Sözlükte, "eğitim; çocukların ve gençlerin toplum yaşayışında yerlerini almaları için gerekli bilgi, beceri ve anlayışları elde etmelerine, kişiliklerini geliştirmelerine okul içinde veya dışında, doğrudan veya dolaylı yardım etme, terbiye şeklinde tanımlanmaktadır. Buradan çıkan anlamıyla eğitim yalnızca matematik, fen ve coğrafya gibi okulda öğretilen derslerden ibaret değildir. Eğitimin içerisinde daima edep, adap ve genel ahlaki düstur da yer alır. Bu nedenle eğitim aile içerisinde başlar klişesine yönelmemiz gerekmektedir. "Anne, bu ne?" soruyla eğitim sürecine adımını atar insanoğlu. Ölene kadar bitmeyen eğitim döngüsünün başlangıcını "yürüme, konuşma, tuvaletini yapma, büyüklere saygı duyma" gibi mihenk taşları devam ettirir.
Eğitim, yazmak okumadan önce görsel ve fiziksel deneyimlerden oluşur. Okul öncesi çocuklarımıza resim yaptırmak, müzikle uğraştırmak, oyun oynamak, sosyal deneyimler yaşatmak eğitimin temelini oluşturuyor. Çocuğunuzun tüm bu aktiviteleri tek bir tablet bilgisayarla yapabilmesi teknolojinin ne kadar yardımcı olduğunu göstermiyor mu?
Bir kız çocuğunun barbie bebek giydirmesi, ya da tablet bilgisayarında boya yapması kişisel zekâsının gelişimi yanı sıra el becerisin de geliştirmiş oluyor. Televizyondan kanal değiştiren çocuklar sayılara aşina oluyorlar.
Eğitim ve Teknoloji Her Zaman Kol Kola
İnsanın bütün hayatı bir eğitim süreciyse; bize eşlik eden sayısız teknolojik aletin yardımını da unutmamak gerekmez mi? Temel eğitimizdeki; ilk adımını atarken destek aldığınız yürüteç, uyumak için izlediğiniz müzikli dönüp duran küçük oyuncaklı mekanizma, en büyük kurtarıcınız sifon gibi emektarların hakkını vermeden olur mu? Gerçi zaman ilerledikçe onların yerini başka teknolojik aletler almayacak mı?
TDK teknolojiyi, "İnsanın maddi çevresini denetlemek ve değiştirmek amacıyla geliştirdiği araç gereçlerle bunlara ilişkin bilgilerin tümü" şeklinde özetlemeyi tercih etmektedir .Teknoloji de eğitim gibi bitmek tükenmek bilmeyen, devamlı birikimli olarak ilerleyen kendisine ve çevresindekilere oldukça yarar sağlayan bir döngü değil mi?
Eğitimin uygulamaya yönelik alanları olarak okullarımızda eğitim teknolojisi kullanılmaya başlandığı bir sürece tanık olunmaktadır. Türkiye Cumhuriyeti'nde eğitim, Mustafa Kemal Atatürk'ün önderliğinde 1 Kasım 1928'de kabul edilen Latin esasındaki harflerin kara tahtalarda yazılarak öğretilmesiyle başlamıştır. Elindeki beyaz tebeşirleriyle öğretmenler, öğrencilere okuma-yazma öğretmeye çabalamaktadır. 2000'li yılların sonralarına gelindiğinde ise teknolojinin son sürprizi olarak kara tahtalar yerini teknoloji destekli akıllı tahtalara bırakmıştır.
İlkokulda abaküsle başlayan matematik maceramız yıllar geçtikçe hesap makinesine hatta tabletler ya da bilgisayarlar üzerinden otomatik işlemlere doğru evrilmiştir.
