Çağımızdaki internet ve diğer teknolojik gelişmelerin ardından günlük ihtiyaçları kolaylaştırmak amacıyla birçok inovasyon çalışmalarının yapıldığını görebiliyoruz. Üstelik her geçen gün bu örnekler hızla artıyor. Yaratıcı inovasyon sürecinin fikir yaratma, fikir seçme, fikri geliştirip uygulama ve yayma şeklinde ilerlediğini söyleyebiliriz.
Öncelikle “İnovasyon nedir?” sorusunu açıklayalım. İnavosyon, kelime anlamıyla yenilik kelimesini karşılar ve içerisinde hem bir süreci hem bir sonucu barındırır. En basit tanımıyla inovasyon, yeni fikirler geliştirmek ve bunları uygulamaktır. Aslında inovasyon çoğu zaman bir buluş olarak karşımıza çıkmaz. Genellikle var olan bir ürün ya da hizmeti ele alarak yeni özellikler katıp yeniden insanların kullanımına sunar. İnovasyon var olan sıkıntıları kolaylaştırma üzerine odaklanır. Asıl önemli olan ürün ya da hizmete eklenen özelliğin özgün oluşu ve kolaylık sunmasıdır.
İnovasyonların yaratıcılığı da özgün oluşu ile ortaya çıkmaktadır. Özgün fikirler sayesinde daha önce çözülmemiş sorunları çözmek veya daha önce karşılanmayan ihtiyaçlara cevap vermek mümkün olur. Yani inovasyon sürecinin kendisi bir yaratıcılık sürecidir. Bu yaratıcılık bilginin ekonomik ve toplumsal faydaya dönüştürülmesini amaç edinir. Mevcut alternatiflere karşı ürün ve hizmetler için geleneksel kavramlara meydan okuyarak anlamlı fark noktaları yaratır.
İnovasyonu, değerli kılan bir diğer özellik ise farklı alanların buluşma noktası oluşudur. Çünkü yaratıcı inovasyon fikirlerinin ortaya çıkması için farklı bakış açılarının bir araya gelmesi gerekir. Böylesine kapsayıcı bir yaklaşımın sonuçları da tüm toplumlar için olumlu sonuçlar doğurmaktadır. Yaratıcı inovasyon tam da bu sebeplerle her anlamda tüm toplumun faydalanmasını amaç edinmiş önemli bir yaklaşımdır.
Yaratıcı İnovasyon Türleri Nerelerde Karşımıza Çıkar?
Ürün inovasyonu: En yaygın yaratıcı inovasyon türü olarak görülmektedir. Ürünün performans özelliklerinde iyileşmelere işaret eder. Ürün inovasyonu, rekabet avantajı elde etmek veya pazardaki konumunuzu sürdürmek için kalite ve ürün güvenilirliğini artırmak için harika bir yoldur. Ürün inovasyonu fikirleri tamamıyla hiç görülmemiş bir ürün üzerine olabilir ya da var olan bir ürünün geliştirilmiş sürümü şeklinde karşımıza çıkabilir.
Hizmet İnovasyonu: Yeni veya mevcut bir pazardaki hizmet konseptinin geliştirilmesi ve uygulanması sürecini ifade eden inovasyon türü olarak açıklanabilir. Bir işletmeyi başarıya götüren adımlardan biri de müşteriye verdiği değerdir. Müşterilerinize en iyi şekilde hizmet etme çabanız; onlar için daha fazla değer üretmenin ve kuruluşunuz için daha fazla gelir sağlamanın harika bir yoludur. Elbette bunun yolu müşterilerinizin hayatlarını kolaylaştıran onların kişilerin ihtiyaç ve beklentilerini karşılayabilen hizmet inovasyonları ile mümkündür.
Süreç İnovasyonu: Süreç inovasyonu, bir sürece yeni teknoloji veya geliştirilmiş yöntem uygulanarak yapılabilir ve genellikle zamandan, paradan tasarruf etmek veya müşterilere daha iyi hizmet vermek için yapılır. Genellikle yeni teknikler, ekipman veya yazılım içerir ve genellikle kültürel veya yapısal bir değişiklik gerektirebilir. Süreç inovasyonunda, nihai ürün genellikle değişmez, ancak ürünü ortaya çıkarma yöntemi geliştirilir. Bir süreç, ürün üretmek veya hizmet sunmak için kullanılan beceri, teknoloji ve yapıları birleştirir. Süreç inovasyonu genellikle yeni veya önemli ölçüde iyileştirilmiş bir üretim veya teslimat yönteminin uygulanmasını ifade eder. Ayrıca dolaylı olarak şirketin ürün ve hizmetleriyle de ilişkili olabilir.
Teknolojik İnovasyon: Teknolojik inovasyon, pazardaki rekabet gücünün artması için kritik bir başarı faktörü olarak tanımlanabilir. Yeni makine tipi veya bir tür teknolojinin bir ürüne, süreçlere veya hizmet sunma yöntemlerine dönüştürülmesi gibi yeni veya geliştirilmiş teknolojiyi içerir. Bu inovasyon türü ile daha yüksek üretim oranları, daha düşük birim çıktı maliyeti, malzemelerin daha verimli kullanılması ve tutarlı ürün kalitesi sağlayan otomasyon sistemleri hedeflenir.
İş Modeli İnovasyonu: İş modeli inovasyonu, bir şirketin müşterilerine nasıl değer kattığı veya onu piyasadan nasıl yakaladığı konusunda temel bir değişikliktir. Uygulama genellikle yeni fiyatlandırma mekanizmalarının, gelir akışlarının veya dağıtım kanallarının geliştirilmesi üzerinedir. Yeni, uygulanabilir iş modelleri oluşturabilmek için genellikle işletmelerin faaliyet gösterdiği temel kararları değiştirmesi gerekir.
