Öğrendiğiniz dilde konuşulanları anlamakta zorluk çekiyorsanız, yalnız değilsiniz. Evde, işte, alışverişte veya trafikte seyrederken hedef dilde dinleme çalışmaları yapmanıza rağmen bu becerinizi geliştiremediğinizi hissediyorsanız, çalışma şekliniz yanlış olabilir.
Pasif Dinleme Nedir?
pasif dinleme sırasında tek yaptığınız, hedef dilde bir ses kaydı dinlemek veya film izlemektir. ana fikir, dinlediklerinizi şu anda anlamasanız bile zamanla doğal bir şekilde daha fazlasını anlamaya başlayacağınız üzerine kuruludur. pek çok dil programında bulaşıkları yıkarken, arabanızla işe giderken ve hatta uyurken bile dinleme becerinizi geliştirebileceğiniz ileri sürülür. ne kadar cazip bir fikir, değil mi? ancak pasif dinleme, en azından aktif dinleme ile birlikte yürütülmediği sürece, pek bir işe yaramaz.
Pasif dinlemede bir amacınız yoktur, dolayısıyla sonuç da yoktur. Dinlediğinizi anlayıp anlamamanız önemli değildir. Gelişmeniz için bir neden yoktur. Dinleme becerinizi geliştirmek istiyorsanız, odaklanmanız gerekir. Çünkü dilin kendisi dikkat gerektirir. Bu, ana diliniz için de geçerlidir. Dikkatiniz dağınıksa, söylenenleri anlamaz veya hatırlamazsınız.
Aktif Dinleme Nedir?
Arka planda olup biten pasif dinlemenin aksine, aktif dinleme dikkat ve konsantrasyon gerektirir. Çünkü dinleme çalışmanızın bir amacı vardır. Kendinize bir rutin oluşturduğunuzda gelişiminizi kısa sürede fark edebilirsiniz.
Aktif Dinleme Çalışmaları
Özet Çıkarma
30 dakika veya daha kısa bir podcast ya da videoyu baştan sona iki kere dinleyin. İlk dinleyişinizde mümkün olduğunca anlamaya çalışın. Takıldığınız yerde durdurun, tekrar dinleyin. İkinci seferde ise ana fikir ve önemli kısımlarla ilgili notlar almaya çalışın. Ardından, öğrendiklerinizi yazılı veya sözlü olarak özetleyin.
Uzun ve Kısa Materyaller
Podcast gibi kısa içeriklerle sesli kitaplar gibi uzun içerikler arasında geçiş yapın. Örneğin, her gün yaptığınız yarım saatlik dinleme çalışmalarına ek olarak, haftada bir gün yarım saat sesli kitabınızı dinleyin. Uzun materyallerle çalışırken elinizin altında bir metin bulundurun. Bu sayede anlamadığınız kelime ve cümleleri işaretleyebilir, dinleme çalışmasının ardından bu notları gözden geçirebilirsiniz.
Boşluk Doldurma
Boşluk doldurma alıştırmalarında, size verilen metinde eksik olan kelimeyi dinlediğiniz cümleden hareketle bulmaya çalışırsınız. İnternette her dilde ve her seviyede boşluk doldurma çalışmalarına ulaşabilirsiniz.
Görsel Destek
Çalışmalarınıza görsel ögeler eklemek, bildiğiniz kelimelerle yeni kelimeler arasında bağlantı kurmanıza yardımcı olur. Aktif dinleme çalışmalarınız sırasında basit şekiller çizerek ipuçları oluşturabileceğiniz gibi podcast adıyla veya kitabın belli bir bölümüyle ilişkilendirebileceğiniz resimler çizebilirsiniz. Bu, çalışmanız sırasında öğrendiklerinizi hatırlamanızı kolaylaştırır.
Yukarıdan Aşağı ve Aşağıdan Yukarı Dinleme
Hedef dilde televizyon programları veya tiyatro oyunları izlemek hem çok zevklidir hem de birçok açıdan gelişiminizi destekler. Yaptığınız çalışmalarda dile ilişkin detayları ve gramer kurallarını gösterinin ardından gözden geçiriyorsanız, bu aşağıdan yukarı dinlemedir. Yukarıdan aşağı dinlemede ise, dile maruz kalmadan önce genel bir fikir edinirsiniz. Her iki yaklaşım da yararlı olmakla birlikte, özellikle konuşmacıların hızına yetişmeniz gereken durumlarda, kelimeler yerine konseptlere odaklanan yukarıdan aşağı dinleme size çok yardımcı olabilir. Örneğin bir tiyatro oyunu izleyecekseniz, önceden oyunun özetini ve karakterlerini inceleyebilirsiniz. Sesli kitap dinleyecekseniz, yazıldığı dönem ve yazarıyla ilgili ön araştırma yapabilirsiniz. Böylece materyale ve bağlamına dair genel bir fikir edinir, anlamadığınız kısımları bağlamdan yola çıkarak tahmin edebilirsiniz.
