Endüstri ürünleri tasarımı bölümü; malzeme, üretim, mühendislik bilimleri, tasarım yöntemleri, bilgisayarla görselleştirme, maket - prototip yapımı, tasarım yönetimi gibi bir çok kavramı birbirinden ayrılmaz bir bütün halinde öğrencilerinin özümsemesini sağlamayı amaçlar. Aynı zamanda bu bir çok farklı disiplinle etkileşim halinde olabilecek ve bu koordineli süreci başarıyla yürütebilecek tasarımcılar yetiştirmek ilk hedefidir. Sektörün bu tasarımcılardan en önemli beklentisi ise seri üretim gibi endüstriyel yöntemlerle üretilen nesnelerin insanla ilişkisinin en iyi şekilde kurulmasıdır.
Endüstri Ürünleri Tasarımı Nedir?
Endüstri Ürünleri Tasarımı, diğer bir adıyla endüstriyel tasarım; üreticinin imkanları ve tüketicinin talepleri göz önünde bulundurularak; işlevsellik, ergonomi, teknik ve estetik özellikler, malzeme seçimi, üretim yöntemleri ve üretim maliyeti, ürünün pazardaki olası yeri gibi bir çok kriterin bir arada düşünülerek inovatif ürünlerin tasarlanması işidir. Kısaca sanatla estetik, malzeme bilgisi ve teknoloji, ihtiyaçlar ve pazarlama kavramlarını bir arada değerlendiren bir disiplindir.
Endüstri ürünleri tasarımı sanayi devrimiyle birlikte ortaya çıkan bir kavramdır. Bu sebeple günümüzde daha çok seri üretimle üretilen ürünlerinin tasarımı anlamında kullanılmaktadır.
Endüstri Ürünleri Tasarımının Ülkemizdeki Tarihsel Süreci Nasıldır?
Türkiye'de 1950’li yılların ikinci yarısında ilk kez gündeme gelen endüstriyel tasarım eğitiminin hayata geçmesi ancak 1970’li yılların başında mümkün olmuştur. 1971 yılında İstanbul’da MMimarSinan Güzel Sanatlar Üniversitesi’nde Önder Küçükerman tarafından (o zamanki adıyla İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi) ‘Endüstri Tasarımı’ adıyla kurulmuştur. Ardından 1979'da Mehmet Asatekin ve Güner Mutaf'ın öncülüğünde resmi olarak ODTÜ'de'de Mimarlık fakültesine bağlı olarak kurulmuştur. Günümüzde tasarım eğitimi veren lisans programları ‘Endüstriyel Tasarım’ ve ‘Endüstri Ürünleri Tasarımı’ adları altında yer almaktadır. İsim farklılığı olsa da bu iki alan birbirlerinden farklı değildir. İsim farklılığı da yurtdışında ‘Industrial Design ve ‘Industrial Product Design' program başlıklarının Türkçeleştirilmesine dayanmaktadır. Günümüzde ‘Industrial Design’ tanımı ile tüm dünyada genel kabul görmektedir.
1971 yılından 1996 yılına kadar yaklaşık 25 yıl boyunca belli başlı devlet üniversitelerinde olan bu bölüm 25 yılın ardından vakıf üniversitelerinde de öğrenci kabul etmeye başlamıştır. Günümüzde ise ‘Mimarlık’, ‘Mimarlık ve Tasarım’, ‘Sanat ve Tasarım’, ‘Güzel Sanatlar ve Tasarım’, Güzel Sanatlar, ‘Sanat, Tasarım ve Mimarlık’, ‘Güzel Sanatlar, Tasarım ve Mimarlık’ fakülteleri gibi çeşitli fakültelerin bünyesinde eğitime devam edilmektedir.
Endüstri Ürünleri Tasarımı Bölümünün, aynı isimle eğitimi vermekte olan hem 2 yıllık önlisans programı, hem de 4 yıllık lisans bölümü vardır. 2 yıllık önlisans bölümü TYT ( Temel Yetenek Testi) puanına göre öğrenci kabul ederken 4 yıllık lisans bölümü SAY (Sayısal ) puan türüne göre öğrenci kabul etmektedir. 2020 öncesinde bazı üniversiteler özel yetenek sınavıyla öğrencileri seçerek bölüme kabul ederken, 2020 yılı itibariyle endüstri ürünleri tasarımı da seçmelerde yetenek sınavı kaldırılan bölümler arasına girmiştir.