Teknolojinin Son Gözdesi: Uzaktan Eğitim
Uzaktan eğitim sistemleri de günümüzde teknoloji listeleri arasında yer alıyor. Bundan 100 yıl önce insanların eğitim almak için bir arada olmadığını keşfetmeleri üzerine, burjuva insanlar çocuklarını evlerinde eğitmesi için alanında uzman kişileri para vererek çağırmaları, uzaktan eğitimin ilk örnekleridir. Günümüzde bunu yapacak insanların telefon, bilgisayar ya da televizyonları olması yeterlidir. Ve ayrıca artık internet üzerinden sınavlara da girebiliyorlar. Bu durumda akıllara “bilgisayarlar, zamanla öğretmenlerin yerini mi alacak?” sorusunu getirmektedir.
Silikon Vadisi’ndeki Ebeveynlerin Çocukları Teknolojiden Uzak
New York Times’ta yayınlanan ve önemli tartışmalara sebep olan bir makale, zeka ve teknoloji kullanımı arasındaki ilişkiye en sağlam darbeyi vurmayı başardı. Dünyada ve ülkemizde pek çok ilkokul, sınıflarını bilgisayarlarla donatma konusunda acele edip bu konuda birbiriyle yarışa dursun, teknolojinin ana vatanı Silikon Vadisi’nin göbeğinde E-Bay, Google, Apple, Yahoo ve Hewlett-Packard gibi teknoloji devlerinin çocuklarını göndermeyi tercih ettikleri bir okul, kendini teknolojiden tamamen arındırmayı seçiyor.
Bu okul, Waldorf School of the Peninsula. Bu okulda hiç teknoloji yok.
Bilgisayar ekranı ya da akıllı tahtalar yerine eski kara tahtalar, tebeşirler, kağıt ve kalem var. Öğrenmenin diğer temel malzemeleri ise örgü ve dikiş iğneleri ve bazen de çamur. Bunun dışında bolca oyun odaklı öğrenme ve hikaye anlatma var.
Eğitimde Teknoloji Kullanımının Getirdiği Fırsatlar Neler?
Eğitimde yer alan bireylere kolay ulaşır ve iletişim imkanı artar.
Öğrencilere küresel görsel zenginlik sağlar.
Dünyadaki diğer eğitim sistemlerini görsel araçlarla tanıma imkanı sunar.
Eğitimde Teknoloji Kullanımının Getirdiği Tehditler Neler?
Bilgilerinin başka kişilere geçmesi sonucu güvenlik sakıncası doğurur.
Bağımlılık yaratması sonucu sağlıksız bireyler yetişir.
Yeni bilgi ihtiyacının karşılanmasında dışa bağlı, dışarıyı bilgi kaynağı olarak kullanan bir toplum düzeni oluşur.
Öğrenciler hazır bilgiye alışır, bilgi üretme gereksinimi hissetmezler.
Teknoloji programlarının çabuk değişmesi sonucu, yenilenmeleri sorunu ortaya çıkar.
Çözümler - Öneriler Neler?
Teknoloji kullanılmadan önce altyapı kullanılır hale getirilmelidir. Örneğin, internet için telefon alt yapısı, yansı için yeterli büyüklükte sınıf, elektrik gibi.
Kullanılacak eğitim teknolojilerinin seçiminde her okula ve öğrenciye eşit şekilde dağıtılabilecek, maliyeti düşünülmüş, Türkiye’de üretilebilen teknoloji ürünlerinin seçimleri yapılmalıdır.
Öğrencilerin sözel-ifade, güzel yazı gibi çalışmaları sağlıklı yapabilmeleri için teknolojiden arındırılmış belli oranda ders saatleri uygulamaları müfredata konulmalıdır.
Okullarda kullanılacak yazılımlarının ilgili firma tarafınca güvenlik garantisi sağlanıldıktan sonra kullanımı yapılmalıdır.
Öğretmen, öğrenci ve velilere, seçilen teknoloji kullanımı öncesi bilgi verilmeli ve kullanılacak teknolojinin sonuçlarıyla ilgili yapılan çalışmaların ayrıntıları açıklanmalıdır.
Kullanılacak teknolojinin geri dönüşümünü sağlayacak bir düzen oluşturulmalıdır.
Teknolojinin donanımını sağlayacak, çıkabilecek sorunları çözebilecek birimler MEB bünyesinde oluşturulmalıdır.
Yazar: Seray Üstün
