AnasayfaBlogSenaryo Yazımına Dair
Nasıl Yapılır?

Senaryo Yazımına Dair

29 Ocak 2021
Yakın planda, siyah beyaz bir klaket tahtasının yanında siyah gümüş bir kalem tutan bir el görülüyor. Klaket açık ve elde tutulmakta, kalem ise önündeki defterin hemen üzerinde durmaktadır. Defterin birkaç sayfası el yazısıyla doldurulmuştur. Resmin sağ tarafında vidalı metal bir plaka görülüyor. Görüntü hafif koyu ve sessiz bir tona sahip ve görüntüdeki el ve nesneler keskin odakta.
Senaristte Bulunması Gereken ÖzelliklerNeden İhtiyaç Duyulur?Yararları
Yazma Sürecinin Hiç Bitmeyecek Bir Süreç Olarak Kabul EdilmesiSenaryo yazma süreci sürekli bir revize, ekleme ve çıkarma işleminden oluşur.Düzenli yazma alışkanlığı senaristi hızlı düşünme ve yazma konusunda geliştirir.
Yazılan Konuya İlgili OlunmasıSenaristin yazdığı konuya ilgisi ve bilgisi, süreci kolaylaştırır ve daha canlı bir anlatım sağlar.İlgi ve bilgi derinliği, senaryonun kalitesini ve detay zenginliğini artırır.
Yazılacak Konu İle İlgili Araştırma YapılmasıKonunun derinlemesine anlaşılması ve gerçekçi bir dünya yaratılması için ön araştırma şarttır.Araştırma, senaryoya derinlik ve zenginlik katar, gerçekliği ve tutarlılığı artırır.
Çok Okunmalı/Çok Yazmalı/Çok Gözlem YapmalıKarakter yaratma ve diyaloglar için derinlemesine karakter tahlilleri ve gözlem yeteneği geliştirilmelidir.Okuma, yazma ve gözlem senaristin yeteneklerini genişletir ve senaryonun kalitesini artırır.
Yazma/Silme Eyleminden Dolayı Umutsuz OlunmamalıZaman zaman metin üzerinde önemli değişiklikler yapılması gerekebilir.Silme ve yeniden yazma, senaryonun kalitesini artırabilir ve yeni fikirlerin ortaya çıkmasını sağlar.
Seçilen Hikaye Evrenine Dair Daha Önce Yazılmış/Yapılmış Dizi, Film, Belgesel Gibi Yapımlara BakılmalıYazılacak metinle benzer yapısal paralellikleri olan yapımlar, bakış açısı oluşturulmasına yardımcı olur.Önceden izlenen yapımlar, anlatının şekillendirilmesi ve farklı bakış açıları kazanılması konusunda yol gösterici olabilir.
Anlatılıp Yazılacak Hikayelerin OlmasıSenaristin hikayeleri, senaryonun başlangıç noktasıdır.Hikayeler, yazım sürecinin ilerlemesinde ve senaryonun şekillendirilmesinde kritik öneme sahiptir.
Öz-disiplinTutku ve disiplin, sürekli üretim ve yaratıcılık için gereklidir.Öz-disiplin, senaristin düzenli şekilde yazma alışkanlığını korur ve yaratıcılığını artırır.
İlham ve YaratıcılıkHikayeyi şekillendiren ve renk katan temel elementtir.Yaratıcı düşünme ve ilham, özgün ve etkileyici bir senaryo yaratmada kritik öneme sahiptir.
Takım Çalışmasına YatkınlıkBir ekiple yazılan senaryolarda, görev paylaşımı ile hikayenin daha hızlı ve derin işlenmesi sağlanır.Takım çalışması, senaristin farklı bakış açılarına maruz kalmasını sağlar ve genel kaliteyi yükseltir.