Endüstri Ürünleri Tasarımı Bölümü Dersleri Nelerdir?
Öğrenciler 3 boyutlu düşünme yeteneklerini geliştirmek adına eğitimin ilk yılında temel çizim, temel tasarım ve sanat dersleri ile tanışırlar. Ardından tasarım süreçlerine detaylarıyla girerek teknik çizim bilgisi ile desteklenen bilgisayar destekli tasarım programlarını öğrenirler. Stüdyo adı verilen atölye tipi dersliklerde projelerinin teknik ve pratik uygulamalarını yapmaya başlarlar. Tasarladıkları ürünlerin projelerini hem el çizimi, hem bilgisayar çıktıları, hem üç boyutlu maketlerini de yaparak jüri önünde sunum şeklinde sınavlara tabi tutulurlar.
Proje ve ürün geliştirme sürecinde hem konsept tasarım, hem üretim detaylarını çözmüş olmaları beklenen tasarım öğrencileri 4 yıl sonunda sektörde tecrübe edinmek ve pratik yapmak için hazırdırlar. Bu kapsamda verilen dersler üniversitelere göre değişiklik gösterdiği için temeldeki ortak dersleri aşağıdaki gibi sıralayabiliriz.
Teknik Çizim
Bilgisayar Destekli Tasarım
Ergonomi
Görselleştirme
Tasarım Stüdyosu 1-2-3-4-5-6
Tasarım Hukuku
Ambalaj Tasarımı
Oyuncak Tasarımı
Kent Mobilyaları Tasarımı
Aydınlatma Ürünleri Tasarımı
Yeni Ürün Geliştirme
Maliyet Analizi
Tasarım ve Marka
Tasarım ve İletişim
Portfolyo Tasarımı
İlgili eğitim: Sunum Teknikleri Dersi
Ürün Tasarımı Stüdyo Proje Dersleri ve Mesleki Önemi
Bölümün mesleki anlamda en kapsamlı ve temel dersi olan tasarım stüdyo (ürün tasarım) dersinin eğitim süreci boyunca tasarımcıya kattığı birçok fayda vardır. Örneğin size verilen tasarım özeti doğrultusunda araştırmalar, anketler düzenleyip gözlemler yaparak tasarlayacak olduğunuz bir problemi tespit edersiniz. Sahip olduğunuz veriler doğrultusunda ilk çizimlerinize başlar, prototip adı verilen başlangıç maketleri yaparak tasarım sürecine başlamış olursunuz. Zamanla veriler zihninizde yerine oturdukça ve bölüm öğretmenleri görüşmelerle projeniz üzerinden görüştükçe artık son aşamaya doğru yavaş yavaş gelirsiniz. Başka derslerde öğrendiğiniz bilgilerle sunum tekniklerini geliştirir ve projenin sunumunu yaparsınız. Bu dersin ilk döneminde sizden beklenen basit ama sizin tasarıma bakış açınızı yansıtan projelerdir. İlk etapta sizden beklenen çok iyi çizimler ve teknik dokümanlar sunmanız değildir. Önemli olan probleme yaklaşım şekliniz ve çözüme gidiş yolunuzdaki doğru tespitlerinizdir.
Yaklaşık 6 dönem boyunca devam eden bu proje derslerinde ilerleyen dönemlerde artık beklentiler sektörde ürün tasarlayan bir tasarımcıdan beklentilere doğru gider. Tüm dönemlerin sonunda artık mezun olma aşamasında her bir öğrencinin kendi tasarım prensipleri ve tarzı oluşur. İşte bu yüzden ürün tasarımı stüdyo dersleri diğer derslerden çok daha önem taşır. Genellikle mezuniyet öncesi dönemde alan seçimleri ile öğrenciler ürün tasarımı, tasarım yönetimi gibi farklı alanlarda farklı branş dersleri alırlar. Tüm proje dönemleri sonundaki başarınızla ve süreç içindeki ilerlemenizle nasıl bir tasarımcı olarak mezun olacağınızı aşağı yukarı şekillenir.
