Hedef belirlemeden de yola çıkılır ancak hem zaman hem de vakit kaybedersiniz. Hedefiniz olsun. Değişebilir ve revize edilebilir ancak mutlaka hedef olmalı.
Hedef belirlemek neden önemli?
Biz bir anket yaptık sadece yüzde 60’ı hedef koyuyoruz dedi. Bir araştırma sonucundaki örnek hedefler. Herkesin hedefinin kendine özgü olması lazım. Hayallerin, becerilerin, geldiği yolculuk farklı. Başkalarının biçtiği kıyafetleri giymektense ben nasıl kıyafet giymek istiyorum kısmına önem verin. Fikir alın her zaman ancak kendi kararlarınızın da arkasında durun.
Fark yaratan özgeçmiş nasıl hazırlanmalı?
Hedefe giden yolda aktif rol alacağım ve sahaya çıkacağım. Staj ilanı dahil ilanlara binlerce başvuru gelir. Rekabet var burada. Bu rekabette en önemli silahım ne? Özgeçmiş. Binlerce başvurudan sıyrılmak için etkili ve fark yaratan özgeçmiş hazırlamak gerekiyor. Özgeçmiş işini ciddiye alacağız. Çalışacağız, üzerinde düşüneceğiz, kendi özgeçmişimizi, kendi kelimelerimizle, kendi iletişim dilimizle yazacağız. 1-2 sayfa aralığında olabilir. Uzunluktan ziyade içerik önemli.
Özgeçmişte nelere dikkat edilmelidir?
En basit görünen nokta iletişim bilgileridir. Güncel olmalıdır.
Neler deneyim sayılır?
Deneyim staj veya çalışmaların hepsi deneyimden sayılır. 4 yılı bitirdikten sonra deneyim hanesinin dolu olduğundan emin olmak zorundayız. Deneyim kazandın ama bunu aktarman da lazım.
Deneyimler nasıl yazılmalıdır?
Deneyimde başlıkları yazıp bırakmamak lazım. Deneyimde neler yapıldığı da yazılmalı.
Her özgeçmişte yabancı dil önemli midir?
Özgeçmişte yabancı bilgisi olmalı. Öğrencilerin yüzde 77’si en az bie dil konuşuyor. Yabancı dile yatırım yapman lazım. Edebiyat öğretmeni olsan da spor akademisinde olsan da böyle. Sektörünle ilgili araştırma yapman için yabancı dil şart.
İşverenler adaylardan ne bekliyor?
En başta sorumluluk sahibi olsun diyorlar. Sahip olmadığınızı düşündüğünüz bir beceri varsa hemen o beceriyi edinmek için kendimize bir hedef koymamız lazım.
Eğitimler ve seminerler ne kadar önemli?
Online ya da örgün fark etmez eğitimler önemli. Son 1 yıldır kurs ve eğitime katılmamışsa öğrenme hevesinden ve gelişime açıklığından şüphe ederim. Kursun eğitimin sertifikalı olması şart değil.
İlginç mülakat soruları
Yaratıcı değişik mülakat soruları da sorulur. Ezberlenmiş öğretilmiş cevaplar. Adaylar standart sorular standart cevapları veriyor. Yanlış tanımış oluyoruz adayları. Bunun önüne geçmek için de yaratıcı sorulara yöneliyoruz. Böyle sorularda paniklemeyin.
Mülakat öncesi neler yapılmalıdır?
Mülakat öncesi sınava çalışır gibi araştıracağız. Hazırlanacağız. Firmayı araştıracağız, vizyonu misyonu ne? sosyal medya hesaplarını karıştır. Kimle görüşeceğini araştır. Mülakatın bir yerinde sana soruyoruz. Hazırlıklı mı geldin, tutkulu istekli misin?
Mülakat çeşitleri nelerdir?
Sizlerin karşına çıkan birebir mülakat. Bir de online mülakat.
Yüz yüze mülakatlarda nelere dikkat edilmelidir?
Ofise gittiğiniz mülakatlarda adresi öğren ona göre gecikmeyeceğin bir saatte yola çık. Oldu da geciktin hemen haber vermen lazım. Haber vermeden geç kalının ya da gidilmeyen mülakatlarda ikinci şans alma ihtimali yok.
Online mülakatlarda nelere dikkat edilmelidir?
Online mülakatlarda ise hazırlıklar teknik hazırlıklar. Görüşeceğimiz platformu öğreniyoruz. Uygulamayı indiriyorum. Öğreniyorum ve hazır oluyorum kamere ayarları önemli, tercihen kol mesafesinde olmalı. Kameranın açısı önemli. Kamera göz hizasında olmalı ki göz teması kurulsun. İkincisi de ışık ayarı, ışık karşıdan gelmeli. Arkadan geldiğinde sen karanlıkta kalıyorsun.
Doğru ilk izlenim için ne yapılmalıdır?