Senaryo yazma eyleminin emek ve birikim gerektirdiği gerçeğinden hareketle, başarılı bir senaryo oluşumunun farklı bileşenleri olduğunu da kabul etmek gerekir. Bunlardan birisi senaristin özellikleridir. Bir diğeri ise senaristin hayal gücü ile beslediği bakış açısı ve bu yarattığı kişisel dünyasını kağıda geçirme becerisidir.

Bu açılardan bakıldığında bir senaryoya başarılıdır, denmesi için farklı bileşenlerin uyum içinde olması ve bu zorlu yolculuğun amacını gerçekleştirmiş olması gerekmektedir. Senaryoyu tek bir senaristin yazdığı projeler yanında, bir ekiple yazılan senaryolarda mevcuttur. Bu kollektif yazım serüveninde, görev paylaşımı hiç kuşkusuz anlatının daha hızlı ve derin işlenmesini sağlayacaktır.

Senaristte Bulunması Gereken Özellikler

Senaristte bulunması gerekn özeliikleri şöyle sıralayabiliriz:

  • Anlatılıp Yazılacak Hikayelerin Olması

Senaristin okuduğu, duyduğu ya da yaşadığı bir takım olaylar neticesinde iz bırakan duygusal etkilerin şekillendirdiği hikayelerinin varlığı başlangıç için son derece önemlidir. Çıkış noktası olarak bir hikayenin varlığı, senaristin sonraki yazma aşamaları için etkili olacaktır. Çok genel anlamda bir hikayeden başlayarak, tüm bileşenleri ile ona şekil vermek senaryo yolculuğunun en keyifli anlarını oluşturacaktır.

  • Yazma Sürecinin Hiç Bitmeyecek Bir Süreç Olarak Kabul Edilmesi

Senaryo yazılırken, ana metin üzerinde yapılan eklemeler, çıkarmalar ve revizeler süreci tahmin edilemez bir boyuta taşır. Bu sebepten dolayı, senaryo yazmanın sürekliliği olan ve biteceği süre öngörülemez bir yazma eylemi olduğu unutulmamalıdır. Düzenli yazma alışkanlığı, senariste hızlı düşünme ve yazma konularında da yardımcı olur. Her gün ilham gelmese bile, yazmak eylemi konusunda ısrarcı olan senarist, kriz yönetmek konusunda da başarılı olur.

  • Yazılan Konuya İlgili Olunması

Yazma eylemini hayatlarının vazgeçilmezi olarak gören tüm yazarlar, şairler, senaristler işlerini tutkuyla yaptıkları için başarılı olmuşlardır. Kendilerinde olan sıkı öz-disiplin nedeniyle yazmadan duramayan bu insanlar; yaşadıkları tatlı-acı her türlü deneyim ve yaşanmışlığı kelimelere yükleyerek kendilerini ifade etmişlerdir.

Elbette bu tutkulu yazma sevdası yanında hikayenin konusu da önemlidir ve başarıda bir diğer kriterdir. Senaryonun ana hikayesi bir tarihsel dönem ya da farklı bir coğrafi mekanda geçebilir. Senaristin bu alanlara dair ilgili olması, yazım sürecini kolaylaştıran bir etmen olarak görülür. Dolayısıyla, senarist ilgili olduğu alanı en iyi kendisi bileceğinden, yazma konusundaki önceliğini her zaman ilgili olduğu konuya vermelidir.

  • Yazılacak Konu İle İlgili Araştırma Yapılması

Senaryoda seçilen, işlenecek konu ne olursa olsun, bir ön araştırma mutlaka yapılmalıdır. Yapılacak bu ön araştırma:

Yazılı kaynaklar üzerinden yapılan araştırma (kitap-makale-akademik çalışmalar-tezler-projeler-web arşiv-anı kitapları-biyografik romanlar-ulusal bazlı gazeteler-araştırma şirketlerinin verileri-TÜİK-TDK-YÖK yayınları…)

Sözlü kaynaklar üzerinden yapılan araştırma (sözlü tarih çalışması) ile senaryoya kimi zaman fon oluşturacak arka plan dahi olsa, derinlik ve zenginlik katar.

