Hayatımızda birçok şeyin anlamı olduğu gibi renklerin de anlamları vardır. Özellikle insan psikolojisi üzerinde renklerin bıraktığı etki oldukça büyük. Klinik düzeydeki araştırmalarda insanı rahatlatıcı ve gerginlik yaratabilecek etkiler bıraktıkları da ispatlanmıştır. Kendini iyi hissettiren ya da stres oluşturabilecek duygusal hisler, renklerin kişiler üzerinde bıraktığı etkilerle yansıyabilir.
Renklerin psikolojik etkisi, anlamları ya da renklerin dili kültürel koşullara göre değişiklik gösterebilir. Ama çoğunlukla aynı sonuca bağlanan, farklı ifadelerle renklere bakarak çevreye verilen mesajı kolaylıkla okuyabiliriz.
Mesajların yanı sıra sağlıkta da renklerin dili çok önemlidir. Bir diyet uygulamasında, tansiyon düzeninde ve hiperaktif yapılar gibi birçok sağlık durumlarında etki edici özelliklere sahip. Hastane koridorlarında ve okullarda, hasta ve öğrencileri olumlu etkileyecek renk seçimleri yapılmaktadır.
Okullarda küçük çocukların duygusal, fiziksel ve bilişsel oluşumlarını daha da etkilemesi ve faydalarını olumlu yönde aktif edecek, motivasyonu ve odaklanmayı arttıracak renkler seçilmelidir. Bu renkler çok parlak olmamalıdır. Çocuklarda dikkat dağıtmayacak şekilde tonlar seçilmelidir. Anaokullarında sarı, açık sarı ve kırmızı renkler tercih edilir. Hastanelerde mavi, sarı ve sıcak renkler tercih edilir. Mesela, doğumhanelerde sarı çok yoğun tercih edilmez. Çünkü bebekler üzerinde yoğun enerjiye maruz kaldıklarından dolayı ağlatabilir. Hipertansiyon ya da telaşlı kişilerin tedavi edilecekleri odalarda, onları sakinleştirecek soğuk renkler tercih edilir.
Yemek üzerine restoran veya yiyecek ambalajlarında, insanlarda açlık hissi uyandırması için kırmızı tonları seçilir. Özellikle kırmızı rengi açlık hissini uyandıran önemli renklerdendir. Bu yüzden özellikle yetişkin kişilerde dikkat dağıtmaması için, masa başı çalışılan iş yerlerinde kırmız renk çok az kullanılır ya da tercih edilmez.
Kırmızı Renk Ne İfade Eder?
Yazımızın başlığında da belirttiğimiz kırmızı renk, duyguları uyandırır. Tansiyon düzenler, ama uzun süre kalınan kırmızı ortamlar tansiyonu yükseltmeye ve açlık hissi oluşturmaya, enerji seviyesini yükseltmeye başlayabilir. Yine de yaşam alanlarımızın bir yerinde küçük de olsa muhakkak kırmızı olmalıdır. Çünkü kırmızı renk, enerjinin rengidir. Duyguları uyandırarak harekete geçme hissi uyandırır. Buna bağlı olarak kırmızı renk, liderlik, hırs ve irade gücünü güçlendirir. Kırmızı renk, uyandırdığı enerji ile fiziksel hareket gücü sağlar. Samimi bir etki bırakır, aşkı ve sevgiyi temsil eder. Olumsuz anlamda, bulunduğu ortamın etkisine göre öfke ve kin hislerini harekete geçirebilir.
İlgili eğitim: Liderlik Sertifikası
Kültürel anlamda kırmızı renk, Doğu geleneklerine göre iyi şans olarak kabul edilmektedir. Özellikle Çin, Hindistan ve Türk kültüründe saflığın simgesi olarak kabul edilir ve en bilinen klasik değer gelinler üzerinde kullanılır.
Biraz daha bilimsel ve doğa olayları içerisindeki ifadelerle kırmızı rengini anlatacak olursak; kırmızı renk, gökkuşağının en dış rengidir. Elektromanyetik tayfın görülebilen renklerinden biridir. Kırmızı ışığın dalga boyu 630 - 760 nanometre arasıdır. Kırmızı renk en düşük frekansa sahiptir. Bu frekanslar kızılötesi, infrared olarak adlandırılır.
Kırmızı rengin oluşumunda, Bitkisel – Hayvansal ve Mineral Kaynakların etkisi bulunmaktadır. Hayatımızın içinde kullanılan birçok materyalin içeriğinde kullanılan bu boyaların ayrı ayrı isimleri mevcuttur. Bitkisel olan boyaya Kök Boya, hayvansal kaynaklardan elde edilen boyaya Kermes ya da Koşnil, minerallerden oluşan boyaya ise Aşı boyası ve Zincifre denir. Bitkisel olan kök boya, vişneçürüğü rengindedir ve yün boyamasında kullanılmaktadır.
Bildiğimiz gibi insan kanıda kırmızı renktedir. Hemoglobin, oksijen ile buluştuğunda kırmızı rengi vermektedir.
Kırmızı kelimesinin dilimize giriş hikayesinden de biraz bahsedelim. “Kırmızı” kelimesi Arapça kökenlidir. Osmanlı döneminde romatizma tedavisinde kullanılan “kırmız” adlı bir böcekten türemiştir.
Yazımızda olabildiğince kırmızı renginin kullanım alanlarından, tanımından ve oluşumundan bahsederek, dikkat etmediğimiz sıradan ama önemli bilgilerden oluşan noktalarına da değindik. Peki hayatımızda kaç tane renk var?
