Özgüven nedir? Özgüven kişinin kendisini değerli hissetme olgusu, kendisine yönelik pozitif duygular geliştirmesi ve bunun sonucunda bireyin kendisi ve etrafındaki insanlar ile barışık olması yanısıra atacağı her adımda kendinden emin hissettiği duygusal kavramdır.
Neden Özgüvensiz Oluruz?
Bu sorunun cevabı için netlik yoktur. Birden farklı sebepleri olabilir. Yaşadığımız çevre, çocukken bastırılma "sen sus, sen ne anlarsın" gibi ithamlar, başarısızlık ve yenilgi duygusu, terkedilme ve hatta abartılı bile görülse anne karnındayken annenin psikolojik durumu bile özgüven eksikliğinin sebepleri arasında gösterilebilir ve çoğaltılabilir. Ancak özgüven çaresi olan bir duygusal karmaşadır. Emeğinizi ve zamanınızı ister.
Peki Nasıl Özgüvenli Olabilirsiniz?
1 - Kendinize Tahammül Edin.
Hepimizin akıllı telefonları, kayıt cihazları ellerimizin altında mevcut. Şimdi de bu araçları özgüvenimiz için kullanma zamanı. Sevdiğiniz kitaptan bir parağrafı veya sevdiğiniz bir şiiri seslice okuyun. Sanki önünüzde büyük bir topluluk var gibi bağıra bağıra okuyun. Ve siz bağıra bağıra okurken kendinizi video ile kayıt altına alın. İzlediğinizde sesinize, hareketlerinize, mimiklerinize tahammül edemeyeceksiniz. Katlanamadığınız bu görüntü gayet normal bir durum. Emin olun sesini çok sevdiğiniz, görünümüne hayran olduğunuz kişiler bile kimi zaman bu duruma katlanamıyor bunun yanında çaktırmıyorlar sizlere çünkü mesele özgüven. Ancak videolarınızı çekmeye, sesinizi kaydetmeye devam edin. Zamanla kendinize alışacak ve gelişim göstereceksiniz. Bu yüzden kendinizi sevin ve tahammül edin.
2 - Donanımlı Olun.
Donanımlı olmak için temel şart zihninizi açık tutmak olacaktır. Donanıma sahip olmak için iyi bir okur olmak en önemli olanı. Okuyan bir beyin işler. İşleyen bu beyin de sizi konuşmaya teşvik edecektir. Kaliteli filmler, diziler izlemeli ve bunları yorumlamalısınız. Yani ‘kafamı dağıtayım’ diye açtığınız o film zevkini bir kenara bırakmalı kafanızı yorarak izlemelisiniz. Bu kültür birikiminizde etkili olup insanlar ile etkileşim kuracak başlıklar bulmanıza yardımcı olacaktır.
3 - Tek Başına Kuralı
Tek başına maddesini yıldızlı madde olarak nitelendiriyorum. Bu yıldız özgüvenli olmak için atılan en somut adım olacaktır.
İnsan hem sosyal hem yalnız bir varlıktır. Ancak yalnız olmaktan korkuyor ve birilerine sığınıyoruz. Kendimizi başkalarının yanında daha güvende hissediyoruz. Bu tabuyu artık kırmalı ve yalnız geçireceğimiz vakitleri kıymete bindirmeliyiz.
Örneğin vizyona girmesini çok beklediğiniz film artık sinemalarda. Arkadaş aramayın filme gitmek için. Alın biletinizi ve girin salona. Tek başınıza seyahat edin. Kulağa çılgınca gelebilir ama özgüvenli biri olsanız bile bunu yapmaktan alıkoymayın. Atlayın uçağa, otobüse gidin istediğiniz yere. Keşfedin tek başınıza, kaşif olun. Tek başınıza yettiğinizi hissetmek, her işinizi tek başınıza yapmanız size özgüveni elbette sağlayacaktır. Hadi seyahati geçtim en basitinden yaşadığınız şehirde hiç görmediğiniz bilmediğiniz mekanlar vardır. O bilmediğiniz sokaklarda şuursuzca gezmek bile sizi harika hissetmenize neden olacaktır. Alışveriş mi? Tek başınıza yapmayı deneyin. Üstünüze giydiğiniz kazağın yakışıp yakışmadığını kimselere sormadan sadece kendi iradenizi kullanarak beğenin ve alın.
Size her zaman tek başınıza hareket edin demiyorum. Elbette bu aktiviteler arkadaşlarla da zevkli olabiliyor. Ancak özgüven artırma yolunda zaman zaman tek başınıza hareket etmeyi deneyin çünkü her zaman yanınızda insanlar olmayacak.
4 - İnsanları Mutlu Et.
Kendinizden ödün vermeden elinizden geliyor ve sizi zora sokmuyor ise insanlara yardımınızı esirgemeyin. Örneğin en basitinden yaşlı bir kadının poşetini taşıyıp aldığınız teşekkür size iyi gelecektir ve kendinize olan güveniniz artacaktır.