  • Çok Okunmalı/Çok Yazmalı/Çok Gözlem Yapmalı

Senaryonun öğeleri içinde yer alan karakter yaratma ve tasvir etme ile diyalogların yazımı için, derinlemesine karakter tahlillerinin yapıldığı romanlar, hikayeler, öyküler, dizi yazıları mutlaka okunmalıdır. Özellikle edebiyatta klasik sayılan romanlar, karakter konusunda zihin açan ve perspektif oluşturan çok önemli başvuru kaynaklarıdır.

Yazarak yazma eylemini, gözlem yaparak görsel bakış açısını güçlendirmek mümkündür. Yapılan gözlemlerde netleşen ve zihinde bir yerlere kopyalanan kimi modellemeler, senaryo yazma aşamasında kolaylık sağlayan unsurlardan biri olarak kabul edilir.

  • Yazma/Silme Eyleminden Dolayı Umutsuz Olunmamalı

Senaryo yazımı süreklilik arz eden bir yapıda yazma-silme-yeniden yazma gibi eylemlerin tekrarından oluşan bir çizgide ilerler. Bu sebepten dolayı, senarist yazdıklarını yeniden okuduğunda metni daha iyi hale getirmek için düzeltmeler yapmaktan, silmekten çekinmemelidir.

Senaristin zihninde olaylar, kişiler ve süreç ile ilgili her zaman farklı alternatifler bulunduğundan dolayı, silinen yerler rahatlıkla ve çoğu zaman eskisine kıyasla daha iyi bir şekilde doldurulabilir. Senarist, yazdıkları kelimeler, ifadeler, cümleler üzerinde özgürce hareket edebilmeli ve her silme eylemi sonrası daha iyisinin yazılacağını düşünerek umutsuz olmamalıdır.

  • Seçilen Hikaye Evrenine Dair Daha Önce Yazılmış/Yapılmış Dizi, Film, Belgesel Gibi Yapımlara Bakılmalı

Konu, içerik, süreç ve tema itibariyle yazılması düşünülen metin ile benzer yapısal paralellikleri olan yapımlar mutlaka izlenmelidir. Konu çok benzer bile olsa, yönetmenin bakışı anlatıyı ne şekilde ve nasıl şekillendirmiş sorusu, işleyişe dair bir bakış sunabilir.

Bu sebepten dolayı, özgün bakış açısının korunarak ve ana anlatının üzerinden sapmadan daha önceden hangi yol ve yöntemlerin kullanıldığını görmek ve metotları yorumlamak, hiç kuşkusuz projenin en önemli yol ayrımlarından biri olacaktır. Daha önce yapılan/denenen yollara belki de aynı şekilde sapmamak için, kendi sinemasal bakış ve dilin net bir şekilde ortaya konabilmesi için bu izlek son derece önemlidir.

  • Yazılanlar İle İnsanların Duygularına Hitap Etmeli

İzleyici konumundaki kişiler sinemaya neden giderler? Anlatılan hikayeleri dinlemek ve tecrübe etmek için. Bu sebepten dolayı da, senaryo içinde anlatılan hikayenin başarılı olarak kabul görmesi, izleyenlere geçirdiği etki ve arada oluşturulan duygusal bağda yatar. Kısaca, senaryo insanların duygularına hitap etmelidir. Aradaki bu duygusal iletişim sağlandığı zaman, hikayede anlatılan her türlü insani duygu/tutum/bakış/algı vb. şablonlar, izleyenlere de geçmiş olur.