Pazarlama İnovasyonu: Bu inovasyonunun temel amacı yeni pazarlar açmak ve pazar payını arttırmaktır. Bir yenilik adına başarıdan söz edebilmek için öncelikle bu yeniliği insanların keşfedip ondan fayda sağlaması gerekir. Pazarlama inovasyonu; bu noktada oldukça kritik öneme sahiptir. Müşterilerle etkili iletişim kurabilmek önemlidir. Sürekli gelişen teknoloji ve müşteri tercihleri nedeniyle, hem yeni hem de mevcut ürün ve hizmetleri tanıtmak için yeni pazarlama yeniliklerine ihtiyaç duyulmaktadır. Hatta e - ticaret ile gelen rekabetle birlikte pazarlama inovasyon örnekleri içinde yaratıcılığın hızla arttığını söyleyebiliriz.
Sosyal İnovasyon: Sosyal ihtiyaçları mevcut çözümlerden daha iyi bir şekilde karşılamayı amaçlayan yeni uygulamalar veya teknolojik buluşları içeren bir inovasyon türüdür. Çalışma koşullarını iyileştirmek, daha fazla eğitim vermek, topluluğu geliştirmek veya nüfusu daha sağlıklı hale getirmek gibi sosyal yeniliklerin önemli olmasının çok fazla nedeni vardır. Dolayısıyla sivil toplumu genişletmek ve güçlendirmek için sosyal yeniliklerin gerekli olduğu söylenebilir.
Yaratıcı İnovasyon Örnekleri
Son dönemin en yaratıcı inovasyon örneği olarak SpaceX tarafından üretilen ve uzayın uzak kesimlerine yollamak için tasarlanmış roketleri gösterebiliriz. Bu roketleri yaratıcı inovasyon örneği göstermemizdeki neden; tekrar tekrar kullanılabilir özellikte ve uzak mesafeler için kullanılabilir olması. Yani var olan bir üründe yenileşmeye gidilmesi. Böylece sadece bakımlar yapılarak kolay şekilde kullanılabilen roketler daha az masraflı hale gelmiştir.
Uncharted Play adlı firma özellikle elektrik kullanımının kısıtlı olduğu yerlerde küçük cihazlara güç sağlamak için oldukça işe yarayacak bir ürün inovasyonu yaptı. Elektrik üreten futbol topu tasarladı. Bu futbol topu kinetik enerjiden yararlanarak onu elektrik enerjisine dönüştürüyor. 30 dakika boyunca topla oynanması durumunda 3 saat boyunca led ışığın yandığı verilen bilgiler arasında.
Isıya bağlı olarak elektrik üretebilen altlıklar ise bir başka yaratıcı inovasyon ürünü. Bu altlıklar hem sıcak hem de soğuk bardaklardan elektrik elde edilebiliyor. Ve siz içeceğinizi içerken bu altlıklarda üretilen elektriklerle cep telefonunuzu şarj edilebiliyorsunuz.
Hayatımızın sıklıkla kullanılan eşyaları arasında olan havlular kişisel olmalı ve nemli kalmamalıdır. Çünkü sağlığı tehdit eden mikroplar üreyebilir. sıklıkla değiştirildiğinde bile tam steril olmayabilirler. İşte akıllı havlular, hızlı kuruyabilme ve yumuşaklığını koruyabilme özellikleriyle insan sağlığını destekleyen bir yaratıcı inovasyon türü olarak karşımıza çıkmaktadır.
Yaratıcı inovasyon örnekleri arasında yer alan akıllı tekerlekler ise hayat kurtarıcı bile olabilir. Çünkü arabaların tekerlekleri yerle temas sağladığı için yıpranmaktadır ve dikkat edilmezse tekerleklerdeki sorunlar neticesinde geri dönülemeyen sorunlar yaşanabilir. Akıllı tekerlekler, tekerlerin ne kadar yıprandığını ve ne kadar sürede değişmesi gerektiğini göstererek büyük bir sorunu ortadan kaldırmaktadır.
Kıyafet üretiminde teknolojinin yaratıcı boyutta kullanılması, nano teknoloji, kirlenmeyen kıyafetlerin, kumaşların üretilmesini sağlayarak yaratıcı inovasyonların oluşumuna zemin hazırladı. Bu yaratıcı inovasyon ile kumaşlar su geçirmez kir tutmaz özellikleri ile temiz kalmaktadır.
Bebek arabalarında uyuyan bebekler teker sarsıntıları sonrası uyanabilmektedir. Bunu engellemek için Owen Maclaren adlı girişimci, yaratıcı bir inovasyon adımı atarak bebek arabalarının tekerlerini uçak tekerlekleri gibi tasarlamıştır. Böylece çok daha rahat şekilde hareket edebilen ve daha az sarsılan bebek arabaları üretilmiştir.
Yağışlı günlerde, yağmur dindiğinde oturmak için banklar ıslak olduğu için oturamazsınız. Banklarda yaratıcı inovasyona gidilerek yanlarındaki kolların çevrilmesiyle altta kalan kuru tarafı üste getirilerek kullanılabilen banklar geliştirilmiştir.
Günümüzde teknolojik aletlerin kullanımı arttıkça prizlere olan ihtiyaç da artmıştır. Çoğu insan gittiği mekanlarda akıllı telefonları şarj etmek için prizlere yakın yerlere oturmaya çalışmaktadır. Bunun için hayatı kolaylaştırıcı etki yapan uzayabilen prizler geliştirilmiştir. Bu prizler sayesinde prizi tutup istediğiniz yere çekebiliyor ve istediğiniz yerde oturabiliyorsunuz.