Tanıdığınız veya tanımadığınız insanlara ‘günaydın, merhaba, kolay gelsin’ gibi sizi insanlarla iletişime geçirecek tatlı cümleler kurarak hem karşınızdakini gülümsetecek hem de kendiniz gülümseyeceksiniz.
Birinde beğendiğiniz şeyleri içinizde saklamayın. Seda’nın saçlarını mı beğendin, ‘Sedacığım saçların parlıyor. Gözlerimi alamıyorum gerçekten çok güzeller.’ Demekten kendinizi alıkoymayın. Karşınızdakine iltifat etmek size özgüven kazandıracaktır.
5 - Mesajı Azalt.
Özgüven sorununu toplum olarak o kadar çok yaşıyoruz ki aşık olduğumuz kişiyi karşımıza alıp gözüne bakmaya cesaret edemeden ilişkileri bile mesaj ile başlatıp hatta ne acı ki mesaj ile bitirebiliyoruz. Bu kadar basitleşince de özgüven diye bir şey kalmıyor haliyle. Birine geçmiş olsun mu demek istiyorsunuz, onu arayın. Arkadaşınızın doğum gününü mü kutlamak istiyorsunuz, bırakın gece 00.00 da mesaj atmaları. Arayın onu ve dileklerinizi içtenlikle sesinizle yankılandırın. Ağlarken mesaj atmayın ben iyiyim diye. Hıçkıra hıçkıra ağlarken anlatın karşınızdakilere olayları, yaşadıklarınızı. İşte bu sizin özgüveninizi yukarılara çıkaracaktır.
6 - Yazı Yaz.
Yazdıklarını insanlar okuyacakmış gibi düşünmeden içindeki her şeyi yaz. O gün neler yaşadığını, fikirlerini veya hayallerini dök sayfalara. Kim bilir belki biraz daha ileriye gidebilir, şiirler ve hikayeler yazabilirsin. Böylece yazı yazarak kendinle konuşma fırsatı bulup ifade ve konuşma becerini artırarak içsel dünyanı keşfederken fikirlerini daha işenir hale getirip kendini harika hissedebilirsin. Kişi kendini yazdıkça tanıyacak tanıdıkça özgüvenini ayakta tutacaktır.
7 - Aşktan Kaçma
Aşk insanı bambaşka bir boyuta taşıyor. Ve aşık olan kişi gelişim için çaba harcıyor. Asla yapmam yapamam dediğini yaparken buluyor kendini. Bütün bunlar olurken insan kendine hayretle bakıyor. Ve birden bire özgüven bombasına dönüşüveriyor.
Size gidin aşık olun demiyorum. Ama o sizi bulunca elinizin tersiyle itip onda kaçmayın.
8 - Spor Yapın.
Alışık olmayanlar için kulağa ağır bir vazife gibi geldiğini farkındayım ancak vücudunu tanıyıp kendine uygun spor dalını keşfedince geri dönütü olan özgüven sizi kendinize getirecektir. Ve kendi sporunuzu keşfedene kadar denemekten vazgeçmeyin. Koş, olmadı mı? Bırak onu yüz. O da mı olmadı? Dans et. Emin ol bulduğunda kendine ait olanı ona tutkuyla bağlanıp yeni bir boyut kazanacaksın. Harika bir vücuttan önce parlayan bir zihin için spor yap.
Spor yapan kişini sinapsislerinden serotonin adı verilen nörotransmitter maddeler salgılanarak insanda mutluluk etkisi yaratıyor. Mutsuz ve özgüvensiz kişiler için birebir ilaçsız tedavi olarak nitelendirilebilir. Denemeye değer.
İlgili yazı: Özgüven eksikliği büyük problem.
9 - Acımasız Olmayın.
Geçmişte yapılan hatalarını pişmanlıklarını sürekli kendine tekrarlayıp durma. Kendini affet! Nil Karaibrahimgil gibi bağıra bağıra “Kendimi suçlu hissetmiyorum.” de. Ne kadar değerli olduğunu kendine hatırlat. Neler yapabileceğini, potansiyelini unutma. Ve başarısız olmaktan korkma. Ve hayallerin için tekrar tekrar dene.
Sana acılarını küçümse demiyorum ama kendine de acımasız olma. Gül geç. Ve Sabahattin Ali’nin şu sözlerini aklından çıkarma. “Hiçbir acı baki değildir.”
Yere mi düştün? Dilin mi sürçtü? İnsanlar sana gülmeden sen gül, onlarla gül. Ve rezil olduğunu asla düşünme. Özgüvenli biri kendiyle acımasız olmadan dalga geçer unutma.
SON OLARAK
Bütün bunları yapmak için harekete geçmen gerektiğini unutma.