Öğrenmeyi Bir keyif Haline Getirerek Yenlikleri Metin İçerisine Aktarmalı

Bilgiye ulaşmanın bu kadar kolay olduğu günümüzde, iş sadece öğrenmek isteyen kişinin azmine hevesine kalmış gibi görünüyor. Bir senaristte, yaratıcı metin yazımı yanında güçlü metin yazımı konularında kendisini sürekli geliştirerek, yenilikler ve yükselen trendler konusunda da en azından bilgi sahibi olma gayreti içinde olmalıdır. Yeni anlayışların ve yöntemlerin şekillendirdiği metin yazma konusunda belirli klişe ya da yapılar içine sıkışıp kalmadan daha geniş bir perspektiften oluşturulacak çıkarsamalar ve karşılaştırmalar ile en iyi ve en etkili anlatım yoluna ulaşmak hedeflenmelidir.

  • Hızlı, Tempolu Bir Ekip Çalışmasına Ayak Uydurmalı

Görev alanları belirlenmiş birçok kişinin ortak amaç için çalıştığı ekip çalışmasına uyum sağlamak kadar, hızlı ve tempolu bir çalışma ortamına ayak uydurmak da son derece önemlidir. Kısıtlı sürelerde hedeflenen amaca toplu olarak yönelim, işin kalitesini arttırdığı gibi, farklı alanlarda görev yapan herkesin de mesleki anlamda özgüvenini de yükseltecektir.

Yazma Sürecinin Hiç Bitmeyecek Bir Süreç Olarak Kabul Edilmesi, Senaryo yazma süreci sürekli bir revize, ekleme ve çıkarma işleminden oluşur, Düzenli yazma alışkanlığı senaristi hızlı düşünme ve yazma konusunda geliştirir, Yazılan Konuya İlgili Olunması, Senaristin yazdığı konuya ilgisi ve bilgisi, süreci kolaylaştırır ve daha canlı bir anlatım sağlar, İlgi ve bilgi derinliği, senaryonun kalitesini ve detay zenginliğini artırır, Yazılacak Konu İle İlgili Araştırma Yapılması, Konunun derinlemesine anlaşılması ve gerçekçi bir dünya yaratılması için ön araştırma şarttır, Araştırma, senaryoya derinlik ve zenginlik katar, gerçekliği ve tutarlılığı artırır, Çok Okunmalı/Çok Yazmalı/Çok Gözlem Yapmalı, Karakter yaratma ve diyaloglar için derinlemesine karakter tahlilleri ve gözlem yeteneği geliştirilmelidir, Okuma, yazma ve gözlem senaristin yeteneklerini genişletir ve senaryonun kalitesini artırır, Yazma/Silme Eyleminden Dolayı Umutsuz Olunmamalı, Zaman zaman metin üzerinde önemli değişiklikler yapılması gerekebilir, Silme ve yeniden yazma, senaryonun kalitesini artırabilir ve yeni fikirlerin ortaya çıkmasını sağlar, Seçilen Hikaye Evrenine Dair Daha Önce Yazılmış/Yapılmış Dizi, Film, Belgesel Gibi Yapımlara Bakılmalı, Yazılacak metinle benzer yapısal paralellikleri olan yapımlar, bakış açısı oluşturulmasına yardımcı olur, Önceden izlenen yapımlar, anlatının şekillendirilmesi ve farklı bakış açıları kazanılması konusunda yol gösterici olabilir, Anlatılıp Yazılacak Hikayelerin Olması, Senaristin hikayeleri, senaryonun başlangıç noktasıdır, Hikayeler, yazım sürecinin ilerlemesinde ve senaryonun şekillendirilmesinde kritik öneme sahiptir, Öz-disiplin, Tutku ve disiplin, sürekli üretim ve yaratıcılık için gereklidir, Öz-disiplin, senaristin düzenli şekilde yazma alışkanlığını korur ve yaratıcılığını artırır, İlham ve Yaratıcılık, Hikayeyi şekillendiren ve renk katan temel elementtir, Yaratıcı düşünme ve ilham, özgün ve etkileyici bir senaryo yaratmada kritik öneme sahiptir, Takım Çalışmasına Yatkınlık, Bir ekiple yazılan senaryolarda, görev paylaşımı ile hikayenin daha hızlı ve derin işlenmesi sağlanır, Takım çalışması, senaristin farklı bakış açılarına maruz kalmasını sağlar ve genel kaliteyi yükseltir
senarist senaryo senaryo yazarlığı senaryo yazımı yazma senaristte bulunması gereken özellikler
Kısa, siyah saçlı bir adam resmi siyah bir takım elbise giymiş ve mavi kravat takmış. İyi aydınlatılmış bir odada ayakta duruyor ve ciddi bir ifadeyle önüne bakıyor. Ellerini önünde kavuşturmuş ve belinde kahverengi deri bir kemer var. Duruşu kendinden emin ve bakışları odaklanmış. Otuzlu yaşlarının ortalarında görünüyor ve kıyafetleri düzgün ve şık. Kare bir çene çizgisi ve temiz traşlı bir yüzü var. Gözleri kahverengi ve kaşları belirgin. Güçlü ve kararlı bir görünümü var.
Dr. Özgür Yılmazkol
Blog Yazarı