Renk çemberinde üç adet ana renk bulunmaktadır. Kırmızı rengi de bu üç rengin içindedir. Doğada bulunan saf renklerdendir. Herhangi bir renk ile karıştırılarak elde edilemez. Diğer ana renkler ise mavi ve sarıdır. Yine bu iki renk de doğada doğal olarak vâr olan renklerdendir. Ana renkler birbirleri ile karıştırılarak diğer ara renkleri oluşturur. Her rengin ayrı ayrı, kendine has anlamları bulunmaktadır.
Şimdi kırmızı rengin ifade ettiği genel özelliklere biraz değindikten sonra, kırmızı rengin anlamını daha da detaylı incelemeye ne dersiniz?
Kırmızı Rengin Anlamı Nedir?
Kırmızı rengi liderlik ve önderlik özelliği taşır. İştahlı, hırslı ve arzuludur. Kan basıncını yükseltir, solunumu hızlandırır. Kırmızı renk, dikkat çekicidir. Duygusal yoğunluğu arttırır, coşku hissi uyandırır. Enerjiktir. Olumsuz anlamda kimi zaman öfke hissi yaratır kimi zaman şiddeti ifade eder.
Kırmızı renk yönetimde, güç, iktidar, liderlik ve denge demektir. Araştırmalarda kırmızı tercih eden yöneticilerin ya da liderlerin, kapasite ve gücünü daha dengeli kullandığı görülmüştür.
Kırmızı renk, iştah açar. Restoranlar ya da yiyecek firmalarının kırmızıyı yoğun kullanma sebepleri, dikkat çeken yüksek doz kırmızının kan şekerini düşürmesiyle oluşan açlık hissi yaratır. Böylece kişileri ürüne ya da restorana çekimini sağlamış olur. Çok yoğun kırmızı renkli ortamda kalındığı takdirde kan basıncı yükselir. Genelde tansiyon düşüklüğü yaşayan insanlar için yaşam alanlarında kırmızı bir dekor kullanması önerilir. Böylelikle kan basınç dengesi sağlanmış olacaktır.
Kırmızı renk dikkat çekicidir. Kırmızı renkte kullanılan tabela, yazı veya bir obje ortamda ilk dikkati üzerine çekecek nesnelerden olacaktır. Davetlerdeki kırmızı renk kıyafetler, kırmızı kravatlar vb. Hatta kırmızı renk kıyafet giyen bir kişi, rengin enerjisine kapılarak rahat ve enerjik bir moda girebilir. Eğer bu durumda kendini kontrol edemeyecek olanlar var ise, kırmızı rengi kullanmaları tavsiye edilmez.
Kırmızı rengin diğer çağrışımları: aşk, sevgi, nefret, cesaret, ısı, enerji, kızgınlık, sonbahar, tutku, ateş, tehlike, kan, savaş, aciliyet…
Peki Kök Boya, Alizarin gibi kırmızı renk boyalar nerelerde üretilir hiç düşündünüz mü? Kök Boya ve Alizarin gibi 19 boyar madde tarımı ilk olarak Kuzey Afrika ve Avrupa’da yapılmış. Ardından bu tarım üzerinde bilgi sahibi olunarak Portekizler ve İngilizler tarafından Hindistan’a kadar ulaştırılmış. Türkiye’de de yetiştirilmektedir. Kurutularak meyvesinden elde edilen toz tanecikleri, değirmende öğütülerek macun haline getirilir ve kullanıma hazırlanır.
Kırmızı Renk Nerelerde Kullanıldı?
Kırmızı denilince aklımıza gelen sporlardan en meşhuru İspanyol Boğa Güreşi’dir. Boğa güreşinde kırmızı bir örtü boğaya gösterilmektedir. Bu kırmızı renkli örtüye karşı boğa sinirlenerek tepki gösterir. Düne kadar kırmızı rengi gördüğünde boğanın saldırdığı inancı, araştırmalar sonucu aslında boğanın kendisine sallanan örtüye sinirlenerek saldırdığı anlaşılmıştır.
Peki kırmızı rengi tarihte nerelerde kullanıldı dersiniz?
Eski Mısır’da, kırmızı zafer, sağlık ve yaşam anlamına gelirmiş. Kutlamalarında kendilerini kırmızı renge boyarlarmış.
M.Ö. 5000’lerde Çatalhöyük duvar resimlerinde kırmızı renk kullanılmış.
Antik Yunan döneminde de kırmızı duvar resimlerine rastlanmış.
Bizim kıymetli Bayrağımızın rengi olan Türk Kırmızısı; 18. Ve 19. Yüzyılda Sanayi Devrimi’nin Avrupa’daki yaygınlaşması sonrasında Türk Kırmızısı, kumaşlarda tercih edilen renk olmuş.
20. Yüzyılda da devrimin rengi olan kırmızı, Çin, Doğu Avrupa, Küba ve Vietnam’a kadar ilerlemiş, Komünist Partilerin rengi olarak kullanılmıştır.
Kırmızı renk ile ilgili birçok bilgiye değindik. Bir kırmızı deyip geçmeyelim. Gördüğümüz üzere bir rengin arkasındaki ifadesi, kullanılışı ve anlamı zengin içeriklere sahip olabiliyor. Hayatımızın içinde, her yerde rastlayabileceğimiz kırmızı rengine, bu yazımızdan sonra daha bilinçli bir gözle bakacağımız kesin.
Hayata dair merak ettiğimiz ama detaylarını uzman eğitimcilerinden almak istediğimiz, online olan eğitimler için ENSTITU sitesini ziyaret edebilirsiniz.
Tüm eğitimler: Online Eğitimler
Ayrıca zengin bilgi içeriği bulunan ENSTITU BLOG sayfasını da inceleyebilir, en uygun fiyatlı online sertifikalı eğitim programlarına kayıt yaptırabilirsiniz.
Enstitü sertifikalı olmakla ilgili bilgi edinin: Sertifika