Online mülakatta kamera mikrofon açık bekleyin. Göz teması kurup, gülümsüyorum. İlk izlenimin etkisi yüzde 90. Ofiste ise yine kişinin gözüne bakıp gülümsüyorum. Tokalaşmada da iki el birbirini kavrayacak. İlk izlenimde göz teması, daimi gülümseme ve sağlam tokalaşma yapıyoruz.
Mülakatta beden dili neyi ifade eder?
İlk karşılaşmada yüzde 55 görüntü ve beden dili. Tok sesle, özgüvenle sağlam ses, inişli çıkışlı bir konuşma şekli yüzde 38’ini kapsadı. Ne söylediğimiz ise sadece yüzde 7 etkili. Duruş önemli, dik duruyoruz, omuzlar dik, gövdem karşıki ile yüz yüze olmalı. Bekleme salonunda ayaklarım yere düz ve sağlam basacak.
Görüşme salonunda yine oturuş aynı, omuzlar dik. Ayaklar yine düz ve sağlam, ayak ya da bacak sallamıyorum. Diğer türlü kaygı endişe imajı veriyoruz. Görüşmenin en az yüzde 70’inde kişinin gözüne ya da kameraya bakıyoruz. Abartılı mimikler yapmayalım. Jestlerde eller kolar kıpraşmayacaklar. Yüzük çevirmeler, kadınlarda kolye ile oynamalar, erkeklerde sakalla oynama. Eller masada olacak.
Mülakat sonunda sorulabilecek sorular
Eski şirketinizi kötülemeyin, olayları kişiselleştirmeyin. Maaş konusunu ilk açan siz olmayın. Çalışma saatleriyle ilgili konuşmayın. Siz de mülakatın sonunda bir ya da iki soru sorunuz. Soru sormadığınızda meraksız ve tutkusuz görünürsünüz. Gelişim, eğitim odaklı ya da pozisyon içeriğiyle ilgili sorular sorun. Sürecin devamıyla ilgili sorun.
Mülakat sonrasında neler yapılmalıdır?
Kendinizi değerlendirmelisiniz. Neleri iyi yaptım, neleri kötü yaptım? Bunları yapıtınızda sonraki mülakatlarda aynı hatayı yapmıyorsunuz. Mülakat sonralarında simülasyon yapın. Arkadaşınızı oturtun karşınıza ve tecrübe yapın.
Dijital yaka hakkında ne düşünüyorsunuz?
Pandemi ile birlikte dijital becerileri kuvvetli adaylar isteniyor. Uzaktan çalışmada dijital yetkinliklerin gelişmesi önemli. Bu kişiler daha aranan kişiler. Kendi işiniz de dahil olmak üzere dijital becerileri kazanmak için yatırım yapmak gerekiyor kendimize.
Kişisel ve mesleki yetkinlik nedir?
Kişisel mesleki yetkinlikler teknik ve ince beceriler demektir. Meslek teknik yetkinlikler çalışacağın alanla ilgili bilgi birikimini geliştiren eğitimler. İnce beceri tarafı ise yalnızca belli bir alana ait beceriler değil de her alanda seni başarıya taşıyacak soyut beceriler. Empati, duygusal zeka, takım çalışması gibi.
Ön yazı nasıl yazılmalıdır?
Başvuruya özel ön yazı, başvurduğunuz pozisyonun nabzına göre şerbet verdiğiniz yer. İlanın içeriğini okuyoruz. Bu beş özellikten 3 var. Firmanızın şu pozisyonuna başvuruyorum. Aranan niteliklerden şu üçüne sahibim, çünkü demek lazım. Sonrasında kendinizin güçlü yanlarından bahsetmen lazım. Sonrasında da teşekkür ve kapanış.
Kimler referans olarak yazılmalıdır?
Akademik ya da profesyonel hayattan tanıyan kişiler referans yazılır. Anne, kuzen yazılmaz.
Fark yaratan özgeçmiş nasıl hazırlanmalı?
Binlerce başvurudan sıyrılmak için etkili ve fark yaratan özgeçmiş hazırlamak gerekiyor. Özgeçmiş işini ciddiye alacağız. Çalışacağız, üzerinde düşüneceğiz, kendi özgeçmişimizi, kendi kelimelerimizle, kendi iletişim dilimizle yazacağız. 1-2 sayfa aralığında olabilir. Uzunluktan ziyade içerik önemli.
Her özgeçmişte yabancı dil önemli midir?
Özgeçmişte yabancı bilgisi olmalı. Öğrencilerin yüzde 77’si en az bie dil konuşuyor. Yabancı dile yatırım yapman lazım. Edebiyat öğretmeni olsan da spor akademisinde olsan da böyle.
Özgeçmişte Deneyimler nasıl yazılmalıdır?
Deneyimde başlıkları yazıp bırakmamak lazım. Deneyimde neler yapıldığı da yazılmalı.