Ege Üniversitesi İletişim Fakültesi Radyo-tv ve Sinema bölümü mezunu. Aynı üniversitede doktora eğitimini tamamladı. Editörlüğünü yaptığı medya/sinema kitapları ve senaryosunu yazdığı belgesel, kısa film ve dizi senaryoları bulunmaktadır.

Benzer Yazılar
Doğru ve faydalı bilgiler sağlama konusunda kararlı olan uzman ekibimizle blogumuzu her zaman yeni makaleler ve videolarla güncelliyoruz. Güvenilir tavsiyeler ve bilgilendirici içerikler arıyorsanız, blog sayfamıza mutlaka göz atın.
Kocaman gülümseyen bir adam, mavi kazak giyen bir adamın önünde duruyor. Mavi kazaklı adamın şapkası ve atkısı vardır; gülümseyen adamın ise bıyığı vardır ve siyah bir palto giymektedir. Arka planda bir bankta oturan genç bir çocuk ve gülümseyen adamın solunda uzun saçlı ve siyah paltolu bir kadın görülüyor. Ön planda, elini ağzına götürmüş bir adamın yüzüne yakın çekim yapılmış. Yüzünde nazik bir ifade var ve derin düşüncelere dalmış gibi görünüyor.
Tarihte Bugün

Guinness Rekortmeni Senarist: Safa Önal

04 Ağustos 2021
Bir kişi yakın plandan bir kâğıt parçasına yazarken görülüyor. Sağ elinde bir kalem tutmaktadır ve kâğıt önünde durmaktadır. Kağıt beyazdır ve kalemde siyah mürekkep vardır. Kişi bir sandalyede oturmakta ve yazarken dirseğini masaya dayamaktadır. Gözleri kâğıda odaklanmıştır ve ağzı konsantre oluyormuş gibi hafifçe açıktır. Yüz ifadesi yoğun bir konsantrasyon ve çabayı yansıtıyor. Arka plan hafifçe bulanıklaştırılmış, bu da odak noktasının kişi ve yazısı olduğunu gösteriyor. Görüntünün sıcak ve davetkâr bir havası var.
Nedir?

Senaryo Yazma Teknikleri 

01 Haziran 2020
Üzerinde siyah bir kalem ve beyaz bir kağıt parçası bulunan bir masanın yakın çekimi. Kâğıdın ortasında kırmızı bir yazı vardır. Kağıdın solunda, çerçeveleri ve camları açıkça görülebilen bir gözlük var. Arka planda, altında az miktarda kağıt bulunan beyaz bir klavye görülmektedir. Masa, üstündeki nesnelerin ayrıntılarını vurgulayan parlak bir ışıkla aydınlatılmış. Kalem siyah bir tükenmez kalemdir ve gözlük camları açık gri renktedir. Arka plan grinin sessiz bir tonu ve genel sahne gizlilik hissi uyandırıyor.
Nasıl Yapılır?

Başarılı Senaryonun İpuçları

31 Ocak 2021