Endüstri Ürünleri Tasarımı İş İmkanları Nelerdir?
Endüstriyel Tasarımcıların oldukça geniş alanda ve farklı sektörlerde iş imkanları vardır. Bu alandan mezun olan kişiler;
tasarım ofisleri,
mobilya,
beyaz eşya,
takı,
elektronik ve iletişim,
oyuncak,
züccaciye,
aydınlatma,
ambalaj ve otomotiv sektörleri,
sergileme ve teşhir,
dijital tasarım, kullanıcı arayüzü tasarımı gibi insan, hizmet ve ürün kavramlarının dahil olduğu hemen her alanda çalışabilmektedir.
Endüstri Ürünleri Tasarımı Bölümü 2020 Taban Puanları ve Sıralama
Endüstri ürünleri tasarımı 2020 en yüksek taban puan ve sıralama; Orta Doğu Teknik Üniversitesi, (SAY) 432,59440 taban puanı ile, 41188. sıralamada öğrenci almaktadır.
En yüksek taban puanı ile öğrenci alan ilk 5 üniversite listesi;
ODTÜ
İstanbul Teknik Üniversitesi
Özyeğin Üniversitesi
Bahçeşehir Üniversitesi
TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi ‘dir.
Endüstri ürünleri tasarımcısının mezunları ne iş yapar?
endüstri ürünleri tasarımcıları için çalışma alanları genellikle çalışma masaları, sıklıkla çalışma arkadaşları ile beyin fırtınası yaptıkları toplantı odaları ve olmazsa olmaz profesyonel donanıma sahip bilgisayarlarıdır. endüstri ürünleri tasarımcıları genellikle ofislerde masa başında çalışsalar da, denemeler için test merkezlerinde, gerektiğinde üretim hatlarında, tasarım merkezlerinde, projeleri kapsamında araştırma yapmak adına çok çeşitli yerlerde bulunabilirler.
Endüstriyel tasarımcı olabilmek için hangi özelliklere sahip olmak gerekir?
Analitik düşünebilme,
Sanatsal yetenek,
Bilgisayar kullanma becerisi,
Kişilerarası iletişim becerileri,
Problem çözme yetenekleri,
Empati yeteneği gibi hem görsel hem sözel ve sayısal birçok alanda çeşitli yeteneklere sahip olmaları beklenir.
Endüstriyel tasarım yeni mezunları için sektör ipuçları nelerdir?
Mezun olduktan sonra sektörde iş aramaya karar verdiyseniz başarılı olmak için mezun olmadan kendinizi yetiştirmeniz gereken bazı beceriler vardır.
Tasarım odaklı düşünme (design thinking) sistemini oturtmuş olmak,
sunum tekniklerini etkili hale getirmek,
problem çözme konusunda yeteneklerinizi geliştirmek,
proje süreci boyunca verimli çalışabilmek,
girişimci olmak,
problem çözme tekniklerini geliştirmek,
inisiyatif kullanabilmek,
bağımsız verimli çalışabilmek,
takım çalışmasında uyumlu olabilmek,
görsel algılarınızı geliştirmeye ve araştırmaya açık olmak,
sorgulamak,
görselleştirme ile alakalı yazılımlara hakim olmak gibi konular endüstri ürünleri tasarımcısından kendisini geliştirmesi beklenen konulardır.
Öğrenciyken yapacağınız stajlar da sizi sektör hayatına hazırlanmanın önemli bir kısmını oluşturur. Staj esnasında kazanacağınız bir takım deneyimler de sizin ilerleyen kariyerinizde tasarımcı ağınızı geliştirmeniz için oldukça faydalı olacaktır. Her yıl tasarım öğrencisi ve profesyonellere yönelik düzenlenen bir çok tasarım yarışması da sektöre giriş yapmanız için oldukça önemlidir. Portfolyonuzu genişletebilecek her şey size yardımcı olacaktır. Eğitim ve staj süreciniz boyunca hazırladığınız tüm projeler ilgi alanlarınızı ve tasarım yaklaşımlarınızı yansıttığı için değerli bir çıktıdır. Yeni teknolojiler hakkında güncel ve trend konuları dergileri takip etmek de mesleki güncellik açısından oldukça önemlidir.
